PRZEGLĄD WYROKÓW TSUE DOTYCZĄCYCH PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG

PRZEGLĄD WYROKÓW TSUE DOTYCZĄCYCH PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG Opracowała: Agata Strocka I. PODMIOT PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG z dnia 25 kwietnia 2013 r. (C-480/10) Z treści art. 11 akapit pierwszy dyrektywy VAT wynika, że zezwala on, aby każde państwo członkowskie mogło uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym. Artykuł ten zgodnie ze swą treścią nie uzależnia stosowania go od innych przesłanek. W celu jednolitego stosowania dyrektywy VAT jest szczególnie istotne, aby pojęcie podatnika zdefiniowane w tytule III tej dyrektywy podlegało autonomicznej i jednolitej wykładni. W tym kontekście konieczne jest dokonanie takiej wykładni art. 11 dyrektywy VAT i to pomimo fakultatywnego względem państw członkowskich charakteru reżimu, który przewiduje ten przepis w celu uniknięcia przy wdrażaniu go rozbieżności w jego stosowaniu w poszczególnych państwach członkowskich. W tym względzie z treści art. 11 akapit pierwszy dyrektywy VAT wynika, że zezwala on, aby każde państwo członkowskie mogło uznać za jednego podatnika osoby mające siedzibę na terytorium tego samego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym. Artykuł ten zgodnie ze swą treścią nie uzależnia stosowania go od innych przesłanek (wyrok z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie C-85/11 Komisja przeciwko Irlandii, dotychczas nieopublikowany w Zbiorze, pkt 36). Nie przewiduje on również możliwości nałożenia przez państwa członkowskie innych warunków na podmioty gospodarcze w celu stworzenia grupy podatkowej VAT, takich jak warunek obejmujący wykonywanie danego rodzaju działalności lub przynależność do określonego sektora działalności. z dnia 13 czerwca 2013 r. (C-62/12) Art. 9 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że osoba fizyczna, która już jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w związku ze swoją działalnością prywatnego komornika, powinna zostać uznana za podatnika względem każdej innej działalności gospodarczej wykonywanej w sposób okazjonalny, pod warunkiem że działalność ta stanowi działalność w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112. W tych okolicznościach art. 12 ust. 1 dyrektywy w sprawie podatku VAT należy interpretować w ten sposób, że nie dotyczy on wyłącznie osób będących już podatnikami podatku VAT w odniesieniu do ich podstawowej działalności gospodarczej. Natomiast jeśli chodzi o takiego podatnika podatku VAT, jak G. Kostov, byłoby niezgodne w szczególności z celem nakładania podatku VAT w możliwie najbardziej ogólny sposób dokonywanie wykładni art. 9 ust. 1 dyrektywy w sprawie podatku VAT w ten sposób, że pojęcie działalności gospodarczej znajdujące się w tym przepisie nie obejmuje działalności, która - choć wykonywana w sposób okazjonalny - wchodzi w zakres ogólnej definicji tego pojęcia znajdującej się pierwszym zdaniu tego przepisu i jest wykonywana przez podatnika również prowadzącego w sposób permanentny inną działalność gospodarczą dla celów dyrektywy w sprawie podatku VAT. z dnia 6 września 2012 r. (C-496/11) Samo nabywanie i posiadanie akcji nie powinno być uznawane za działalność gospodarczą, przyznającą status podatnika ich podmiotowi. W rzeczywistości bowiem samo przejęcie udziałów kapitałowych w innych spółkach nie stanowi korzystania z dobra mającego na celu osiąganie zysków o charakterze trwałym, ponieważ ewentualna dywidenda, owoc tego udziału, wynika z samej właściwości dobra. Art. 17 ust. 2 i 5 szóstej dyrektywy VAT powinien być interpretowany w ten sposób, że spółka holdingowa taka jak w postępowaniu przed sądem krajowym, która pomocniczo względem swojej podstawowej działalności zarządzania akcjami i udziałami w spółkach, w których posiada cały kapitał zakładowy lub jego część, nabywa towary i usługi, które następnie fakturuje na rzeczone spółki, jest upoważniona do odliczenia zapłaconego naliczonego podatku VAT, pod warunkiem że transakcje gospodarcze powodujące naliczenie podatku pozostają w bezpośrednim związku z transakcjami gospodarczymi dającymi prawo do odliczenia. Artykuł 17 ust. 2 i 5 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. ( ) powinien być inter- 1

