Antoni Kantecki Kursy repolonizacyjne. Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 1, 72-75

Podobne dokumenty
Regulamin rekrutacji dla absolwentów szkoły podstawowej do klas pierwszych III Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy na rok szkolny 2019/2020

HISTORIA SZKOLNICTWA W GOCZAŁKOWICACH

Antoni Kantecki 50 lat państwowego szkolnictwa w Gorzowie. Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 3,

Regulamin rekrutacji dla absolwentów gimnazjum do klas pierwszych III Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy na rok szkolny 2019/2020

REGULAMIN OGÓLNY KONKURSÓW ORGANIZOWANYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO - POMORSKIM dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w roku szkolnym 2008/2009

w sprawie przyjmowania uczniów i słuchaczy do publicznych gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i szkół policealnych na rok szkolny 2009/2010.

Sprawozdanie z wykonania planu działalności Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu za rok 2014

Warunki rekrutacji do klasy pierwszej. III Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego. w Piotrkowie Trybunalskim w roku szkolnym 2019/2020

e) udziela nie zakwalifikowanym kandydatom informacji i porad o możliwości wyboru innej szkoły, f) dokumentuje swoją pracę w sporządzanych

1) Do klasy pierwszej Gimnazjum w Lesznowoli przyjmuje się kandydatów wg następujących zasad:

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe ( Dz. U. z 2017 r. poz. 59)

Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe nową formą zdobywania kwalifikacji zawodowych

REGULAMIN NABORU KRYTERIA PRZYJMOWANIA UCZNIÓW DO KLASY PIERWSZEJ Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Chojnie w roku szkolnym

ZASADY REKRUTACJI do Zespołu Szkół nr 1 w Goleniowie na rok szkolny 2015/2016

Warunki rekrutacji do Publicznego Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu im. bł. Piątki Poznańskiej na rok szkolny 2018/2019

Proszę o wystawienie duplikatu świadectwa promocyjnego, dojrzałości / ukończenia szkoły /* ...

Wstęp do inwentarza zbioru/zespołu. Kolekcja Zbigniewa Zdzisława Lubienieckiego Nr zbioru/zespołu PL_1001_FOK_0015

Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Kowali Historia szkoły Grażyna Wójcik

Historia Szkoły Podstawowej nr 6 im. Juliusza Słowackiego w Sosnowcu

Migracje w demografii

Ustawy o systemie oświaty z dn. 7 września 1991 r. (tj. Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz z późn. zm.)

Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1290, 1669 i 2245)

PROCEDURA WYDAWANIA DUPLIKATÓW LUB ODPISÓW LEGITYMACJI SZKOLNYCH, KART MOTOROWEROWEROWYCH, ŚWIADECTW SZKOLNYCH I POBIERANIA OPŁAT ZA TE CZYNNOŚCI

KURATORIUM OŚWIATY W OPOLU ul. Piastowska 14, Opole

REGULAMIN REKRUTACJI DO KLAS PIERWSZYCH PO SZKOLE PODSTAWOWEJ II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. JANA III SOBIESKIEGO W TCZEWIE NA ROK SZKOLNY

W roku szkolnym 2019/2020 planowane są cztery oddziały klasy pierwszej:

Marta Warzecha Naczelnik Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Wałbrzychu. Wałbrzych, 26 marca 2012 r.

oprac. Monika Markowska i Hanna Ciepiela Wojewódzki Ośrodek Metodyczny

Projekt z dnia 23 lutego 2018 r. z dnia r.

I. PODSTAWA PRAWNA OFERTA EDUKACYJNA

Regulamin rekrutacji uczniów dla absolwentów dotychczasowego gimnazjum w roku szkolnym 2019/2020 Zespołu Szkół Zawodowych nr 2 w Krakowie

Nie ma możliwości zmiany profilu w klasie trzeciej i czwartej.

Zagraniczna mobilność kadry edukacji szkolnej TYTUŁ: Kompetencje kluczowe w nauczaniu szkolnym nr umowy PL01-KA

Zarządzenie nr 9/2017 Dyrektora Zespołu Szkół nr 1 w Brodnicy im. Karola Wojtyły Jana Pawła II z dnia r.

