wersja polska / english version

2011 wersja polska / english version

Wydawca: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego ul. Wspólna 2/4, 00 926 Warszawa www.mrr.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl Departament Informacji, Promocji i Szkoleń tel. 022 461 39 62 ISBN 978-83-7610-250-4 Egzemplarz bezpłatny Publisher: Ministry of Regional Development Wspólna Street 2/4, 00 926 Warsaw www.mrr.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl Department of Information, Promotion and Training tel. +48 22 461 39 62 ISBN 978-83-7610-250-4 Free copy 4 Koordynacja i redakcja: Smartlink Sp. z o.o. www.smartlink.pl Projekt graficzny: Katarzyna Rymorz Fotoedycja i skład: Maciej Pachowicz Autorzy tekstów: Joanna Godlewska, Jerzy Gontarz, Marcin Mońka/Presso Media + Design, Agata Rokita, Andrzej Szoszkiewicz Tłumaczenie: Noam Translations Native speaker: David Nebuwa www.noam.com.pl Co-ordination & editing: Smartlink Ltd. www.smartlink.pl Graphic design: Katarzyna Rymorz Photoedition & page layout: Maciej Pachowicz Texts: Joanna Godlewska, Jerzy Gontarz, Marcin Mońka/Presso Media + Design, Agata Rokita, Andrzej Szoszkiewicz Translation: Noam Translations Native speaker: David Nebuwa www.noam.com.pl Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna Publication part-financed by the European Union within the Technical Assistance Operational Programme

Szanowni Państwo, Dear Readers, Oscar Wilde pisał, że Artysta jest twórcą piękna. Patrząc na zwycięskie i nominowane projekty tegorocznej edycji konkursu Polska Pięknieje 7 Cudów Funduszy Europejskich, trzeba powiedzieć, że stworzyli je prawdziwi artyści. Oscar Wilde once wrote that The artist is the creator of beautiful things. Looking at the winning and nominated projects of this year s edition of the competition Poland Even More Beautiful. Seven Miracles of EU Funds, one must say that they were created by true artists. Fot. Archiwum MRR/Photo: MRD archives W tym roku do konkursu zgłosiły się zarówno projekty duże, o znaczeniu ponadregionalnym, jak i małe, przyciągające turystów niepowtarzalną atmosferą. Nowoczesne obiekty, jak Muzeum Fryderyka Chopina, przeplatały się z podziemnymi i naziemnymi trasami turystycznymi w Krakowie oraz z miejscami, które perfekcyjnie łączą naukę z zabawą. Na uwagę zasługuje również biblioteka w Opolu, której pomysłodawcy udowadniają, że w dobie komputerów i internetu czytanie nie musi być nudne. Coraz więcej dzieje się w Polsce również w obszarze aktywnego wypoczynku, co pokazują projekty dotyczące Międzynarodowych Zlotów Morsów czy budowy ośrodków rekreacyjnych w Przysieczy i Łękuku Małym. Podczas realizacji projektów pamiętano również o potrzebach różnych grup turystów, w tym niepełnosprawnych. This year s edition featured big, supra-regional projects, as well as small ones, attracting tourists with their unique atmosphere. Modern facilities, such as the Fryderyk Chopin Museum, intertwined with underground and surface tourist routes in Krakow and places that perfectly combine learning and fun. A project that deserves special attention is the Library in Opole, whose originators prove that, in the era of computers and the Internet, reading doesn t have to be boring. Projects such as those related to the International Winterbathers Rally or the building of recreation centres in Przysiecz and Łękuk Mały prove that the active leisure area is developing dynamically. The projects took into account the needs of different groups of tourists, including disabled persons. 5 Po raz czwarty oddaję w Państwa ręce album wypełniony Cudami Funduszy Europejskich. Teksty i zdjęcia są dowodem na to, że Polska wciąż się zmienia, rozwija i pięknieje. Zachęcam Państwa do podróży szlakiem przedstawionych w albumie projektów. Mam nadzieję, że staną się one inspiracją do realizacji kolejnych przedsięwzięć. This is the fourth time I present to you an album filled with the Miracles of European Funds. The texts and pictures included in it prove that Poland keeps changing, developing and growing more beautiful. I encourage you to take a trip along the route of the projects presented in the album. I hope they will become an inspiration for future ventures. Już dziś serdecznie zapraszam do udziału w kolejnej, jubileuszowej piątej edycji konkursu, która odbędzie się w przyszłym roku. I would also like to invite you to take part in the fifth, jubilee edition of the competition, which will take place next year. Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska Minister of Regional Development