pretowany w ten sposób, że spółka holdingowa, taka jak w postępowaniu przed sądem krajowym, która pomocniczo względem swojej podstawowej działalności zarządzania akcjami i udziałami w spółkach, w których posiada cały kapitał zakładowy lub jego część, nabywa towary i usługi, które następnie fakturuje na rzeczone spółki, jest upoważniona do odliczenia zapłaconego naliczonego podatku od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcje gospodarcze powodujące naliczenie podatku dają prawo do odliczenia. Jeżeli rzeczone towary i usługi są wykorzystywane przez spółki holdingowe w celu dokonywania jednocześnie transakcji gospodarczych dających prawo do odliczenia i transakcji gospodarczych nie dających prawa do doliczenia, odliczenie jest dopuszczalne jedynie w części podatku od wartości dodanej, który jest proporcjonalny do kwoty przypadającej na pierwsze transakcje, i krajowy organ podatkowy może przewidzieć jedną z metod ustalania prawa do odliczenia wymienionych w rzeczonym art. 17 ust. 5. Jeżeli rzeczone towary i usługi są jednocześnie wykorzystywane do działalności gospodarczej i działalności niegospodarczej, art. 17 ust. 5 szóstej dyrektywy nie znajduje zastosowania a metody odliczenia i podziału są określane przez państwa członkowskie, które przy wykonywaniu tego prawa powinny uwzględniać cel i systematykę szóstej dyrektywy i w tym celu przewidzieć metodę obliczania rzeczywiście odzwierciedlającą część wydatków faktycznie przypadających odpowiednio na każdy z tych dwóch rodzajów działalności. II. MIEJSCE ŚWIADCZENIA USŁUG PRZEZ PODATNIKA PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG z dnia 25 stycznia 2001 r. (C-429/97) Powiązanie złożonego świadczenia usług, w całości, z art. 9 ust. 1 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zgodnie z którym za miejsce, w którym usługa jest świadczona, uważa się miejsce, gdzie dostawca założył swe przedsiębiorstwo lub ma stałe miejsce prowadzenia działalności, lub z art. 9 ust. 2 tiret czwarte lit. c, zgodnie z którym, miejscem świadczenia usług odnoszących się do prac, których przedmiotem są ruchomości, jest miejsce, gdzie usługi te faktycznie są wykonywane, musi być takiego rodzaju, by zapewnić racjonalne i jednolite opodatkowanie. Zatem, jeśli strona głównej umowy o złożone świadczenie usług związanych z usuwaniem odpadów założyła swe przedsiębiorstwo lub ma stałe miejsce prowadzenia działalności w jednym Państwie Członkowskim, usługi, jakie świadczy, winny zostać uznane za świadczone w tym pierwszym Państwie, nawet jeśli strona ta powierza rzeczywiste usuwanie odpadów podwykonawcy, który jest płatnikiem podatku od wartości dodanej w innym Państwie Członkowskim, płacąc odpowiedni podatek VAT. Jako że wymogi, jakim podlega zwrot podatku od wartości dodanej zgodnie z ósmą dyrektywą 79/1072 w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do podatków obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium danego kraju są tym samym wypełnione, główny wykonawca ma prawo następnie domagać się, na podstawie art. 2 ósmej dyrektywy, zwrotu podatku od wartości dodanej, zapłaconego w tym innym Państwie Członkowskim. Odpowiednio, Państwo Członkowskie uchybia swym obowiązkom wynikającym z tej dyrektywy, zwłaszcza z jej art. 2, odmawiając podatnikom mającym siedzibę w innym Państwie Członkowskim, którzy są stronami głównej umowy o złożone świadczenie usług usuwania odpadów, zwrotu