1. CZĘŚĆ OPISOWA INSTRUKCJI

Załącznik do Uchwały Nr 385/2016 Zarządu Powiatu w Lublinie z dnia 26 lipca 2016 r. INSTRUKCJA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO MIEJSCOWEGO ZAGROŻENIA NA TERENIE LOTNISKA W RADAWCU PODCZAS IMPREZY PN. DOŻYNKI WOJEWÓDZKIE RADAWIEC 2016 W DNIU 28 SIERPNIA 2016 R. 1. CZĘŚĆ OPISOWA INSTRUKCJI 1. Dane dotyczące imprezy: 1) nazwa imprezy - Dożynki Wojewódzkie Radawiec 2016 zwanej dalej imprezą ; 2) data imprezy - 28 sierpnia 2016 r. w godz. 10 00 23 00 (od godz. 10 00 do godz. 16 00 impreza będzie miała charakter rekreacyjny, natomiast od godz. 16 00 do godz. 23 00 charakter masowy); 3) wstęp na imprezę - wolny; 4) organizatorami imprezy są: samorządy i instytucje włączające się w organizację imprezy zgodnie z zawartą Umową w sprawie organizacji Dożynek Wojewódzkich Radawiec 2016 zwanej dalej Umową, tj.: a) Województwo Lubelskie, b) Powiat Lubelski, c) Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie, d) Gmina Konopnica; 5) miejsce imprezy - wschodnia część płyty lotniska Aeroklubu Lubelskiego w Radawcu, gm. Konopnica; 6) dane teleadresowe siedziby organizatora imprezy stosownie do kompetencji wynikających z Umowy: Starostwo Powiatowe w Lublinie, ul. Spokojna 9, 20-074 Lublin, tel. 81 52-86- 600, fax 81 52-86-601; 7) dane teleadresowe właściciela terenu, na którym jest przeprowadzana impreza: Aeroklub Lubelski w Radawcu, 21-030 Motycz, lotnisko Radawiec, tel.: 81 50-30-790, fax 81 50-30-790 wew. 22; 8) osoby odpowiedzialne za porządek i bezpieczeństwo osób uczestniczących w imprezie: a) Sławomir Kamiński - tel. 515-033-112 Kierownik do spraw bezpieczeństwa, przedstawiciel firmy Grupa Ochrony Biznesu sp. z o.o., adres: ul. Balladyny 22, 20-601 Lublin, PESEL: 74080403239, nr 33/2004 zaświadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników do spraw bezpieczeństwa imprez masowych z dnia 25.04.2004 r., b) Andrzej Pluta tel. 515-033-549 zastępujący Kierownika do spraw bezpieczeństwa, przedstawiciel firmy Grupa Ochrony Biznesu sp. z o.o., adres: ul. Balladyny 22, 20-601 Lublin, PESEL: 62112605038 nr 161/2006 zaświadczenia o ukończeniu kursu dla kierowników do spraw bezpieczeństwa imprez masowych z dnia 16.10.2006 r., c) Zbigniew Niedźwiadek tel. 81 52-86-720, 507-195-936 Naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego, Ochrony Ludności i Spraw Obronnych Starostwa Powiatowego w Lublinie, ul. Spokojna 9. 2. Charakterystyka ogólna imprezy: 1) Dożynki Wojewódzkie Radawiec 2016 nie są imprezą masową podwyższonego ryzyka. Impreza ma charakter artystyczno rozrywkowy. W rejonie sąsiednim do terenu imprezy, zorganizowana zostanie wystawa sprzętu rolniczego, a także kiermasz artykułów rolno spożywczych, punkty gastronomiczne oraz korowód dożynkowy. Program imprezy przewiduje występy zespołów regionalnych i rozrywkowych, a także koncerty gwiazd zespołów muzycznych. Na zakończenie odbędzie się pokaz sztucznych ogni; 2) program imprezy 28 sierpnia 2016 r. (niedziela), lotnisko Radawiec: a) część oficjalna imprezy - godz. 10.00-16.30: - godz. 10.00 - Korowód i powitanie Delegacji Dożynkowych, - godz. 10.45 Obrzęd Dożynkowy, - godz. 11.00 - Msza Święta, - godz. 12.30 Wystąpienia okolicznościowe i wręczenie odznaczeń, Strona 1 z 9

