Załącznik do Uchwały Nr... Rady Gminy w Telatynie z dnia... 2016 r. GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY NA LATA 2016 2018 TELATYN 2016
Wprowadzenie Jednym z zadań własnych gminy jest opracowanie i realizacja programu dotyczącego wspierania rodziny. Zadanie to zostało wprowadzone ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 ze zm.), która zawiera zasady pomocy rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych. Każde dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje rodziny, która otacza je miłością, zapewnia poczucie bezpieczeństwa i zaspakaja jego potrzeby. Z punktu widzenia potrzeb dziecka, rodzina jest podstawowym środowiskiem zapewnienia bezpieczeństwa emocjonalnego, jest naturalnym środowiskiem wychowawczym, w którym główny element stanowią interakcje zachodzące między jej członkami. Rodzina w sposób świadomy i nieświadomy oddziałuje na osobowość dziecka, przekazuje mu swój system wartości, tradycje, poglądy, ukierunkowuje jego aktywność i postępowanie na całe życie. Rodzina jest najbardziej stabilnym punktem odniesienia w doświadczeniu dziecka. Pomyślny rozwój dziecka jest możliwy w prawidłowo funkcjonującej rodzinie. Dlatego, jeśli w funkcjonowaniu rodziny pojawiają się dysfunkcje, instytucje i służby zobligowane do wspierania rodziny zobowiązane są do podjęcia na jej rzecz określonych działań. Problemy występujące w rodzinie często są złożone i wymagają interdyscyplinarnych rozwiązań. Choroba alkoholowa, przemoc w rodzinie, niewydolność w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych, to główne problemy dezorganizujące życie rodzin, którym często towarzyszy również problem ubóstwa, czy długotrwałego bezrobocia. Dlatego rodziny dysfunkcyjne wymagają stałego monitorowania przez pracowników socjalnych, pedagogów szkolnych, pracowników przychodni medycznych, policji, kuratorów sądowych i przedstawicieli innych instytucji, które mają kontakt z rodziną oraz podejmowania działań na rzecz rodziny w oparciu o sprecyzowany plan działania. Organizując różnorodne formy wsparcia na rzecz rodziny wieloproblemowej, należy doceniać i konsekwentnie realizować zasadę podstawowej roli opiekuńczej i wychowawczej rodziny w rozwoju dziecka. Zamiast zastępować rodzinę w jej funkcji opiekuńczo wychowawczej, należy ją wspierać i wspomagać tak, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie. Stąd też, założeniem Programu jest wsparcie rodziny naturalnej już na etapie, kiedy pojawiają się pierwsze niepokojące problemy. Problemem przemocy w rodzinie na terenie Gminy Telatyn zajmuje się Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, którego celem jest integrowanie i koordynowanie działań przedstawicieli różnych podmiotów oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Opierając się na założeniach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej gmina powołała i zatrudnia asystenta rodziny. Rola asystenta rodziny zaczyna się na etapie profilaktyki i polega na aktywnym wspieraniu rodziny. Zadaniem asystenta jest całościowe wspieranie rodzin wychowujących dzieci, zagrożonych różnymi dysfunkcjami. Asystent reaguje na sygnały wskazujące na powstawanie w rodzinie problemów związanych z jej prawidłowym funkcjonowaniem, otrzymywane z różnych źródeł: od pracownika socjalnego, pedagoga szkolnego, z policji, czy też od pielęgniarki środowiskowej. Celem pracy asystenta będzie osiągnięcie przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, która umożliwi jej wychowywanie dzieci. Jego głównym zadaniem jest niedopuszczenie do oddzielenia dzieci od rodziny. W przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania dziecka przez rodzinę powiat organizuje pieczę zastępczą w formie rodzinnej i instytucjonalnej. Do zadań gminy w myśl ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej należy ponoszenie częściowych wydatków związanych z pobytem dziecka w wyżej wskazanych formach pieczy zastępczej. Należy zauważyć, że wspieranie rodziny, to jednocześnie rozwój i wzmacnianie społeczności lokalnej. Reformy ustroju terytorialnego państwa powodują, że coraz więcej kompetencji przejmują samorządy gmin i powiatów. Dzieje się tak wzorem innych państw Unii Europejskiej, w których służby społeczne funkcjonują jak najbliżej rodziny.
