WARUNKI BEZPIECZNEGO UśYTKOWANIA GAZOWYCH PIECÓW (DWUFUNKCYJNYCH) I GAZOWYCH GRZEJNIKÓW WODY PRZEPŁYWOWEJ Bezpieczne uŝytkowanie gazowych pieców dwufunkcyjnych i gazowych grzejników wody przepływowej, zaleŝy od spełnienia czterech podstawowych warunków, którymi są: 1. Stały dopływ świeŝego powietrza, niezbędnego do zupełnego spalania gazu. 2. Swobodny odpływ spalin. 3. Prawidłowe zainstalowanie urządzenia gazowego. 4. Dobry stan techniczny urządzenia gazowego. Ad. 1. Warunek stałego dopływu świeŝego powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie gazu, ma podstawowe znaczenie. JeŜeli nie ma dopływu świeŝego powietrza do pomieszczenia z włączonym urządzeniem spalania gazu, to pojawia się niedobór tlenu. Wynikiem tego niedoboru jest niezupełne spalanie i powstawanie silnie trującego tlenku węgla. Stały dopływ powietrza jest równieŝ warunkiem swobodnego odpływu spalin, (zobacz Ad. 2). 80% wypadków zatrucia tlenkiem węgla zdarza się od listopada do marca, w warunkach wskazujących na uŝytkowanie piecyka gazowego przy zamkniętych oknach. W związku z tym: Przed kaŝdą kąpielą naleŝy dobrze przewietrzyć łazienkę. W czasie kąpieli powinno być uchylone okno lub otwarty wywietrznik (lufcik), tak aby świeŝe powietrze mogło swobodnie dopływać do mieszkania, a poprzez mieszkanie do łazienki. W czasie kąpieli nie naleŝy uŝywać innych urządzeń słuŝących do spalania gazu (kuchenka gazowa, piekarnik) bowiem powodują one zmniejszenie ilości tlenu w mieszkaniu, co sprzyja niezupełnemu spalaniu gazu. "dogrzewanie" mieszkania za pomocą spalania gazu w piekarniku, grozi śmiertelnym zatruciem tlenkiem węgla. Ad. 2. Piecyk gazowy powinien być szczelnie przyłączony do przewodu spalinowego, a przewód spalinowy musi być szczelny i droŝny. Przewód spalinowy naleŝy kontrolować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Warunkiem swobodnego odpływu spalin jest jednak nie tylko droŝny przewód spalinowy lecz takŝe stały dopływ świeŝego powietrza do pomieszczenia w którym następuje spalanie gazu. Nie będzie odpływu spalin, jeŝeli pracujący piecyk gazowy będzie się znajdował w zamkniętym, uszczelnionym pomieszczeniu. Stały dopływ powietrza do pomieszczenia, w którym włączono piecyk gazowy jest więc warunkiem niezbędnym spełnienia dwóch podstawowych wymagań bezpieczeństwa: zupełnego spalania gazu i swobodnego odpływu spalin. W czasie kąpieli nie naleŝy włączać wentylatora w kuchni lub łazience, poniewaŝ jego działanie osłabia naturalny ciąg spalin w przewodzie spalinowym piecyka gazowego. Kąpiel w łazience, połączona z kilkakrotnym włączaniem i wyłączaniem piecyka gazowego powinna trwać jak najkrócej. Ad. 3. Zainstalowania urządzenia (piecyka) gazowego moŝe dokonać jedynie uprawniony specjalista. Piecyk gazowy powinien znajdować się jak najbliŝej przewodu spalinowego, a łącznik nie moŝe mieć zbędnych kolanek i odcinków poziomych. Przewód spalinowy na zewnątrz budynku powinien być dobrze izolowany od niskiej temperatury zewnętrznej. Nie izolowana, długa rura blaszana na zewnątrz budynku powoduje wychłodzenie spalin i utrudnienie ich odpływu. Drzwi do łazienki muszą być wyposaŝone w nawiewną kratkę wentylacyjną. Zasłanianie tej kratki grozi śmiertelnym zatruciem tlenkiem węgla. Ad. 4. Urządzenia gazowe powinny być utrzymywane w czystości i w dobrym stanie technicznym, a takŝe okresowo kontrolowane zgodnie z zaleceniami wytwórcy. Kontrole