STAN WDRAŻANIA FUNDUSZY EUROPEJSKICH W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ 2007-2013 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE Gorzów Wlkp., grudzień 2013 r.
STAN WDRAŻANIA FUNDUSZY EUROPEJSKICH NA LATA 2007-2013 W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM stan wdrażania na dzień 30.09.2013 r. 1 Dokument przedstawia opis postępów wykorzystania środków UE w perspektywie finansowej 2007-2013 w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka oraz Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Informacje przygotowane zostały w oparciu o dane zawarte w formularzach umów o dofinansowanie zarejestrowanych w Krajowym Systemie Informatycznym KSI SIMIK 07-13. W systemie KSI nie zostało zaprojektowane sztywne przypisanie konkretnych wartości do konkretnych miejsc realizacji inwestycji. W związku z powyższym, prezentowane dane zostały wyliczone w następujący sposób: w przypadku projektu realizowanego na terenie kilku powiatów woj. lubuskiego, kwota projektu została podzielona przez liczbę powiatów. W przypadku projektów o zasięgu ogólnokrajowym, zostały wygenerowane wyłącznie kwoty dotyczące powiatów z woj. lubuskiego. Od początku uruchomienia programów realizowanych w ramach NSRO 2007-2013 do 30 września 2013 r. podpisano 341 umów o dofinansowanie projektów realizowanych na terenie woj. lubuskiego. Wartość ogółem podpisanych umów wynosi blisko 7,3 mld zł, natomiast dofinansowanie UE 3,8 mld zł (52%). W przeliczeniu na jednego mieszkańca w woj. lubuskim 2 dofinansowanie UE wyniosło 3,7 tys. zł. Wykres 1. Wartość podpisanych umów w podziale na programy operacyjne wg stanu na 30 września 2013 r. (projekty realizowane na terenie woj. lubuskiego). wartość ogółem dofinansowanie UE 5 506 052 522,05 3 314 842 355,83 1 771 393 975,70 498 671 558,50 2. POIG (273 umowy) 3. POIiŚ (68 umów) W ramach prezentowanych dwóch Programów Operacyjnych największa wartość podpisanych umów dotyczy POIiŚ (ponad 5,5 mld zł, z czego dofinansowanie UE 3,3 mld zł). Na drugiej pozycji znajduje się POIG (1,8 mld zł, w tym dofinansowanie UE 0,5 mld zł). Największa liczba umów o dofinansowanie podpisana została w ramach POIG (273) oraz POIiŚ (68). Należy zauważyć, iż w przypadku POIiŚ, pomimo najmniejszej liczby zawartych dotychczas umów 1 Krajowy System Informatyczny SIMIK 07-13 zapewnia zdolność zbierania i agregacji na wyższych poziomach podstawowych danych dotyczących programów operacyjnych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w zakresie i formacie wymaganym przez Komisję Europejską na mocy regulacji wspólnotowych na lata 2007-2013 (art. 58 lit. d rozporządzenia ogólnego Rady (WE) nr 1083/2006) oraz wspiera bieżący proces zarządzania i monitorowania w zakresie programów współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. 2 Dane GUS, ludność według płci, województw, powiatów i gmin (Bilans opracowany na bazie wyników NSP 2011). 2
o dofinansowanie, wartość realizowanych projektów w województwie lubuskim jest większa niż w przypadku POIG. Dofinansowanie per capita Jeżeli weźmiemy pod uwagę wartość projektów współfinansowanych dotychczas z funduszy unijnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca powiatu, pierwsze miejsce zajmuje powiat gorzowski 13.159,04 PLN natomiast na ostatnim miejscu znalazł się powiat wschowski 235,98 PLN. Średnia ta dla województwa wyniosła 3,7 tys. zł. Tylko w pięciu powiatach osiągnięto wartość wyższą od średniej w województwie, tj.: p. gorzowski, m. Gorzów Wlkp., p. świebodziński, p. zielonogórski oraz p. międzyrzecki. Sytuację w tym zakresie obrazuje poniższy wykres. Wykres 2. Suma POIG oraz POIiŚ - dofinansowanie przypadające na 1 mieszkańca powiatu I. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (POIG) Program ma na celu wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności (w skali kraju lub na poziomie międzynarodowym). W ramach POIG wsparcie mogą otrzymać przedsiębiorstwa, instytucje otoczenia biznesu oraz jednostki naukowe, które chcą pomóc firmom we wdrażaniu najnowszych rozwiązań technologicznych. Ponadto POIG finansuje duże projekty, które mają na celu stworzenie odpowiednich warunków rozwoju dla innowacyjnych przedsiębiorstw. Ważne jest, aby firma, która chce pozyskać środki z POIG chciała realizować projekt związany z innowacyjnością produktową (wytworzenie nowego, lepszego produktu), procesową (wytworzenie produktu w inny, nowocześniejszy sposób), marketingową lub organizacyjną. Należy pamiętać, że w ramach PO IG nie jest wspierana innowacyjność na poziomie lokalnym lub regionalnym. Tego rodzaju innowacyjne projekty (tzn. o zasięgu lokalnym i regionalnym) są finansowane z Regionalnych Programów Operacyjnych i Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. 3
Głównym celem POIG jest rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności polskiej nauki, zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym, zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym, tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy, wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce. Absorpcja środków UE przez beneficjentów w województwie lubuskim w ramach POIG Ogółem w województwie lubuskim w ramach POIG podpisano 273 umowy o dofinansowanie: wartość ogółem 1.771.393.975,70 PLN dofinansowanie UE 498.671.558,50 PLN (28%) dofinansowanie per capita 487,38 PLN projekt zakończony (wniosek o płatność końcową)/niezakończony 129/144 W tym projekty realizowane przez 188 Beneficjentów, mających siedzibę w woj. lubuskim: podpisanych umów o dofinansowanie - 244, co stanowi 89% wszystkich umów realizowanych w woj. lubuskim wartość ogółem - 685.410.738,87 PLN, co stanowi 39% wartości projektów realizowanych w woj. lubuskim dofinansowanie UE - 300.320.210,14 PLN, co stanowi 60% wartości dofinansowania uzyskanego dla projektów realizowanych w woj. lubuskim dofinansowanie UE per capita 293,52 PLN Tabela 1. Priorytety POIG Oś priorytetowa Ilość umów Wartość ogółem Dofinansowanie UE I. Badania i rozwój nowoczesnych technologii 19 93.249.547,88 43.012.723,18 II. Infrastruktura sfery B+R - 0,00 0,00 III. Kapitał dla innowacji 5 4.088.898,10 3.358.331,39 IV. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia 54 1.540.432.352,22 368.385.086,81 V. Dyfuzja Innowacji 2 1.037.798,83 858.601,30 VI. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym VII. Społeczeństwo informacyjne - budowa elektronicznej administracji VIII. Społeczeństwo informacyjne zwiększanie innowacyjności gospodarki 65 8.935.695,78 4.160.633,50-0,00 0,00 128 123.649.682,87 78.896.182,33 SUMA 273 1.771.393.975,70 498.671.558,50 W przygotowanej analizie dokonano weryfikacji danych wg następującego klucza: 4
Tabela 2. POIG - dofinansowanie w podziale na powiaty Nazwa powiatu Projekt realizowany na terenie powiatu woj. lubuskiego Liczba projektów Wartość ogółem Dofinansowanie UE Liczba umów Projekt realizowany przez Beneficjenta z powiatu woj. lubuskiego Wartość ogółem Dofinansowanie UE pow. gorzowski 16 922.724.813,49 133.565.038,98 11 10 970 473,44 6 940 296,12 pow. krośnieński 6 3.092.184,74 2.362.716,71 3 2 663 583,40 2 084 440,89 pow. m. Gorzów Wlkp. pow. m. Zielona Góra pow. międzyrzecki 51 87.013.509,40 44.751.245,53 40 93 707 278,94 49 224 853,75 75 70.085.579,50 40.075.688,97 80 147 586 738,27 76 557 315,50 16 83.443.195,98 37.268.522,76 9 9 040 357,37 6 230 253,69 pow. nowosolski 11 44.345.274,31 20.728.670,46 8 44 205 162,83 20 629 124,72 pow. słubicki 7 3.391.357,84 1.703.403,32 1 134 352,08 51 574,63 pow. strzeleckodrezdenecki 6 39.943.575,33 