Ukraina Obwód Sumski Informacje na temat Ukrainy Profil Obwodu Sumskiego PołoŜenie Współpraca z województwem lubuskim Galeria Strony internetowe Kontakty INFORMACJE NA TEMAT UKRAINY Stolica: Kijów (Kyjiw) Powierzchnia: 603 700 tys. km 2 Ludność: 46 mln (2009) Gęstość zaludnienia: 77 osoby/km 2 Ustrój: republika parlamentarna Podział administracyjny: 24 obwody, 1 republika autonomiczna (Republika Krymska), 2 miasta wydzielone (Kijów i Sewastopol) Język urzędowy: ukraiński Jednostka monetarna: 1 grzywna (hrywna) = 100 kopiejek Grupy etniczno - rasowe: Ukraińcy (74,7%, Rosjanie (21%), Białorusini (0,9%), Mołdawianie (0,6%), Polacy (0,4%), pozostali (3,4%) Religie: prawosławni (ok.80%), katolicy (11%), pozostali (9%) Przyrost naturalny: -7,2%o Przeciętna dł. Ŝycia: męŝczyźni 61 lat, kobiety 72 lat (2002) Gł. miasta (liczba mieszk. w tys.): Kijów (2 622), Charków (1 536), Dniepropetrowsk (1 134), Donieck (1 075), Odessa (1 037), ZaporoŜe (871), Lwów (797), Krzywy Róg (711), Mikołajów (523), Mariupol (504) Ludność miejska: 72% Struktura uŝytkowania ziemi: grunty orne 58%, uŝytki zielone 12%, lasy 17%, pozostałe 13% Struktura zatrudnienia: rolnictwo 25%, przemysł 28%, usługi 47% PNB na 1 mieszk.: 850 USD ZadłuŜenie: 10 901 mln USD Głowa Państwa Prezydent Wiktor Juszczenko Przewodniczący Rady NajwyŜszej Wołodymyr Łytwin Szef rządu premier Julia Tymoszenko
Ukraina jest największą, poza Rosją, republiką post-radziecką. W czasach komunistycznych uznawana była za spichlerz całego Związku i nieodłączny element mocarstwowości ZSRR. Obecnie, po prawie dziesięcioleciu samostanowienia, kraj ten przeŝywa powaŝne problemy gospodarcze, których przyczyną jest brak radykalnych reform gospodarczych, a takŝe dość powszechna korupcja. Niewysoki poziom Ŝycia obniŝył się jeszcze bardziej, spada wydajność pracy, pensje nierzadko wypłacane są ze znacznym opóźnieniem. Wśród elit politycznych kraju brak jest zgodności co do kierunku, w którym powinna iść Ukraina, niektórzy politycy opowiadają się za bliskimi związkami z NATO (a takŝe członkostwem w Pakcie), inni za ścisłą współpracą z Rosją. HISTORIA Obecni na terenie Ukrainy w I tysiącleciu p.n.e. Kimerowie zostali wyparci przez Scytów. Na wybrzeŝu Morza Czarnego w VII-V w. powstawały kolonie greckie, zaś w połowie I tysiąclecia pojawili się na tym obszarze Słowianie. W IX w. powstało pierwsze państwo ruskie. W 981 r. Ruś przyjęła chrześcijaństwo obrządku wschodniego. W XII-XIV w. miało miejsce rozbicie dzielnicowe, pogłębione przez wyniszczające najazdy tatarskie. W ciągu następnych stuleci obszar Ukrainy znajdował się w orbicie wpływów potęŝniejszych sąsiadów. W XIV w. znaczny obszar Ukrainy został podbity przez Księstwo Litewskie. W wyniku Unii Lubelskiej Ukraina została bezpośrednio przyłączona do Korony. Bunty kozackie (m.in. Powstanie Chmielnickiego z 1648 r.) i włączenie się do konfliktu Rosji spowodowało podział Ukrainy (na linii Dniepru) pomiędzy Polskę i Rosję (1667 r.). W wyniku rozbiorów Rzeczypospolitej zachodnia Ukraina (Galicja wschodnia) przypadła Austrii, pozostała część kraju - Rosji. Po I wojnie światowej, wobec nieudanych prób stworzenia niezaleŝnego państwa, podejmowanych przez wojska Semena Petlury, zachodnia część kraju przyłączona została do Polski, wschodnia stała się Ukraińską SRR. Po agresji Armii Czerwonej na Polskę w 1939 r., polska część Ukrainy została włączona do ZSRR, podobnie jak rumuńska Besarabia w 1940 r. W latach 1941-1944 miała miejsce hitlerowska okupacja kraju. W 1945 r. do Ukrainy przyłączono naleŝącą do Czechosłowacji, a okupowaną (od 1939 r.) przez Węgry Ruś Zakarpacką. W 1954 r. do Ukrainy włączono Krym, wcześniej stanowiący część Rosyjskiej SFRR. W 1991 r. wobec rozpadu ZSRR Ukraina uzyskała niepodległość. GOSPODARKA Produkt krajowy PKB: 46 mld USD Produkt krajowy na 1 mieszk.: 900 USD Przyrost PKB: -1,0% Eksport: 15 mld USD Import: 18 mld USD Inflacja: 25% Bezrobocie: 3%