- godz. 13.00 Występ Orkiestry Dętej Henryczki z Bychawy, - godz. 13.30 Pokazowy skok spadochronowy - godz. 14.00 Występ Zespołu Pieśni i Tańca z terenu Powiatu Lubelskiego - godz. 14.45 - Rozstrzygnięcie konkursu Najpiękniejsza posesja Powiatu Lubelskiego, - godz. 15.10 Występ Zespołu Bandurzystek z Ukrainy, - godz. 15.50 Rozstrzygnięcie konkursu Wieńców Dożynkowych - godz. 16.30 Występ zespołu regionalnego Serpanok z Ukrainy, b) część artystyczna godz. 17.00-22.20: - godz. 17.00 - Koncert zespołu AKCENT, - godz. 18.30 - Koncert zespołu 2 + 1, - godz. 20.30 - Koncert zespołu Poparzeni Kawą Trzy. - godz. 22.10 - pokaz sztucznych ogni. 3) Siły i środki potrzebne do zabezpieczenia imprezy w razie powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia: a) imprezę zabezpieczają pracownicy służby porządkowej i informacyjnej powołanej przez organizatora, a zapewnionej przez firmę Grupa Ochrony Biznesu sp. z o.o. wynajętą do zabezpieczenia imprezy w ogólnej liczbie 86 osób, w tym: co najmniej 17 pracowników służby porządkowej. Siedziba firmy: 20-601 Lublin, ul. Balladyny 22, tel./fax 81 524-20-30; pracownicy służb porządkowych występują w odpowiednim umundurowaniu z oznaczeniem, a także wyposażeni są w środki ochrony osobistej, b) zabezpieczenie przeciwpożarowe na miejscu będą znajdować się 2 zastępy OSP z gminy Konopnica po 6 strażaków każdy, w godz. 9 00 23 00 ich zadaniem jest: - przeciwdziałanie możliwości powstania pożaru czy innego miejscowego zagrożenia, - prowadzenie i kierowanie działaniami ratowniczo gaśniczymi, - zabezpieczenie pogorzeliska, - współpraca i udzielanie pomocy służbom porządkowym, Zaopatrzenie wodne do celów gaśniczych stanowią hydranty przeciwpożarowe gminnej sieci wodociągowej zlokalizowane przy drodze asfaltowej po wschodniej stronie lotniska oraz hydranty znajdujące się na terenie obiektów Aeroklubu Lubelskiego (wykaz hydrantów zgodnie z załączonym Planem graficznym załącznik Nr 1), c) zabezpieczenie medyczne dwa Zespoły Podstawowe Ratownictwa Medycznego oraz dwie pielęgniarki do obsługi stacjonarnych punktów medycznych, d) zabezpieczenie porządku wokół miejsca imprezy w uzgodnieniu z Komendą Miejską Policji w Lublinie oraz zgodnie z projektem czasowej organizacji ruchu na drodze wojewódzkiej nr 747; 4) Maksymalna liczba uczestników imprezy wynosi ok. 7 000 osób. Przewiduje się rotację, a główny przyjazd publiczności przewidziany jest ok. godz. 17 00 na atrakcyjne występy gwiazd (zespołów). 3. Charakterystyka pożarowa terenu imprezy: 1) teren lotniska w Radawcu nie jest ogrodzony, jest to miejsce ogólnodostępne znajdujące się przy drodze Lublin Bełżyce. Na potrzeby imprezy zostanie wyznaczony teren we wschodniej części lotniska w Radawcu na powierzchni około 1 ha. Udostępniony teren nie posiada miejsc i obiektów niebezpiecznych pożarowo. Wjazdy na ogólnodostępne parkingi wyznaczone zostały bezpośrednio z drogi Lublin-Bełżyce. Na wyznaczonym terenie imprezy znajdują się zgodnie z załączonym Planem graficznym (załącznik Nr 1): a) scena wraz z zapleczem ogrodzona barierkami ochronnymi, wszystkie materiały zużyte do budowy podestów scenicznych oraz zadaszenia sceny posiadają odpowiednie atesty bezpieczeństwa i wykonane są z materiałów odpowiadającym wymogom przepisów bezpieczeństwa przeciwpożarowego, b) parkingi, Strona 2 z 9

