Załącznik Nr 2 do Uchwały Rady Miejskiej w Nowym Dworze Gdańskim Nr 349/XLII/2010 z dnia 22 lipca 2010 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI MARZĘCINO Marzęcino 2010 rok
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 2. HISTORIA... 3 3. CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA MARZĘCINO... 3 4. MIEJSCA O SZCZEGÓLNYM ZNACZENIU... 7 5. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWYCH ZASOBÓW... 7 6. ANALIZA SWOT... 8 7. OPIS PLANOWANYCH INWESTYCJI NA LATA 2010-2018... 10 8. HARMONOGRAM I SZACUNKOWE KOSZTY PLANOWANYCH INWESTYCJI W SOŁECTWIE W LATACH 2010-2018... 11 2
1. Wstęp Plan Odnowy Miejscowości jest podstawą rozwoju miejscowości Marzęcino. Określa misje, cele i kierunki działania oraz wizję rozwoju wsi. Ponadto słuŝy podniesieniu standardu Ŝycia na wsi, wzmocnieniu rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zaktywizowaniu lokalnej społeczności poprzez wzrost toŝsamości z miejscem zamieszkania i stopnia integracji mieszkańców wokół działania na rzecz własnego środowiska Plan Odnowy Miejscowości to dokument o charakterze planowania strategicznego. Obowiązek opracowania planu wynika z istniejących programów operacyjnych słuŝących wspieraniu obszarów wiejskich oraz społeczności wiejskiej takich jak np. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 czy Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013. 2. Historia Główna część wsi, dawne Jungfer to osada rybacka załoŝona w XIV w. połoŝona wówczas nad brzegiem Zalewu. Na mocy przywileju Kazimierza Jagiellończyka włączona do terytorium elbląskiego. W XVII w. częściowo objęta kolonizacją przez osadników holenderskich. W 1820 r. Wieś Jungfer liczyła 639 mieszkańców, w tym 21 mennonitów. 3. Charakterystyka sołectwa Marzęcino Marzęcino to wieś w Polsce połoŝona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Nowy Dwór Gdański nad Kanałem Panieńskim. Wieś jest siedzibą sołectwa Marzęcino w którego skład wchodzi równieŝ miejscowość Osłonka. Marzęcino jest drugą co do wielkości i trzecią co do liczby mieszkańców wsią Gminy Nowy Dwór Gdański. Do sołectwa Marzęcino przynaleŝy równieŝ wieś Osłonka. Sołectwo liczy obecnie 748 mieszkańców, w tym jedynie 12 osób mieszka (jest zameldowanych) w Osłonce. W Marzęcinie mieszka 190 osób nieletnich i 558 osób dorosłych. Ponad połowa społeczności lokalnej jest zatrudniona w firmach prywatnych, zlokalizowanych na terenie gminy; część z nich dojeŝdŝa do pracy w Elblągu. W Marzęcinie są zarejestrowane 147 firmy prywatne, głównie specjalizujące się w drobnych usługach i handlu. We wsi jest 11 gospodarstw rolnych. 3
W Marzęcinie znajduje się Zespół Szkolno Przedszkolny. W zespole znajduje się gimnazjum oraz szkoła podstawowa. Do gimnazjum uczęszcza 87 dzieci (5 oddziałów), do szkoły podstawowej 104 dzieci (6 oddziałów). W zespole pracuje 30 nauczycieli. Zespół szkolny w Marzęcinie posiada atrakcyjną halę sportową, wybudowaną w 2004 roku ze środków zewnętrznych. Rysunek 1 Szkoła w Marzęcinie Marzęcino to dawna osada rybacka nad Kanałem Panieńskim, a dzisiaj jest to wieś o charakterze rolniczym. W miejscowości istnieje jeden z ciekawszych na śuławach Wiślanych układ urbanistyczny z potrójną ulicówką (droga, woda, droga) jednostronnie zabudowaną. Fronty domów zwrócone są w kierunku kanału. W latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Marzęcino. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie naleŝała do województwa elbląskiego. Marzęcino było gminą aŝ do reformy administracyjnej w 1975 roku kiedy to zostało przyłączone do gminy Nowy Dwór Gdański. W skład gminy wchodziły następujące miejscowości: Chełmek, Gozdawa, Kępiny Małe, Kępki, Nowinki, Orliniec, Osłonka, Piotrowo, Powalina, Solnica, Starocin, Stobiec, Stobna, WęŜowiec, śelichowo W okresie międzywojennym Marzęcino nazywało się Jungfer, było wsią gminną i wchodziło w skład Wolnego Miasta Gdańska. Po 1945 roku nazwa Jungfer została zmieniona na Panna, a ją w 1948 roku zastąpiła obecna. 4
We wsi zachowała się zabudowa przedwojenna (drewniane budynki z charakterystycznymi dla śuław zdobieniami wykończeniowymi tzw. laubzekiny). Ciekawym zabytkiem jest kościół parafialny który pochodzi z XIX w. pw. Niepokalanego Poczęcia NMP o konstrukcji ryglowej tzw. mur pruski. Rysunek 2 kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP Na obrzeŝach wsi znajdują się ruiny śluzy z 1884 roku, która chroniła Kanał Panieński przed naporem wody z Zalewu Wiślanego. Okolice wsi poprzecinane są wieloma kanałami, wałami, rowami przy których rosną wierzby (drzewo charakterystyczne dla śuław). Przez Marzęcino wiedzie szlak rowerowy R-64 (Kamienica Elbląska Rubno Nowakowo Kępiny Wielkie Kępiny Małe Marzęcino Tujsk Sztutowo Stutthof Stegna Nowy Dwór Gdański Marzęcino Kępiny Nowakowo Kamienica Elbląska). W Marzęcinie są dwa gospodarstwa agroturystyczne, funkcjonujące przez cały rok. Łącznie w Marzęcinie jest 25 miejsc noclegowych. 5
W miejscowości do dziś zachowało się kilka zagród holenderskich. Rysunek 3 Zagroda holenderska w typie krzyŝowym Rysunek 4 - zagroda holenderska w typie wzdłuŝnym Rysunek 5 - zagroda holenderska w typie wzdłuŝnym 6
4. Miejsca o szczególnym znaczeniu W Marzęcinie znajdują się dwa miejsca o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców oraz sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych. Pierwszym z nich jest świetlica wiejska w Marzęcinie. Jest to główne miejsce spotkań miejscowej społeczności. W świetlicy odbywają się róŝnego rodzaju imprezy okolicznościowe oraz spotkania mieszkańców. Świetlica wiejska często pełni funkcje kulturotwórcze i wychowawcze. Dzieci spędzają czas na kształcących grach i zabawach, dzięki czemu kształtują swoją wyobraźnię oraz uczą się pracy w zespole. Starsi mieszkańcy spotykają się, aby omówić najwaŝniejsze problemy wsi oraz wspólnie znaleźć ich rozwiązanie. Takie spotkania integrują lokalną społeczność oraz są źródłem kreatywnych pomysłów na rozwój wsi. Ponadto świetlica wiejska przeciwdziała patologiom społecznym, poprzez stworzenie dzieciom i młodzieŝy perspektyw spędzania wolnego czasu i zapewnienie kulturalnej rekreacji. Drugim takim miejscem jest kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP. Lokalna społeczność spotyka się tam na naboŝeństwach, imprezach okolicznościowych oraz odpustach. Ponadto mieszkańcy spotykają się przy sprzątaniu oraz strojeniu kościoła. Wspólne spotkania zacieśniają więzy między mieszkańcami oraz