RAPORT DOTYCZĄCY OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN. BUDOWA URZĄDZENIA MELIORACJI WODNEJ SZCZEGÓŁOWEJ ZIEMNY STAW RYBNY NA DZIAŁKACH NR 632, 633 I 634 W M. JADOWNIKI MOKRE GM. WIETRZYCHOWICE, POWIAT TARNOWSKI. 1) Opis planowanego przedsięwzięcia Planowane przedsięwzięcie polega na budowie urządzenia melioracji wodnej szczegółowej ziemnego stawu rybnego w miejscowości Jadowniki Mokre, gmina Wietrzychowice, o parametrach: - średnia głębokość 2,9 m - pojemność stawu ok. 7474 m3 - powierzchnia lustra wody ok. 4061 m2 - powierzchnia stawu 4236 m2 - zajęcie powierzchni terenu przez staw wraz z groblami 7383 m2 - zasilanie: wody gruntowe i opadowe Budowa stawu planowana jest na działkach ewidencyjnych nr: 632, 633 i 634, w terenach nie zdrenowanych, które stanowią grunty rolne klasy bonitacyjnej ŁIVb i RIVb. Inwestorem jest Pan Edward Andryszczak, zam. Ul. Zwycięstwa 17/5, 31-563 Kraków. 2) Opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia. FLORA Teren działek 632, 633 i 634 pokryty jest w większości przez zdegradowane i przesuszone siedliska roślinności łąkowej. Większą wartość stanowią jedynie płaty z krwiściągiem (Sanguisorba officinalis). Są one zlokalizowane na NW skraju działki 632. Dodatkowo niewielka grupa krwiściągów rośnie po wschodniej części działek 633 i 634 lecz brak tam niemal zupełnie pędów kwiatowych. Wschodnia część działki 632 pokrywa zwarte turzycowisko. Pomiędzy działkami 632 i 633 (w ich zachodniej części) na bardzo niewielkim, suchym wyniesieniu nasadzonych jest kilkanaście młodych sosen a pomiędzy nimi a lasem skupione są liczne siewki topoli i dębu. W roku 2014 działka 632 była wiosną skoszona Część zachodnia działek jest bardziej wyniesiona a część wschodnia to turzycowisko bez rosnącego tam krwiściąga. Na terenach przyległych do w/w działek liczne i dość rozległe płaty krwiściąga znajdują się na działkach 626, 629, 630, 630 (część zachodnia). Poza kanałem biegnącym kilkadziesiąt metrów na północ od terenu planowanej inwestycji (w kierunku SW-NE) dominują pola uprawne a łąki i nieużytki (jeśli są) to raczej przesuszone. Wilgotniejsze fragmenty są niewielkie i rozproszone a krwiściąg pojawia się bardzo nielicznie z wyjątkiem działek 584 i 583 gdzie rośnie w pobliżu drogi. Cały rejon nie ma charakteru łąk zmiennowilgotnych. Na zachód od planowanej inwestycji płaty krwiściągu odnotowano na działkach nr 614, 615 a wyjątkowo licznie na działce 621 pomiędzy podrastającymi sosnami. 1
FAUNA A) motyle dzienne W trakcie badań terenowych szczególną uwagę zwrócono na obecność na terenie planowanej inwestycji i w jej sąsiedztwie dwóch gatunków chronionych motyli: modraszka nausitousa (Phengaris nausithous) i modraszka telejusa (Phengaris teleius) będących przedmiotami ochrony obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066. W trakcie żadnej z trzech wizyt w dniach 6.07, 13.07 i 4.08.2014 nie zaobserwowano ani jednego osobnika należącego do tych gatunków. Terminy wizyt dobrano tak aby pokrywały się one z okresem lotu imago (Sielezniew 2012a, 2012b). Możliwość przypadkowego niezaobserwowania motyli wykluczał również fakt, że w tym samym okresie autor opracowania prowadził monitoring stanowisk w/w gatunków w rejonie Drwini (P. Niepołomicka) gdzie latały one w obfitości. Co więcej 4.08.2014 przeprowadzono porównawczą wizytację łąk (w rejonie cieku Kisielina) na SE od Jadownik Mokrych na Obszarze Natura 2000 Jadowniki Mokre PLH 120078. Po kilkunastu minutach penetracji dogodnych siedlisk odnotowano po kilka osobników obu chronionych gatunków motyli. Dane te wskazują, iż ani na terenie działek 632, 633 i 634 ani też w ich sąsiedztwie nie ma stanowiska modraszków nausitousa i telejusa. Oczywiście nie wyklucza to obserwacji