c) miejsce odpalenia sztucznych ogni, d) sanitariaty, e) punkty pomocy medycznej, f) stanowiska jednostek straży pożarnej, g) stanowiska służb porządkowych i policyjnych. Obiekty Aeroklubu Lubelskiego nie będą wykorzystywane dla potrzeb Dożynek. Jedynie istnieje możliwość korzystania z hydrantów do celów gaśniczych. 2) podczas imprezy mogą wystąpić zagrożenia pożarowe m.in. w wyniku podpalenia bądź nieumyślnego zaprószenia ognia, niewłaściwego użytkowania elektrycznych urządzeń lub wadliwego wykonania pokazu sztucznych ogni. Przewidywane inne zagrożenia, jakie powstać mogą podczas organizowanej imprezy, to przede wszystkim: a) groźba o podłożeniu ładunku wybuchowego i możliwy w konsekwencji wybuch paniki wśród uczestników imprezy przebywających na widowni, b) eksplozja ładunku wybuchowego w wyniku zamachu terrorystycznego, c) akty chuligaństwa i wandalizmu wywołane przez uczestników imprezy, d) awaria oświetlenia i możliwy w związku z tym wybuch paniki wśród uczestników imprezy zgromadzonych na widowni, e) użycie przez uczestników imprezy wniesionych pomimo kontroli przy wejściu wyrobów pirotechnicznych (rac, świec dymnych itp.) lub środków chemicznych (np. gaz paraliżujący, łzawiący, drażniący) i możliwy w związku z tym wybuch paniki wśród uczestników imprezy na widowni; 3) Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi zapewniono możliwość ewakuowania się w bezpieczne miejsce, tzn. poza teren imprezy. Z terenu imprezy można ewakuować się w kierunku drogi Lublin-Bełżyce lub na teren Aeroklubu. 4) Przyjazd i odjazd publiczności odbywać się będzie samochodami własnymi, autokarami i środkami komunikacji miejskiej (publicznej). Rejon parkingów będzie zabezpieczony zarówno pod względem przeciwpożarowym jak i organizacyjnym przez jednostki OSP. 5) Rozmieszczenie i zadania służby porządkowej: Rozmieszczenie służb porządkowych zgodnie z załączonym planem graficznym. Do kierowania ewakuacją wskazany jest kierownik do spraw bezpieczeństwa. Realizuje to zadanie do czasu przejęcia przez dowódcę jednostki Państwowej Straży Pożarnej. Wyżej wymienione zadanie realizuje przy pomocy dowódców grup patrolowych i posterunków stałych, wchodzących w skład służby porządkowej i informacyjnej oraz uczestniczących w zabezpieczeniu jednostek OSP. Służby porządkowe i informacyjne służą pomocą przy ewakuacji: a) wskazując drogi ewakuacyjne, b) zapewniając drożność dróg ewakuacyjnych, c) rozszczelniają wejścia na teren imprezy, d) udzielając pomocy doraźnej osobom poszkodowanym, e) informując o wystąpieniu nowych zagrożeń, f) udzielając pomocy osobom, które nie mogą samodzielnie opuścić terenu imprezy, g) wykonując inne polecenia osoby kierującej ewakuacją. 6) Służba medyczna zlokalizowana będzie na terenie imprezy w dwóch wyznaczonych i oznakowanych punktach, w jej skład wchodzą : a) 2 Zespoły Podstawowe Ratownictwa Medycznego (karetki), b) 2 punkty pomocy medycznej. Zadaniem służby jest udzielanie na terenie imprezy pomocy medycznej osobom potrzebującym, a w razie konieczności wydanie stosownych dyspozycji w celu przetransportowania osób wymagających pomocy szpitalnej. 7) Policja zadaniem służby jest zapewnienie przejezdności drogi Lublin Bełżyce, ewentualne ręczne kierowanie ruchem drogowym oraz współpraca ze służbami porządkowymi w celu utrzymania porządku na terenie przyległym do imprezy masowej, Strona 3 z 9