6 IV edycja konkursu Polska Pięknieje 7 Cudów Funduszy Europejskich Po raz czwarty Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zorganizowało konkurs Polska Pięknieje 7 Cudów Funduszy Europejskich. Celem konkursu jest wyłonienie najlepszych projektów zrealizowanych przy współfinansowaniu z Funduszy Europejskich, które przyczyniły się do podniesienia atrakcyjności turystycznej i kulturalnej Polski. Główne nagrody przyznawane są w 7 kategoriach: Rewitalizacja (obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe, przestrzeń użytkowa) Zabytek Produkt promocyjny (np. wydawnictwo, portal, kampania promocyjna) Obiekt turystyczny (np. hotel, restauracja, muzeum, centrum kongresowe) Turystyka aktywna (np. ścieżki rowerowe, szlaki wodne, szlaki turystyczne, parki rekreacyjne, obiekty sportowo-rekreacyjne) Turystyka transgraniczna i międzynarodowa Obszary wiejskie (np. agroturystyka, usługi turystyczne, rewitalizacja wsi i obiektów porolniczych) W tym roku do Biura Konkursu napłynęła rekordowa liczba 208 zgłoszeń o 50% więcej niż w 2010 r. Najwięcej projektów przysłano z województw: małopolskiego, śląskiego i dolnośląskiego. Najbardziej zacięta rywalizacja panowała w kategorii Turystyka aktywna (41 projektów), Obiekt turystyczny (39) i Zabytek (26). W każdej kategorii Kapituła Konkursu nominowała po trzy projekty do nagród głównych, a następnie spośród nich wybrała 7 Cudów Funduszy Europejskich. Wybór nie był łatwy ze względu na dużą liczbę i wysoką jakość zgromadzonych projektów. Kapituła zbierała się trzykrotnie, by dokładnie przeanalizować nadesłane ankiety i wyłonić laureatów. Wszystkie prezentowane w albumie projekty zaliczają się do grona najlepszych praktyk wykorzystania Funduszy Europejskich. Wiele z nich już od dnia otwarcia stało się ważnymi atrakcjami na turystycznej mapie Polski. The 4th edition of the competition Poland Even More Beautiful. Seven Miracles of EU Funds This is the fourth time the Ministry of Regional Development has organised the competition Poland Even More Beautiful. Seven Miracles of EU Funds. The aim of the competition is to choose the best EU Funds co-financed projects that have contributed to increasing the attractiveness of Poland s tourist and cultural offer. Main prizes are awarded in 7 categories: Revitalization (urban area, post-industrial and post-military area, utility space) Historic building Promotional product (e.g. publisher, website, promotional campaign) Venue (e.g. hotel, restaurant, museum, congress centre) Active tourism (e.g. bike routes, water routes, tourist routes, recreation parks, sports and recreation centres) Cross-border and international tourism Rural areas (e.g. agrotourism, tourist services, countryside and post-agricultural objects revitalization) This year the Competition Office received a record number of 208 applications 50% more than in 2010. The majority of the projects came from the Małopolska, Silesia, and Lower Silesia provinces. The most fierce competition was in the Active Tourism category (41 projects), Venue (39) and Historic Building (26). Three projects from each category were nominated by the Competition Jury for the main prizes. Then the Jury chose the seven best from among them the Seven Miracles of European Funds. The verdict was difficult to reach due to the large number of projects and their high quality. The Jury met three times to examine the submitted questionnaires and to choose the winners. All the projects presented in the album fall into the group of the best practices in the use of European Funds. Many of them became important attractions on the tourist map of Poland immediately after opening.