pogłębiają proces integracji. Dbałość o kościół jako miejsce kultu pobudza mieszkańców do działań mających na celu rozwój całej wsi. 5. Charakterystyka miejscowych zasobów 1. Turystyka Kanał Panieński zabytkowa zabudowa potrójna ulicówka (droga, woda, droga szlak rowerowy R-64 gospodarstwa agroturystyczne domy podcieniowe ruiny śluzy z 1884 roku cisza i czyste powietrze 2. Środowisko naturalne zdrowa ekologiczna Ŝywność sprzedawana przez mieszkańców wsi atrakcyjna lokalizacja w pobliŝu Kanału Panieńskiego ochronny obszar dorzecza Nogatu 7
3. Rozwój lokalny mieszkańców aktywne Stowarzyszenie Przyjaciół Marzęcina aktywna Rada Sołecka aktywna grupa młodzieŝy / sportowców (Zieloni Marzęcino) aktywne społeczeństwo korzystające ze świetlicy wiejskiej udział wsi w doŝynkach gminnych, powiatowych i wojewódzkich, 4. Infrastruktura brak parkingu we wsi brak dobrej jakości dróg wewnątrz miejscowości brak sieci kanalizacji sanitarnej brak kompleksowego wyposaŝenia siedziby Stowarzyszenia Przyjaciół Marzęcina, pełniącego funkcję świetlicy wiejskiej brak większej sali świetlicowej do organizowania większych imprez z udziałem mieszkańców brak boiska profesjonalnego / wyposaŝonego sportowego 6. Analiza SWOT Mocne Strony: potencjał ludzki, aktywna działalność Stowarzyszenia Przyjaciół Marzęcina (certyfikowane kulinarne produkty regionalne), bliskość stolicy województwa i powiatu, bliskość Malborka, Elbląga oraz morza, korzystne warunki dla produkcji rolnej (Ŝyzne gleby, płaski teren), rozwój usług agroturystycznych, dobrze rozwinięte gospodarstwa rolne, wyposaŝenie wsi w telefony stacjonarne oraz w sieć wodociągową, cisza / wiejskość. Słabe Strony: zły stan dróg dojazdowych do gospodarstw i pól (brak utwardzenia), brak części chodników, niski poziom wykształcenia mieszkańców, brak kanalizacji sanitarnej, słaba komunikacja publiczna, zły stan systemu melioracji, ograniczone moŝliwości finansowe mieszkańców, 8
brak miejsc pracy bezrobocie, bezradność, apatia i stagnacja części mieszkańców, brak powszechnego dostępu do Internetu ( nowych technologii informatycznych ), brak zainteresowania ze strony inwestorów, brak duŝych przedsiębiorstw i zakładów pracy, wysoki poziom wód gruntowych, niski poziom zadrzewień, alkoholizm, patologie społeczne, w części dachy budynków pokryte eternitem. Szanse: wyposaŝenie świetlicy wiejskiej, budowa duŝej świetlicy wiejskiej, wsparcie finansowe w ramach środków zewnętrznych na rozbudowę i modernizacje infrastruktury technicznej i społecznej wsi, budowa kanalizacji sanitarnej, poprawa jakości dróg wiejskich, rozwój gospodarstw rolnych, rozwój inicjatyw lokalnych, moda na agroturystykę, popularyzacja ekologicznej Ŝywności oraz produktów regionalnych i markowych, moŝliwość wykorzystania Internetu w świetlicy wiejskiej, stabilizacja rynków rolnych, współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, edukacja społeczna, upowszechnianie wiedzy, rozwój produkcji rolnej na cele inne niŝ Ŝywnościowe np. biopaliwa, oŝywienie gospodarcze kraju, likwidacja bezrobocia, rozwój bazy turystycznej, gastronomicznej i kulturalnej, inwestorzy zewnętrzni. ZagroŜenia: zbyt wolne tempo pokonywania opóźnień, wzrost ubóstwa i patologii społecznej, utrzymujące się braki i zaniedbania w infrastrukturze, utrzymujące się bezrobocie, odpływ ludzi młodych i wykształconych, słabnąca rentowność produkcji rolnej głównie w małych gospodarstwach, 9