i naprawy urządzeń gazowych mogą wykonywać wyłącznie osoby posiadające uprawnienia wymagane przepisami prawa. Obowiązek utrzymania wymaganego stanu technicznego urządzeń gazowych spoczywa na uŝytkowniku tych urządzeń. UWAGA: W czasie silnego wiatru moŝna korzystać z piecyka gazowego jedynie w mieszkaniach z oknami znajdującymi się po stronie, na którą wiatr nawiewa (nawietrznej). Mieszkania po stronie zawietrznej, zwłaszcza w wysokich budynkach typu korytarzowego, znajdują się w obszarze podciśnienia, które moŝe powodować cofanie się spalin w przewodach spalinowych. Dotyczy to takŝe mieszkań szczytowych z oknami usytuowanymi za nawietrznymi naroŝami budynku. W takich mieszkaniach nie naleŝy korzystać z piecyka gazowego w czasie silnego wiatru.
PIERWSZA POMOC Tlenek węgla jest gazem silnie trującym, bezbarwnym i bezwonnym. o cięŝarze właściwym zbliŝonym do cięŝaru powietrza Jego obecność w powietrzu moŝe być wykryta tylko za pomocą odpowiedniego przyrządu lub poprzez objawy zatrucia na które naleŝy zwrócić uwagę. Objawy zatrucia to ból głowy, zawroty głowy, mdłości, a następnie wymioty i utrata przytomności. Pierwsze objawy złego samopoczucia w czasie kąpieli mogą być początkowym sygnałem zatrucia, którego nie wolno lekcewaŝyć! Pierwsza pomoc polega na natychmiastowym otwarciu okien i drzwi balkonowych, aby jak najszybciej doprowadzić do mieszkania jak najwięcej świeŝego powietrza Osobę z objawami zatrucia naleŝy ułoŝyć w strumieniu świeŝego powietrza i dobrze okryć aby nie dopuścić do utraty ciepła (zwłaszcza, Ŝe są to najczęściej osoby wyniesione z kąpieli). JeŜeli zatruciu towarzyszą wymioty, to naleŝy chorego połoŝyć na boku. Jednocześnie naleŝy wyłączyć piecyk gazowy lub inne urządzenie spalające gaz, które było czynne w czasie wypadku oraz wezwać pogotowie ratunkowe. Otwarcie okien i drzwi musi być pierwszym działaniem ratunkowym. (wyciąg z opracowania Instytutu Techniki Budowlanej - Warszawa ul. Filtrowa 1) O GAZIE: BEZPIECZEŃSTWIE JEGO UśYTKOWANIA, WENTYLACJI I WILGOCI Gaz juŝ w niewielkim stęŝeniu z powietrzem (5%) stanowi mieszankę wybuchową. ZagroŜenie to występuje wówczas, gdy jest niesprawna tzn. najczęściej nieszczelna instalacja lub urządzenie gazowe, a jednocześnie niesprawna wentylacja grawitacyjna. Takie przypadki kończą się najczęściej tragicznie - wybuchem gazu. Drugie zagroŝenie, to moŝliwość powstania tlenku węgla. Do spalenia 1 m 3 gazu ziemnego potrzeba 10 m 3 powietrza dla prawidłowego i całkowitego spalania węgla, który wchodzi w skład gazu ziemnego (CH 4 ), niezbędny jest tlen. Produktem całkowitego spalenia węgla, a więc przy wymaganej ilości tlenu, jest dwutlenek węgla (CO 2 ), gaz bez zapachu i nietrujący. W przypadku niecałkowitego spalenia węgla, jeŝeli tlenu jest za mało, powstaje tlenek węgla (CO), gaz równieŝ bez zapachu, ale bardzo trujący. Gaz jest wygodnym i bezpiecznym nośnikiem energii, pod warunkiem, Ŝe dostarczające go instalacje oraz urządzenia wentylacyjne są szczelne i sprawne technicznie. Gaz ziemny, obecnie powszechnie stosowany, nie jest trujący, natomiast produkty jego spalania mogą być trujące (tlenek węgla powstaje podczas spalania przy niedostatecznej ilości tlenu i jest silnie trujący juŝ w niewielkiej ilości), dlatego tak waŝna jest sprawna wentylacja w pomieszczeniach, w których znajdują się domowe urządzenia gazowe - kuchenki gazowe, terma gazowa i piecyki