Spis treści Obiekt turystyczny...8 Contents Venue...8 7 Rewitalizacja...24 Revitalization...24 Zabytek...40 Historic Building...40 Produkt promocyjny...56 Promotional Product...56 Turystyka aktywna...72 Active Tourism...72 Turystyka transgraniczna i międzynarodowa...88 Cross-border and International Tourism...88 Obszary wiejskie...104 Rural Areas...104

8

Obiekt turystyczny Venue

Kulturalno-naukowa wizytówka Polski nagroda główna 10 Jak zagrać na laserowej harfie? Jak lata się na dywanie i czy wygodnie jest leżeć na gwoździach? Jak pracuje nasz szkielet podczas jazdy na rowerze i co potrafią zagrać roboty w teatrze? Tego między innymi można się dowiedzieć w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Z interaktywnymi urządzeniami i eksponatami jest to nie tylko wyjątkowe i niezwykłe miejsce w skali Polski to także jeden z najnowocześniejszych tego typu ośrodków w Europie. W nowo wybudowanym budynku o powierzchni niemal 20 tys. m² mieści się sześć wystaw stałych z prawie 500 urządzeniami i eksponatami, które można dotykać i wykorzystywać do doświadczeń. Taka forma poznawania tajemnic świata daje szansę doskonałej, edukacyjnej zabawy. Największa wystawa Człowiek i środowisko dotyczy całego gatunku homo sapiens. Zwiedzający mogą zbadać możliwości swojego organizmu i porównać je do potencjałów innych ludzi, a także, co ciekawe różnych gatunków zwierząt. W dziale Świat w ruchu można się przekonać, że wszystko, co otacza człowieka, jest w ciągłym ruchu. Ziemia krąży wokół Słońca, krew płynie w żyłach, nieustannie przemieszczają się cząsteczki powietrza. W galerii Korzenie cywilizacji goście zostają zaproszeni w podróż od najstarszych źródeł cywilizacji aż do dalekiej przyszłości. Strefa światła, najbardziej mroczna wystawa, pozwala lepiej poznać własności światła. Zwiedzający doświadczają różnych iluzji optycznych. Galeria RE: generacja została stworzona specjalnie dla młodych ludzi, wkraczających w dorosłe życie. Eksperymenty, które udaje się tu przeprowadzić, pomagają poznać tajniki ludzkiej psychiki i relacji z otoczeniem. Najmłodszym gościom Centrum dedykowana jest szósta stała wystawa Bzzz!. Przedszkolaki mogą się tu wspólnie bawić, uczyć, rozpoznawać kształty, dźwięki, kolory, a nawet zapachy. W Centrum działa także Teatr Robotyczny, pierwszy na świecie teatr, w którym aktorami są człekokształtne roboty. Już w lecie 2011 r. ruszy również cyfrowe planetarium jedno z najnowocześniejszych w Europie. Średnica jego kopuły wynosi 16 m. Będą tu prezentowane nie tylko spektakle dotyczące nocnego nieba jak w ofercie tradycyjnych planetariów ale także widowiska multimedialne poświęcone różnym dziedzinom nauki. W Centrum Nauki Kopernik organizowane są wystawy czasowe i konferencje. Podczas prezydencji Polski w UE w drugiej połowie 2011 r. będzie ono miejscem ważnych spotkań międzynarodowych. Z tego nowoczesnego miejsca, inwestującego w naukę i edukację kulturalną, naprawdę można być dumnym.

