Kondycja mieszkalnictwa społecznego (komunalnego i socjalnego) w Polsce Wybrane wyniki badań Opracowanie: dr Maciej Dębski
Mieszkalnictwo a bezdomność 1. Bezdomność rozwiązywana na poziomie polityki społecznej a nie pomocy społecznej. 2. Trudna sytuacja mieszkaniowa polskich gmin 3. Niewystraczający komponent mieszkaniowy w procesie wychodzenia z bezdomności oraz wchodzenia w nią (osoby zagrożone bezdomnością) Nieadekwatna struktura własności mieszkań (zbyt wielką liczbę mieszkań na własność), Niewielki i ciągle malejący udział lokali komunalnych, społecznych i socjalnych w statystykach nowo budowanych mieszkań w Polsce, Bardzo mała i nieadekwatna liczba lokali socjalnych Niewielka liczba mieszkań na wynajem
Mieszkalnictwo a bezdomność Duża liczba mieszkań substandardowych oraz przeludnionych Deficyt mieszkań Wiek i stan mieszkań Zaległości mieszkaniowe i eksmisje Brak realizacji celów i założeń mieszkalnictwa społecznego Towarzystw Budownictwa Społecznego Niski współczynnik dostępności mieszkań Prywatyzacja mieszkalnictwa Getta mieszkań społecznych Niejasne regulacje prawne i brak jednoznacznej odpowiedzialności za mieszkalnictwo Odszkodowania gmin tendencja do zabezpieczania lokali ludziom eksmitowanym ze wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych (Olech 2011)
Mieszkalnictwo a bezdomność 3. Niewystraczający komponent mieszkaniowy w procesie wychodzenia z bezdomności oraz wchodzenia w nią (osoby zagrożone bezdomnością)
Kwestie metodologiczne 1. Badania ankietowe - ilościowe 2. Badania za okres 2008, 2009, 2010 3. Badania prowadzone w gminach powyżej 50 tyś. mieszkańców (N=74 gmin) 4. Badania prowadzone na terenie Polski
Bełchatów Białystok Bielsko-Biała Bydgoszcz Bytom Chełm Chorzów Częstochowa Dąbrowa Górnicza Elbląg Ełk Gdańsk Gdynia Gliwice Głogów Gorzów Wielkopolski Grudziądz Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Kalisz Katowice Kielce Konin Koszalin Kwestie metodologiczne Kraków Legionowo Legnica Leszno Lublin Łomża Łódź Mysłowice Nowy Sącz Olsztyn Opole Ostrołęka Ostrowiec Świętokrzyski Ostrów Wielkopolski Pabianice Piekary Śląskie Piła Piotrków Trybunalski Płock Poznań Pruszków Przemyśl Racibórz Radom Ruda Śląska Rybnik Siedlce Siemianowice Śląskie Słupsk Sosnowiec Starachowice Stargard Szczeciński Suwałki Świdnica Świętochłowice Tarnobrzeg Tarnowskie Góry Tarnów Tczew Tomaszów Mazowiecki Toruń Tychy Warszawa Włocławek Wrocław Zabrze Zamość Zawiercie Zgierz Zielona Góra
Do 60 tyś: Ełk Legionowo Ostrołęka Piekary Śląskie Pruszków Racibórz Starachowice Świdnica Świętochłowice Tarnobrzeg Tarnowskie Góry Tczew Zawiercie Zgierz 60 tyś 100 tyś: Bełchatów Chełm Chorzów Głogów Grudziądz Jastrzębie-Zdrój Jaworzno Konin Leszno Łomża Mysłowice Nowy Sącz Ostrowiec Św. Ostrów Wlkp Pabianice Piła Piotrków Trybunalski Przemyśl Siedlce Siemianowice Śląskie Slupsk Starachowice Stargard Szczeciński Suwałki Tczew Tomaszów Mazowiecki Zamość Od 100 tyś do 200 tyś: Bielsko-Biała Bytom Dąbrowa Górnicza Elbląg Gliwice Gorzów Wielkopolski Kalisz Koszalin Legnica Olsztyn Opole Płock Ruda Śląska Rybnik Tarnów Tychy Włocławek Zabrze Zielona Góra Od 200 tyś Białystok Bydgoszcz Częstochowa Gdańsk Gdynia Katowice Kielce Kraków Lublin Łódź Poznań Radom Sosnowiec Toruń Warszawa Wrocław