TURYSTYKA Ukraina ma wiele walorów by stać się powaŝnym rynkiem turystycznym. Ten rozległy kraj ten oferuje m.in. plaŝe czarnomorskie, z najsłynniejszymi na Krymie (m.in. w Jałcie), dziewicze Karpaty Wschodnie z kultywowanymi tradycjami góralskimi na Huculszczyźnie i starymi uzdrowiskami (Worochta, Kosów, Tatarów, Truskawiec). Kijów i Lwów, z ich zabytkami i wielowiekową tradycją ośrodków kultury, mają szansę dołączyć do grona europejskich metropolii. Niestety słabo rozwinięta baza turystyczna a takŝe obawa przed niepewną sytuacją w tym kraju skutecznie ograniczają rozwój turystyki na Ukrainie. KUCHNIA Kuchnia Ukrainy jest nieskomplikowaną kuchnią ludową. Najbardziej znaną potrawą jest barszcz ukraiński. W kuchni ukraińskiej spoŝywa się duŝe ilości kapusty, ziemniaków, buraków i grzybów. Ukraińcy jedzą duŝo kasz, cenią drób (popularnym daniem jest kurczę po kijowsku). Wśród ciast najpopularniejsza jest babka droŝdŝowa, makowiec oraz medivik - piernik na miodzie. Na południu kraju produkuje się wina, na całej Ukrainie powodzeniem cieszy się nadal kwas ze sfermentowanego chleba, pije się takŝe piwo. PODSTAWOWE ZWROTY JĘZYKA UKRAIŃSKIEGO Dzień dobry - Dobryj dień Proszę - Proszu Dziękuję - Diakuju Ile? - Skilki? Gdzie? - Die? Nie rozumiem - Nie rozumiu
PROFIL OBWODU SUMSKIEGO Państwo Flaga Ukraina PROFIL REGIONU Nazwa Obwód Sumski Data podpisania porozumienie o współpracy Samorzad Województwa Lubuskiego jest obecnie w trakcie podpisania umowy z Obwodem Sumskim. Stolica Sumy Powierzchnia 23 834 km² Ludność 53 os/km² Język urzędowy ukraiński Jednostka monetarna Hrywna (UAH) Kod telefoniczny +380 542 Domena internetowa.ua Strona internetowa http://sumy.ukrgold.net/ POŁOśENIE Obwód sumski (ukr. Сумська область) jest jednym z 24 obwodów Ukrainy. LeŜy w północno-wschodniej części Ukrainy, przy granicy z Rosją. Stolicą obwodu są Sumy. Podział administracyjny rejon biłopilski (Biłopilja) rejon buryński (Buryń) rejon wełykopisariwski (Wełyka Pysariwka) rejon głuchiwski (Głuchiw)
rejon konotopski (Konotop) rejon krasnopilski (Krasnopilja) rejon krolewiecki (Krolewiec) rejon łebedyński (Łebedyn) rejon łypowodołyński (Łypowa Dołyna) rejon nedryhajliwski (Nedryhajliw) rejon ochtyrski (Ochtyrka) rejon putywlski (Putywl) rejon romeński (Romny) rejon seredynobudski (Seredyna-Buda) rejon sumski (Sumy) rejon trostianecki (Trostianec) rejon szostkiwski (Szostka) rejon jampilski (Jampil) WSPÓŁPRACA Z WOJEWÓDZTWEM LUBUSKIM W dniach 10-11 maja 2007r. Marszałek Województwa Lubuskiego Krzysztof Szymański wraz z delegacją z Ministerstwa Rolnictwa i Wsi uczestniczył w spotkaniu z Przewodniczącym Sumskiej Obwodowej Administracji Państwowej Pawło Kaczurem i kierownictwem administracji obwodowej. Na spotkaniu poruszono problematykę gospodarczą obwodu, strukturą inwestycji zagranicznych oraz potencjalne moŝliwości inwestycyjne. W dniach 12-15 września 2007 roku Marszałek Województwa Lubuskiego- Krzysztof Szymański, Ewa Piekarz - Wiceprezydent Gorzowa Wielkopolskiego, Marian Bednarzsekretarz Zachodniej Izby Przemysłowo-Handlowej, na zaproszenie Pawło Kaczura - Przewodniczącego Obwodowej Władzy Administracyjnej złoŝyli wizytę w Obwodzie Sumskim oraz wziął udział w pracach III Międzynarodowego Forum Inwestycyjnego INWESTYCJE-PARTNERSTWO-ROZWÓJ. W ramach przedsięwzięcia odbyła się równieŝ wystawa pt. IV SłoboŜdanski Most-2007, w którym wzięli udział lokalni i zagraniczni przedstawiciele biznesu. Obwód Sumski- umowa partnerska między Obwodem Sumskim na Ukrainie a Województwem