Poland s cultural and scientific showcase How do you play the laser harp? How do you fly the magic carpet? Is lying on nails comfortable? How does the human skeleton move while riding a bike? What robots can play in the theatre? You can find answers to these and many other questions at the Copernicus Science Centre in Warsaw. The Centre s interactive exhibits make it an exceptional place in Poland and one of the most modern sites of this kind in Europe. Over an area of 20 thousand square meters, the centre houses six permanent exhibitions featuring nearly 500 devices and exhibits you can touch, make experiments with, use to discover the mysteries of the world around us, and, most importantly, learn through fun. The largest of the exhibitions Humans and the Environment is devoted to the Homo Sapiens. Here the visitors have a chance to examine their physical shape and compare their performance with that of other people and... wild animals. The section entitled On the Move gives the visitors an opportunity to find out that the world surrounding us is constantly on the move the Earth circles the Sun, the blood flows in our veins and the air particles float in the atmosphere. In the section Roots of Civilization, the visitors take a journey from the times of the oldest civilization to a distant future. The darkness of the Lightzone exhibition allows you to better understand the properties of light and experience various optical illusions. RE: Generation was created especially for young people about to enter adulthood. Through a variety of experiments the visitors can explore the human mind and learn about the rules governing the relationships between people. Buzz! is dedicated to the youngest visitors of the Centre. Here they can play and learn together, recognize shapes, sounds, colours and smells. The Centre also boasts a Robotic Theatre, the first theatre in the world with programmable manshaped robots as actors. Scheduled for opening in the summer of 2011, the Centre s digital and multifunctional planetarium equipped with a 16-meter diameter dome is one of the most modern planetariums in Europe. Apart from night sky shows, the planetarium will feature multimedia events devoted to different fields of science. The Copernicus Science Centre hosts temporary exhibitions and conferences. In the second half of 2011, during the term of the Polish Presidency in the EU, the Centre will be a venue of many international events. One can be really proud of this modern place investing in science and cultural education. main award 11

Kategoria Obiekt turystyczny Projekt: Budowa Centrum Nauki Kopernik w Warszawie Projektodawca: Miasto Stołeczne Warszawa Lokalizacja: Warszawa, woj. mazowieckie Program: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, 11.2 Rozwój oraz poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym Dofinansowanie z UE: 207 000 000 zł Category Venue 12 Project: Building of the Copernicus Science Centre in Warsaw Beneficiary: The Capital City of Warsaw Location: Warsaw, Mazovia Province Programme: Operational Programme Infrastructure and Environment, 11.2 Development and improvement of cultural infrastructure of supra-regional importance EU Subsidies: PLN 207,000,000 Centrum Nauki Kopernik niezwykłe miejsce na skalę Europy (fot. Piotr Waniorek/Żelazna Studio) The Copernicus Science Centre a unique place in Europe (photo: Piotr Waniorek/Żelazna Studio) Nowoczesna bryła skrywa sześć wystaw stałych z prawie 500 urządzeniami i eksponatami (fot. Piotr Waniorek/Żelazna Studio) The modern shape of the building shelters six permanent exhibitions with almost 500 installations and exhibits (photo: Piotr Waniorek/Żelazna Studio) Str. 9 od lewej: Piotr Waniorek/Żelazna Studio, Janusz Tatarkiewicz/Smartlink, Marcin Czechowicz Page 9 from the left: Piotr Waniorek/Żelazna Studio, Janusz Tatarkiewicz/Smartlink, Marcin Czechowicz

13

14 Niecodzienne doświadczenia jak zagrać na laserowej harfie? (fot. Centrum Nauki Kopernik) Unusual experiments how to play the laser harp? (photo: Copernicus Science Centre) Również nauka potrzebuje artystycznej oprawy (fot. Piotr Waniorek/Żelazna Studio) Science needs an artistic look, too (photo: Piotr Waniorek/Żelazna Studio) Odkrywanie tajemnic świata w doskonałej, edukacyjnej zabawie (fot. Centrum Nauki Kopernik) Unveiling the mysteries of the world though a great, educational fun (photo: Copernicus Science Centre)