kąpielowe. NaleŜy pamiętać, Ŝe mieszanina gazu z powietrzem jest silnie wybuchowa. Wszelki, nawet nieduŝy wyciek gazu z instalacji stwarza niebezpieczeństwo groźnego wybuchu. Dlatego tak waŝna jest wiedza na temat bezpieczeństwa uŝytkowania urządzeń gazowych, odpowiedzialności za stan instalacji gazowych oraz postępowania w przypadku zaistnienia niebezpieczeństwa. Aby zmniejszyć ryzyko wybuchu gazu i zatrucia tlenkiem węgla, naleŝy bezwzględnie zastosować się do poniŝszych zaleceń: W Ŝadnym przypadku nie wolno zakrywać kratek wentylacyjnych w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia gazowe. Zapewnić dopływ powietrza niezbędnego do prawidłowego spalania gazu, tzn. nie doszczelniać okien. NaleŜy dokonywać corocznie kontroli stanu instalacji urządzeń gazowych i kanałów wentylacyjnych w swoim mieszkaniu (jeśli jest się jego właścicielem) lub wymagać tego od administracji bądź zarządcy budynku (jeśli nie jest się właścicielem mieszkania). Kontrole stanu technicznego instalacji gazowej mogą przeprowadzać wyłącznie osoby posiadające specjalne kwalifikacje i uprawnienia. Nie wolno przerabiać, montować, dokonywać samodzielnie napraw instalacji i urządzeń gazowych. NaleŜy korzystać z usług specjalistów posiadających odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. W miarę moŝliwości wymienić (korzystając z usług uprawnionego specjalisty) stare urządzenia gazowe na nowe, które zabezpieczają przed niekontrolowanym wypływem gazu lub cofaniem się spalin. NaleŜy zabezpieczyć licznik gazowy i zawory przed dostępem osób niepowołanych. Instalacje gazowe oraz przewody kominowe (wentylacyjne, spalinowe i dymowe) winny być poddawane przynajmniej jeden raz w roku kontroli przez osoby do tego uprawnione, za co jest odpowiedzialny właściciel lub zarządca budynku; Nie wolno zasłaniać kratek nawiewnych i wyciągowych wentylacyjnych w pomieszczeniach z urządzeniami gazowymi: jeśli jest to moŝliwe, wyposaŝyć pomieszczenia, w których znajdują się instalacje i urządzenia
gazowe, w domowe wykrywacze gazu (detektory). Chcemy równieŝ dać kilka wskazówek, jak postępować, gdy poczujemy w mieszkaniu ulatniający się gaz. W takim przypadku: Nie wolno włączyć światła ani Ŝadnych urządzeń elektrycznych. Nie zapalać zapałek, zapalniczek, nie palić papierosa. Trzeba szeroko otworzyć okna, drzwi. Zamknąć zawór gazu w mieszkaniu. Po wykonaniu tych czynności naleŝy wyjść z mieszkania i natychmiast zawiadomić pogotowie gazowe i administrację budynku. Podczas spalania gazu, jeśli nie dostarczymy do pomieszczenia z urządzeniem gazowym odpowiedniej ilości powietrza, a dokładniej mówiąc - tlenu zawartego w powietrzu, niezbędnego do spalania, moŝe powstać tlenek węgla, który jest bardzo niebezpieczny. Jest on śmiertelnym zagroŝeniem dla człowieka. Dla zachowania bezpieczeństwa nie wystarczy, aby instalacja gazowa była szczelna, urządzenia gazowe były sprawne, a przewody kominowe droŝne. Najistotniejsza jest sprawnie działająca wentylacja. Najczęstszą przyczyną zatruć tlenkiem węgla jest brak dopływu powietrza, niezbędnego do spalania gazu. Spaliny mogą swobodnie wydostać się z pomieszczenia do przewodu spalinowego tylko wówczas, jeŝeli do pomieszczenia zostanie doprowadzona taka sama ilość powietrza, jak odprowadzanych spalin. Spalający się bez odpowiedniej ilości tlenu gaz powoduje powstanie bardzo trującego tlenku węgla, który jest groźny dla człowieka