Pomoc społeczna jako instytucja polityki społecznej państwa ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. W przepisach o pomocy społecznej zawarta jest zasada pomocniczości, która kładzie nacisk na wspieranie a nie bezpośrednie zaspokajanie potrzeb. Głównym celem niniejszego programu jest wsparcie rodzin w gminie Telatyn w wypełnieniu ich funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Podstawowym kierunkiem działań prowadzącym do realizacji w/w celu powinna być profilaktyczna, wielozakresowa pomoc rodzinom w taki sposób, aby wyeliminować ewentualne symptomy kryzysu na jak najwcześniejszym etapie. Przedkładany Program Wspierania Rodziny na lata 2016 2018 stanowi realizację dyspozycji ustawowej i jest spójny ze strategią rozwiązywania problemów społecznych Gminy Telatyn na lata 2014-2020. I. Zadania gminy w zakresie wsparcia rodziny. Zgodnie z art. 176 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej do zadań własnych gminy należy: 1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny; 2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny; 3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez: a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa, b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających, c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; 4) finansowanie: - podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny, - kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2, ponoszonych przez rodziny wspierające; 5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym; 6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3; 7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy. Podstawy prawne Program będzie realizowany w oparciu o następujące akty prawne: - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U z 2015 r., poz. 332 z późn. zm.); - Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.); - Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U z 2015 r., poz. 1390); - Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U z 2015 r., poz. 1286).
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r., poz. 124 z późn. zm.), II. Diagnoza sytuacji demograficznej i społecznej Z analizy danych sprawozdawczych wynika, że niezbędna jest praca w zakresie wsparcia rodzin z gminy Telatyn na różnych płaszczyznach ich funkcjonowania. Diagnoza została przeprowadzona w oparciu o sprawozdawczość sporządzoną z realizacji programu wspierania rodziny w latach 2013-2015 oraz sprawozdań z zakresu pomocy społecznej. Diagnoza lokalna funkcjonalności rodzin w zakresie pełnienia funkcji opiekuńczo wychowawczych została dokonana w oparciu o dane z Urzędu Gminy (ewidencja ludności) oraz Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Telatynie. Punktem wyjścia do określenia zadań Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest analiza danych o osobach i rodzinach objętych wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Telatynie. Wyszczególnienie Rok 2015 Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej 100 Liczba rodzin korzystających ze świadczeń rodzinnych 261 Liczba rodzin korzystających z Funduszu Alimentacyjnego 24 Liczba rodzin korzystających z dodatku mieszkaniowego 19 Liczba rodzin objętych Kartą Dużej Rodziny 17 Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy (stan na 31 grudzień 2015 r.): - w tym z prawem do zasiłku - w tym długotrwale bezrobotni 202 10 115 Tabela nr 1. Liczba rodzin objętych wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Telatynie oraz liczba osób bezrobotnych z terenu gminy Telatyn. Z posiadanych danych wynika, że na dzień 31 grudnia 2015 r. Gmina liczyła 4251 mieszkańców. Stan ludności przedstawia poniższa tabela. Ogółem Kobiety Mężczyźni Wiek przedprodukcyjny Wiek produkcyjny Wiek poprodukcyjny Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni 4251 2136 2115 341 372 1148 1440 647 303 Tabela nr 2. Stan ludności gminy Telatyn z 2015 roku.