przeciwdziałanie kradzieżom i włamaniom na parkingach a w przypadku nieskuteczności służb porządkowych udzielenie pomocy organizatorowi. 8) Służba techniczna Aeroklubu Lubelskiego odpowiedzialna jest za zabezpieczenie własnych obiektów, zapewnienie możliwości wyłączania energii elektrycznej obiektów, czy urządzeń, współpracę ze służbami porządkowymi. 9) Program imprezy przewiduje zorganizowanie pokazu pirotechnicznego (miejsce odpalenia sztucznych ogni zostało zaznaczone w załączonym Planie graficznym załącznik Nr 1). Pokaz sztucznych ogni rozpocznie się o godzinie 22 10 i trwał będzie ok. 8 minut. Dokumentacja organizacyjno-techniczna pokazu pirotechnicznego została załączona do niniejszej Instrukcji (załącznik Nr 2). 4. Określenie warunków łączności w czasie imprezy pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu 1) W zabezpieczeniu imprezy wezmą udział następujące podmioty: a) Policja, b) jednostki straży pożarnej, c) służba medyczna, d) Grupa Ochrony Biznesu sp. z o.o. 2) Łączność będzie nawiązywana: a) za pomocą telefonów komórkowych, b) poprzez radiostacje nasobne, c) werbalnie za pośrednictwem pracownika ochrony. 3) Kierownik ds. bezpieczeństwa przedstawiciel firmy ochroniarskiej Grupa Ochrony Biznesu sp. z o.o. wyposażony będzie w telefon komórkowy nr 515-033-118, który pozwoli w razie zagrożenia nawiązać kontakt ze służbami ratowniczymi i Policją. Służby ratownicze i Policja posiadają telefony komórkowe umożliwiające łączność między telefonami ratowniczymi. 2. PROCEDURY POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU POWSTANIA POŻARU LUB INNEGO MIEJSCOWEGO ZAGROŻENIA 1. Ogólne zasady zapobieżenia powstania pożaru. W celu zapobiegania powstania pożaru na lotnisku w Radawcu i znajdujących się tam obiektach, zabronione jest wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenienie, utrudnienie w prowadzeniu działań ratowniczych i ewakuacyjnych, a w szczególności: 1) używanie ognia otwartego i palenia tytoniu w strefie zagrożenia pożarem; 2) spalanie śmieci i odpadków w pojemnikach i kontenerach; 3) użytkowanie elektrycznych urządzeń nastawionych bezpośrednio na podłożu palnym; 4) przeciążenie instalacji elektrycznej; 5) przechowywanie materiałów w odległości mniejszej niż 0,5 m od urządzeń i instalacji, których powierzchnia zewnętrzna może nagrzać się do temperatury 100ºC; 6) składowanie materiałów palnych na drogach służących do ogólnej komunikacji; 7) uniemożliwienie lub ograniczenie dostępu do punktów czerpania wody, podręcznego sprzętu gaśniczego, a także wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego. 8) celem zabezpieczenia przeciwpożarowego punktów wystawowych, zobowiązuje się wystawców do wyposażenia punktów w gaśnice proszkowe min. 2 kg. 2. Alarmowanie: 1) każdy, kto zauważy nawet najmniejszy pożar jest obowiązany zachować bezwzględny spokój, nie dopuścić do powstania paniki i natychmiast zaalarmować: a) osoby znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie, Strona 4 z 9

b) służby porządkowe organizatora imprezy, jednostki straży pożarnej znajdujące się w określonych punktach lotniska lub sztab organizatora znajdujący się w namiocie umiejscowionym przy porcie lotniczym, ewentualnie Państwową Straż Pożarną - tel. 998 lub 112; 2) po uzyskaniu połączenia telefonicznego ze Strażą Pożarną należy wyraźnie powiedzieć: a) gdzie się pali, podając dokładny adres oraz lokalizację pożaru, b) co się pali, c) czy istnieje zagrożenie życia ludzi znajdujących się na terenie imprezy, d) podać swoje nazwisko i imię oraz numer telefonu, z którego się mówi, e) odczekać na przybycie Straży Pożarnej w celu wskazania miejsca pożaru, dojazdu i innych informacji. 