15

Odzyskane korzenie 16 nominacja Gdy w XIX w. porządkowano krakowski Rynek Główny, wyburzono naziemne kondygnacje kramów kupieckich, obydwa budynki wagi miejskiej oraz ratusza. Piwnice zostawiono i przykryto kamiennymi płytami. Przez dziesięciolecia krakowianie i turyści nie zdawali sobie sprawy z tajemnic, jakie kryją się w podziemiach rynku. Pomysł na zbudowanie trasy podziemnej zrodził się przypadkowo, podczas prac archeologicznych prowadzonych w latach 2005-2007, poprzedzających przebudowę miejskich toalet. Archeolodzy odkryli wtedy wiele cennych reliktów Krakowa z XI w. Nie wszyscy przyjęli z entuzjazmem ideę utworzenia muzeum. Spora grupa ekspertów domagała się jedynie zabezpieczenia znaleziska, zasypania i ponownego przykrycia kamiennymi płytami. Z kolei zwolennicy otwarcia podziemi dla turystów nie ukrywali, że będzie to wyzwanie kosztowne i trudne do zrealizowania. Ostatecznie zwyciężyła koncepcja utworzenia podziemnej ekspozycji. Problem finansowy został rozwiązany dzięki dotacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Odkryte podziemia ze względu na wysoki stopień degradacji wymagały szeregu prac konserwatorskich, izolacji ścian, założenia infrastruktury technicznej ciągów wentylacyjnych i klimatyzacji. Równolegle autorzy wystawy i projektanci pracowali nad częścią ekspozycyjną. Prace obejmowały m.in. aranżację plastyczną wystawy, zakup i montaż sprzętu wystawowego i audiowizualnego. Pod rynkiem zastaliśmy naturalną scenografię w postaci średniowiecznych reliktów piwnic domów i kramów oraz brukowanych ulic. Naszym celem było takie poprowadzenie narracji, żeby maksymalnie zainteresować zwiedzających, a jednocześnie nie naruszyć zastanej struktury mówi Mieczysław Bielawski, współautor scenariusza trasy. Projektanci sięgnęli po nowoczesne formy przekazu, takie jak kapsuły czasu, forum i prezentacje multimedialne. Wielu tych rozwiązań nie stosowano do tej pory w muzeach. Zainstalowany na początku trasy ekran parowy dotychczas był wykorzystywany do ekspozycji najbardziej luksusowych towarów, w tym najnowszych modeli samochodów. Z myślą o najmłodszych przygotowano spektakl opowiadający historię wędrówki Szewczyka Skuby na Wawel i jego potyczki ze smokiem. Ciekawostką jest to, że lalki poruszane są za pomocą pneumatycznych mechanizmów, zsynchronizowanych z efektami dźwiękowymi i świetlnymi. W Krakowie powstał największy podziemny szlak turystyczny w Europie, który od początku cieszy się ogromnym zainteresowaniem zwiedzających. W ciągu pierwszych trzech miesięcy po otwarciu (27 września 2010 r.) trasą przeszło już 100 tys. osób. Do końca tego roku spodziewanych jest 250 tys. gości.