pojedynczych osobników lecz jednoznacznie wskazuje, że ten fragment siedliska nie jest preferowany przez motyle. Inwentaryzacja terenowa nie doprowadziła do wykrycia innych gatunków chronionych owadów. Wśród motyli dziennych stwierdzono 18 pospolitych w Polsce gatunków: Powszelatki Hesperiidae Powszelatek brunetek Erynnis tages Karłątek ryska Thymelicus lineola Karłatek kniejnik Ochlodes sylvanus Paziowate Papilionidae Paź królowej Papilio machaon Bielinki Pieridae Bielinek bytomkowiec Pieris napi Bielinek rzepnik Pieris rapae Latolistek cytrynek Gonopteryx rhamni Modraszkowate Lycaenidae Czerwończyk zamgleniec Lycaena alciphron Czerwończyk żarek Lycaena phlaeas Modraszek argiades Cupido argiades Modraszek malczyk Cupido minimus Modraszek Ikar Polyommatus icarus Rusałkowate Nymphalidae Rusałka osetnik Vanassa cardui Rusałka pawik Inachis io Dostojna aglaja Argynnis aglaja Przestrojnik jurtina Maniola jurtina Przestrojnik trawnik Aphantopus hyperantus Strzępotek ruczajnik Coenonympha pamphilus 2
B) ptaki W dniach 17.06.2014 r. i 16.07.2014 r. wykonano wizje lokalną terenu w celu ustalenia zasiedlenia terenu przez ptaki. Na wymienionych działkach stwierdzono tylko dwa gatunki ptaków, a na terenach otaczających dalsze 9 gatunków (Tab. 1). Tab. 1. Wykaz stwierdzonych gatunków ptaków. obserwowany obserwowany w na działkach sąsiedztwie 632, 633, 634 1 przepiórka Coturnix coturnix 1 2 myszołów zwyczajny Buteo buteo 1 3 rybitwa rzeczna Sterna hirundo 1 4 skowronek Alauda arvensis 1 5 pliszka żółta Motacilla alba 1 6 dymówka Hirundo rustica 1 7 pokląskwa Saxicola rubetra 1 1 8 gąsiorek Lanius collourio 1 9 szczygieł Carduelis carduelis 1 1 10 trznadel Emberiza citrinella 1 11 potrzeszcz Emberiza calandra 1 Teren trzech działek stanowi część terytorium pokląskwy Saxicola rubetra. Obserwowano parę ptaków dorosłych. Stwierdzono też szczygły Carduelis carduelis, które żerowały na łące i przebywały w koronach drzew rosnących wzdłuż rowu. Nie można wykluczyć, że pojedyncze pary gnieżdżą się na drzewach wzdłuż rowu. Na otaczającym terenie gnieździ się jeszcze 5 następnych gatunków i te dwa wymienione dla trzech działek. Są to: przepiórka Coturnix coturnix, skowronek Alauda arvensis, pliszka żółta Motacilla flava, gąsiorek Lanius collourio, trznadel Emberiza citrinella i potrzeszcz Emberiza calandra. Na tym terenie żerują - myszołów zwyczajny Buteo buteo i dymówka Hirundo rustica. W sąsiedztwie trzech działek znajdują się dwa niewielkie sztuczne stawy. Pojawia się tam do 4 osobników rybitwy rzecznej Sterna hirundo. Ptaki z trudem zdobywają odpowiedni pokarm. Zapewne gnieżdżą się gdzieś na starorzeczach lub stawach rybnych. 3) Opis analizowanych wariantów. Wariant 0 rezygnacja z planowanego przedsięwzięcia. Wariant 1 realizacja i eksploatacja planowanego przedsięwzięcia zgodnie z opisem zawartym w pkt 1. 4) Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów Wariant 0 wiąże się z pozostawianiem w nienaruszonym stanie siedlisk, rzeźby terenu oraz dotychczasowego sposobu gospodarowania na działkach ewidencyjnych nr: 632, 633 i 634. Jego wybór nie będzie skutkował jakimkolwiek oddziaływaniem na środowisko. 3
Wariant 1 będzie się wiązał z zupełną zmianą użytkowania działek ewidencyjnych nr: 632, 633 i 634. W trakcie realizacji przedsięwzięcia zostanie zupełnie zmieniona zarówno ich komponenta biotyczna jak i abiotyczna (do głębokości około 2,9 m). Dotychczasowe siedliska zostaną zniszczone a w ich miejsce stopniowo pojawią się nowe. Drastycznej zmianie ulegnie skład gatunkowy zarówno roślin jak i zwierząt. Poza wyraźną zmianą charakteru działek 632, 633 i 634 nie przewiduje się jednak negatywnego wpływu tego wariantu na środowisko. Realizacja inwestycji nie doprowadzi do zakłócenia