juŝ przy nieznacznej jego zawartości w powietrzu. JeŜeli uszczelnimy dokładnie okna lub wymienimy okna na szczelne i nie zapewnimy inną drogą doprowadzenia powietrza, co jest wymagane w obowiązujących obecnie przepisach, powstające podczas spalania gazu spaliny nie mogą odpłynąć z pomieszczenia i jednocześnie powstaje trujący tlenek węgla. Instalacje i urządzenia gazowe winny być montowane i eksploatowane zgodnie z instrukcją obsługi i obowiązującymi przepisami, wyłącznie przez osoby do tego uprawnione. Nie naleŝy dokonywać Ŝadnych przeróbek instalacji gazowych i podłączeń gazowych do przewodów kominowych na własną rękę; NaleŜy uchylać okna podczas uŝytkowania urządzeń gazowych, szczególnie gdy okna są uszczelnione lub wymienione na szczelne, a nie zastosowano innego rozwiązania doprowadzenia powietrza; WyposaŜyć pomieszczenia z urządzeniami gazowymi w odpowiednie wykrywacze gazu i tlenku węgla (detektory). DuŜa szczelność okien nie jest oczywiście ich wadą, naleŝy do istoty zadań, jakie mają spełniać. Jednak zalety czasem stają się wadami, albowiem zbyt szczelne okna powodują, iŝ w kuchniach i pokojach brakuje świeŝego powietrza, robi się parno, a na ścianach pojawia się grzyb. Wymiana powietrza w budynkach wielorodzinnych powinna się dokonywać w sypialniach przynajmniej raz w ciągu godziny, pokojach - dwie wymiany całkowitej objętości na godzinę, a w szkołach i przedszkolach zalecana jest trzykrotna wymiana w ciągu godziny. Obecnie producenci stolarki budowlanej, odpowiadając na postulaty administratorów, wprowadzili do okien urządzenia w postaci ręcznie otwieranych nawiewników powietrza. Przy otwartym nawiewniku powietrze moŝe być całkowicie wymienione w ciągu godziny, jeśli nawiewnik dostarcza 30m3 powietrza i jest zainstalowany w pokoju lub sypialni, albo teŝ w kuchni z piecem elektrycznym. Przyjmuje się, Ŝe ilość nawiewników winna być równa ilości pomieszczeń mieszkalnych (naleŝy pamiętać o przedpokojach). Innowacja, jaką są nawiewniki powietrza nie zawsze spotyka się, niestety, z powszechną akceptacją i zrozumieniem uŝytkowników. Zdarza się, Ŝe lokatorzy, kierując się fałszywie rozumiana potrzebą oszczędzania na ogrzewaniu, przysłaniają nawiewniki, nie mówiąc juŝ o praktykach nagminnego zatykania kratek wywiewnych (wentylacyjnych). Źródłem wilgoci w mieszkaniu jest człowiek, parująca woda czy nawet palący się gaz. Człowiek, wydychający powietrze, wydycha równieŝ i parę wodną. Trzeba równieŝ wiedzieć, Ŝe nasze ciało równieŝ paruje, zwiększając ilość wilgoci w pomieszczeniu w którym się znajdujemy. Znacznie więcej wilgoci wydziela się oczywiście do pomieszczenia podczas gotowania czy teŝ np. kąpieli. Dlatego teŝ, właśnie w tych pomieszczeniach, tzn. w kuchni i w łazience, niezbędna jest sprawna wentylacja grawitacyjna. Następnym znaczącym źródłem wilgoci, z czego nie zdajemy sobie najczęściej sprawy, jest gaz (CH 4 ), z którego podczas spalania powstaje dwutlenek węgla (CO 2 ) i para wodna (H 2 O). śeby z kolei usunąć wilgoć, która się wydzieliła, powinniśmy pomieszczenie przewietrzyć, czyli doprowadzić powietrze zewnętrze. Skutki nadmiaru wilgoci w pomieszczeniu to zawilgocenie ścian, a później grzyb, a takŝe najróŝniejsze choroby. Skutki te zauwaŝamy dopiero z opóźnieniem. JeŜeli w pomieszczeniu wentylacja grawitacyjna funkcjonuje poprawnie, nie odczuwamy zuŝywania się tlenu gdyŝ napływające powietrze dostarczy