Roots recovered Remodelling of the Main Square in the 19th century lead to the demolition of market stalls, two buildings of the city scales and the town hall. Basements survived but were covered with stone slabs. For decades, residents and tourists were not aware of the mysteries hidden under the market square. The idea to create an underground route arose by accident during archaeological works carried out between 2005-2007, during the renovation of the city toilets. At that time, archaeologists discovered many valuable 11th century relics of Krakow s past. Not everyone was enthusiastic about the idea to create a museum. A large group of experts insisted on securing the findings, covering them up and replacing the stone slabs. Even advocates of opening of the undergrounds to the public admitted that it would be an expensive and challenging task, both in view of the construction works and the substance. Finally, the idea to create an underground exhibition gained the upper hand. The financial problem was solved thanks to a subsidy from the European Regional Development Fund. Due to a high degree of deterioration, the uncovered basements required a number of preservation measures, insulation of the walls, new technical infrastructure (cables, pipes), ventilation and air-conditioning ducts. At the same time, authors and designers would work on the exhibition. The work included: the artistic arrangement of the exhibition, purchasing and installation of audiovisual equipment for the exhibition the underground location offered a natural scene in the form of medieval relics cellars of houses and stalls, paved streets. The objective of our narrative was to raise maximum interest without upsetting the existing structure says Mieczysław Bielawski, co-author of the route s scenario. The designers employed new forms of expression, such as time capsules, a forum and multi-media presentations. Many of them had not been used in museums before. The fog screen installed at the beginning of the route had previously been only used for the presentation of luxurious goods, including the newest car models. For the youngest visitors, the authors prepared a puppet show telling the story of Skuba, a shoemaker s boy who defeated the dragon in the Wawel Castle. Interestingly, the puppets are powered by pneumatic mechanisms and coordinated with sound and light effects. Krakow has now the largest underground tourist route in Europe, which has enjoyed massive interest since its opening. In the first three months after the opening (27 of September 2010) 100 thousand people took the route. 250 thousand visitors are expected by the end of this year. nomination 17

Kategoria Obiekt turystyczny Projekt: Śladem europejskiej tożsamości Krakowa szlak turystyczny po podziemiach Rynku Głównego Projektodawca: Gmina Miejska Kraków Lokalizacja: Kraków, woj. małopolskie Program: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013, 6.4 Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym Dofinansowanie z UE: 13 734 116,40 zł Category Venue 18 Project: In the footsteps of Krakow s European Identity a tourist route through the vaults under the Main Square Beneficiary: The Krakow Municipal Commune Location: Krakow, Małopolska Province Programme: Operational Programme Innovative Economy 2007-2013, 6.4 Investments in tourism products of supra-regional importance EU Subsidies: PLN 13,734,116.40 Pod płytą Rynku Głównego biegnie największy podziemny szlak turystyczny w Europie (fot. Janusz Tatarkiewicz/Smartlink) Europe s longest underground route runs under the Main Market Square (photo: Janusz Tatarkiewicz/Smartlink) Relikty przeszłości wydobyte w teraźniejszości (fot. Janusz Tatarkiewicz/Smartlink) Relics of the past discovered in modernity (photo: Janusz Tatarkiewicz/Smartlink)

19

Doświadczanie Chopina 20 nominacja Wyjątkowość Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie polega na połączeniu tradycji i nowoczesności. Z jednej strony w wyniku realizacji projektu barokowy Zamek Ostrogskich odzyskał dawną świetność i zachował ciekawe architektonicznie wnętrza. Zagospodarowano nawet niszczejące do tej pory piwnice budynku. Z drugiej zaś strony goście Muzeum doświadczają geniuszu Chopina za pomocą najnowszych technologii i multimedialnych prezentacji. To pierwsze muzeum, gdzie muzykę odbiera się wszystkimi zmysłami nie tylko słuchając jej brzmienia, ale też chłonąc zapach fiołków czy podziwiając grę świateł zmieniających się w zależności od tonacji muzyki. Zwiedzający mogą oglądać filmy i zdjęcia, słuchać utworów wielkiego Polaka, przekładać strony wirtualnych manuskryptów kompozytora. Muzeum Fryderyka Chopina jest najnowocześniejszym biograficznym muzeum w Europie Środkowo-Wschodniej. Instytucja jest zaprojektowana tak, żeby każdy, niezależnie od wieku i wiedzy muzycznej, znalazł coś dla siebie. Na czterech poziomach znajduje się kilkanaście sal, które przedstawiają najważniejsze etapy życia Chopina. Goście udają się w podróż do lat dzieciństwa w Żelazowej Woli, młodości w Warszawie, okresu dojrzałego życia w Paryżu i podróży po Europie. Poznać można także kobiety, które odegrały ważną rolę w życiu artysty. Poruszające dla każdego zwiedzającego jest mroczne pomieszczenie poświęcone ostatnim chwilom wielkiego twórcy. Oczywiście muzeum ma też elementy radosne. Na uwagę zasługuje specjalna sala dla dzieci. Dzięki multimediom najmłodsi goście, sadowiąc się na wygodnych poduchach, mogą przybliżyć sobie postać wybitnego muzyka i jego twórczość. Mają też okazję zapoznać się z jedną z piękniejszych warszawskich legend o Złotej Kaczce, która zamieszkiwała podziemia Zamku Ostrogskich. W Muzeum Fryderyka Chopina zgromadzono największą kolekcję pamiątek po artyście na świecie. Są tu jego rękopisy, autografy muzyczne, obrazy, listy oraz pamiątki osobiste, jak np. niezwykle cenny ostatni fortepian muzyka. Zobaczyć można kosmyk włosów jego ukochanej George Sand oraz zasuszone kwiaty z łoża śmierci artysty. Wszechobecny jest tu nie tylko duch mistrza, ale też jego muzyka. Dobiega ona z licznych głośników. Koneserzy mogą jej słuchać w odosobnieniu, w specjalnie przygotowanych kabinach i przy licznych multimedialnych eksponatach. Muzeum Fryderyka Chopina, mimo niewiele ponadrocznej działalności, stało się ważnym punktem na kulturalnej mapie stolicy. Organizowane są tu liczne imprezy, koncerty, wykłady, lekcje dla szkół. To miejsce, które przyciąga miłośników geniuszu Chopina nie tylko z Polski, ale i z całego świata.