3. Procedury postępowania: 1) członkowie służb porządkowych powinni: a) powiadomić o występującym zagrożeniu Kierownika do spraw bezpieczeństwa, pozostałych członków służb porządkowych i organizatora. Kierownik do spraw bezpieczeństwa powiadomi służby ratownicze (tel. alarmowe: 997 - Policja, 998 - Straż Pożarna, 999 - Pogotowie Ratunkowe oraz telefon 112) przy użyciu dostępnych środków łączności (radiostacje w dyspozycji służb porządkowych, telefony komórkowe), b) przystąpić do gaszenia pożaru podręcznym sprzętem gaśniczym, w dostępny sposób ograniczyć skutki miejscowego zagrożenia, zapewnić dojazd dla służb ratowniczych, zapewnić dostęp do urządzeń przeciwpożarowych, ewakuować osoby postronne z terenu akcji ratowniczej, usunąć osoby postronne na odległość bezpieczną od terenu akcji ratowniczej. Kierowanie akcją przejmuje dowódca OSP lub PSP stacjonujący na terenie lotniska (ewentualnie kierownik do spraw bezpieczeństwa). 2) Służby porządkowe stają się służbami ratowniczo-gaśniczymi i stosują się do rozkazów kierującego akcją ratowniczo-gaśniczą, w pierwszej kolejności zajmują się: a) ratowaniem zagrożonych ludzi, b) wskazywaniem kierunków ewakuacji, wyprowadzaniem ludzi, przeciwdziałaniem powstaniu paniki, c) powodują wyłączenie dopływu prądu z miejsc objętych pożarem, d) usuwaniem z zasięgu ognia wszelkich materiałów palnych, e) usuwaniem z zasięgu ognia sprzętu elektroakustycznego, instrumentów i innych cennych urządzeń, f) rozpoczęcie działań gaśniczych przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego. Do akcji ratowniczo-gaśniczej równocześnie włączają się pracownicy obsługi technicznej. 3) Osoba odpowiedzialna za powiadomienie straży pożarnej lub/i innych służb ratowniczych w razie wystąpienia pożaru lub innego miejscowego zagrożenia kierownik do spraw bezpieczeństwa bądź osoba wyznaczona z ramienia organizatora. Osoba odpowiedzialna za odcięcie zasilania elektrycznego w razie pożaru dyżurny elektryk, obecny w czasie imprezy, a w razie niemożności dokonania tego przez niego na polecenie kierownika do spraw bezpieczeństwa pracownik służby porządkowej lub informacyjnej z posterunku najbliższego głównego wyłącznika prądu. 4) Podstawowym obowiązkiem służby porządkowej i informacyjnej w razie wystąpienia zagrożenia jest zapobieżenie panice i sprawne przeprowadzenie akcji ewakuacyjnej w przypadku jej zarządzenia. Żaden członek służby porządkowej i informacyjnej, ani pracownik organizatora, bez względu na zajmowane stanowisko lub pełnioną funkcję, nie mogą w sytuacjach zagrożenia uchylić się od pomocy lub udziału w akcji ratowniczej. Każdy członek służby porządkowej lub informacyjnej, organizator lub pracownik, który zauważy pożar lub inne zagrożenie, albo otrzyma wiadomość o takim zagrożeniu, powinien: Strona 5 z 9

a) ustalić miejsce powstania pożaru lub innego zagrożenia, kierunki rozprzestrzeniania się ognia (dymu, gazu itp.), b) ocenić zagrożenia dla ludzi, c) powiadomić niezwłocznie o charakterze zagrożenia kierownika do spraw bezpieczeństwa, współpracowników i inne osoby przebywające w pobliżu oraz pouczyć je o potrzebie opuszczenia terenu, d) zachować spokój i opanowanie, nie stwarzać paniki, podporządkować się poleceniom wydawanym przez osoby kierujące działaniami, e) upewnić się, że nikt z przebywających w pobliżu nie pozostał na terenie zagrożonym. 