stosunków wodnym a w szczególności do dodatkowego osuszenia terenu (i tak już meliorowanego). Ze względu na istniejące obecnie pokrycie roślinnością wariant ten nie zmniejszy bazy pokarmowej chronionym na tym obszarze motyli dziennych (dwa gatunki modraszków). Również populacje mrówek wścieklic z rodzaju Formica sp. będących żywicielami gąsienic chronionych motyli nie będą narażone na uszczuplenie. Należy również mieć na uwadze, że prowadzone w roku 2014 badania terenowe nie wykazały obecności na terenie planowanej inwestycji obecności walorów w postaci gatunków chronionych, zagrożonych, umieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze bądź ujętych w Dyrektywie Siedliskowej. Realizacja wariantu 1 przyczyni się zdecydowanie do wzrostu lokalnej liczebności organizmów wodnych, wśród których jest wiele grup zasługujących na ochronę. Należą do nich między innymi chrząszcze z rodzin Dytiscidae, Hydrophilidae, ważki, chruściki, pluskwiaki oraz ślimaki wodne. Wśród kręgowców beneficjentami dodatkowego stawu będzie szereg gatunków ptaków, niektóre nietoperze polujące nad taflą wody oraz płazy i gady. Realizacja inwestycji nie wprowadzi całkowicie nowych elementów do lokalnej biocenozy (co mogło by być działaniem negatywnym), gdyż podobny staw istnieje już w bliskim sąsiedztwie. Można więc stwierdzić, że wybór wariantu 1 nie doprowadzi do niekorzystnych zmian w lokalnym ekosystemie (jego zubożenia) a jedynie do niewielkich zmian jakościowych i ilościowych. 5) Uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu ze wskazaniem jego oddziaływania na organizmy żywe. Wnioskodawca proponuje do realizacji wariant 1. Na podstawie danych zebranych podczas prowadzonych wizji terenowych stwierdza się, że wariant ten nie jest szkodliwy dla środowiska i może być dopuszczony do dalszych etapów postępowania. Budowa tak niewielkiego stawu nie będzie miała w praktyce żadnego negatywnego wpływu na populacje ptaków lęgowych tego terenu. Terytoria poszczególnych par gatunków stwierdzonych na tym terenie z reguły są znacznie większe, więc budowa stawu nie uszczupli istotnie ich możliwości lęgowych. Natomiast budowa stawu może mieć znacznie pozytywne. Staw będzie źródłem wody do picia i kąpieli dla ptaków. Także różne bezkręgowce rozmnażające się w stawie będą źródłem dodatkowego pokarmu dla ptaków. a) metody prognozowania Metody prognozowania oparto na wiedzy eksperckiej oraz informacjach zebranych podczas 5 wizji terenowych. b) oddziaływania znaczące: - bezpośrednie Na etapie realizacji i likwidacji będzie to zmiana i zniszczenie siedliska życia organizmów żyjących na terenie objętym planowaną inwestycją. Planowany staw jest jednak tak niewielki, że w żaden sposób nie wpłynie to na kondycję populacji bytujących w tym rejonie organizmów. 4
- pośrednie Nie przewiduje się znaczących oddziaływań pośrednich na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji. - wtórne Nie przewiduje się znaczących oddziaływań wtórnych na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji. - skumulowane Nie przewiduje się znaczących oddziaływań skumulowanych na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji. - krótko- średnio- i długoterminowe Nie przewiduje się znaczących oddziaływań krótko- średnio- i długoterminowych na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji. - stałe i chwilowe Nie przewiduje się znaczących oddziaływań stałych i chwilowych na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji. 6) Opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensacje przyrodnicze negatywnych oddziaływań na środowisko, w szczególności na cele i przedmioty ochrony obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066 oraz integralność tego obszaru. Główne przedmioty