Liczba mieszkańców 21,6 17,1 25,7 35,6 do 60 tyś od 60 tyś do 100 tyś od 100 tyś do 200 tyś powyżej 200 tyś
7,0 Przeciętna liczba placówek dla osób bezdomnych w mieście w latach 2008-2010 6,5 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 1,4 2,0 1,8
35 30 Przeciętna łączna liczba miejsc w placówkach dla osób bezdomnych w latach 2008-2010 296,0 25 20 15 10 5 51,0 64,0 85,0
90 80 70 Przeciętna liczba osób oczekujących na mieszkanie komunalne (liczba osób wpisana na listę oczekujących na najem lokalu) w latach 2008-2010 645,0 789,0 60 50 40 30 20 337,0 214,0
1 30 Przeciętna Liczba osób oczekujących na mieszkanie socjalne (liczba osób wpisana na listę oczekujących na najem lokalu, wraz z osobami o orzeczonym nakazie eksmisji ze wskazaniem lokalu socjalnego) w latach 2008-2010 1 274,0 1 20 1 10 1 00 90 80 70 627,0 60 50 40 30 24 313,0 20
40 35 30 Przeciętna Liczba osób oczekujących na pomieszczenie tymczasowe (osoby z wyrokiem eksmisyjnym bez wskazania lokalu socjalnego)w latach 2008-2010 301,0 25 20 15 10 81,0 5 21,0 39,0
1 Jaki jest przeciętny okres oczekiwania na mieszkanie socjalne? w latach 2008-2010 (w latach) 9,0 8,0 8,1 7,0 6,0 6,0 5,7 5,0 5,0 4,0
30 Przeciętna liczba orzeczonych sądowo eksmisji z prawem do lokalu socjalnego w latach 2008-2010 25 241,0 20 171,0 15 141,0 10 62,0 5
1 60 Przeciętna liczba osób oczekujących na przydział lokalu socjalnego z wyrokiem eksmisji z prawem do lokalu socjalnego (łączna) w latach 2008-2010 1 40 1 20 1 056,0 1 00 80 60 55 40 282,0 20 118,0
30 25 Przeciętna liczba orzeczonych sądowo eksmisji bez prawa do lokalu socjalnego ze względu na rodzaj własności lokalu w latach 2008-2010 247,0 20 15 10 55,0 5 16,0 3
Przeciętna Liczba zrealizowanych/wykonanych wyroków eksmisyjnych w latach 2008-2010 14 12 109,0 10 8 59,0 6 4 2 21,0 39,0
Czy gmina posiada program gospodarowania zasobem mieszkaniowym gminy? ODPOWIEDZI TAK 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 10 90,9 91,7
Czy bezdomność stanowi jedno z kryteriów dostępu do mieszkania socjalnego? ODPOWIEDZI TAK 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 81,8 8 81,3 75,0
Czy gmina korzystała ze wsparcia udzielanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach pilotażu bądź Rządowego Programu Wsparcia Finansowego z Funduszu Dopłat tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych? - ODPOWIE 8 7 6 5 5 46,2 44,4 41,7 4 3 2 1
Czy gmina w najbliższym czasie planuje skorzystać ze wsparcia BGK?- ODPOWIEZI TAK 8 7 63,6 61,9 66,7 58,3 6 5 4 3 2 1
90 80 Przeciętna liczba sprywatyzowanych mieszkań komunalnych w latach 2008-2010 796,0 70 60 50 40 353,0 30 20 10 106,0 162,0 2008
10 Przeciętna Liczba nowych mieszkań komunalnych: w latach 2008-2010 9 8 7 72,0 6 5 4 3 2 1 8,0 16,0 18,0 2008
10 Liczba nowych mieszkań socjalnych w latach 2008-2010 9 8 7 6 5 4 3 2 1 16,0 1 16,0 28,0 2008
1 Przeciętna liczba nowych pomieszczeń tymczasowych w latach 2008-2010 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 4,0 3,0 2,0 1,0 1,0 1,0 2008