Dane sprawozdawcze pokazują, że wśród osób ubiegających się o wsparcie w ramach ustawy o pomocy społecznej, bezrobocie pozostaje jednym z głównych powodów. W 2015 r. wśród 100 rodzin korzystających z pomocy społecznej, kwestia bezrobocia dotyczyła 69 rodzin. Inne powody to m.in. niepełnosprawność, bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego, długotrwała choroba. Liczba osób, którym na podstawie decyzji administracyjnej przyznano świadczenia w ramach zadań zleconych i własnych bez względu na rodzaj, formę i liczbę wyniosła ogółem 208. Natomiast liczba osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej wynosiła 404 osoby, co stanowi 9,5 % ogólnej ludności gminy. Poniższa tabela przedstawia przyczyny, z powodu których rodziny najczęściej korzystają z pomocy społecznej w GOPS Telatyn. Występujący problem Liczba środowisk korzystających z pomocy GOPS Niepełnosprawność 37 Bezrobocie 69 Długotrwała choroba 51 Alkoholizm/ problem alkoholowy 11 Bezradność w prowadzeniu gospodarstwa domowego 32 w tym rodziny niepełne 14 w tym rodziny wielodzietne 5 Bezdomność 1 Sytuacja kryzysowa w rodzinie 0 Tabela nr 3. Przyczyny trudnych sytuacji życiowych rodzin korzystających z pomocy społecznej z terenu gminy Telatyn. Według danych Zespołów Kuratorskiej Służby Sądowej w Tomaszowie Lubelskim, opieką kuratora w ciągu 2015 r. objętych było: Zespoły kuratorskie I Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej (wykonujący orzeczenia w sprawach karnych) II Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej (wykonujący orzeczenia w sprawach rodzinnych i nieletnich) Liczba rodzin, osób 14 osób 6 rodzin 1 nieletni Tabela nr 4. Liczba rodzin objętych kuratelą na terenie Gminy Telatyn na koniec 2015 r. Z problemami wychowawczymi spotykają się również szkoły z terenu Gminy Telatyn. Z danych uzyskanych z Gimnazjum w Telatynie oraz Szkoły Podstawowej w Telatynie wynika, że problemy opiekuńczo-wychowawcze występują i zostały przedstawione w poniższych tabelach z podziałem na klasy.
Klasa I II III Razem 2013 3 1 2 6 2014 2 5 4 11 2015 1 3 5 9 Tabela nr 5. Liczba rodzin z problemami wychowawczymi w latach 2013-2015. Dane Gimnazjum w Telatynie. Liczba rodzin z problemami wychowawczymi 2013 1 2014 3 2015 5 Tabela nr 6. Liczba rodzin z problemami wychowawczymi w latach 2013-2015. Dane Szkoły Podstawowej w Telatynie. W sytuacji, gdy rodzice zostają trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich sąd postanawia o ustanowieniu nad dzieckiem opieki zastępczej poprzez umieszczenie go poza rodziną biologiczną. Na dzień obecny w tutejszej gminie nie ma rodzin zastępczych ani też rodzin wspierających. Wśród dwóch rodzin z terenu gminy Telatyn istniało zagrożenie odebrania dzieci. Jednak dzięki współpracy asystenta rodziny i poszczególnych instytucji z rodziną zostało zminimalizowane zagrożenie umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej. Aby zapobiegać sytuacjom, w których dzieci należy odebrać z ich naturalnego środowiska oraz aby przywrócić pełną władzę rodzicielską rodzicom, za zgodą rodziny przydzielany jest asystent rodziny. Asystent rodziny współpracuje z rodziną wymagającą wsparcia w zakresie kształtowania i rozwijania funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Pomoc ta uwzględnia zarówno potrzeby rodzin jak i gotowość do realnego współdziałania. Indywidualna pomoc służy przede wszystkim rozwiązywaniu konkretnych problemów podopiecznego, wzbudzaniu w nim wiary w swoje możliwości oraz motywowanie do podejmowania działań do tej pory uznawanych przez niego za niemożliwe. Zadaniem asystenta jest przede wszystkim wskazanie osobom zagrożonym marginalizacją możliwości podejmowania sprawczych działań, zwiększenie poczucia wpływu na swoje życie oraz podwyższenie samooceny. Główną metodą pracy asystenta jest podążanie za podopiecznym i selektywne wspieranie jego realnych dążeń. W Gminie Telatyn asystent rodziny zatrudniony jest od 2013 r., kiedy współpracował on z 4 rodzinami, które miały trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Natomiast w 2014 r. i 2015 r. obejmował swoim wsparciem 7 rodzin z 19 dzieci co wskazuje na tendencję wzrostową. Asystent rodziny wykonując swoje obowiązki współpracuje z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny, zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą. W szkołach funkcjonujących na terenie gminy Telatyn co roku realizowane są liczne programy profilaktyczne z zakresu profilaktyki uzależnień, kształtowania prawidłowych nawyków dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz zachowań asertywnych.