ochrony obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066 to populacje dwóch chronionych gatunków motyli dziennych: modraszka nausitousa (Phengaris nausithous) i modraszka telejusa (Phengaris teleius). Pomimo szczegółowych badań terenowych nie wykryto okazów tych gatunków na terenie planowanym pod inwestycję (działki 632, 633, 634) ani też na działkach sąsiadujących. W/w działki są również w znacznym stopniu zdegradowane (przesuszona) a siedlisko i roślina żywicielska modraszków, którą jest krwiściąg lekarski (Sanguisorba officinalis) występuje tam na bardzo ograniczonej przestrzeni. Znacznie rozleglejsze jej płaty znajdują się poza terenem planowanej inwestycji. Powierzchnia jaka zostałaby zajęta przez planowany staw nie ma znaczenia dla lokalnej populacji tych owadów, podobnie jak ma to miejsce w przypadku populacji ptaków. Planowana inwestycja nie będzie miała bezpośrednich negatywnych oddziaływań na środowisko a co za tym idzie nie ma konieczności prowadzenia działań, które im zapobiegają, ograniczają lub kompensują. Pomimo to zaleca się realizację i eksploatacje inwestycji zgodnie z poniższymi wskazówkami, które dodatkowo przyczynią się do: - podniesienia wartości przyrodniczej stawu na etapie jego eksploatacji; - przyspieszenia czasu zasiedlenia go przez rośliny i zwierzęta wodne; - zwiększenia różnorodności gatunkowej i ekologicznej bytujących tam organizmów; - funkcjonowania stawu jako trwałego siedliska rozrodczego ptaków i płazów. - stworzenia dodatkowe miejsce żerowania dla rybitw rzecznych oraz pozostałych gatunków ptaków stwierdzonych na tym terenie. Zalecenia: a) przeznaczenie fragmentu stawu pod naturalną sukcesję ekologiczną a w związku z tym: - wykonanie (usypanie) niewielkiej wyspy o wymiarach około 10x10 m, która w naturalny sposób będzie mogła zarastać roślinnością wilgociolubną; stworzyłoby to miejsce lęgów i odpoczynku dla wielu gatunków ptaków. 5
- przeznaczenia odcinka brzegu sąsiadującego z wyspą o długości ok. 50 m pod spontaniczne zarastanie roślinnością, ważne jest przy tym aby tworzące się siedlisko mogło bez przeszkód, naturalnie graniczyć z lustrem wody tworząc pas szuwarów bardzo korzystny do przebywania wielu gatunków ptaków, płazów oraz bezkręgowców; - nasadzenie na w/w odcinku rodzimych drzew liściastych (preferowane wierzby i olchy) tak by w przyszłości stworzyć warunki dla gniazdowania ptaków b) zakaz koszenia, wycinania i karczowania roślinności zielnej, krzewów i drzew na fragmencie przeznaczonym do naturalnej sukcesji c) zwrócenie szczególnej uwagi aby w materiale zarybieniowym nie było gatunków inwazyjnych takich jak: babki, sumik karłowaty, trawianka i czebaczek amurski. d) zabezpieczenie stawu i jego obrzeży przed pozostawianiem nieczystości, przygotowanie koszy na śmieci. 7) Analiza zgodności zamierzonego przedsięwzięcia z celami ochrony oraz zakazami obowiązującymi na terenie Radłowsko-Wierzchosławickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Planowana inwestycja zlokalizowana będzie w północno-zachodniej części Radłowsko- Wierzchosławickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (R-WOChK). Zarówno jej realizacja jak i późniejsza eksploatacja nie wpłyną negatywnie na cele ochrony tego obszaru, którymi w myśl uchwały nr XVIII/300/12 sejmiku województwa małopolskiego z dnia 27 lutego 2012 r. są zachowania trwałości ekosystemów oraz zwiększenia ich różnorodności biologicznej. Staw zlokalizowany będzie na granicy ekosystemu leśnego i otwartego (łąki, pola nieużytki). Ze względu na swój charakter (ziemny staw rybny) i niewielką powierzchnię (około 42 arów) jego obecność nie zmieni trwałości żadnego z dwóch sąsiadujących ze sobą ekosystemów. Istnienie stawu doprowadzi natomiast do zwiększenia