podatku od wartości dodanej, który obowiązani byli zapłacić, w przypadku gdy zlecili część prac objętych taką umową [podwykonawcy-] podatnikowi mającemu siedzibę na terytorium tego kraju (zob. pkt 40, 53-54 oraz sentencję pkt 1). z dnia 27 października 2011 r. (C-530/09) Dyrektywę 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że świadczenie usług obejmujących tworzenie, czasowe udostępnianie oraz w razie potrzeby transport i montaż stoiska targowego lub wystawowego na rzecz klientów wystawiających towary lub usługi na targach i wystawach może być objęte zakresem: - art. 56 ust. 1 lit. b) tej dyrektywy - jeżeli stoisko to zostało zaprojektowane lub jest wykorzystywane w celach reklamowych; - art. 52 lit. a) wskazanej dyrektywy - jeżeli rzeczone stoisko powstało i jest udostępnione w ramach konkretnych targów lub wystawy o tematyce kulturalnej, artystycznej, sportowej, naukowej, edukacyjnej, rozrywkowej lub podobnej bądź też jest zgodne z modelem, którego formę, rozmiar, elementy składowe lub wygląd określił organizator konkretnych targów lub wystawy; - art. 56 ust. 1 lit. g) tej dyrektywy - jeżeli czasowe, odpłatne udostępnienie elementów tworzących to stoisko jest rozstrzygającym elementem wskazanego świadczenia usług. Aby stoisko uznać za świadczenie usług reklamy w rozumieniu art. 56 ust. 1 lit. b), wystarczy by stoisko to było wykorzystywane do przekazania komunikatu mającego na celu poinformowanie publiczności o istnieniu bądź jakości produktu lub usługi, które proponuje najemca stoiska w celu zwiększenia ich sprzedaży lub też jeżeli stanowi ono nieodłączną część kampanii reklamowej i w związku z tym przyczynia się do przekazania komunikatu reklamowego. Jest tak w szczególności w wypadku, gdy takie stoisko stanowi materiał pomocniczy w przekazaniu komunikatu informu- 2

jącego publiczność o istnieniu bądź jakości produktów lub służy organizacji kampanii promocyjnych. Jeżeli natomiast stoisko nie spełnia tych przesłanek, aby świadczenie to można była uznać za pomocnicze w rozumieniu art. 52 lit. a) dyrektywy 2006/112 istotny jest w tym względzie fakt, że stoisko jest udostępnione w ramach targów lub wystawy, które odbywają się - niezależnie od tego czy jednorazowo, czy wielokrotnie - w określonym miejscu. W istocie ponieważ przepis ten wymaga dokonania poboru podatku od wartości dodanej w miejscu, gdzie usługa jest faktycznie świadczona, zastosowanie tego przepisu w wypadku udostępniania stoiska, które jest wykorzystywane na wielu targach lub wystawach odbywających się w różnych państwach członkowskich, mogłoby być nadzwyczaj skomplikowane i zagrażałoby tym samym skutecznemu i prawidłowemu poborowi owego podatku. Wreszcie w sytuacji gdyby świadczenie owych usług nie było objęte zakresem art. 56 ust. 1 lit. b) ani art. 52 lit. a), może ono zostać uznane w tych warunkach za wynajem rzeczowego majątku ruchomego w rozumieniu art. 56 ust. 1 lit. g), w szczególności w wypadku, gdy takie stoisko jest wykorzystywane w ramach wielu targów lub wystaw odbywających się w różnych państwach członkowskich. Sądy krajowe, które jako jedyne są właściwe w zakresie dokonania oceny okoliczności faktycznych, powinny określić - z uwzględnieniem właściwych dla każdego wypadku okoliczności - zasadnicze cechy świadczonych usług będących przedmiotem analizy w celu dokonania ich kwalifikacji zgodnie z dyrektywą 2006/112. III. ZASADY REJESTRACJI PODATNIKÓW PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG z dnia 14 marca 2013 r. (C-527/11) Art. 213, 214 i 273 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie temu, by organ skarbowy państwa członkowskiego odmawiał nadania numeru identyfikacji podatkowej do celów podatku od wartości dodanej spółce z tego tylko powodu, że w mniemaniu tego organu nie posiada ona środków materialnych, technicznych i finansowych do wykonywania