5) Kierownik do spraw bezpieczeństwa: a) jest odpowiedzialny za powiadomienie o pożarze lub innym miejscowym zagrożeniu straży pożarnej i/lub innych właściwych służb, b) powiadamia o zagrożeniu organizatora, c) uruchamia jednostki straży pożarnej znajdujące się na terenie imprezy, d) kieruje działaniami ratowniczo-gaśniczymi do czasu przejęcia dowodzenia przez dowódcę straży pożarnej, a następnie podporządkowuje się poleceniom kierującego akcją, e) dokonuje podziału zadań wśród pozostałego personelu oraz nadzoruje ich realizację, f) wysyła pracowników na drogę Lublin-Bełżyce z zadaniem kierowania przybywających jednostek straży pożarnej lub innych służb ratowniczych do powstałego zdarzenia, g) podejmuje - w zależności od oceny sytuacji - w porozumieniu z przedstawicielem organizatora dożynek decyzję o przerwaniu imprezy i zarządzeniu ewakuacji widzów oraz innych osób uczestniczących w imprezie (wykonawców, obsługi itp.); ewakuacja powinna być prowadzona zgodnie z Instrukcją bezpieczeństwa pożarowego oraz z zachowaniem zasad ogólnych. 6) W przypadku powstania pożaru, w początkowej fazie należy przystąpić niezwłocznie do akcji gaśniczej przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego (gaśnic) pamiętając o tym, że: a) nie wolno używać wody do gaszenia pożaru w obrębie urządzeń elektrycznych pod napięciem, b) optymalnym sprzętem gaśniczym są gaśnice proszkowe ABC (np. proszkowe) lub śniegowe. 3. OPIS SYSTEMU OSTRZEGANIA 1. Organizator imprezy za pomocą instalacji nagłaśniającej lub urządzeń przenośnych, może - w zależności od potrzeb - ogłosić własne komunikaty głosowe, o sugerowanej, następującej treści: 1) na wypadek pożaru: a) Uwaga! W związku z zaprószeniem ognia w sektorze (rejonie)..., proszę wszystkie osoby znajdujące się w sektorze... oraz w sektorach.. i... o ich opuszczenie i przejście do sektorów sąsiednich. Proszę o zachowanie spokoju, podporządkowanie się poleceniom służb porządkowych i nie tarasowanie przejść i dróg dojazdowych. Powtarzam: Wszystkie osoby znajdujące się w sektorze.... b) Uwaga! Posterunki zabezpieczenia przeciwpożarowego niezwłocznie udadzą się do sektora... Powtarzam: Posterunki.... c) Uwaga! Służba porządkowa proszona jest o zamknięcie sektora... dla osób postronnych i kierowanie ewakuacją publiczności. Powtarzam: Służba.... 2) na wypadek katastrofy lub innego zdarzenia o podobnym charakterze: a) Uwaga! W związku z... (określić bliżej rodzaj zdarzenia) w sektorze..., proszę wszystkie osoby znajdujące się w sektorze... (sektorach...) o jego (ich) Strona 6 z 9

opuszczenie. Proszę o zachowanie spokoju i podporządkowanie się poleceniom służb porządkowych oraz nie tarasowanie przejść i dróg dojazdowych. Powtarzam: Wszystkie osoby znajdujące się w sektorze.... b) Uwaga! Służba porządkowa proszona jest o zamknięcie sektora... dla osób postronnych i kierowanie ewakuacją publiczności. Powtarzam: Służba.... 3) na wypadek groźby podłożenia ładunku wybuchowego lub innego zamachu o charakterze terrorystycznym: a) Uwaga! W związku z awarią urządzeń elektrycznych zlokalizowanych w sektorze..., proszę wszystkie osoby znajdujące się w sektorze... o jego opuszczenie. Proszę o zachowanie spokoju i podporządkowanie się poleceniom służb porządkowych. Powtarzam: Wszystkie osoby znajdujące się w sektorze.... b) Uwaga! Służba porządkowa proszona jest o zamknięcie sektora... dla osób postronnych i kierowanie ewakuacją publiczności. Powtarzam: Służba.... 4) na wypadek konieczności ewakuacji terenu: a) Uwaga! W związku z... (określić bliżej rodzaj zdarzenia) proszę wszystkie osoby obecne na terenie imprezy o opuszczenie terenu. Proszę o zachowanie spokoju, podporządkowanie się poleceniom służb porządkowych i nie tarasowanie przejść i dróg dojazdowych. Powtarzam: W związku z.... b) Uwaga! Służby porządkowe proszone są o kierowanie publiczności poza zagrożony teren. Teren podlega całkowitej ewakuacji. Powtarzam: Służby porządkowe.... 