Experiencing Chopin The uniqueness of the Fryderyk Chopin Museum in Warsaw lies in its exceptional blend of tradition and modernity. On the one hand, as a result of the project, the baroque Ostrogski Castle was restored its former grandeur, and its captivating interiors were preserved. On the other hand, the visitors experience Chopin s genius through the latest multimedia technology. This is the first museum where music can be felt with all senses, not only by listening to it, but also by breathing in the smell of violets or by admiring a play of lights changing with the music. The visitors can watch films and see photos, listen to the music of the great Pole and turn the pages of the composer s virtual manuscripts. The Fryderyk Chopin Museum is the most modern biographical museum in Central and Eastern Europe. The museum has been designed in such a way as to allow everyone to find something interesting for themselves irrespective of their age and knowledge of music. The four-storey building houses several rooms depicting the most important events in Chopin s life. The visitors take a trip through Chopin s childhood years in Żelazowa Wola, his youth in Warsaw, his adult life in Paris, as well as the period of his travels across Europe. One can also meet the women who played an important role in the composer s life. One of the most moving places in the museum is the dark room devoted to Chopin s last moments. Naturally, the Museum has also joyful elements. It features a special room dedicated to children. Thanks to the multimedia systems, the youngest visitors have the opportunity to learn about the composer and his music, sitting on large, comfortable cushions. They also get to know the legend of a Golden Duck, which once lived in the dungeons of the Ostrogski Castle. The museum houses the world s biggest collection of exhibits related to Fryderyk Chopin, including the original scores of his music, paintings, letters and personal memorabilia, such as the composer s priceless last piano, a lock of hair, which once belonged to his beloved George Sand, and dried flowers from his death bed. The spirit of the composer is present all over the museum. So is his music, which can be heard from loudspeakers. Music lovers have the opportunity to listen to it in the privacy of special booths or at the numerous multimedia exhibits. Although the museum was opened merely a year and a half ago, it has already become an important cultural site on the map of Warsaw, hosting numerous events, concerts, lectures and lessons for schools. The museum attracts the fans of Chopin s genius from all over the world. nomination 21

