Globalne ocieplenie - konsekwencje społeczno-ekonomiczne Tomasz Poskrobko
sprawność przebiegu (siła witalna) procesu Skutki obciążenia procesów początek obciążenia przyrodniczych przebieg procesu przy obciążeniu jednostajnym inny proces przebieg procesu przy obciążeniu stale wzrastającym inny proces a 1' b 1 2' 2 3 c 3' czas t 1 t' 1 czas trwania procesu obciążonego równomiernie t' 2 t' 3 czas trwania procesu przy obciążeniu wzrastającym t 2 t' 4 t 3 t 4 1,2,3 okres obciążenia jednostajnego a,b,c spadek sprawności przebiegu procesu przy jednostajnym obciążeniu t 5 moment zmiany procesu
Wnioski z rysunku Ustabilizowanie emisji gazów cieplarnianych na wysokim poziomie (np. około 700 ppm) może nie uchronić przed zmianą procesów przyrodniczych kształtujących klimat Ziemi lub georegionów. Dotyczy to takich procesów jak np. zmiana prądów morskich, zmiana dużego obiegu wody w przyrodzie. Im wyższe antropogenne obciążenie biosfery, tym niższa odporność procesów przyrodniczych na nadzwyczajne obciążenia naturalne, np. na skutki wielkiej erupcji wulkanu(ów). Badaniom poddają się tylko te skutki obciążenia biosfery, które nie wywołują zmiany jej głównych procesów. Skutki zmiany procesów nie są możliwe do przewidzenia, a tym bardziej do oszacowania. Spośród hipotetycznych skutków można wymienić takie jak: masowa migracja obejmująca 1-3 mld. osób, radykalne ograniczenie produkcji rolnej i przemysłowej, a nawet zagłada znacznej części populacji ludzkiej.
Przejawy efektu cieplarnianego zanikanie kriosfery podnoszenie się poziomu mórz i oceanów anomalie pogodowe zmiany cyklu hydrologicznego przesuwanie się stref klimatycznych i zmiany fenologiczne zmiany w ekosystemach nowa epoka lodowcowa
Zanikanie lodu arktycznego
Wieczna zmarzlina
Zanikanie wiecznej zmarzliny
Podnoszenie się poziomu morza
Anomalie pogodowe a jet stream
Globalne oziębienie
Skutki efektu cieplarnianego Skutki korzystne, głównie w północnych regionach Ziemi: niższe koszty ogrzewania, wyższe plony upraw, niższe koszty produkcji, rozwój turystyki;... Skutki niekorzystne: podniesienie się poziomu mórz, zalewanie stałe lub okresowe - terenów nadmorskich, destabilizacja gruntu pod infrastrukturą na zmarzlinie i zalewiskach, wzrost prędkości wiatrów oraz częstotliwości i siły burz i huraganów, wydłużenie okresów suszy przerywanych ulewami, zwiększenie fal upałów, pogłębienie się deficytu wody, wyższe zużycie energii na klimatyzację,...
Zanikanie wiecznej zmarzliny
Podniesienie poziomu mórz i oceanów
Podniesienie poziomu mórz i oceanów
Podniesienie poziomu mórz i oceanów
Wpływ zmian klimatycznych na rolnictwo
Ryzyko malarii
Koszty i uniknione szkody Raport Sterna Koszt redukcji emisji do poziomu 450 ppm około 0,47% (3,75 bln $) PŚB, przy prawdopodobieństwie 0,9, Straty związane z efektem cieplarnianym - 20% PŚB przy prawdopodobieństwie 0,9.