2. Obszarem objętym zasięgiem nadawanych komunikatów będzie teren imprezy. 3. Do ogłaszania komunikatów własnych upoważniony jest z własnej inicjatywy organizator lub kierownik ds. bezpieczeństwa, a na ich polecenie może to uczynić prowadzący imprezę (konferansjer, komentator) lub inna, wskazana imiennie w konkretnej sytuacji osoba. 4. OPIS ORGANIZACJI EWAKUACJI I SPOSOBU JEJ PRZEPROWADZENIA 1. Kierownik do spraw bezpieczeństwa w przypadku zaistnienia miejscowego zagrożenia lub pożaru: 1) powiadamia służby ratownicze (Straż Pożarna, Pogotowie Ratunkowe, Policja); 2) organizuje oraz prowadzi w porozumieniu z dowódcą akcji ratowniczo-gaśniczej i przedstawicielem organizatora, ewakuację uczestników w miejsca bezpieczne; 3) koordynuje prace służby ochrony i służby informacyjnej oraz osób podlegających organizatorowi. Kierownik do spraw bezpieczeństwa lub na jego polecenie - konferansjer lub prowadzący imprezę, informuje uczestników imprezy, użytkowników i pracowników terenu przez instalację nagłaśniającą ze sceny o charakterze zagrożenia oraz o zarządzeniu ewakuacji, ponadto apeluje do widzów o zachowanie spokoju i rozwagi, zapewnia, że w przypadku podporządkowania się poleceniom, nie grozi nikomu niebezpieczeństwo; kierujący akcją poleca wszystkim udać się do najbliższych niezagrożonych miejsc, a służba porządkowa i informacyjna wskazuje do nich kierunek. Ogłaszając ewakuację należy zachować spokój i jednocześnie akcję prowadzić w sposób zdecydowany i stanowczy. W pierwszej kolejności należy ewakuować osoby z rejonu bezpośredniego zagrożenia i ewentualnie mienie i inny sprzęt. 2. Służba ochrony i służba informacyjna wykonuje precyzyjnie polecenia dowódcy akcji ratowniczej: 1) kieruje uczestników imprezy (pieszych i zmotoryzowanych) poza zagrożony teren; 2) w miarę potrzeby udziela pierwszej pomocy osobom poszkodowanym; 3) przekazuje uczestnikom imprezy w sposób jasny i zrozumiały komunikaty dotyczące akcji ratunkowej; 4) na bieżąco informuje kierownika do spraw bezpieczeństwa o sytuacji na terenie imprezy; Strona 7 z 9

5) do wydawania poleceń członkom służby ochrony i służby informacyjnej wyznaczone zostają osoby odpowiedzialne za odcinki ochrony wyposażone w środki łączności z dowódcą akcji. Służba porządkowa i informacyjna udziela pomocy w opuszczeniu terenu imprezy osobom niepełnosprawnym, dzieciom, kobietom, osobom starszym i niedołężnym, rannym, a w miarę możliwości i potrzeb również innym ewakuowanym. Wykonawcy widowiska (osoby biorące bezpośredni udział w imprezie) ewakuują się samodzielnie, kierując się wskazówkami członków służby porządkowej i informacyjnej. Wyznaczeni członkowie służby porządkowej i informacyjnej, czyli pracownicy z posterunków przy scenie i pracownicy z posterunków przy wejściach na widownię dokonają sprawdzenia terenu dla stwierdzenia, czy nie pozostały gdzieś pojedyncze osoby, które mogły utracić przytomność, nie mogły się ewakuować wskutek odniesionych obrażeń lub szoku, w jakim się znalazły. Przeszukując teren imprezy należy działać w zespołach co najmniej dwuosobowych, ubezpieczając się wzajemnie. Po zakończeniu ewakuacji widzów, kierujący akcją zarządza - jeśli jest to bezpieczne - zabezpieczenie mienia lub jego wyniesienie poza zagrożony teren. Zadaniem