zgłaszanej działalności gospodarczej oraz że właścicielowi udziałów tej spółki uprzednio wielokrotnie nadawano taki numer dla innych przedsiębiorstw, które nie prowadziły rzeczywistej działalności gospodarczej oraz których udziały były przekazywane innym osobom wkrótce po otrzymaniu rzeczonego numeru, jeżeli dany organ skarbowy nie ustali, w świetle obiektywnych czynników, że istnieją poważne przesłanki pozwalające podejrzewać, że nadany numer identyfikacji podatkowej do celów podatku od wartości dodanej zostanie wykorzystany do popełnienia oszustwa. Do sądu odsyłającego należy dokonanie oceny, czy wskazany organ skarbowy przedstawił poważne przesłanki istnienia groźby oszustwa w sprawie będącej przedmiotem postępowania głównego. Wyrok z dnia 1 marca 2012 roku, w sprawie C-280/10 Polski Trawertyn 1) Artykuły 9, 168 i 169 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, które nie umożliwiają ani wspólnikom spółki, ani tejże spółce dochodzenia prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego w związku z wydatkami inwestycyjnymi dokonanymi przez rzeczonych wspólników przed zawiązaniem i rejestracją powyższej spółki, na potrzeby i cele jej działalności gospodarczej. 2) Artykuł 168 i art. 178 lit. a) dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, na których podstawie, w okolicznościach takich jak w sprawie przed sądem krajowym, naliczony podatek od wartości dodanej nie może być odliczony przez spółkę, jeżeli faktura, wystawiona przed rejestracją i identyfikacją rzeczonej spółki do celów podatku od wartości dodanej, została wydana na przyszłych wspólników tejże spółki. Wyrok z dnia 29 lipca 2010 roku, w sprawie C-188/09 Profaktor Kulesza, Frankowski, Jóźwiak, Orłowski sp.j 1) Wspólny system podatku od wartości dodanej, zdefiniowany w art. 2 ust. 1 i 2 pierwszej dyrektywy Rady 67/227/EWG z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych oraz w art. 2, art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 17 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, w brzmieniu zmienionym dyrektywą Rady 2004/7/WE z dnia 20 stycznia 2004 r., nie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie czasowo ograniczyło zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do podatników, którzy nie dopełnili formalności wpisania dokonanych przez nich czynności sprzedaży do ewidencji, pod warunkiem że tego rodzaju sankcja zgodna jest z zasadą proporcjonalności. 2) Przepisy, takie jak art. 111 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie są specjalnymi środkami stanowiącymi odstępstwo, mającymi na celu zapobieganie przypadkom oszustw podatkowych lub unikania opodatkowania, w rozumieniu art. 27 ust. 1 szóstej dyrektywy 77/388, w brzmieniu zmienionym dyrektywą 2004/7. 3) Artykuł 33 szóstej dyrektywy 77/388, w brzmieniu zmienionym dyrektywą 2004/7, nie stanowi przeszkody dla utrzymywania w mocy przepisów takich jak art. 111 ust. 1 i 3

2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. IV. PRZEDMIOT PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG CZYNNOŚCI PODLEGAJĄCE OPODATKOWANIU z dnia 20 czerwca 2013 r. (C-219/12) Art. 4 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy 77/388, zmienionej dyrektywą 95/7 należy interpretować w ten sposób, że eksploatacja zainstalowanego na służącym prywatnym celom domu mieszkalnym lub obok niego modułu fotowoltaicznego, skonstruowanego w ten sposób, że po pierwsze ilość wytworzonej energii elektrycznej jest zawsze niższa od ilości energii elektrycznej ogółem zużytej przez użytkownika modułu do celów prywatnych, a po drugie energia ta jest dostarczana do sieci za wynagrodzeniem o charakterze stałym, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu tych przepisów. Zgodnie z art. 4 ust. 1 szóstej dyrektywy podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie i niezależnie od