UCHWAŁA NR 209/XL/10 RADY GMINY GRAJEWO z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie zatwierdzenia "Planu odnowy miejscowości Przechody" Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203, Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241) oraz 10 ust. 2 pkt 2 lit. b) Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 (Dz. U. Nr 38, poz. 220, Nr 156, poz. 974), w związku z uchwałą nr 1/10 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Przechody z dnia 1 marca 2010 r. w sprawie przyjęcia Planu odnowy miejscowości Przechody uchwala się, co następuje: 1. Zatwierdza się Plan odnowy miejscowości Przechody stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 1 / 8
Załącznik do uchwały Nr 209/XL/10 Rady Gminy Grajewo z dnia 10 marca 2010 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI PRZECHODY SPIS TREŚCI 1) Wstęp - 3 str. 2) Charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja - 3 str. a) Gmina Grajewo ogólna charakterystyka - 3 str. b) Historia miejscowości Przechody - 4 str. c) Położenie, powierzchnia, ludność, elementy charakterystyczne miejscowości - 4 str. 3) Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości - 4 str. 4) Ocena mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja - 5 str. 5) Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia Planu odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji - 7 str. ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 2 / 8
1) Wstęp Plan odnowy miejscowości jest bardzo ważnym dokumentem opisującym odnowę wsi, jej rozwój społeczny, kulturalny oraz poprawę warunków życia mieszkańców. Jego przyjęcie w formie Uchwały jest niezbędnym warunkiem przy ubieganiu się o środki finansowe z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w ramach działania Odnowa i rozwój wsi. Działanie Odnowa i rozwój wsi będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. W ramach działania pomocą finansową zostaną objęte projekty dotyczące: 1) Budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów; 2) Kształtowania obszaru przestrzeni publicznej; 3) Budowy remontu lub przebudowy infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno-kulturalnych; 4) Zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczeniem na cele publiczne; 5) Odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami lub miejsc pamięci; 6) Kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów. Plan Odnowy Miejscowości Przechody zawiera: charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowana operacja, inwentaryzację zasobów służących odnowie miejscowości, analizę mocnych i słabych stron miejscowości z określeniem szans rozwoju oraz zagrożeń, oraz opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia Planu odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji. Niniejszy dokument określa strategię działań społeczno-gospodarczych na lata 2010-2017. Podstawą opracowania Planu odnowy miejscowości był Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Grajewo na lata 2008 2015 przyjęty Uchwałą nr 92/XVI/08 z dnia 16 kwietnia 2008 r. oraz propozycje przedsięwzięć wypracowane przez mieszkańców sołectwa podczas zebrania wiejskiego. Plan odnowy miejscowości Przechody koncentruje się na lokalnych przedsięwzięciach mających służyć mieszkańcom poprzez poprawę standardu i jakości ich życia. Ma za zadanie ukazanie wsi odnowionej poprzez inwestycje i ożywionej kulturowo. Taka wieś jest atrakcyjna, zapewnia swoim a także potencjalnym mieszkańcom trwałą poprawę warunków życia przy jednoczesnym zachowaniu wiejskiego charakteru i kultury. 2) Charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja. a) Gmina Grajewo ogólna charakterystyka ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 3 / 8