ZASADY REKRUTACJI DLA KANDYDATÓW DO Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Łokietka w Zespole Szkół Nr 2 w Chęcinach NA ROK SZKOLNY 2017/2018

Norwegian Folk High School - Wolność nauczania bez ustalonych programów i formalnej ewaluacji. Elin Evenrud

Szczegółowe warunki rekrutacji w Zespole Szkół Zawodowych. im. Króla Jana III Sobieskiego w Przeworsku

Orientacja zawodowa i kontakty z praktyką wyzwaniem dla edukacji i rynku pracy Pracodawca rynek pracy -szkoła

Regulamin rekrutacji do klas pierwszych Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi w Kutnie w roku szkolnym 2019/2020

REGULAMIN REKRUTACJI DO KLAS PIERWSZYCH PO GIMNAZJUM II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. JANA III SOBIESKIEGO W TCZEWIE NA ROK SZKOLNY 2019/2020

REGULAMIN PRZYJĘĆ KANDYDATÓW do klas pierwszych II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej - Curie w Gorzowie Wlkp.

Regulamin rekrutacji uczniów do klas I szkół ponadpodstawowych w roku szkolnym 2019/2020 Zespołu Szkół Zawodowych Nr 2 w Krakowie

REGULAMIN REKRUTACJI UCZNIÓW DO II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. R. Traugutta w Częstochowie w roku szkolnym 2013/2014

I ETAP REKRUTACJA DO KLAS PIERWSZYCH W PUBLICZNYCH GIMNAZJACH MAJĄCYCH STATUS SZKÓŁ BEZREJONOWYCH

Składanie wniosków przez kandydatów do szkół

REGULAMIN SZKOLNEJ KOMISJI REKRUTACYJNEJ w Zespole Szkół Zawodowych w Wolsztynie w roku szkolnym 2019/2020 (dla absolwentów gimnazjum)

2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, 949, 2203 oraz z 2018 r. poz.

ZASADY REKRUTACJI DLA KANDYDATÓW DO Technikum Nr 1 im. Władysława Łokietka w Zespole Szkół Nr 2 w Chęcinach NA ROK SZKOLNY 2017/2018

Dyrektora Zespołu Placówek Oświatowych w Ścinawie z dnia 02 października 2017r.

ZARZĄDZENIE 4 /2019 POMORSKIEGO KURATORA OŚWIATY

Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego w Krakowie

Monika Markowska. Biblioteka Pedagogiczna zachowuje prawa autorskie do prezentacji.

DO KLASY PIERWSZEJ LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO w Zespole Szkół Nr 1 im. Jana Pawła II w Markach na rok szkolny 2019/2020 dla absolwentów gimnazjów

Opracowano na podstawie: Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60 z późn.zm.

Odpowiedź na interpelację nr 33922

ZASADY REKRUTACJI do I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej Curie w Szczecinie na rok szkolny 2015/2016

Regulamin naboru do V Liceum Ogólnokształcącego w Grudziądzu na rok szkolny 2019/2020 dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej

REGULAMIN REKRUTACJI UCZNIÓW DO KLAS PIERWSZYCH PONADGIMNAZJALNYCH

do 27 lutego 2015 r. do godz od 11 maja 2015 r. do 3 czerwca 2015 r. od 8 do 12 czerwca 2015 r. do 17 czerwca 2015 r.

Regulamin rekrutacji do XII Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół Sportowych w Szczecinie zasady, tryb, postępowanie, dokumentacja

Szkoła zaoczna- kierunki nauczania

w sprawie przyjmowania uczniów i słuchaczy do publicznych szkół ponadgimnazjalnych i szkół policealnych na rok szkolny 2010/2011.

REGULAMIN POSTĘPOWANIA REKRUTACYJNEGO DO KLASY PIERWSZEJ LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. KAZIMIERZA WIELKIEGO W SŁOMNIKACH NA ROK SZKOLNY 2019/2020

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty z późniejszymi zmianami

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Nysie

Aktualizacja z 20 sierpnia 2015 r.

ZASADY REKRUTACJI DO GIMNAZJUM NR 42 Z ODDZIAŁAMI DWUJĘZYCZNYMI W SZCZECINIE W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

Regulamin przyjęć do Technikum Mechanicznego nr 5

REGULAMIN REKRUTACJI DO KLAS PIERWSZYCH. Liceum Ogólnokształcącego w Trzebini na rok szkolny 2019/2020. dla absolwentów gimnazjum.