nam go znowu. Nie zauwaŝamy równieŝ wydzielenia się wilgoci, gdyŝ jest ona odprowadzona z usuwanym powietrzem. Nie powstanie równieŝ trujący tlenek węgla, poniewaŝ będzie następowało całkowite spalanie, a produkty spalania zostaną usunięte wraz z usuwanym powietrzem kanałami wentylacji grawitacyjnej, albo przewodami spalinowymi, jeŝeli urządzenie wyposaŝone jest w taki przewód. Problem zaczyna się dopiero wówczas, gdy wentylacja grawitacyjna nie funkcjonuje poprawnie, czyli gdy np. sami zatykamy kratkę wentylacyjną, lub gdy wymienimy okna na szczelne, i nie zapewnimy doprowadzenia powietrza zewnętrznego w inny sposób. Ale brak wentylacji grawitacyjnej stanowi dopiero bardzo powaŝne zagroŝenie wtedy gdy uŝywamy gaz. Brak sprawnej wentylacji w domu moŝe być przyczyną naszego złego samopoczucia, a nawet zagroŝenia dla zdrowia. Wentylacja grawitacyjna - jako samoczynna wentylacja, wykorzystuje róŝnice gęstości powietrza o róŝnej temperaturze oraz wiatr - jeśli w domu powietrze będzie cieplejsze niŝ na zewnątrz, to powstanie naturalny
ciąg, który usunie zuŝyte powietrze. Z kolei wywołana przez wiatr ciśnienie wtłacza powietrze do domu, a przy odpowiednio ukształtowanym wylocie wywołuje zasysanie powietrza z kanałów wentylacyjnych. Działanie wentylacji grawitacyjnej zaleŝy nie tylko od intensywności odprowadzania zuŝytego powietrza, ale i od moŝliwości jego doprowadzenia z zewnątrz. NaleŜy pamiętać, Ŝe sam nawiew to nie wszystko: powietrze musi przepłynąć do pomieszczeń, w których znajdują się kanały wentylacyjne. Do tego celu słuŝą szczeliny w drzwiach zewnętrznych. Zgodnie z PN 83/B- 03430, przekrój netto otworów w drzwiach od pokoi winien wynosić min. 80 cm 2, a w drzwiach kuchni i łazienki min. 200 cm 2 PN-83/B-03430 określa następujące, minimalne ilości powietrza wentylacyjnego: kuchnie z oknem zewnętrznym, piecem gazowym lub węglowym - 70 m 3 /h kuchnie z piecem elektrycznym w mieszkaniu dla 3 osób - 30 m 3 /h kuchnia j.w. lecz w mieszkaniu dla więcej niŝ 3 osób - 50 m 3 /h kuchnia bez okna lub wnęka - 50 m 3 /h łazienka z ustępem lub bez - 50 m 3 /h WC - 30 m 3 /h pokój - sypialnia - 30 m 3 /h pomieszczenie pomocnicze bez okna - 15 m 3 /h Zaleca się projektowanie urządzeń wentylacyjnych zapewniających okresowe zwiększenie ilości powietrza usuwanego z kuchni do 120 m 3 /h. Dla zapewnienia doprowadzenia nawet najmniejszej z wymaganych ilości powietrza wentylacyjnego, wynoszącego 120 m 3 /h nie wystarczą ani róŝnego rodzaju mikrootworki w ramiakach okien, ani wycinanie części uszczelek. Minimalna ilość powietrza wentylacyjnego gwarantująca nam dobre samopoczucie winna zapewnić w ciągu godziny od 0,5 do 1,0 wymiany, czyli doprowadzenie porcji odpowiadającej 0,5-1,0 kubatury mieszkania. Mniejsza wartość odnosi się do duŝych mieszkań i domów jednorodzinnych, większa do mieszkań małych. Krotność wymian powietrza w ciągu 1 godziny, zaleŝy od wielkości uchylenia okna, połoŝenia wywietrznika w otworze okiennym, czy otwarcia w pomieszczeniu drugiego otworu, przez który przepływa powietrze (drzwi, okno w przyległym pokoju). Dopływ powietrza do WC, łazienek i innych pomieszczeń bez okien powinien być zapewniony przez otwory lub szczeliny pomiędzy drzwiami a progiem. Odpływ powietrza z pokoi mieszkalnych powinien być moŝliwy przez otwory nad drzwiami lub w górnej ich części albo przez otwory wywiewne połączone z kanałami. Dopuszcza