Podręcznik najlepszych praktyk w zakresie efektywności energetycznej Warsztaty 31 października 2013
Cel stosowania podręcznika najlepszych praktyk. Przykłady najlepszych praktyk obejmują najważniejsze obszary, w których MŚP przemysłu chemicznego powinny dysponować największym potencjałem do poprawy efektywności. Wyznaczają wzorzec, który określa, w jaki sposób Państwa przedsiębiorstwo powinno w idealny sposób zarządzać energią w tym zakresie i wskazuje różne potencjały do poprawy, rozróżniając pomiędzy działaniami z zakresu właściwego gospodarowania przedsiębiorstwem, niosącymi za sobą niskie lub zerowe koszty, oraz obszarami, w które można zainwestować.
Obszary ujęte w podręczniku najlepszych praktyk. Następujące obszary zostały objęte przykładami najlepszych praktyk: 1. Jak wdrożyć program zarządzania energią i jak z nim pracować 2. Jak prowadzić rachunkowość i analizy użytkowania energii 3. Jak wdrożyć i prowadzić system informacji energetycznej 4. Jak poprawić wydajność produkcji pary wodnej 5. Jak zredukować zużycie energii w systemie sprężonego powietrza 6. Jak zredukować zużycie energii w budynkach przedsiębiorstwa 7. Jak poprawić efektywność użytkowania energii w silnikach i napędach 8. Jak poprawić efektywność użytkowania energii w procesach zachodzących w danym przedsiębiorstwie
1. Jak wdrożyć program zarządzania energią i jak z nim pracować Kolejne kroki wdrażania programu zarządzania energią Krok A: Wstępny przegląd energetyczny Krok B: Analiza biznesowa Krok C: Zaangażowanie zarządu Krok D: Wdrażanie programu zarządzania energią Ustanowienie systemu informowania o energii
1. Jak wdrożyć Program zarządzania energią i jak z nim pracować Etapy w pracy z programem zarządzania energią Etap 1: Ocena obecnej sprawności zarządzania energią Etap 2: Ustalenie celów zmierzających ku oszczędności energii Etap 7: Ponowna ocena programu zarządzania energią Etap 3: Opracowanie Planu Działania Etap 6: Rozpoznawanie i komunikowanie osiągnięć Etap 4: Wdrażanie planu działania Ustanowienie systemu informacji o energii Etap 5: Monitorowanie i ocena osiągnięć
2. Jak prowadzić rachunkowość i analizy użytkowania energii Dane energetyczne, które wymagają wykonania pomiarów i zapisu, to: Miesięczny pobór energii łącznie (energia elektryczna, paliwa itp.). Dostawca energii może być jedynym źródłem tej informacji lub części tej informacji. Należy uzgodnić z dostawcą, jak może przedłożyć wymagane dane. Miesięczne faktury za energię od dostawców. Miesięczne ilości energii łącznie uzyskane w procesie konwersji (własna - wytwarzana w przedsiębiorstwie - energia elektryczna, para, woda gorąca itp.). Miesięcznie zużycie energii do głównych procesów oraz przez urządzenia. Dane dot. zużycia energii przy obciążeniu szczytowym w stosownych odstępach czasu. Aby zmierzyć zużycie energii przy obciążeniu szczytowym, zużycie energii należy mierzyć w krótszych odstępach czasu, np. w odczytach co pół godziny. Należy uzyskać od dostawców informację czy obecnie uzyskują te dane z mierników. Jeśli nie, należy rozważyć opcję użycia tymczasowych przenośnych mierników, aby uzyskać dane dot. obciążeń szczytowych (zob. Przykład najlepszych praktyk nr 3) Dane dot. produkcji miesięcznej oraz godzin roboczych obsługi głównych procesów i urządzeń technologicznych takich jak: sprężarki powietrza, zespoły chłodnicze, wieże chłodnicze itp. Dane dot. innych czynników wpływających na użytkowanie energii, jak np. temperatura otoczenia.
2. Jak prowadzić rachunkowość i analizy użytkowania energii Analizy użytkowania energii powinny ustalić: Tendencje dot. ilości miesięcznego zużycia energii i zakupionej ilości energii. Tendencje dot. wskaźników energetycznych. Zrozumienie powodów użytkowania energii i sprawności użytkowania energii. Spis osiągnięć w odniesieniu do postawionych sobie celów. Informację dot. zestawienia użytkowania energii i kosztów energii głównych kategorii odbiorów. Weryfikację rachunków za energię oraz polityki zakupu energii.