miejsca działalność gospodarczą określoną w ust. 2 tego artykułu, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Pojęcie działalność gospodarcza zdefiniowane jest w art. 4 ust. 2 szóstej dyrektywy jako obejmujące wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi, a także wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych celem stałego osiągania dochodu. ( ) Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że analiza definicji pojęć podatnika i działalności gospodarczej wskazuje na zakres pojęcia działalności gospodarczej oraz na jego obiektywny charakter, co oznacza, że działalność tę ocenia się per se, niezależnie od jej celów lub rezultatów. z dnia 17 września 2014 r. (C-7/13) Artykuł 2 ust. 1, art. 9 i 11 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej) - dalej dyrektywa 2006/112 - należy interpretować w ten sposób, że usługi świadczone przez główny zakład spółki położony w państwie trzecim na rzecz oddziału spółki znajdującego się w państwie członkowskim stanowią transakcje podlegające opodatkowaniu, jeżeli oddział jest członkiem grupy osób, które mogą zostać uznane za jednego podatnika VAT. Artykuły 56, 193 i 196 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji takiej jak będąca przedmiotem sprawy w postępowaniu głównym, w której zakład główny spółki znajdującej się w państwie trzecim świadczy odpłatnie usługi na rzecz oddziału tej samej spółki znajdującego się w państwie członkowskim, a oddział ten jest członkiem grupy osób, które mogą zostać uznane za jednego podatnika VAT w tym państwie członkowskim, to ta grupa, jako nabywca tych usług, staje się zobowiązana do uiszczenia VAT podlegającego zapłacie. Utożsamienie z jednym podatnikiem wyklucza, aby członkowie grupy VAT nadal oddzielnie składali zgłoszenia podatku VAT i byli identyfikowani, w ramach grupy i poza nią, jako podatnicy, bowiem tylko jeden podatnik jest uprawniony do składania tych zgłoszeń. Z powyższego wynika, że w takiej sytuacji usługi świadczone przez podmiot trzeci na rzecz członka grupy VAT należy uznać, do celów podatku VAT, za wykonywane nie na rzecz tego członka, lecz samej grupy VAT, do której on należy. Należy przypomnieć, że art. 196 dyrektywy VAT przewiduje - na zasadzie wyjątku od zasady ogólnej ustanowionej w art. 193 tej dyrektywy, zgodnie z którą każdy podatnik dokonujący podlegającego opodatkowaniu świadczenia usług obowiązany jest do zapłaty podatku VAT w państwie członkowskim - że do zapłaty podatku VAT zobowiązany jest będący podatnikiem usługobiorca, jeżeli usługi, o których mowa w art. 56 tej dyrektywy są świadczone przez podatnika niemającego siedziby w tym państwie członkowskim. W tym względzie wystarczy stwierdzić, że - jak wynika z pkt 31 niniejszego wyroku - świadczenie usług, takie jak sporne w sprawie w postępowaniu głównym, stanowi transakcję podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT i że grupę VAT, do której należy oddział będący beneficjentem tych usług, należy uznać do celów podatku VAT za nabywcę tych usług. z dnia 29 listopada 2012 r. (C-257/11) Wykładni art. 167 i 168 dyrektywy 2006/112 należy dokonywać w ten sposób, iż w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym spółka, która nabyła działkę i stojące na niej budynki w celu ich rozebrania i wzniesienia na tejże działce kompleksu mieszkaniowego, ma prawo do odliczenia podatku VAT związanego z nabyciem rzeczonych budynków. Wykładni art. 185 dyrektywy 2006/112 należy dokonywać w ten sposób, iż w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym rozbiórka budynków nabytych wraz z działką, na której one stały, dokonana w celu wzniesienia na ich miejscu kompleksu mieszkaniowego, nie powoduje obowiązku korekty pierwotnie dokonanego odliczenia podatku VAT związanego z nabyciem rzeczonych budynków. Jeżeli chodzi o spór zawisły przed sądem odsyłającym, z