Kategoria Obiekt turystyczny Projekt: Dziedzictwo Chopina na szlaku Traktu Królewskiego w Zamku Ostrogskich w Warszawie Projektodawca: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina Lokalizacja: Warszawa, woj. mazowieckie Program: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym Dofinansowanie z UE: 30 695 314 zł Category Venue 22 Project: Chopin s Heritage Along the Royal Tract In the Ostrogski Castle In Warsaw Beneficiary: Fryderyk Chopin National Institute Location: Warsaw, Mazovia Province Programme: Operational Programme Infrastructure and Environment, 11.1 Protecting and maintaining cultural heritage of over-regional importance EU Subsidies: PLN 30,695,314 Połączenie tradycji i nowoczesności decyduje o wyjątkowości miejsca (fot. Marcin Czechowicz) An unusual place a blend of tradition and modernity (photo: Marcin Czechowicz) Stylizowane wnętrza pomieszczeń przenoszą nas do epoki Chopina (fot. Marcin Czechowicz) The interiors take us back to Chopin s times (photo: Marcin Czechowicz)

23

24

Rewitalizacja Revitalization

Otwarta księga nagroda główna 26 W dobie multimediów i internetu czytelników tradycyjnych książek wcale nie musi ubywać. Biblioteki nie będą tracić na znaczeniu, o ile dostosują swoją ofertę do zmieniających się potrzeb swoich odbiorców. Najlepszym przykładem są biblioteki skandynawskie, które nadal pełnią funkcję ważnych placówek kulturalnych i społecznych. Istotny jest nie tylko dobry księgozbiór i kompetentny personel, lecz także wygląd oraz funkcjonalność budynku. Taki obiekt powinien zaciekawić i zachęcić do wejścia osobę, która jeszcze nigdy nie przekroczyła progu biblioteki mówi Elżbieta Kampa, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opolu. A gdy już ten próg przekroczy, najlepiej, by została dłużej i stała się naszym regularnym gościem. Właśnie w Opolu dzięki dotacji z Funduszy Europejskich powstała jedna z najnowocześniejszych bibliotek publicznych w kraju. Przeszklony gmach projektu opolskich architektów Małgorzaty i Andrzeja Zatwarnickich z pracowni Architop jest świetnie wkomponowany w XIX-wieczną zabudowę centrum. Uwagę przyciąga prosta w formie, szara elewacja z nadrukowanymi wierszami Edwarda Stachury. Z kolei od strony parku, dzięki zastosowaniu dużej szklanej tafli, uzyskano złudzenie przenikania zieleni drzew do wnętrza gmachu. W środku położono nacisk na nowoczesność i funkcjonalność, zapewniając czytelnikom łatwość i komfort korzystania z biblioteki, a pracownikom sprawny obieg książek i obsługę administracyjną. Budynek składa się nie tylko z magazynów i wypożyczalni, ale też z wielu innych nowocześnie wyposażonych pomieszczeń. Na parterze zlokalizowano czytelnię prasy, foyer i salę konferencyjną. Czytelników zaprasza również kawiarenka. Na kolejnych kondygnacjach usytuowano m.in. wypożyczalnię dla dzieci, pokój bajek z widokiem na patio, antresolę z gablotą edukacyjną, wypożyczalnię i czytelnię dla dorosłych oraz mediatekę. Obiekt wyposażony jest w sprzęt multimedialny i komputerowy wraz z systemem zabezpieczenia zbiorów. Czytelnicy, którzy cenią sobie czas, mogą korzystać z katalogu online oraz samoobsługowego punktu wypożyczania i zwrotu książek. Opolska biblioteka to nie tylko książki. Oferuje również bogaty program imprez skierowany do wszystkich grup wiekowych. W tym roku bibliotekarze zaplanowali aż 360 imprez. Uwagę zwracają takie wydarzenia, jak festiwal Cztery pory książki, Opolska jesień literacka, Dni literatury dziecięcej czy Konwent gier planszowych. Z myślą o rodzinie w każdą sobotę odbywają się Sobotnie spotkania w bibliotece. Współczesna biblioteka nie może być jedynie wypożyczalnią książek. Powinna być miejscem rekreacji dla wszystkich mieszkańców podkreśla Elżbieta Kampa.