16.683.021,35 4 37 303 546,56 15 495 216,83 pow. sulęciński 8 12.128.301,92 7.807.881,21 3 9 079 526,80 6 253 472,78 pow. świebodziński 19 120.849.660,58 48.606.985,01 17 50 239 357,21 19 735 447,89 pow. wschowski 9 24.486.636,24 9.092.786,38 7 24 238 284,90 8 890 978,68 pow. zielonogórski 35 84.867.670,38 42.410.401,23 19 17 911 043,18 10 657 515,42 pow. żagański 24 59.988.994,03 24.364.130,30 18 50 223 685,36 21 017 622,76 pow. żarski 30 214.529.523,47 68.822.922,59 24 188 107 348,53 56 552 096,48 woj. lubuskie* 1 503.698,49 428.143,72 0 0 0 SUMA 314 1.771.393.975,70 498.671.558,50 244 685.410.738,87 300.320.210,14 *projekt realizowany na obszarze woj. lubuskiego bez wskazania w KSI (SIMIK 07-13) konkretnej gminy lub powiatu. Wartość najwyższa Wartość najniższa W ramach POIG podpisano 29 umów o dofinansowanie z Beneficjentami mającymi swoją siedzibę poza woj. lubuskim (wartość ogółem: 1.085.983.236,83 PLN, w tym dofinansowanie UE: 198.351.348,36 PLN). 5
Wykres 1. POIG - udział % dofinansowania przypadający na powiat w globalnej wartości dofinansowania UE dla województwa (498.671.558,50 zł = 100%) Wykres 2. POIG - dofinansowanie przypadające na mieszkańca powiatu 1 924,68 633,32 359,29 336,21 235,39 41,51 35,86 329,14 856,10 452,38 217,34 231,08 295,56 689,87 ** W Powiecie gorzowskim na kwotę dofinansowania per capita wpływa przede wszystkim projekt pn. Zakup i wdrożenie innowacyjnej technologii produkcji biokomponentów do wytwarzania biopaliw, realizowany przez Green Source Poland Sp. z o.o. z Warszawy, którego kwota dofinansowania wynosi 121.100.532,90 PLN. Bez niniejszego projektu dofinansowanie UE per capita wynosi 179,60 PLN. 6
Tabela 3. Najwięksi Beneficjenci POIG mający siedzibę w woj. lubuskim Lp. Nazwa beneficjenta Ilość umów Wartość ogółem Dofinansowanie UE Powiat siedziby firmy 1 Baltic Ceramics S.A. 1 83.139.210,00 16.999.999,99 Powiat żarski 2 WERNER JANIKOWO Sp. z o.o. 3 39.070.173,82 21.547.688,12 Powiat m. Gorzów Wielkopolski 3 LfC Sp. z o.o. 1 37.407.454,36 19.244.000,00 Powiat m. Zielona Góra 4 "VICTAULIC Polska" Sp. z o.o. 1 28.132.874,00 10.501.334,35 Powiat strzeleckodrezdenecki 5 LINSTAL Sp. z o.o. 2 27.872.108,60 11.657.773,80 Powiat żarski Natomiast najwięcej projektów w ramach POIG podpisała firma LZMO S.A. z powiatu żarskiego - 5 umów. Wartość tych projektów wyniosła łącznie 20.494.164,08 PLN, w tym dofinansowanie UE stanowiło 10.698.881,23 PLN. Największym zainteresowaniem Beneficjentów POIG cieszy się obszar wsparcia Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.), co obrazuje poniższy wykres. Wykres 3. Wartość ogółem projektów w ramach POIG wg obszarów wsparcia (mln PLN) 7
II. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 (POIiŚ) Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Poprawa stanu dróg, wody pitnej, sieci energetycznej służy dwóm podstawowym celom poprawie atrakcyjności Polski dla inwestorów oraz polepszeniu poziomu życia mieszkańców. Z POIiŚ można otrzymać dotacje na projekty z zakresu powyższych dziedzin. Absorpcja środków UE przez beneficjentów w województwie lubuskim w ramach POIiŚ Ogółem w województwie lubuskim w ramach POIiŚ podpisano 68 umów o dofinansowanie: wartość ogółem 5.506.052.522,05 PLN dofinansowanie UE 3.314.842.355,83 PLN (60%) dofinansowanie per capita 3.239,81 PLN projekt zakończony(wniosek o płatność końcową)/niezakończony 26/42 W tym projekty realizowane przez 36 Beneficjentów, mających siedzibę w województwie lubuskim: podpisanych umów o dofinansowanie 41, co stanowi 60% wszystkich umów realizowanych w woj. Lubuskim; wartość ogółem 1.332.472.146,89 PLN, co stanowi 24% wartości projektów realizowanych w woj. Lubuskim; dofinansowanie UE - 663.353.654,00 PLN, co stanowi 20% wartości dofinansowania uzyskanego dla projektów realizowanych w woj. Lubuskim; dofinansowanie UE per capita 648,34 PLN. Tabela 1. Priorytety POIiŚ Numer Priorytetu POIiŚ Liczba umów Wartość ogółem PLN Dofinansowanie UE PLN I. Gospodarka wodno-ściekowa 9 1.004.868.207,55 501.132.396,64 II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi III. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska IV. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych 3 181.337.146,65 81.445.549,70 0 0 0 8 186.971.336,39 38.291.885,97 19 18.415.283,72 15.138.617,05 8
