NA L A T A

Załącznik nr 2 do uchwały Nr XXXI/289/05 Rady Powiatu Strzeleckiego z 23.03. r P O W I A T O W Y P R O G R A M D Z I A Ł AŃ NA R Z E C Z O S Ó B N I E P E Ł N O S P R A W N Y C H NA L A T A 2 0 0 5 - W Z A K R E S I E R E H A B I L I T A C J I S P O Ł E C Z N E ] Opracowany przez Strzelce Opolskie

1. Charakterystyka obszaru działań W kaŝdym społeczeństwie istnieje pewien procent osób, które z przyczyn dziedzicznych, wrodzonych, w wyniku chorób, wypadków czy teŝ nieprawidłowych warunków Ŝycia nie mają pełnej sprawności fizycznej lub psychicznej. Są to osoby niepełnosprawne. Niepełnosprawną jest osoba, której stan fizyczny /lub/ psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemoŝliwia wypełnienie zadań Ŝyciowych i ról społecznych zgodnie z przyjętymi normami prawnymi i społecznymi". Powiat strzelecki połoŝony jest w południowo zachodniej Polsce, w województwie opolskim. Powiat niniejszy posiada dobrze rozwiniętą sieć komunikacyjną, pozwala na łatwe i szybkie poruszanie się po terenach powiatu oraz dojazd do pobliskich centrów przemysłowo-usługowych (Opole, Gliwice, Katowice, Wrocław). Teren powiatu obejmuje 7 gmin, w tym 5 miejskich (Kolonowskie, Leśnica, Strzelce Opolskie, Ujazd i Zawadzkie) i 2 wiejskie (Izbicko, Jemielnica), których usytuowanie przedstawia poniŝsza mapka: Powiat strzelecki liczy 83 182 mieszkańców 1. Dane dotyczące niepełnosprawności na terenie Powiatu Strzeleckiego na podstawie Spisu Powszechnego, który to wydaje się być najbardziej miarodajnym źródłem informacji na ten temat. Dane na podstawie spisu powszechnego z 2002 r.

Liczba osób : 5 477 w tym: MęŜczyźni - 2 488 Kobiety - 2 451 Dzieci (do 16 lat) - 538 2. Wykaz instytucji i organizacji działających na rzecz osób w Powiecie Strzeleckim. Instytucje o zasięgu powiatowym: 1) w Strzelcach Opolskich, 2) Powiatowy Zespól ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Strzelcach Opolskich, 3) Szpital Powiatowy w Strzelcach Opolskich, 4) Powiatowy Urząd Pracy w Strzelcach Opolskich, 5) Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Strzelcach Opolskich, 6) Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy w Leśnicy, 7) Dom Pomocy Społecznej w Strzelcach Opolskich z filiami w Szymiszowie i Leśnicy, 8) Dom Pomocy Społecznej w Kadłubie, 9) Dom Pomocy Społecznej w Zawadzkiem, 10) Warsztat Terapii Zajęciowej w Zawadzkiem. Instytucje i organizacje o zasięgu gminnym: 1) Ośrodki pomocy społecznej na terenie kaŝdej z gmin, 2) Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej na terenie kaŝdej z gmin 3) Środowiskowy Dom Samopomocy w Strzelcach Opolskich. pozarządowe: l)stowarzyszenie Rodzin i Przyjaciół Dzieci i MłodzieŜy Niepełnosprawnej,Ognik", 2) Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Edukacji i Kultury w Powiecie Strzeleckim, 3)Polski Związek Emerytów Inwalidów i Rencistów, 4) Związek Inwalidów Wojennych RP O/Strzelce Opolskie, 5) Caritas Diecezji Opolskiej, 6) Polski Związek Głuchych - Terenowy Ośrodek Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego Niesłyszących,

7) Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej BARKA" w Strzelcach Opolskich, 8) Polski Związek Niewidomych, 9) Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, 10) Towarzystwo Dobroczynne Niemców na Śląsku Opolskim, ll)towarzystwo Społeczno Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim, 12) Uniwersytet III Wieku O/Strzelce Op.. 3.Zespół Koordynacyjny Programu: a) Dział Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie a realizacja zadań wynikających z programu, a zapewnienie na poziomie powiatu sprawnej koordynacji działań na rzecz osób, a zapewnienie przekazu informacji. Działalność informacyjna z włączeniem prasy lokalnej. b) Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych a inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do integracji społecznej osób, a opiniowanie projektów dotyczących osób, a ocena realizacji programów. c) pozarządowe i instytucje działające na rzecz osób a wymiana doświadczeń i informacji dot. sytuacji i potrzeb osób, bieŝąca współpraca w celu realizacji zadań wynikających z programu. 4.Priorytetowe obszary działań na rzecz osób w latach - Art. 35 a ust.l pkt.l ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób stanowi, iŝ do zadań powiatu naleŝy opracowanie i realizacja powiatowego programu zadań na rzecz osób zgodnej ze strategią rozwoju województwa W dokumencie: POPRAWA WARUNKÓW śycia SPOŁECZNEGO OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM NA LATA 2002 - zapisano:

celem programu jest zapobieganie zagroŝeniom wynikającym z niedoskonałości systemu zabezpieczenia społecznego oraz róŝnorakiego typu przypadków losowych generowanych m.in. przez czynniki cywilizacyjne i ekonomiczno-ustrojowe obniŝające poziom Ŝycia rodzin dotkniętych dysfunkcjami zdrowotnymi. Jego nadrzędnym przesłaniem jest szersze, niŝ do tej pory, otwarcie się na potrzeby osób z równoczesnym doskonaleniem poziomu pracy socjalnej w oparciu o podstawowe wartości, jak: szacunek do drugiego człowieka, poszanowanie jego godności i indywidualności, prawo do zachowania własnej toŝsamości, tolerancję w oparciu o załoŝenie, Ŝe najlepszą pomocą jest stwarzanie warunków do usamodzielniania się i uniezaleŝnienia co jest naturalnym dąŝeniem kaŝdego człowieka. Przesłanki strategii wojewódzkiej są spójne z zapisami Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Powiatu Strzeleckiego na lata 2001-2015 oraz potrzebami zamieszkałych w naszym powiecie. Osiągnięcie tych celów jest i będzie moŝliwe poprzez realizację następujących zadań: zaspakajanie potrzeb osób na sprzęt ortopedyczny, środki pomocnicze oraz sprzęt rehabilitacyjny zaopatrywanie adekwatnie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, adaptację i ich rodzin do sytuacji i warunków zaistniałych na skutek niepełnosprawności, podejmowanie działań zmierzających do przełamywania barier ograniczających niepełnosprawnym uczestnictwo w Ŝyciu społecznym, prowadzenie indywidualnych programów pomocy, rozszerzenie zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej, współpracę z organizacjami pozarządowymi i integrowanie środowisk, rozwój twórczości artystycznej i ruchu sportowego osób, wykorzystywanie walorów przyrodniczych województwa i powiatu w działalności rehabilitacyjnej, stopniową likwidację barier funkcjonalnych, w tym przede wszystkim barier architektonicznych w budynkach uŝyteczności publicznej, pozyskiwanie wolontariuszy do współpracy na rzecz osób. Centrum" opracowało i zrealizowało Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2003-2004 w zakresie rehabilitacji społecznej. Od początku funkcjonowania Centrum" wykonywane są zadania na rzecz w zakresie przewidzianym w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób tj. dofinansowanie : uczestnictwa osób i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, likwidacji barier architektonicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób, likwidacji barier w komunikowaniu się i technicznych - w związku z indywidualnymi potrzebami osób, zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny (od 2002 r), przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze sportu, kultury, rekreacji i turystyki - od 2002 r.,