REGULAMIN I WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU WIEDZY O FRANCJI "BONJOUR LA FRANCE!"

REKRUTACJA DO I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. M. KOPERNIKA w TORUNIU na rok szkolny 2018/2019 Podstawa prawna

REGULAMIN REKRUTACJI DO KLAS PIERWSZYCH Liceum Ogólnokształcącego w Trzebini na rok szkolny 2019/2020 dla absolwentów szkoły podstawowej.

Kryteria naboru do klasy pierwszej 3-letniego liceum na podbudowie szkoły gimnazjalnej VII LO im. J. Słowackiego w roku szkolnym 2019/2020

Sprawozdanie z wykonania planu działalności Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu za rok 2015

REGULAMIN REKRUTACJI W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM IM. BRACI ŚNIADECKICH W ZGORZELCU NA ROK SZKOLNY 2017/2018

Nowe uwarunkowania organizacyjno-prawne w zakresie kształcenia zawodowego w formach pozaszkolnych. od 1 września 2012 r.

Białystok, 18 lutego 2013 r. Wydział Szkolnictwa Ponadgimnazjalnego i Kształcenia Ustawicznego

Szkoły zawodowe ich rola w kształceniu kadr morskich

REGULAMIN REKRUTACJI liceum 4-letnie. do IX Liceum Ogólnokształcącego im. Zygmunta Wróblewskiego w Krakowie na rok szkolny 2019/2020.

KURATORIUM OŚWIATY W KIELCACH SZKOLNICTWO ZAWODOWE KSZTAŁCENIE W KIERUNKACH BUDOWLANYCH

XX Liceum Ogólnokształcące im. Zbigniewa Herberta w Gdańsku

Zasady Rekrutacji w Liceum Ogólnokształcącym im. Jarosława Iwaszkiewicza w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Brwinowie w roku szkolnym 2016/2017

Intensywna nauka języka niemieckiego

Powołuję. /wypełnianie protokołów rekrutacyjno-kwalifikacyjnych, pomoc przy wydawaniu dokumentów uczniów nieprzyjętych do liceum/.

REGULAMIN REKRUTACJI DO ZESPOŁU SZKÓŁ EKONOMICZNYCH W CZĘSTOCHOWIE W ROKU SZKOLNYM 2013/2014

Zarządzenie Nr Wójta Gminy Komprachcice z dnia 16 marca 2017 r.

ZASADY REKRUTACJI 2017/2018 do I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej Curie w Szczecinie

Rok szkolny 2019/2020

Egzamin gimnazjalny od 2012 roku

Regulamin przyjmowania uczniów i słuchaczy do klas pierwszych Zespołu Szkół w Chróścinie w roku szkolnym 2012/2013

do 28 lutego 2014 r. od 12 maja 2014 r. do 5 czerwca 2014 r. Od 9 do 13 czerwca 2014 r. do 18 czerwca 2014 r. od 18 do 25 czerwca 2014 r.

Regulamin. w Bielsku-Białej. /dla absolwentów szkół podstawowych/

terminy sprawdzianu terminy egzaminu gimnazjalnego

ZASADY ORGANIZACJI NAUKI UCZNIÓW ROZPOCZYNAJACYCH EDUKACJĘ PONADGIMNAZJALNĄ W IV LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCACYM IM. S. STASZICA w roku szkolnym

obowiązująca w roku szkolnym 2016/2017

Kto może uczestniczyć w kwalifikacyjnym kursie zawodowym?