3. Jak wdrożyć i prowadzić system informacji energetycznej System informacji energetycznej powinien pełnić następujące funkcje: Zbierać aktualne informacje o sprawności energetycznej procesów i urządzeń. Wcześnie wykrywać spadek sprawności urządzeń (technologicznych). Dostarczać informacji pomocniczych wykorzystywanych do poprawy ustawień sterowania procesami/urządzeniami. Umożliwiać wgląd w to, gdzie, kiedy i jak wykorzystywana jest energia, np. generować zestawienia zużywanej energii oraz kosztów w odniesieniu do produktu oraz poszczególnych faz procesu produkcyjnego. Umożliwić analizę historii sprawności urządzeń/ procesów oraz wskazać osiągnięcia efektywności użytkowania energii, jeśli takie zanotowano. Dostarczać informacje pomocnicze wykorzystywane do efektywnego zakupu energii i kalkulacji kosztów. Podawać informacje historyczne służące do podjęciu decyzji o przeprowadzaniu przeglądów energetycznych i audytów.
3. Jak poprawić wydajność produkcji pary wodnej Para wodna jest jednym z najpowszechniej używanych nośników ciepła w przemyśle chemicznym, w związku z czym jest głównym celem oszczędności energetycznych. Łączna sprawność układu parowego obejmuje: produkcję pary wodnej w kotle (kotłach); dystrybucję pary wodnej oraz użytkowanie pary wodnej przez odbiory.
4. Jak poprawić wydajność produkcji pary wodnej
4. Jak poprawić wydajność produkcji pary wodnej
5. Jak zredukować zużycie energii w układzie sprężonego powietrza Niniejszy przykład najlepszych praktyk omawia następujące kwestie: Ocenę obecnego wykorzystania sprężonego powietrza, której celem jest optymalizacja jego stosowania. (sprężarka czy dmuchawa) Określenie zużycia energii i kosztów energii dla układu sprężonego powietrza w przedsiębiorstwie. Możliwości redukcji zużycia sprężonego powietrza. Możliwości optymalizacji parametrów sprężonego powietrza (ciśnienie). Metody oszczędności energii w układach sprężonego powietrza. Ograniczenie wycieków. Zastosowanie przemiennika częstotliwości
5. Jak zredukować zużycie energii w układzie sprężonego powietrza
6. Jak zredukować zużycie energii w budynkach przedsiębiorstwa Zazwyczaj istnieje znaczny potencjał redukcji zużycia energii w budynkach. Oszczędności energii na tych obszarach mają bezpośredni wpływ na zwiększenie zysków netto danego przedsiębiorstwa. Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja (HVAC) odpowiadają za większość zużywanej energii w budynkach i w związku z tym stanowią podstawowy obszar działania przy wdrażaniu efektywności energetycznej. Przegrzewanie zimą i wychładzanie latem to główne przyczyny marnowania energii. Drugą ważną kategorią jest używanie energii elektrycznej w budynkach do celów oświetleniowych i zasilania urządzeń biurowych.
6. Jak zredukować zużycie energii w budynkach przedsiębiorstwa Pomiary i kształtowanie użytkowania energii w budynkach Czynniki oddziaływania i wskaźniki wydajności Praca ze stopniodniami Układy HVAC Zdefiniowanie oraz, w miarę możliwości, redukcja zapotrzebowania na HVAC Ocena obecnych systemów HVAC Przyzwyczajenia i poziomy komfortu Aspekty konserwacji Optymalizacja działania Minimalizacja strat ciepła w budynkach Minimalizacja wytwarzania się ciepła na terenie budynków Aspekty odzysku ciepła i inne możliwości oszczędności energii Użytkowanie energii elektrycznej (oświetlenie i sprzęt biurowy) Użytkowanie energii elektrycznej w biurze do innych celów Podsumowanie działań z zakresu dobrego gospodarowania
7. Jak poprawić efektywność użytkowania energii w silnikach i napędach Podręcznik dobrych praktyk opisuje wiele możliwości poprawy efektywności użytkowania energii w silnikach i napędach, których wykorzystanie można rozważyć w danym przedsiębiorstwie. Oto niektóre z nich: Korzyści z programu zarządzania praca silników i jak program wdrożyć; Decyzje o naprawie lub wymianie; Środki zmierzające do złagodzenia gorszej sprawności w przewymiarowanych układach napędowych; Korzyści z silników o wysokiej sprawności; Możliwości i korzyści z napędów częstotliwościowych (VSD -variable speed drives); Jak usprawnić system rozdziału mocy na terenie zakładu Różne środki dobrego gospodarowania dla układów napędowych.
7. Jak poprawić efektywność użytkowania energii w silnikach i napędach
8. Jak poprawić efektywność użytkowania energii w procesach zachodzących w danym przedsiębiorstwie Obszary technologiczne z potencjałem poprawy efektywności użytkowania energii Destylacja Parowanie Suszenie Możliwości oszczędności energii przy wykorzystaniu membranowej technologii rozdzielenia Urządzenia do odzysku ciepła Ocena możliwości odzysku ciepła przy wykorzystaniu analizy pinch Analiza minimalnych wymogów w zakresie poboru ciepła i obciążenia chłodniczego
Kontakt Polska Izba Przemysłu Chemicznego ul. Śniadeckich 17 00-654 Warszawa tel. (48-22) 828-75-06, 828-75-07 fax. (48-22) 112-06-41 www.pipc.org.pl e-mail: pipc@pipc.org.pl, sekretariat@pipc.org.pl 19 19