VI. Drogowa i lotnicza sieć TEN-T 2 3.242.873.065,54 2.361.808.645,64 VII. Transport przyjazny środowisku 2 57.141.166,50 26.040.895,47 VIII. Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna X. Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii 2 3.467.846,20 2.947.579,28 8 426.419.245,98 148.680.701,17 3 324.134.054,83 94.873.938,43 XI. Kultura i dziedzictwo kulturowe 0 0 0 XII. Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia 11 32.868.938,52 22.411.508,41 XIII. Infrastruktura szkolnictwa wyższego 1 27.556.230,17 22.070.638,08 SUMA 68 5.506.052.522,05 3.314.842.355,83 W przygotowanej analizie dokonano weryfikacji danych wg następującego klucza: Dofinansowanie w podziale na powiaty Największym projektem realizowanym w ramach VI Priorytetu POIiŚ jest Budowa drogi ekspresowej S3, odcinek Gorzów Wlkp. - Nowa Sól, na odcinku Gorzów Wlkp. - Sulechów (wartość ogółem: 1.671.498.452,43 PLN, w tym dofinansowanie UE 1.293.298.364,74 PLN), którego Beneficjentem jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Najmniejszy projekt w ramach IV Priorytetu POIiŚ realizowany jest przez TEW Gospodarowanie Odpadami Sp. z o.o. z Kiełcza (Powiat Nowosolski), wartość ogółem: 24.016,98 PLN, w tym dofinansowanie UE 9.763,00 PLN. Tabela 2. POIiŚ - dofinansowanie w podziale na powiaty Nazwa powiatu Projekt realizowany na terenie powiatu woj. lubuskiego Liczba projektów Wartość ogółem Dofinansowanie UE Projekt realizowany przez Beneficjenta z powiatu woj. lubuskiego Liczba umów Wartość ogółem Dofinansowanie UE pow. gorzowski 23 1.210.120.280,49 779.619.388,10 7 40.944.849,60 20.904.986,41 pow. krośnieński 4 97.738.230,35 48.498.122,21 3 55.029.321,52 28.715.256,58 pow. m. Gorzów Wlkp. pow. m. Zielona Góra 5 1.375.204.953,16 887.672.051,86 5 398.251.998,70 201.828.923,84 4 147.870.361,51 82.320.975,81 6 194.918.867,97 94.016.216,37 pow. międzyrzecki 11 502.496.038,90 348.916.623,97 3 667.533,92 553.988,22 pow. nowosolski 9 293.139.317,46 135.204.700,93 4 157.257.608,50 97.751.355,53 pow. słubicki 4 229.142.693,05 42.473.919,02 3 7.845.192,80 3.921.800,52 pow. strzeleckodrezdenecki 10 131.666.952,27 46.371.474,67 2 5.803.516,79 4.836.449,34 9
pow. sulęciński 1 851.695,00 723.940,75 0 0 0 pow. świebodziński 3 457.297.922,57 345.132.127,47 2 1.166.582,31 991.594,96 pow. wschowski 1 227.062,33 192.971,42 0 0 0 pow. zielonogórski 5 533.381.373,67 359.405.223,72 1 438.468,00 362.950,00 pow. żagański 13 254.582.521,94 111.990.622,57 2 186.562.677,76 85.554.493,46 pow. żarski 12 223.177.711,36 90.747.407,52 3 283.585.529,02 123.915.638,77 woj. lubuskie* 11 49.155.407,98 35.572.805,81 0 0 0 SUMA 116 5.506.052.522,05 3.314.842.355,83 41 1.332.472.146,89 663.353.654,00 *projekt realizowany na obszarze woj. lubuskiego bez wskazania w KSI (SIMIK 07-13) konkretnej gminy lub powiatu. Wartość najwyższa Wartość najniższa W ramach POIiŚ podpisano 27 umów o dofinansowanie z Beneficjentami mającymi swoją siedzibę poza woj. lubuskim (wartość ogółem: 4.173.580.375,16 PLN w tym dofinansowanie UE: 2.651.488.701,83 PLN). Wykres 1. POIiŚ - udział % dofinansowania przypadający na powiat w globalnej wartości dofinansowania UE dla województwa (3.314.842.355,83 zł = 100%) 10
Wykres 2. POIiŚ - dofinansowanie przypadające na mieszkańca powiatu 11