Krzywa McKinsey a kosztów redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce Koszty redukcji emisji [EUR / MtCO e] 2 80 60 40 20 0-20 -40 Elektrownie wiatrowe domowe Energia jądrowa Elektrownie wiatrowe morskie Biomasa dedykowana Biogazownie 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 Wydajność energetyczna nowych budynków komercyjnych Sekwestracja CO 2 Potencjał redukcji emisji [MtCO e / rok] 2-60 -80 Termomodernizacja istniejących budynków komercyjnych -100-120 Średni koszt ~10 EUR / t CO e 2-140
Koszty redukcji do 2030 roku Działanie Wysokość zysk EUR/t CO 2 Potencjał redukcji emisji MtCO 2 e/r Termoizolacja istniejących budynków biurowych Termoizolacja istniejących budynków mieszkalnych Zwiększenie efektywności samochodów diesla 69 3,0 32 5,5 32 4,0 Zwiększenie efektywności samochodów benzynowych 26 2,0 Wydajność energetyczna nowych budynków mieszkalnych 24 11,0 Recykling nowych odpadów 12 6,5 Produkcja energii elektrycznej z gazu na wysypiskach 2 7,0 Inne działania przynoszące zysk - 41,0 Razem - 80,0
Koszty redukcji do 2030 roku Działanie Sekwestracja CO 2 w rafinerii ropy naftowej Wysokość zysk EUR/t CO 2 Potencjał redukcji emisji MtCO 2 e/r 58 2,0 Sekwestracja CO 2 w hutnictwie 51 5,0 Sekwestracja CO 2 w przemyśle chemicznym 48 3,0 Elektrownie wiatrowe morskie 41 15,0 Współspalanie biomasy 41 2,0 Biomasa dedykowana 36 4,0 Węglowe CCS 31,5 20,0 Elektrownie wiatrowe lądowe 31,0 17,0 Biogazownie 30,5 9,0 Rekultywacja gleb organicznych 8,5 4,0 Energia jądrowa 8,0 41,0 Inne - 32,0 Razem - 156,0
Termomodernizacja Sprawność elektrowni wynosi 36,5%, w Polsce a 46,5% w UE-15 Sprawność źródeł ciepła i systemów ciepłowniczych w Polsce znacznie niższa niż w UE-15 - zaledwie 20% sieci ciepłowniczych ma rury preizolowane
Domy energooszczędne i pasywne budynek, który wyróżniają bardzo dobrymi parametrami izolacji ścian oraz zastosowanie szeregu rozwiązań, minimalizujących zużycie energii w trakcie eksploatacji. dom tradycyjny - 120 kwh/(m² rok) dom niskoenergetyczny 30-60 120 kwh/(m² rok) dom pasywny - 15 kwh/(m² rok)
Domy energooszczędne i pasywne
Krzywa McKinsey a kosztów redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce Koszty redukcji emisji [EUR / MtCO e] 2 80 60 40 20 0-20 -40 Elektrownie wiatrowe domowe Energia jądrowa Elektrownie wiatrowe morskie Biomasa dedykowana Biogazownie 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 Wydajność energetyczna nowych budynków komercyjnych Sekwestracja CO 2 Potencjał redukcji emisji [MtCO e / rok] 2-60 -80 Termomodernizacja istniejących budynków komercyjnych -100-120 Średni koszt ~10 EUR / t CO e 2-140
Biomasa biomasa odpadowa z produkcji: rolnej w tym substancje pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (gnojowica, słoma, odpady z produkcji rolnej np. wysłodki, makuchy) leśnej i powiązanych gałęzi przemysłu (drewno o niskiej jakości, wióry i ścinki) rybołówstwa i akwakultury (odpady zwierzęce, wodorosty), biogazy i ulegającą biodegradacji frakcję odpadów przemysłowych i komunalnych (osady ściekowe, gaz wysypiskowy, odpady komunalne, oleje i tłuszcze) biomasa dedykowana (uprawy energetyczne) wierzba wiciowa ślazowiec pensylwański topinambur, róża wielokwiatowa, rdest sachaliński.
Biomasa sposób produkcji energii: spalanie zgazowanie (gaz generatorowy: wodór i CO 2 ) fermentacja (biogaz, etanol) estryfikacja (biodiesel)
Sekwestracja OC 2 CCS (Carbon Capture and Storage) to proces polegający na oddzieleniu i wychwyceniu dwutlenku węgla ze spalin w celu ograniczenia jego emisji do atmosfery. Sposoby składowania składowanie geologiczne, składowanie oceaniczne, mineralna karbonatyzacja, wiązanie w biomasie,
Działania globalne w walce z globalnym ociepleniem Instrumenty ekonomiczne walki z globalnym ociepleniem: Opłaty za emisję gazów cieplarnianych, Podatek węglowy, System handlu emisjami: Europejski system handlu emisjami, System handlu emisjami z gospodarstw domowych, Działania pozaekonomiczne: Mechanizmy Wspólnych Wdrożeń i Czystego Rozwoju, Mechanizm Najlepszej Dostępnej Techniki Instrumenty polityczne: Konwencja o ochronie klimatu i Protokół z Kioto, Pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20.
Działania globalne w walce z globalnym ociepleniem Instrumenty polityczne: Protokół z Kioto Pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20