Gmina Grajewo położona jest w zachodniej części województwa podlaskiego. Graniczy z gminami: Szczuczyn, Wąsosz, Radziłów, Goniądz, Rajgród, miastem Grajewo i gminą Prostki położoną już w województwie warmińsko-mazurskim. Gmina Grajewo ma charakter typowo rolniczy, obejmuje obszar 30 813 ha, z czego prawie 91% powierzchni stanowią użytki rolne oraz lasy i grunty leśne. Ze względu na dużą ilość łąk gmina specjalizuje się w produkcji mleka, mięsa wołowego i wieprzowego. W gminie przeważają gospodarstwa o powierzchni 10-20 ha. Struktura użytkowania gruntów Lp Wyszczególnienie Ilość ha 1 Użytki rolne 19 114 2 Lasy i grunty leśne 9 059 3 Grunty zabudowane i zurbanizowane 804 4 Tereny pod wodami 328 5 Nieużytki i inne 1 508 RAZEM 30 813 b) Historia miejscowości Przechody Etymologia nazwy wsi Przechody - nazwa zwyczajowa odnosząca się do przechodu zwierząt leśnych, na których w tych miejscach urządzano polowania. Wieś powstała zapewne przed 1765 r., w okresie intensyfikacji gospodarki w dobrach królewskich. Wieś o typie ulicówki położona jest 4 km na wschód od drogi krajowej a zarazem kolejowej łączącej Grajewo z Białymstokiem. Na skraju wsi, w płd. zachodniej części usytuowany jest murowany kościół rzymsko katolicki otoczony niewielkim cmentarzem, powstały w latach 90-tych XX w. W jego pobliżu ustawiono krzyż drewniany. Żelazny krzyż, osadzony na granitowym ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 4 / 8
kamieniu usytuowany został na północno-wschodnim krańcu wsi. Środkową część wsi akcentuje murowany budynek po byłej szkole podstawowej, postawiona w latach 60-tych XX w. W zabudowie wsi dominują murowane budynki powojenne, ustawione kalenicowo na miejscu obiektów drewnianych. Zachowanych jest kilka starszych, drewnianych budynków (nr 19, 31, 34) wybudowanych zapewne w okresie międzywojennym. Zabudowa typu gospodarczego pochodzi w większości z okresu po 1945 r. Zabytki architektury i budownictwa postulowane do ewidencji: dom nr 19, drewn., l.xx-te XX w. dom nr 31, drewn., l.xx-te XX w. dom nr 34, drewn., l.xx-te XX w. Stanowiska archeologiczne - ślady pobytu ludzi z epoki kamienia c) Położenie, powierzchnia, ludność, elementy charakterystyczne miejscowości. Miejscowość Przechody jest jedną z 51 należących do Gminy Grajewo. Wieś położona jest w południowo wschodniej części Gminy Grajewo. Obejmuje ona obszar 1005,82 ha. Miejscowość zamieszkuje 136 mieszkańców, w tym 72 kobiet i 64 mężczyzn. Obecny układ wsi - to ulicówka, przekształcona zapewne w okresie międzywojennym i po 1945 r. Budynki mieszkalne charakteryzują się luźną zabudową frontową, ustawieniem kalenicowym, w przeważającej części są to współczesne, piętrowe budynki, budowane często z cegły silikatowej. Zabudowania skupione są wzdłuż drogi. 3) Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości. Zasobem przyrodniczym wyróżniającym Przechody na tle innych miejscowości w Gminie Grajewo jest położenie miejscowości na terenie Otuliny Biebrzańskiego Parku Narodowego i w obszarze sieci NATURA 2000. Ze względu na korzystne położenie i istniejącą ścieżkę rowerową przebiegającą przez Przechody powstają gospodarstwa agroturystyczne, które stanowią dodatkowe źródło dochodu dla mieszkańców. W 2009 roku rozpoczęła się budowa Ośrodka Edukacji Ekologicznej w Przechodach przez prywatnego inwestora. Budynek po byłej Szkole Podstawowej jest rozbudowywany na potrzeby ośrodka szkoleniowo wypoczynkowego. Przyciągnięcie inwestora w przyszłości zaowocuje nowymi miejscami pracy i zwiększeniem ruchu turystycznego Miejscowość Przechody posiada dobrze rozwiniętą infrastrukturę techniczną. Wybudowana jest sieć wodociągowa z 24 przyłączeniami do budynków. Długość czynnej sieci rozdzielczej (bez przyłączy) wynosi 10,2 km., długość przyłączeń wynosi 1,2 km. Oprócz tego wieś jest stelefonizowana i posiada sieć elektryczną z zapewnieniem oświetlenia drogowego. Miejscowość wyposażona jest w dostępne dla wszystkich mieszkańców pojemniki na odpady komunalne. W miejscowości mieszkańcy zajmują się głównie prowadzeniem gospodarstw hodowlanych, które są jednocześnie głównym źródłem utrzymania. Większość z nich to gospodarstwa specjalistyczne ukierunkowane przede wszystkim na produkcję mleczną i w mniejszym stopniu na trzodę chlewną. 4) Ocena mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja. W tym miejscu w Planie odnowy miejscowości przeprowadzona została analiza dotycząca określenia słabych i mocnych stron miejscowości (analiza SWOT) zarówno pod względem infrastruktury technicznej jak i społecznej, ale również pod względem przyrodniczym i gospodarczym. Analiza ta pozwala na jednoczesne dostrzeżenie szans rozwoju miejscowości i zagrożeń. MOCNE STRONY MIEJSCOWOŚCI a) położenie w sąsiedztwie drogi krajowej nr 65 i linii kolejowej, b) rozwinięta infrastruktura techniczna, c) system gromadzenia i usuwania odpadów płynnych i stałych, d) potencjał przyrodniczy, e) zachęcające warunki do rozwoju agroturystyki, ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 5 / 8