dyżurnego elektryka jest wyłączenie napięcia w rejonie pożaru - w zależności od potrzeb i sytuacji. W przypadku, gdy jest to niemożliwe z jakichkolwiek przyczyn, dopływ energii elektrycznej powinien odciąć wyznaczony członek służby porządkowej (informacyjnej) pełniący dyżur na posterunku najbliżej głównego wyłącznika prądu znajdującego się za sceną. Podczas prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczej obowiązują ogólne zasady bezpieczeństwa: 1) drogi oddechowe należy chronić za pomocą mokrej chusteczki lub innej tkaniny; 2) w miejscach objętych pożarem nie należy dotykać gołymi rękami metalowych przedmiotów z uwagi na możliwość poparzenia; 3) osoby ewakuowane powinny zachowywać prawostronny kierunek poruszania się; 4) w trakcie prowadzenia ewakuacji nie wolno przepychać się, wyprzedzać, tłoczyć. W przypadku przyjęcia zgłoszenia o podłożeniu ładunku wybuchowego należy: 1) przekazać informację o groźbie Policji; 2) dokonać lustracji całego terenu w celu ustalenia, czy znajdują się na nim przedmioty mogące być improwizowanym ładunkiem wybuchowym ( bombą ), ze szczególnym uwzględnieniem miejsca wskazanego ewentualnie przez sprawcę; 3) znalezionych podejrzanych przedmiotów nie należy podnosić, przenosić ani dotykać; 4) należy zabezpieczyć miejsce znalezienia przedmiotu podejrzanego przed dostępem osób niepowołanych; 5) nie wolno w odległości bliższej niż 50 m od znalezionego przedmiotu używać środków łączności bezprzewodowej ani telefonów komórkowych; 6) w przypadku opuszczania terenu drogę dojścia do takiego przedmiotu należy oznakować, by ułatwić dotarcie tam pirotechników. W przypadku stosowania z jakichkolwiek powodów w czasie imprezy substancji lub środków, które mogą być niebezpieczne dla życia lub zdrowia ludzi, albo też zwiększają ryzyko wystąpienia zdarzeń nagłych o charakterze katastrofy lub wypadku, należy znać rodzaj tych substancji, specyficzne wymagania związane z ich gaszeniem lub neutralizacją, środki potrzebne do zneutralizowania ich działania na organizm człowieka. Lekarz dyżurny pozostaje przez cały czas w dyspozycji kierującego akcją ratowniczo gaśniczą. Po zakończeniu ewakuacji należy udzielić pierwszej pomocy przedlekarskiej osobom rannym i potrzebującym takiej pomocy, a następnie służba porządkowa i informacyjna powinna: 1) zabezpieczyć mienie przed kradzieżą i dewastacją, zabezpieczyć teren przed dostępem osób niepowołanych, ustalić - w miarę możliwości - świadków zdarzenia; Strona 8 z 9

2) przekazać teren i zabezpieczone mienie właścicielowi terenu oraz organizatorowi imprezy; 3) w uzgodnieniu z kierownikiem ds. bezpieczeństwa i dopiero na jego wyraźne polecenie opuścić wyznaczone wcześniej posterunki. 5. OPIS PLANU GRAFICZNEGO Na Planie graficznym (Załącznik Nr 1) zamieszczono informacje wskazujące: Pracownicy służby porządkowo-informacyjnej PD 1 Punkt dowodzenia PS 2 B5 Posterunek stały 14 posterunków 2-osobowych Bramy 5 posterunków 5-osobowych P3 Patrole 8 patroli 3-osobowych P2 Patrole 4 patrole 2-osobowe GWP Główny wyłącznik prądu A Agregat prądotwórczy H Hydrant W Punkt czerpalny wody do picia WC Sanitariaty (36 szt. + 2szt.umywalek przenośnych) G Gaśnica i Punkt informacyjny P Parking STRAŻ Straż pożarna PPZ Z Punkt pomocy medycznej karetka pogotowia Policyjny punkt zatrzymań Drogi dojazdowe dla pojazdów służb ratowniczych i Policji Drogi dojścia i rozchodzenia się uczestników Drogi ewakuacyjne Teren imprezy masowej Strona 9 z 9