lokalnej różnorodności biologicznej poprzez zasiedlenie go przez liczne wodne i wilgociolubne bezkręgowce a także choć w mniejszym stopniu kręgowce (głównie płazy i ptaki). Zakazy wskazane w uchwale nr XVIII/300/12 sejmiku województwa małopolskiego z dnia 27 lutego 2012 r. dotyczące R-WOChK, a mogące odnosić się do planowanej inwestycji dotyczą: a) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko b) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu c) dokonywania zmian stosunków wodnych Analiza charakteru i parametrów planowanej inwestycji a także przeprowadzone wizje terenowe wskazują iż: ad a) Przedsięwzięcie nie powinno być traktowane jako znacząco oddziałujące na środowisko. Zarówno jego lokalizacja, wielkość jak i sposób użytkowania nie doprowadzą do znaczących zmian w istniejących na tym obszarze ekosystemach i siedliskach. Oddziaływania polegały będą raczej na lokalnym i niewielkim wzroście różnorodności biologicznej mierzonej ilością gatunków oraz liczebnością zwierząt i roślin w rejonie inwestycji. W szczególności dotyczy to organizmów wodnych i wilgociolubnych. Przeprowadzone wizje terenowe wykazały, że realizacja przedsięwzięcia w żadnym razie nie wpłynie negatywnie na występujące (lub mogące występować) na terenie i w bezpośrednim sąsiedztwie inwestycji gatunki zwierząt i roślin chronionych. ad b) Wykonanie niewielkiego ziemnego stawu rybnego będzie co prawda zniekształceniem rzeźby terenu jednakże w kontekście istniejącego już obok stawu oraz ogólnego charakteru lokalnego krajobrazu zniekształcenie takie nie ma znaczenia negatywnego. Pojawienie się drugiego, niewielkiego i bardzo ekstensywnie użytkowanego zbiornika wodnego o dużych 6
walorach przyrodniczych (czysta woda, bogata roślinność) będzie miało korzystne walory krajobrazowe i siedliskowe. Ad c) Zbiornik będzie napełniany jedynie wodą opadową i gruntową. Nie są planowane urządzenia doprowadzające lub odprowadzające wodę ani też żadne elementy pompujące. Średnia głębokość stawu to 2,9 a lustro wody będzie się znajdowało niewiele poniżej poziomu gruntu. Parametry te sprawiają, że zarówno w fazie realizacji jak i eksploatacji nie są spodziewane widoczne zmiany stosunków wodnych. Należy podkreślić, że w rejonie planowanej inwestycji (nieco na północ) przebiegają rowy odwadniające i to one ustalają istniejące obecnie zaburzone stosunki wodne w rejonie. 8) Analiza możliwych konfliktów społecznych. Inwestycja planowana jest na gruntach stanowiących obecnie własność prywatną inwestora. Teren otaczający inwestycję nie jest zurbanizowany. Na wschód od planowanej inwestycji zlokalizowane są podobne do planowanych niewielkie sztuczne stawy. Inwestycja nie zmieni przejezdności drogi gruntowej biegnącej granicą lasu ani też dostępności i sposobu użytkowania otaczających ją pól. W/w droga nie stanowi połączenia pomiędzy terenami zabudowanymi a umożliwia jedynie dojazd do ekstensywnie użytkowanych łąk oraz lasu jest więc użytkowana mało intensywnie i jedynie okresowo. Przesłanki te świadczą, że inwestycja nie będzie powodem konfliktów społecznych zarówno w fazie jej realizacji jak i użytkowania. 9) Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, jakie napotkano, opracowując raport. W trakcie przygotowywania raportu nie napotkano trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Jedynym mankamentam jest dość ogólne określenie rozmieszczenia i liczebności chronionych gatunków zwierząt będących przedmiotem ochrony. Brak ten został jednak w odniesieniu do badanego terenu i jego najbliższego sąsiedztwa uzupełniony przez autorów raportu w trakcie prowadzonych inspekcji terenowych. 