f) pozyskiwanie i racjonalne wykorzystywanie środków pomocowych UE przez rolników, g) zdolność mieszkańców wsi do działania na rzecz dobra wspólnego lokalnej społeczności. SŁABE STRONY MIEJSCOWOŚCI a) niski poziom życia części mieszkańców wsi, b) brak miejsc publicznych umożliwiających aktywne spędzanie czasu wolnego przez mieszkańców a szczególnie przez młodzież, c) brak systemu wspomagania rozwoju bazy turystycznej, d) bariera ekonomiczna w podnoszeniu kwalifikacji i zdobywaniu wykształcenia, e) brak odpowiednio wyposażonej i sprawnie działającej świetlicy wiejskiej. SZANSE ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI a) możliwości uzyskania środków pomocowych z funduszy Unii Europejskiej, b) modernizacja budynku świetlicy wiejskiej dla zaspokojenia potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców, c) położenie w rejonie Zielonych Płuc Polski możliwością ekologicznej promocji miejscowości, d) bardzo dobrze rozwinięte przetwórstwo mleka, e) narastające zainteresowanie mieszkańców pobliskich miast osiedleniem się na wsi, f) możliwość rozwoju turystyki w oparciu o Biebrzański Park Narodowy. ZAGROŻENIA a) duża konkurencja przy ubieganiu się o środki z funduszy Unii Europejskiej, b) brak sieci kanalizacyjnej w miejscowości, c) wyjazd młodych mieszkańców do większych aglomeracji. 5) Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie, co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia Planu Odnowy Miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji. Zadania opisane w Planie odnowy miejscowości Przechody spełniają warunek zgodności z zapisami zawartymi w dokumentach dotyczących rozwoju gminy tj. Strategią Rozwoju Gminy Grajewo, Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Grajewo, oraz zapisami strategicznych dokumentów krajowych tj. Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007 2013 oraz Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Realizacja zadań określonych w niniejszym Planie odnowy miejscowości wpłynie na osiągnięcie celów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 dla działania Odnowa i rozwój wsi. Uwzględnione w Planie zadania powstały w oparciu o wytyczne środowiska lokalnego i konsultacje społeczne. Planowanymi do realizacji zadaniami we wsi Przechody są: a) Rozbudowa budynku świetlicy wiejskiej w Przechodach, b) Budowa boiska, c) Spotkania integracyjne dla dzieci i młodzieży w świetlicy wiejskiej, d) Założenie klubu fitness. a) Rozbudowa budynku świetlicy wiejskiej w Przechodach. Planowane do realizacji przedsięwzięcie w ramach operacji pn. Rozbudowa budynku świetlicy wiejskiej w Przechodach ma na celu poprawę jakości życia mieszkańców wsi Przechody poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych. Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do wzrostu atrakcyjności ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 6 / 8
turystycznej i inwestycyjnej miejscowości. W ramach przedsięwzięcia wykonane zostaną następujące zadania: rozbudowa budynku, wymiana dachu, ocieplenie budynku, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, remont pomieszczeń wewnątrz budynku. Nazwa zadania Harmonogram Źródła finansowania (PLN) Szacowana kwota gminy państwa Środki UE końcowa zadania Rozbudowa budynku świetlicy wiejskiej w Przechodach kwiecień 2010 r. - grudzień 2010 r. 114 175,11 0,00 124 898,18 239 073,29 b) Budowa boiska. Zadanie powyższe przyczyni się do poprawy dostępności do bazy sportowej, wpłynie na stworzenie komfortowego zaplecza dla mieszkańców chcących aktywnie spędzać wolny czas uprawiając sport, pozwoli propagować zdrowy styl życia tak wśród dzieci i młodzieży, jak i dorosłych mieszkańców wsi. Na boisku organizowane będą rozgrywki piłkarskie i zawody o