akt wynika, iż nabycie przez GVM działki i spornych w postępowaniu głównym budynków stanowi czynność przygotowawczą mającą na celu, o czym świadczy wydanie pozwolenia na budowę wspomnianego w pkt 12 niniejszego wyroku, wzniesienie kompleksu mieszkaniowego na potrzeby działalności deweloperskiej tej spółki. Dokonując tego nabycia, GVM wykonuje zatem działalność gospodarczą jako podatnik w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112. Jeżeli chodzi o drugi warunek przypomniany w pkt 23 niniejszego wyroku, a mianowicie używanie towarów i usług nabytych na wcześ- 4

niejszym etapie na potrzeby transakcji opodatkowanych na późniejszym etapie, z akt sprawy wynika, że od momentu nabycia działki i spornych w postępowaniu głównym budynków GVM przejawiała zamiar rozebrania tych budynków po to, by wznieść na tej działce kompleks mieszkaniowy. Zamiar ten potwierdziły obiektywne okoliczności, ponieważ wraz z nabyciem przez GVM spornych w postępowaniu głównym budynków przeniesione zostało na nią pozwolenie na rozbiórkę i nawet jeszcze przed sporządzeniem deklaracji podatku VAT spółka ta przeprowadziła prace rozbiorcze tych budynków oraz wydano jej wypis z planu zagospodarowania przestrzennego w celu uzyskania pozwolenia na budowę rzeczonego kompleksu mieszkaniowego. Jednakże w takich okolicznościach wspomniany zamiar nie skutkuje pozbawieniem spółki GVM prawa do odliczenia podatku VAT związanego z nabyciem spornych w postępowaniu głównym budynków. Budynki te zostały bowiem nabyte wraz z działką, na której stały i która w dalszym ciągu była wykorzystywana przez GVM na potrzeby podlegających opodatkowaniu transakcji tej spółki. W tych okolicznościach zastąpienie przestarzałych struktur nowocześniejszymi budynkami, a w konsekwencji wykorzystanie tych ostatnich do czynności podlegających opodatkowaniu na późniejszym etapie obrotu, w żaden sposób nie przerywa bezpośredniego związku istniejącego pomiędzy nabyciem danych budynków na wcześniejszym etapie obrotu z jednej strony a działalnością gospodarczą prowadzoną następnie przez podatnika z drugiej strony. Nabycie tych nieruchomości, a następnie ich zniszczenie w celu wzniesienia bardziej nowoczesnych struktur może zatem być uważane za szereg powiązanych czynności, których przedmiotem jest dokonanie czynności podlegających opodatkowaniu na tej samej podstawie co zakup nowych nieruchomości i ich bezpośrednie wykorzystanie. Wyrok z dnia 15 września 2011 roku, w sprawach połączonych C-180/10 J. Słaby oraz C-181/10 E. Kuć, H. Jeziorska-Kuć Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z dnia 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej. Okoliczność, iż osoba ta jest rolnikiem ryczałtowym w rozumieniu art. 295 ust. 1 pkt 3 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, jest w tym zakresie bez znaczenia. Wyrok z dnia 22 grudnia 2008 roku, w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o. Artykuł 17 ust. 6 akapit drugi szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie, przy dokonywaniu transpozycji tej dyrektywy do prawa wewnętrznego, uchyliło całość przepisów krajowych dotyczących ograniczeń prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczonego przy zakupie paliwa do samochodów używanych dla celów działalności podlegającej opodatkowaniu, zastępując je, w dniu wejścia w życie tej dyrektywy na swym terytorium, przepisami ustanawiającymi nowe kryteria w tym przedmiocie, jeżeli co winien ocenić sąd krajowy te ostatnie przepisy powodują rozszerzenie zakresu zastosowania wskazanych ograniczeń. Powyższy przepis w każdym razie stoi na przeszkodzie temu, by państwo członkowskie zmieniło później swoje ustawodawstwo, obowiązujące od wyżej wskazanego dnia, w sposób, który rozszerza zakres zastosowania tych ograniczeń w stosunku do sytuacji istniejącej przed tym dniem. V. CZYNNOŚCI NIEPODLEGAJĄCE USTAWIE O PODATKU OD TOWARÓW I USŁUG z dnia 30 maja 2013 r. (C-651/11) Przekazanie udziałów spółki - niezależnie od znaczenia udziału - może być uznane za przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy VAT tylko wtedy, gdy udział stanowi część niezależnej jednostki, która pozwala na wykonywanie niezależnej działalności gospodarczej, i gdy ta działalność jest kontynuowana przez nabywcę. Zwykłe zbycie udziałów, któremu nie towarzyszy przekazanie aktywów, 5