klęski Ŝywiołowe, marginalizacja gospodarcza wsi, niewykorzystanie środków zewnętrznych w najbliŝszym czasie, brak zaangaŝowania wsi w działalność Stowarzyszenia mogącego oŝywić wieś. 7. Opis planowanych inwestycji na lata 2010-2018 1. Rozwój infrastruktury kulturalnej i sportowej: budowa świetlicy wiejskiej do organizacji większych imprez w Marzęcinie, wyposaŝenie siedziby Stowarzyszenia Przyjaciół Marzęcina, pełniącej obecnie funkcję świetlicy wiejskiej, budowa boiska sportowego, budowa sceny w centrum wsi, budowa sali dydaktycznej przy szkole podstawowej. 2. Poprawa infrastruktury: budowa parkingu przy remizie straŝackiej, dokończenie budowy ulicy Kowalskiej, przebudowa istniejącej drogi gminnej dla zapewnienia bezpieczeństwa dowozów szkolnych, budowa parkingu przy cmentarzu komunalnym w Marzęcinie, budowa dróg wiejskich, remont ulicy śabiej, oświetlenie ulicy Głównej, rewitalizacja obiektów zabytkowych. 3. Poprawa stanu środowiska naturalnego: kanalizacja wsi, odwodnienie ulic (rury, studzienki), wymiana rur wodociągowych azbestowych na PCV na terenie całej miejscowości, ocieplenie i odnowienie elewacji budynku Stowarzyszenia i Biblioteki oraz budynku OSP, zagospodarowanie i doprowadzenie do estetycznego wyglądu terenu przy Kanale Panieńskim. 10
8. Harmonogram i szacunkowe koszty planowanych inwestycji w sołectwie w latach 2010-2018 (świetlicy wiejskiej) 3. WyposaŜenie siedziby Stowarzyszenie Przyjaciół Marzęcina, pełniącej funkcję świetlicy wiejskiej 4. Budowa parkingu przy remizie straŝackiej 5. Dokończenie budowy ul. Kowalskiej 2011 2011 25.000 zł budŝet gminy, środki UE Lp. Nazwa inwestycji Rok Szacunkowy Źródła finansowania koszt 1. PołoŜenie starobruku przy kościele oraz remont organów w kościele 2010 241.800 zł środki zewnętrzne PROW lub inne PROW: 181 350 zł wkład własny: 60 450 zł pw. Niepokalanego Poczęcia NMP Poprawa stanu dziedzictwa kulturowego w Marzęcinie 2. Budowa sali 2010-200.000 zł budŝet gminy, 2010-2011 80.000 zł + 30.000 zł budŝet gminy, 2011 100.000 zł budŝet gminy, 6. Kanalizacja wsi 2011-500.000 zł budŝet gminy, 2012 7. Budowa boiska 2012-450.000 zł budŝet gminy, sportowego 2013 8. Budowa sceny w 2013 250.000 zł budŝet gminy, centrum wsi 9. Budowa sali dydaktycznej przy szkole podstawowej 2013 500.000 zł budŝet gminy, 10. Przebudowa istniejącej drogi gminnej 2014 500.000 zł budŝet gminy, 11. Odwodnienie ulic 2014 100.000 zł budŝet gminy, środki UE wiejskich 12. Wymiana rur 2014-400.000 zł budŝet gminy, 11
wodociągowych na 2015 PCV 13. Ocieplenie i 2015 500.000 zł budŝet gminy, środki UE odnowienie elewacji na budynku Stowarzyszenia, Biblioteki oraz OSP 14. Budowa parkingu 2015 30.000 zł budŝet gminy, przy cmentarzu komunalnym 15. Budowa dróg wiejskich 2016-2017 70.000 zł budŝet gminy, 16. Remont ulicy śabiej 2016 20.000 zł budŝet gminy, 17. Oświetlenie ulicy 2017-40.000 zł budŝet gminy, Głównej 2018 18. Zagospodarowanie terenu przy Kanale Panieńskim 2016-2018 50.000 zł budŝet gminy, Podane ceny są szacunkowe i mogą być róŝne od rzeczywistych. 12