Lubuskim, zawarta została 7 grudnia 2007 r. w śaganiu podczas XXXI Posiedzenia Komitetu ds. Współpracy Międzyregionalnej, działającego w ramach polsko- Niemieckiej Komisji Międzynarodowej ds. Współpracy Regionalnej i Przygranicznej.Gościem honorowym była Pani Danuta Hubner-Komisarz UE. W dniach 9-12 grudnia 2007r.Województwo Lubuskie odwiedziła 5-osobowa delegacja przedstawicieli z Obwodu Sumskiego w ramach projektu Stworzenie sieci współpracy pomiędzy polskimi i ukraińskimi regionami na przykładzie Obwodu Sumskiego (Ukraina) i Województwa Lubuskiego (Polska) przygotowanego przez Instytut kierowany przez prof. Olega Soskina. Gośćmi z Ukrainy byli: Prof. Oleg Soskin- dyrektor Instytutu Transformacji Społeczeństwa w Kijowie, Jurij Bowa-Mer Miasta Trostianiec,, Wladimir Blinow- Zastępca Mera miasta Szostka, Sergiej Dwornik- Przewodniczący Rady Rejonu Białopolskiego oraz Walentyna Popowicz- Sekretarz Rady Miasta Ochtyrka. W kolejnym dniu wizyty przedstawiciele ukraińskich samorządów zaproszeni zostali do miast lubuskich zainteresowanych nawiązaniem współpracy z partnerami Obwodu Sumskiego.
Wykorzystując doświadczenia Województwa Lubuskiego odnośnie absorbcji funduszy strukturalnych w kwietniu 2008 r. przybyła do Lubuskiego grupa studyjna z udziałem przedstawicieli władz lokalnych Obwodu Sumskiego. W trakcie spotkań warsztatowych w Urzędzie Marszałkowskim oraz w wybranych miastach i powiatach naszego województwa goście ukraińscy zapoznali się z praktycznymi doświadczeniami w realizacji zadań publicznych realizowanych przez polskie samorządy lokalne i samorząd województwa w szczególności w zakresie wspierania przedsiębiorczości, edukacji, ochrony zdrowia i opieki społecznej. Efektem nawiązania obu wspomnianych wizyt było przygotowanie przez Urząd Marszałkowski projektu Tak daleko i tak blisko lubuska szkoła liderów polsko - ukraińskiej współpracy w ramach programu Polskiej Pomocy Zagranicznej 2008, konkursu ogłoszonego przez Ministra Spraw Zagranicznych. Celem projektu było, oczekiwane przez ukraińskich partnerów, wsparcie rozwoju samorządności lokalnej w naszym partnerskim regionie Obwodzie Sumskim, poprzez transfer 17- letnich doświadczeń samorządowych w Polsce, w szczególności w zakresie funkcjonowania samorządu terytorialnego w poszerzającym się dostępie do środków wsparcia Unii Europejskiej, zwłaszcza w ramach uruchamianej Europejskiej Polityki Sąsiedztwa z Ukrainą, jako głównym jej beneficjentem na Wschodzie. GALERIA Mapa Obwodu Sumskiego
Sobór. Sumy Sumy
Sobór. Sumy Pałac w Sumach
STRONY INTERNETOWE Strona internetowa Obwodu Sumskiego :http://sumy.ukrgold.net Strona internetowa miasta Sumy: http://www.sumy.net.ua Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej na Ukrainie:http://www.polska.com.ua/pol/ambasada KONTAKTY Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Planowania Przestrzennego Wydział Współpracy Zagranicznej Inna Panek tel. 068 / 45 65 213 e-mail: i.pannek@lubuskie.pl Karina Popiołek tel. 068 / 45 65 227 e-mail: k.popiolek@lubuskie.pl Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Departament Rozwoju Regionalnego i Planowania Przestrzennego Dyrektor Maciej Nowicki tel. 068 / 45 65 289 fax 0.68 / 327 14 29 email: m.nowicki@lubuskie.pl Biuro Informacyjne Województwa Lubuskiego w Brukseli Avenue Palmerston 3 B-1000 Brussels Tel./Fax: +32 2 234 68 56 GSM: +32 485 750 004 e-mail: bruksela@lubuski.pl Ambasada Ukrainy al. Jana Chrystiana Szucha 7, 00-580 Warszawa tel. 022 625 01 27; fax 022 629 81 03 Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej na Ukrainie 01034 Kijów ul. Jarosławiw Wał 12 Centrala: tel: (38 044) 230 07 00 Sekretariat tel: (38 044) 230 07 03 fax: (38 044) 270 63 36 e-mail: ambasada@polska.com.ua