charakterze regionalnym. Ponadto osiągnięcie celu wpłynie m. in. na zwiększenie atrakcyjności wsi, wzrost liczby osób uprawiających sport, rozwój młodych talentów sportowych, zwiększenie popularyzacji sportu wśród młodzieży i osób dorosłych oraz poprawę stanu zdrowia i kondycji mieszkańców (w szerszej perspektywie czasowej). Nazwa zadania Budowa boiska Harmonogram Źródła finansowania (PLN) Szacowana kwota końcowa gminy państwa Środki UE zadania marzec 2011 r. - maj 2011 r. 170 000,00 0,00 0,00 170 000,00 c) Spotkania integracyjne dla dzieci i młodzieży w świetlicy wiejskiej. W budynku świetlicy wiejskiej zatrudniony zostanie pracownik, który będzie organizował spotkania dla dzieci i młodzieży zachęcające do aktywnego i zdrowego spędzania czasu po szkole i w dni wolne od zajęć. Młodzież oraz dzieci bezpiecznie będą spędzały czas realizując własne pomysły, uczestnicząc w różnego rodzaju kółkach artystycznych oraz grach, zabawach edukacyjnych dla młodszych dzieci. Świetlica będzie miejscem integracji wielopokoleniowej mieszkańców sołectwa. Nazwa zadania Harmonogram Źródła finansowania (PLN) Szacowana kwota gminy państwa Środki UE końcowa zadania Spotkania integracyjne dla dzieci i młodzieży w świetlicy wiejskiej kwiecień 2011 r. kolejne lata 100 000,00 0,00 0,00 100 000,00 d) Założenie klubu fitness To przedsięwzięcie będzie stanowiło urozmaicenie form spędzania aktywnie czasu przez mieszkańców wsi oraz będzie zachętą dla osób oczekujących takich zajęć, chcących aktywnie spędzać czas. Zrealizowanie zadania przyczyni się do promocji zdrowego stylu życia. Klub fitness, aby funkcjonować zostanie wyposażony w podstawowy sprzęt do treningów taki jak między innymi: odtwarzacz muzyki, maty do ćwiczeń, ciężarki itp. Nazwa zadania Założenie klubu Harmonogram Źródła finansowania (PLN) Szacowana kwota końcowa gminy państwa Środki UE zadania listopad 2014 r. styczeń 2015 50 000,00 0,00 0,00 150 000,00 ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 7 / 8
Wszystkie wyżej wymienione zadania możliwe będą do realizacji głównie przy dużej aktywności mieszkańców umiejętnie kierowanych przez miejscowych liderów, przy odpowiednim zrozumieniu i współpracy ze strony władz samorządowych i lokalnych przedsiębiorców. Oczywiście warunkiem koniecznym jest zapewnienie odpowiedniego poziomu finansowania tych zadań ze strony władz gminnych, samorządów wyższego szczebla, instytucji dysponujących środkami unijnymi, przedsiębiorstw użyteczności społecznej oraz firm prywatnych. Zadania wskazane do realizacji w ciągu najbliższych kilku lat zmierzają do zwiększenia atrakcyjności wsi zarówno dla mieszkańców jak i odwiedzających miejscowość. Realizacja zadań w ramach Planu odnowy miejscowości Przechody przyczyni się do rozwoju społeczno - kulturowego oraz pobudzenia aktywności sportowo-rekreacyjnej. Pośrednio służyć też będzie promocji lokalnych przedsięwzięć związanych ze zdrowym stylem życia. Zadania mają służyć głównie integracji społeczności lokalnej i wzrostowi lokalnego patriotyzmu, rozwojowi organizacji społecznych, jak i zmniejszeniu problemów w sferze patologii społecznych. Realizacja zamierzonych zadań przyczyni się do rozwoju społeczno kulturalnego w miejscowości Przechody, co będzie zachętą do powrotu na wieś młodych ludzi kończących szkoły w miastach oraz osiedlania się nowych mieszkańców. Rozwój infrastruktury technicznej ma znaczenie dla rozwoju lokalnej gospodarki i zaspokajaniu potrzeb społecznych mieszkańców. Opracowany Plan odnowy miejscowości Przechody zakłada w przeciągu 7 najbliższych lat realizację kilku zadań. Istotą tych zadań jest pobudzenie aktywności środowisk lokalnych oraz stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną i kulturową. Zakładane cele Planu przewidują wzrost znaczenia wsi, jako lokalnego ośrodka rozwoju kultury, edukacji, sportu i rekreacji. Realizacja Planu odnowy miejscowości ma także służyć integracji społeczności lokalnej, większemu zaangażowaniu w sprawy wsi, zagospodarowaniu wolnego czasu dzieci i młodzieży oraz rozwojowi organizacji społecznych. Przewodniczący Rady Gminy Andrzej Szklarzewski ID: OEDBC-RTEYG-YTOZZ-YITVY-MVYHJ. Podpisany. Strona 8 / 8