10) Streszczenie w języku niespecjalistycznym. Raport dotyczy oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie ziemnego stawu rybnego w miejscowości Jadowniki Mokre, gmina Wietrzychowice. Raport sporządzono głównie w oparciu o wizje terenowe przeprowadzone w sezonie 2014 oraz informacje zawarte w aktach prawnych dotyczących obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066 oraz Radłowsko-Wierzchosławickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Badania terenowe doprowadziły do wykazania obecności na badanym terenie i terenach sąsiednich: - 18 gatunków motyli dziennych - 11 gatunków ptaków a także określenia rozprzestrzenienia w badanym rejonie płatów sadźca konopiastego (Sanguisorba officinalis), rośliny żywicielskiej dwóch chronionych gatunków motyli. Wykazano, że teren planowanej inwestycji nie obejmuje walorów faunistycznych i 7
florystycznych. Wskazano, że realizacja i eksploatacja planowanego przedsięwzięcia w zakresie proponowanym przez inwestora nie wpłynie negatywnie na bytujące w rejonie zwierzęta i roślina ani ich siedliska. Wskazano również, iż inwestycja nie stoi w sprzeczności z celami i przedmiotami ochrony a także nakazami i zakazami obowiązującymi na terenie obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066 oraz Radłowsko- Wierzchosławickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Wskazano, że przy zastosowaniu się do pewnych zaleceń (wyspa na stawie, fragment dzikiego brzegu) staw będzie spełniał bardzo korzystną rolę dla bytujących w rejonie inwestycji ptaków, płazów i bezkręgowców. Uznano, że inwestycja nie będzie miała znaczących negatywnych oddziaływań na środowisko poza etapem realizacji wiążącym się z całkowitą zmianą fizjonomii i roli terenów objętych inwestycją (działki 632, 633, 634) dla organizmów żywych. Oddziaływania te jednak w dłuższej perspektywie uznano za korzystne. Inwestycja nie spowoduje konfliktów społecznych. 11) Nazwiska osób sporządzających raport. Dr Łukasz Przybyłowicz Dr Kazimierz Walasz 12) Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu. - obserwacje terenowe prowadzone w sezonie 2014 - Standardowy Formularz Danych dla obszaru Natura 2000 Dębówka nad rzeką Uszewką PLH120066 - uchwała nr XVIII/300/12 sejmiku województwa małopolskiego z dnia 27 lutego 2012 r. w sprawie Radłowsko-Wierzchosławickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu - Buszko J., Masłowski J. 2008. Motyle Dzienne Polski. Wydawnictwo Koliber, 274 ss. - Sielezniew M. 2012a. Modraszek nausitous Phengaris nausithous. W: Makomaska- Juchiewicz M., Baran P.(red.). Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Część II. GIOŚ, Warszawa, s. 178-198. - Sielezniew M. 2012b. Modraszek telejus Phengaris teleius. W: Makomaska-Juchiewicz M., Baran P.(red.). Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Część II. GIOŚ, Warszawa, s. 199-218. Dr Łukasz Przybyłowicz Dr Kazimierz Walasz 8
Załącznik 1 Mapa przedstawiająca rozmieszczenie głównych płatów (zielony) sadźca konopiastego (Sanguisorba officinalis) w rejonie planowanej inwestycji (żółty). Załącznik 2 Zdjęcia przedstawiające rejon planowanej inwestycji. Fot. 1. Przesuszona łąka z widocznymi w tle młodymi sosnami w zachodniej części działek 632 i 633 (fot. Ł. Przybyłowicz). 9
Fot. 2. Północno-wschodnia część działki 632 wzdłuż zarastającego rowu melioracyjnego, fragment z pojedynczymi krwiściągami (fot. Ł. Przybyłowicz). Fot. 3. Rozległy płat obficie rosnącego krwiściąga poza terenem planowanej inwestycji, na działce 629 (fot. Ł. Przybyłowicz). 10
Fot. 4. Rozległy płat obficie rosnącego krwiściąga poza terenem planowanej inwestycji, na działce 620 pomiędzy młodymi sosnami (fot. Ł. Przybyłowicz). Fot. 5. Południowo-zachodni fragment działek 633 i 634 widoczna przesuszona łąka bez udziału krwiściąga oraz (w oddali) młodnik sosnowy (fot. K. Walasz). 11