III. Termin realizacji programu Gminny Program Wspierania Rodziny będzie realizowany w latach 2016-2018. IV. Realizator programu: Koordynatorem programu jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Telatynie we współpracy z : Placówkami oświatowymi z terenu Gminy Telatyn, Urzędem Gminy Telatyn, Policją, Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej w Telatynie, Kuratorami Sądowymi, społecznymi, Gminnym Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Gminy Telatyn, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Tomaszowie Lubelskim, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Tomaszowie Lubelskim, Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Tomaszowie Lubelskim, Specjalistycznym Ośrodkiem Wsparcia w Tyszowcach, Powiatowym Urzędem Pracy w Tomaszowie Lubelskim. V. Odbiorcy programu Odbiorcami Programu są: 1) Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych, 2) Dzieci i młodzież, którym rodzina nie zapewnia należytej opieki, 3) Przedstawiciele instytucji oraz służb pracujących na rzecz dzieci i rodzin. VI. Cele Programu i wskaźniki ich monitoringu Cel główny programu: Wspieranie rodzin dysfunkcyjnych w prawidłowym wypełnianiu obowiązków opiekuńczo wychowawczych z terenu gminy Telatyn oraz stworzenie optymalnych warunków do wychowywania dzieci w środowisku rodziny biologicznej. Cel główny Gminnego Programu Wspierania Rodziny będzie realizowany poprzez następujące cele szczegółowe: Cel szczegółowy I Diagnoza i monitoring skali potrzeb i problemów rodzin Cel szczegółowy II Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych rodzin Cel szczegółowy III Poprawa funkcjonowania rodziny oraz warunków rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym Cel szczegółowy IV Podejmowanie działań interdyscyplinarnych mających na celu zapobieganie sytuacjom kryzysowym oraz rozwiązywanie już istniejących Cel szczegółowy V Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej rodzin dysfunkcyjnych Cel szczegółowy VI Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się niesieniem pomocy rodzinom
Cel 1. Zadania Zakładane rezultaty Realizatorzy Diagnoza i monitoring skali potrzeb i problemów rodzin Systematyczna diagnoza rodzin objętych pomocą GOPS: - Sprawozdanie roczne z realizacji zadań z zakresu wsparcia rodziny oraz przedstawienie potrzeb związanych z realizacją zadań radzie gminy zgodnie z art. 179 ust. 1 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej przedstawia Wójt w terminie do dnia 31 marca każdego roku, - Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczej. - Sprecyzowana wiedza na temat rodzin wymagających pomocy, - Współpraca z instytucjami na rzecz dziecka i rodziny. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Telatynie, Wójt Gminy Telatyn, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Telatynie, placówki oświatowe z terenu gminy Telatyn Cel 2. Zadania Zakładane rezultaty Realizatorzy Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych rodzin 1. Zapewnienie pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom wymagającym wsparcia (zasiłki okresowe, celowe, zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, zasiłki pielęgnacyjne, świadczenia pielęgnacyjne, specjalne zasiłki opiekuńcze, stypendia szkolne, pomoc osobom uprawnionym do alimentów), 2. Finansowanie dzieciom dożywiania w szkole, 3. Monitorowanie sytuacji zdrowotnej dzieci z rodzin wymagających wsparcia. 1. Podniesienie bezpieczeństwa bytowego i zdrowotnego rodziny, 2. Zapobieganie rozpadowi rodziny i umieszczaniu dzieci w pieczy zastępczej z powodów socjalno-bytowych, 3. Uczenie rodziców i dzieci postaw prozdrowotnych. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Telatynie, Urząd Gminy Telatyn, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Telatynie, placówki oświatowe z terenu gminy Telatyn Cel 3. Zadania Poprawa funkcjonowania rodziny oraz warunków rozwoju dziecka w środowisku rodzinnym 1. Wspieranie rodziny w jej prawidłowym funkcjonowaniu poprzez pracę socjalną oraz współpracę z asystentem rodziny, 2. Tworzenie warunków do działania rodzin wspierających, 3. Podejmowanie działań w celu pozostawienia dzieci w rodzinie biologicznej oraz zapobieganie umieszczeniu dzieci w pieczy zastępczej, 4. Organizowanie czasu wolnego i wypoczynku dla dzieci z rodzin wymagających wsparcia, 5. Umożliwienie dostępu do poradnictwa specjalistycznego: psycholog, logopeda, prawnik.