Terminy dotyczące przyjęć do publicznych szkół ponadgimnazjalnych województwa zachodniopomorskiego:

Warunki rekrutacji do Publicznego Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu im. bł. Piątki Poznańskiej na rok szkolny 2016/2017

Warunki rekrutacji do Publicznego Salezjańskiego Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu im. bł. Piątki Poznańskiej na rok szkolny 2017/2018

Transkrypt:

Antoni Kantecki Kursy repolonizacyjne Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny nr 1, 72-75 1994

72 Antoni Kantecki A n t o n i K a n teck i Gorzów KURSY REPOLONIZACYJNE W powojennym Gorzowie mieszkała nieliczna grupa ludności polskiego pochodzenia, którą nazwano autochtonami, ale jakże niewielu wtedy znało historię ziem odzyskanych. W latach pięćdziesiątych problemem autochtonów gorzowskich zajmował się Stefan Paternowski, który na podstawie ksiąg parafialnych Kościoła św. Krzyża w Gorzowie udowodnił, że w naszym mieście nie ma autochtonów, owej rdzennej tubylczej ludności, lecz są to przybysze, którzy napłynęli do dawnego Landsberga w różnych okresach czasu, począwszy ju ż od 1850 roku, przeważnie z W ielkopolski, w celach zarobkowych, przeważnie na jeden sezon. Niektórzy z nich pozostali na stałe, założyli rodziny, często m ieszane, zmieniali nazwiska i z biegiem lat ulegali zniemczeniu. Przyczyn napływu polskich sił roboczych należy szukać w słabym rozwoju przemysłu w W ielkopolsce i na Pomorzu. Innym czynnikiem było zjawisko ucieczki Niemców (tzw. Ostflucht - szczególnie nasilony po 1871 roku) z niem ieckich terenów wschodnich na zachód, do W estfalii i Nadrenii - głównych ośrodków rozwijającego się przem ysłu ciężkiego. Rola niemieckich przybyszów ze wschodu była decydująca w procesie rozwoju np. Zagłębia Ruhry, w którym 1/5 robotników stanowili Niemcy ze wschodnich terenów, zaś opuszczone przez nich miejsca pracy zajm owali Polacy. Po drugiej wojnie światowej i zmianach politycznych na m a pie Europy Polsce przypadły ziem ie na wschód od Odry i Nysy

Kursy repolonizacyjne 73 Łużyckiej oraz W armia i M azury. Na tych ziemiach zam ieszkiwali autochtoni i polska ludność napływowa. Jedni i drudzy zostali zniemczeni i właśnie dla nich M inisterstwo Oświaty wydało w dniu 6 sierpnia 1945 roku zarządzenie organizowania kursów repolonizacyjnych. W Gorzowie Roman Ulatowski, ówczesny organizator szkolnictwa i inspektor szkolny powierzył nauczycielce, Zofii Ciemniewskiej, organizację kursów repolonizacyjnych, które prowadzono w Domu Społecznym przy ulicy Łokietka 24 (dzisiaj budynek Zespołu Szkół Medycznych). Zajęcia na kursie rozpoczęto 2 grudnia 1947 roku. Zastanawia dwuletnia zwłoka organizacyjna, na którą w zasadzie wyjaśnienia nie ma. Wiemy tylko, że pom iędzy rokiem 1945 a 1947 Inspektorat Szkolny zwerbował niektórych autochtonów na kursy dokształcania dorosłych, lecz trudności językow e zniechęciły ich 1odeszli, zaś 6 sierpnia 1946 roku władze miejskie wręczyły tym mieszkańcom dokumenty obywatelstwa polskiego. Może takie były założenia władz miejscowych wobec tej ludności przed organizacją kursów? Pod względem organizacyjnym kurs dzielił się na trzy stopnie: pierwszy - przeznaczony był dla analfabetów, drugi - dla osób nie znających języka polskiego w mowie ani w piśmie, trzeci zaś stopień dla zaawansowanych, bo i tacy się znaleźli. Program nauczania przewidywał w tygodniu 6 godzin języka polskiego, 2 godziny historii, 2 godziny geografii Polski oraz 2 godziny wiadomości o Polsce i świecie współczesnym. Zajęcia odbywały się 3 razy w tygodniu, w godzinach popołudniowych, od 18 do 21. Udział w kursie był dobrowolny. Nauczanie powierzono trzem osobom. Na kursie pierwszym zajęcia prowadził Leon Olejniczak, urzędnik, na pozostałych pracowały nauczycielki: Zofia Ciemniewska i Monika Nahrebecka, później Zofię Ciem niewską zastąpiła M aria Urbanowa. Uczestnikami kursu był też Francuz i Węgierka. On nazywał się A. de Thomas i był ożeniony z Polką z Gorzowa. Kursu nie ukończył, zostawił żonę i wyjechał do Francji. W ęgierka nazywała się Maria Łącka i była żoną znanego fotografa, Zbigniewa Łąckiego.