nie pozwala nabywcy na kontynuację niezależnej działalności gospodarczej jako następcy prawnemu zbywcy. z dnia 10 listopada 2011 r. (C-444/10) Stwierdzenie, iż nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Jeżeli działalność gospodarcza nie wymaga użytkowania konkretnych pomieszczeń lub pomieszczeń wyposażonych w stałe instalacje konieczne do jej prowadzenia, przekazanie aktywów w rozumieniu wspomnianego przepisu szóstej dyrektywy może mieć miejsce również bez przekazania prawa własności nieruchomości. Nie można natomiast uznać, że bez udostępnienia nabywcy lokalu handlowego nastąpiło przekazanie w rozumieniu tego przepisu, jeżeli prowadzona działalność gospodarcza polega na użytkowaniu niepodzielnego zespołu dóbr ruchomych i nieruchomych. W szczególności, jeżeli lokal handlowy jest wyposażony w stałe instalacje niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej, nieruchomość ta musi wchodzić w skład przekazywanych aktywów, żeby można było mówić o przekazaniu całości lub części aktywów w rozumieniu szóstej dyrektywy. Podobnie, przekazanie aktywów może nastąpić, jeżeli lokal handlowy zostanie udostępniony nabywcy w drodze dzierżawy lub jeżeli nabywca dysponuje odpowiednią nieruchomością, do której może przenieść całość przejętych aktywów i gdzie może kontynuować działalność gospodarczą. Czynniki tego rodzaju, jak czas trwania umowy dzierżawy i uzgodnione sposoby jej rozwiązania trzeba brać pod uwagę przy całościowej ocenie transakcji przekazania aktywów w rozumieniu omawianego przepisu, jako że mogą one wywierać wpływ na tę ocenę, jeżeli mogłyby uniemożliwiać trwałe prowadzenie działalności gospodarczej. Jednakże możliwość rozwiązania umowy dzierżawy zawartej na czas nieoznaczony przy zachowaniu krótkiego terminu wypowiedzenia nie oznacza sama w sobie, że nabywca miał zamiar natychmiast zlikwidować przekazane przedsiębiorstwo lub jego część. Nie można zatem odmówić zastosowania art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy tylko z tego powodu. Artykuł 5 ust. 8 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, należy interpretować w ten sposób, że przeniesienie własności zapasu towarów oraz wyposażenia sklepu z jednoczesnym oddaniem nabywcy w dzierżawę lokalu handlowego na podstawie umowy na czas nieoznaczony, ale możliwej do rozwiązania przez każdą ze stron z zachowaniem krótkiego terminu wypowiedzenia, stanowi przekazanie całości lub części aktywów w rozumieniu tego przepisu, pod warunkiem iż przekazane aktywa są wystarczające do prowadzenia przez nabywcę w sposób trwały samodzielnej działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5 ust. 8 zdanie pierwsze szóstej dyrektywy w przypadku przekazania całości lub części aktywów państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku odbiorca będzie traktowany jako prawny następca przekazującego. Wynika z tego, że gdy państwo członkowskie skorzystało z tej możliwości, przekazania całości lub części aktywów nie uważa się za dostawę towarów w rozumieniu szóstej dyrektywy. Zgodnie z jej art. 2 takie przekazanie nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem VAT. Pojęcie przekazanie [...] całości lub części aktywów należy interpretować w taki sposób, iż obejmuje ono przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, lecz nie obejmuje samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. 6