Zakładane rezultaty Realizatorzy 1. Podniesienie umiejętności rodzicielskich oraz poprawa zdolności wychowawczych rodziców, 2. Wzrost świadomości w związku z pełnieniem ról rodzicielskich oraz w zakresie planowania i funkcjonowania rodziny, 3. Podniesienie możliwości rozwojowych dzieci i młodzieży, 4. Promowanie i wspieranie organizacji różnych form spędzania wolnego czasu dzieci i młodzieży, 5. Pozostawienie dzieci i młodzieży w środowisku zamieszkania. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Telatynie, parafie, placówki oświatowe z terenu gminy Telatyn, Urząd Gminy Telatyn, Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna w Tomaszowie Lubelskim Cel 4. Podejmowanie działań interdyscyplinarnych mających na celu zapobieganie sytuacjom kryzysowym oraz rozwiązywanie już istniejących Zadania Zakładane rezultaty Realizatorzy 1. Współpraca z podmiotami i instytucjami zajmującymi się rodziną, 2. Pomoc rodzinom dotkniętym uzależnieniami, 3. Pomoc rodzinom dotkniętym przemocą, 4. Zapewnienie wsparcia przez asystenta rodziny, 5. Tworzenie i realizacja programów profilaktycznych w zakresie zapobiegania niekorzystnym zjawiskom społecznym. 1. Zmiana postaw i zachowań w rodzinach zagrożonych negatywnymi zachowaniami społecznymi, 2. Zwiększenie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych rodziców, 3.Wzrost świadomości i umiejętności radzenia sobie z negatywnymi zjawiskami społecznymi i przyjmowanie pozytywnej postawy społecznej i obywatelskiej przez dzieci i młodzież, 4. Współpraca między osobami pracującymi na rzecz rodziny, 5. Ukierunkowanie pomocy na rzeczywiste problemy i potrzeby. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Telatynie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Tomaszowie Lubelskim, Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Tomaszowie Lubelskim, Ośrodek Wsparcia w Tyszowcach, placówki oświatowe z terenu gminy Telatyn, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy Gminy Telatyn, Policja, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Telatynie, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Telatynie Cel 5. Zadania Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej rodzin dysfunkcyjnych 1. Zabezpieczenie środków na ewentualny pobyt dziecka w pieczy zastępczej: współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, w rodzinnym domu dziecka, w regionalnej placówce opiekuńczo-wychowawczej, interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, 2. Wsparcie rodzin dysfunkcyjnych pracą asystenta rodziny, 3. Prowadzenie monitoringu dzieci w rodzinach dotkniętych sytuacją kryzysową.
Zakładane rezultaty Realizatorzy 1. Zmiana postaw i zachowań członków rodzin dysfunkcyjnych, 2. Wszechstronna i systemowa pomoc dzieciom z rodzin dysfunkcyjnych. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Policja, placówki oświatowe z terenu gminy, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Telatynie Cel 6. Zadania Zakładane rezultaty Realizatorzy Podnoszenie kompetencji służb zajmujących się niesieniem pomocy rodzinom 1. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników pomagających rodzinie poprzez udział w szkoleniach, kursach. 1. Podniesienie profesjonalizmu osób niosących pomoc w rodzinie, 2. Podniesienie kompetencji i skuteczności podejmowanych działań pomocowych. Pracownicy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Telatynie, pracownicy placówek oświatowych z terenu gminy Telatyn Gminny Program Wspierania Rodziny zakłada tworzenie optymalnych warunków dla poprawy jakości życia rodzin z gminy Telatyn. Wspieranie rodzin będzie miało charakter profilaktyczny, a rodzinie w pierwszej kolejności zostaną stworzone możliwości samodzielnego zmierzenia się ze swoimi problemami przy wykorzystaniu własnych umiejętności. Wsparcie instytucjonalne będzie zapewnione w sytuacji, gdy rodzina będzie musiała zmierzyć się z problemami, których nie jest w stanie samodzielnie rozwiązać. Zadania wynikające z powyższego Programu realizowane będą zgodnie z zasadą pomocniczości i z uwzględnieniem podmiotowości dzieci i rodziny. VII. Przewidywane efekty realizacji Programu Spodziewanym