się odprowadzenie powietrza przez szczelinę pomiędzy drzwiami, a progiem i choć tego typu rozwiązania są stosowane najczęściej, nie oznacza to, Ŝe są to rozwiązania najlepsze i najbardziej zalecane. Powierzchnia prawidłowo dobranej kratki powinna być o 50% większa od powierzchni przekroju kanału. Kratka musi być wyposaŝona w regulowaną Ŝaluzję, umoŝliwiającą zmniejszenie powierzchni otworu w przypadku większych spadków temperatur zewnętrznych, kiedy działanie wentylacji grawitacyjnej intensywnie wzrasta. Wbudowany ogranicznik nie pozwala na zamknięcie większe niŝ do 1/3 pełnego przekroju, a właściwe ustawienie Ŝaluzji winien zapewniać odpowiednio skonstruowany zaczep. JeŜeli w mieszkaniu lub domu mamy gazowy kocioł grzewczy zainstalowany w pomieszczeniu pełniącym równieŝ inne funkcje, na przykład w łazience lub kuchni i pobierający do spalania powietrze z otoczenia, naleŝy dodatkowo doprowadzić powietrze w ilości wynoszącej 1,6m3/h na kaŝdy kilowat zainstalowanej mocy. Dla kotła dwufunkcyjnego o mocy 18 kw będzie to zaokrągleniu 30 m 3 /h. W Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 14 grudnia 1994 w sprawie warunków technicznych jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 1995 r. nr 10 poz. 46 z późniejszymi zmianami), w 148 ust. 2 czytamy: "W wypadku zastosowania okien, drzwi balkonowych i innych zamknięć otworów zewnętrznych o duŝej szczelności - uniemoŝliwiającej infiltrację powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej do potrzeb wentylacyjnych, naleŝy przewidzieć odpowiednie urządzenia zapewniające wystarczający jego napływ do pomieszczenia". Podstawową zasadą wentylacji jest, aby bilans powietrza nawiewanego i wywiewanego był równy, tzn. Ilość powietrza nawiewanego powinna równać się ilości powietrza wywiewanego, aby dana ilość powietrza mogła
być usunięta z pomieszczenia, taka sama ilość powietrza musi być do tego pomieszczenia doprowadzona i to jest podstawowa zasada działania wentylacji grawitacyjnej. Wentylacja grawitacyjna powinna funkcjonować prawidłowo przy zamkniętych oknach w całym mieszkaniu. Przy wentylacji grawitacyjnej, gdy róŝnice ciśnień powodujące ruch powietrza są niewielkie, juŝ najdrobniejsze zakłócenia powodują, Ŝe wentylacja grawitacyjna przestaje prawidłowo funkcjonować. Do niedawna, montowana stolarka była na tyle nieszczelna, Ŝe praktycznie nie występował problem uzupełnienia powietrza dla potrzeb wentylacji grawitacyjnej przez osobne nawiewniki. JeŜeli był problem to raczej zbyt intensywnej "wentylacji" ale te czasy juŝ minęły. Zdarzały się przypadki i niestety zdarzają się w dalszym ciągu, zarówno przy wymianie starych okien na nowe, jak równieŝ w nowo wnoszonych obiektach gdzie stosowano szczelne okna, Ŝe nie rozwiązano problemu uzupełnienia powietrza zewnętrznego. LekcewaŜenie przez projektantów, a takŝe przez osoby sprawdzające, nadzorujące i realizujące projekt nie uwzględniający wymogów przytoczonego 148 ust. 2, stwarza zagroŝenie zdrowia i Ŝycia mieszkańców, a takŝe i mienia. Jakie są skutki braku odpowiedniej wentylacji? po pierwsze - zmniejszenie tlenu do oddychania [wdychany tlen podczas oddychania zmienia się w wydychany dwutlenek węgla (CO2)]. po drugie - wilgoć, po trzecie - jeŝeli w mieszkaniu uŝywamy gazu - niebezpieczeństwo wybuchu w przypadku nieszczelnej instalacji, lub urządzenia gazowego oraz powstania trującego tlenku węgla.