rehabilitacji dzieci i młodzieŝy, kosztów tworzenia i działania warsztatów terapii zajęciowej, oraz współpraca z organami rentowymi w zakresie wynikającym z odrębnych przepisów; Realizacja poszczególnych zadań uzaleŝniona jest od wysokości środków, które przekazuje zgodnie z algorytmem dla Powiatu Strzeleckiego Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. O podziale środków na poszczególne zadania decyduje Rada Powiatu. Cele główne, strategiczne programu na lata -: 1.Poprawa funkcjonowania społecznego osób 2.BieŜące diagnozowanie potrzeb środowiska osób 3.Zintegrowanie działań samorządu terytorialnego wszystkich szczebli i organizacji pozarządowych na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów osób Aby osiągnąć tak waŝne efekty, konieczne staje się sformułowanie celów operacyjnych, które pomogą doprowadzić do osiągnięcia postawionego celu głównego. Konieczna jest współpraca wielu partnerów w zaspokajaniu potrzeb osób, a tym samym realizacji programu. Celem operacyjnym będzie zatem realizacja następujących zadań : Zadanie I Udzielanie pomocy finansowej w ramach dofinansowań ze środków PFRON na zadania z zakresu rehabilitacji społecznej osób realizowane przez powiat strzelecki. Termin: - rok Realizatorzy: pracownicy PCPR Sposób realizacji: wykonywanie zadań przewidzianych dla powiatu w ramach ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób : współpraca z instytucjami administracji rządowej i samorządowej w opracowywaniu i realizacji niniejszego programu, współpraca z organizacjami pozarządowymi i fundacjami działającymi na rzecz osób w zakresie rehabilitacji społecznej tych osób oraz przestrzegania ich praw, dofinansowanie: * uczestnictwa osób i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych. Priorytetowo traktowane będą wnioski osób niekorzystających wcześniej z dofinansowania do turnusu oraz wnioski dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnej,

kombatantów oraz inwalidów wojennych, co wynika z odrębnych przepisów. * sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób, * zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów, Na zadanie niniejsze co roku jest duŝe zapotrzebowanie mieszkańców powiatu. Przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz sprzęt rehabilitacyjny są dla wielu niepełnoprawnych niezbędnymi elementami normalnego codziennego funkcjonowania, w związku z czym Centrum" stara się realizować wszystkie rozeznane potrzeby w tym zakresie, szczególnie w przypadku dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnej. likwidacja barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób, Likwidacja barier architektonicznych oraz w komunikowaniu się jest szczególnie waŝna w przypadku osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz dla osób niewidomych oraz niesłyszących. * rehabilitacji dzieci i młodzieŝy, rehabilitacja dzieci i młodzieŝy realizowana jest poprzez przyznawanie dofinansowań tymŝe osobom w ramach pozostałych zadań. Wnioski dzieci oraz młodzieŝy niepełnosprawnej traktowane są priorytetowo. * kosztów działalności Warsztatu Terapii Zajęciowej. Źródła finansowania: Zgodnie z aktualnymi przepisami - wyboru zadań 1 podziału środków PFRON dokonuje Rada Powiatu. Realizacja w/w zadań uzaleŝniona jest od wysokości posiadanych środków i priorytetów ustalonych przez Radę Powiatu. Istnieje moŝliwość dofinansowania w/w zadań ze środków własnych powiatu. Zadanie II Likwidacja barier architektonicznych w budynku Centrum" Termin: rok -. Zadanie III Organizacja imprez artystycznych i sportowych o charakterze integracyjnym dla osób oraz spotkań z organizacjami