efektem realizacji Programu będzie polepszenie sytuacji dziecka i rodziny, poczucia bezpieczeństwa socjalnego, ograniczenie patologii społecznej, zminimalizowanie negatywnych zachowań oraz stworzenie skutecznego systemu wsparcia dla rodziny i dziecka. VIII. Dla realizacji zadań zakłada się następujące działania: 1. Wsparcie Asystenta Rodziny. W pracy z rodziną ważna jest koordynacja działań różnych instytucji i służb wspierania rodziny. Ważnym ogniwem w tym działaniu będzie asystent rodziny, który będzie przydzielony rodzinie przez Kierownika GOPS w Telatynie na wniosek pracownika socjalnego. Zatem zakładamy, że praca ta będzie realizowana przez powoływanie asystenta rodziny. Praca ta powinna skutkować trafniejszą diagnozą problemów, ustaleniem spójnego planu pomocy oraz uruchamiać mechanizmy współpracy z właściwymi instytucjami i służbami. 2. Poradnictwo specjalistyczne Praca z rodziną może być prowadzona w formie konsultacji i poradnictwa specjalistycznego (pedagogicznego, prawnego, zawodowego, itp.) terapii systemowej rodzin, treningu umiejętności wychowawczych dla rodziców, psychoedukacji, mediacji. Narzędziem wzmocnienia rodziny może być również doradztwo w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego, dbałości o higienę
osobistą i otoczenia. Tam, gdzie jest to potrzebne i możliwe, praca powinna opierać się o kontakt z rodziną. Poradnictwo powinno dotyczyć sposobów zaspokajania potrzeb dziecka i rozwiązywania problemów wewnątrz rodzinnych. Terapia rodzin powinna być prowadzona z wykorzystaniem skutecznych metod, technik terapeutycznych. Niezwykle ważnym elementem jest również dostęp rodziny do pomocy prawnej, szczególnie w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie (np. Punt Nieodpłatnych Porad Prawnych w Gminie Telatyn). 3. Pomoc w formie rodzin wspierających Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia rodziny i dziecka. Zadania rodziny wspierającej to m.in. pomoc w opiece nad dziećmi, prowadzeniu gospodarstwa domowego, wspólne spędzanie czasu wolnego. Pomoc ta będzie wynikać z przyjętego i zaakceptowanego planu pomocy rodzinie, a realizowana będzie na podstawie zawartej umowy. Rodzina wspierająca może otrzymać zwrot kosztów świadczonej pomocy, co zostanie określone w treści umowy. W celu podniesienia skuteczności oddziaływania rodzin wspierających, należy zadbać o ich przygotowanie poprzez poradnictwo oraz szkolenia. 4. Partycypacja w kosztach umieszczenia dzieci w pieczy zastępczej W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi odpowiednio wydatki w wysokości: 1. 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; 2. 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; 3. 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej IX. Źródła finansowania programu: Finansowanie Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 odbywać się będzie w ramach środków własnych gminy, dotacji z budżetu państwa. X. Monitoring i ewaluacja Prowadzenie ewaluacji i monitoringu przez wszystkie zaangażowane w Program instytucje służyć będzie sprawdzeniu czy zostały zrealizowane działania oraz jaki jest wynik zrealizowanych przedsięwzięć. Ewaluacja ma na celu uzyskanie informacji czy osiągnięto zakładane rezultaty, czy pozwoliły i w jakim stopniu wpłynęły na realizację celów Programu. Ewaluacja Programu będzie odbywać się na bieżąco przez cały okres trwania Programu. Przewiduje się sporządzenie corocznego sprawozdania z realizacji Programu, przy czym w przypadku konieczności wprowadzenia zmian będzie on podlegał aktualizacjom. Równolegle trwać będzie proces monitorowania programu.
Zakończenie Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2016-2018 zakłada stworzenie optymalnych warunków dla poprawy jakości życia rodzin, w szczególności dzieci. Wsparcie rodziny będzie miało charakter profilaktyczny, ochronny, a rodzinie w pierwszej kolejności zostaną stworzone możliwości samodzielnego zmierzenia się ze swoimi problemami. Tylko wtedy można zwiększyć jej szanse na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku oraz wykorzystanie własnej aktywności i wewnętrznego potencjału w celu zdobywania nowych umiejętności.