2± A ntoni K antecki Liczba uczniów kształtowała się w granicach od 30 do 44, ale frekw encja na zajęciach była słaba. Kierownictwo wysyłało alarmujące pisma do różnych instytucji społecznych i politycznych, do zakładów pracy, jednak bez rezultatu. Zakłady w ogóle nie reagowały na prośby kierownictwa, by uczestników kursu przenieść na pierwszą zmianę, zaś wspomniane instytucje obiecywały Powołać społecznych opiekunów i w zasadzie na obietnicy się kończyło. Frekwencja nie poprawiła się do końca kursu. Z analizy pochodzenia społecznego uczniów wynika, że: 21 Wywodziło się ze środowiska robotniczego, 8 - inteligencji pracującej, a 15 - rzemieślniczo-kupieckiego, zaś struktura wieku tej grupy kształtowała się następująco: od 16 do 17 lat - 8 uczniów, od 18 do 21 lat - 9 uczniów, ponad 21 lat - 27 uczniów. W iekowo przeważali ludzie już dorośli, zawodowo czynni, natom iast kobiety stanowiły większość - 62,5%. Były przypadki, że niektóre osoby zabiegały o zwolnienie Z kursu. Podstawą do zwolnienia był zły stan zdrowia, podeszły Wiek lub m ałżeństwo z Polką lub Polakiem. W takiej sytuacji polska strona jednego z małżonków składała oświadczenie, że nauczy współmałżonka języka polskiego. Decyzję o zwolnieniu podejm ow ała Rada Oświatowa Domu Społecznego. Późniejsze zarządzenia władz oświatowych zalecały, by nauka na kursie kończyła się egzaminem. Jeżeli kandydat dostarczył świadectwo ukończenia szkoły niemieckiej, powszechnej lub średniej, wtedy wystawiano absolwentowi zaświadczenie ukończenia szkoły w zależności, jakie przedstawił świadectwo szkoły niemieckiej. Jak powyższe zarządzenie Ministerstwa Oświaty realizowane było w warunkach gorzowskich? Nie mamy na to odpowiedzi. Zachował się jedynie wzór zaświadczenia o ukończeniu kursu, bez imienia i nazwiska, tylko z datą rozpoczęcia i zakończenia kursu, natomiast na marginesie zaświadczenia wpisano odręcznie cztery nazwiska, z adnotacją, że następujące osoby ukończyły kurs:

Kursy repolonizacy jne 75 1. M ałgorzata Tom czak ur. w Landsbergu w 1927 roku, 2. Eleonora Olszyńska ur. w Landsbergu w 1927 roku, 3. Tuta Olszyńska ur. w Landsbergu w 1929 roku, 4. Jan Kuberski ur. w M eklem burgii w 1922 roku. Czy to są wszyscy absolwenci? Nie wiemy. Nie ma też żadnej wzmianki o tym, ilu analfabetów nauczono pisać i czytać po polsku. Jedynie na podstawie pisma kierownictwa z dnia 30 czerwca 1950 roku dowiadujemy się, że kurs repolonizacyjny zakończył się 23 czerwca 1950 roku. Niektórzy uczestnicy kursu mieszkający w Gorzowie pracowali jako robotnicy, posiadali własne warsztaty rzemieślnicze, byli urzędnikami. Dzisiaj to przeważnie emeryci lub renciści. Kilku wyjechało do Niem iec. Zdaję sobie sprawę, że podejmując tak ciekawy temat nie wyczerpałem go w pełni. W zasadzie zasygnalizowane zostały pewne fragmenty, zaś podstawowym mankamentem jest brak dokumentacji kilkuletniej pracy repolonizacyjnej, ale taka już jest uroda naszych archiwaliów. W pracy wykorzystano: A. P. w Szczecinie, Oddział w G orzowie, Zespól akt Insp. S zkotnego A. P. w S zczecinie, O ddział w G orzowie, Zespól akt U rz. S t. Cyw ilnego. Sprawozdanie i plany pracy Domu S połecznego za 1945-1946 r. w posiadaniu autora. Polska zachodnia i półn o cn a, P oznań 1961.