pozarządowymi i instytucjami działającymi na rzecz osób. Termin: - Zadanie IV WyposaŜenie w sprzęt rehabilitacyjny instytucji prowadzących działalność związaną z rehabilitacją osób. Rok : wyposaŝanie w sprzęt rehabilitacyjny DPS Strzelce Opolskie w ramach dofinansowania zakupu sprzętu rehabilitacyjny. - Rok zgodnie z rozeznanymi potrzebami - Rok - zgodnie z rozeznanymi potrzebami Zadanie V Organizacja Turnieju Gier Planszowych dla Osób Niepełnosprawnych z terenu Powiatu Strzeleckiego Termin realizacji rok Zadanie VI Akcja profilaktyczna obejmująca wykłady dotyczące chorób w kontekście niepełnosprawności Termin realizacji - -. Zadanie VIII Organizacja pomocy psychologiczno-terapeutycznej i prawnej dla osób w ramach poradnictwa specjalistycznego. Termin: rok. ZAKOŃCZENIE Realizacja programu moŝliwa będzie w oparciu o posiadany potencjał i zasoby, w szczególności zasoby finansowe. Program poddany jest monitorowaniu, polegającemu na systematycznym zbieraniu i analizowaniu informacji na jego temat w aspekcie rzeczowym i finansowym oraz bieŝących potrzeb osób. Strzelce Opolskie, 23.02. r. Bernard Klyta Dyrektor Powiatowego Centrum w Strzelcach Opolskich

TABELA Nr 1 Zakres działań objętych Powiatowym Programem na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej na lata - CELE DZIAŁANIA Nazwa zadania Źródło i wysokość Poprawa funkcjonowania społecznego osób BieŜące diagnozowanie potrzeb środowiska osób Zintegrowanie działań samorządu terytorialnego wszystkich szczebli i organizacji pozarządowych na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów osób Dofinansowanie uczestnictwa osób w turnusach rehabilitacyjnych Dofinansowanie sportu kultury rekreacji i turystyki osób Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób dofinansowania -180 156 zł - 20 000 zł - 70 000 zł Koordynator Partnerzy Termin pozarządowe w zakresie informowania i rozeznania faktycznych potrzeb osób pozarządowe j.w pozarządowe j.w realizacji

Dofinansowanie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne środki pomocnicze i sprzęt rehabilitacyjny na podstawie odrębnych przepisów Narodowy Fundusz Zdrowia - 72 000 zł pozarządowe j.w Dofinansowanie kosztów funkcjonowania Warsztatów Terapii Zajęciowej - 268 280 zł Likwidacja barier architektonicznych w budynku PFRON lub środki z UE, środki powiatu Koszt realizacji zadania -137 300 zł - - Organizacja imprez artystycznych i sportowych o charakterze integracyjnym dla osób oraz spotkań z organizacjami i instytucjami działającymi na rzecz osób Środki własne organizacji, sponsorzy pozarządowe

WyposaŜenie w sprzęt rehabilitacyjny instytucji prowadzących działalność związaną z rehabilitacją osób Środki własne instytucji, sponsorzy Instytucje prowadzące działalność związaną z rehabilitacją osób Organizacja Turnieju Gier Planszowych dla Osób Niepełnosprawnych z terenu powiatu BudŜet powiatu, sponsorzy Starostwo Strzeleckie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Edukacji i Kultury w Pow. Strzeleckim pozarządowe Akcja profilaktyczna obejmująca wykłady dotyczące najczęstszych chorób w kontekście niepełnosprawności BudŜet powiatu, sponsorzy Lekarze Specjaliści Starostwo Powiatowe, PCPR Organizacja wystaw i kiermaszu prac uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej oraz podopiecznych Domów Pomocy Społecznej BudŜet powiatu, sponsorzy Domy Pomocy Społecznej, Warsztat Terapii Zajęciowej, Starostwo Strzeleckie

Organizacja pomocy psychologicznoterapeutycznej i prawnej dla osób niepełnosprawnej w ramach poradnictwa specjalistycznego. BudŜet powiatu, PCPR i Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Edukacji i Kultury w Pow. Strzeleckim Koszt realizacji zadania - 5 000 zł. pozarządowe