Instrumenty wspierania eko-innowacji w Małopolsce

Instrumenty wspierania eko-innowacji w Małopolsce ANKIETA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Niniejsza ankieta jest przeprowadzana w ramach projektu pn: European Clusters and Regions for Eco-Innovation Network Plus - ECREIN+ finansowanego w ramach Programu INTERREG IV C. Podstawowym celem projektu ECREIN+ jest przygotowanie rekomendacji dla polityki Województwa Małopolskiego w dziedzinie wspierania i promocji szerokorozumianych działań proekologicznych. Narzędziem, które pozwoli na osiągnięcie zakładanego celu jest między innymi wiedza na temat zakresu wykorzystania przez małopolskie przedsiębiorstwa działające w sektorach środowiskowych towarów i usług dostępnych pro-ekologicznych instrumentów finansowych. Kwestionariusz składa się z czterech części: Zakres ankiety I. DEFINICJE obejmuje definicję eko-innowacyjności oraz definicje sektorów środowiskowych towarów i usług które pomogą zrozumieć czym jest eko-innowacja i pozwolą Przedsiębiorcy zakwalifikować firmę do właściwego sektora. II. DOSTĘPNE W MAŁOPOLSCE INSTRUMENTY FINANSOWE lista instrumentów finansowych, do których Przedsiębiorca odniesie się w treści kwestionariusza. III. INFORMACJE nt. PRZEDSIĘBIORSTWA informacje, które pozwolą na stworzenie bazy danych dotyczących Przedsiębiorstw wykorzystujących dostępne w Małopolsce instrumenty finansowe wspierające eko-innowacji. IV. INFORMACJE nt. WYKORZYSTANIA INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH wspierających eko-innowacje dane, które pozwolą na przygotowanie bazy danych dotyczących zakresu wykorzystania tych instrumentów przez małopolskie Przedsiębiorstwa. Informacje nt. tego kwestionariusza i projektu ECREIN+ udziela: Beata Chadzińska Koordynator projektu ECREIN+ w Małopolsce Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament Środowiska, Rolnictwa i Geodezji ul. Racławicka 56, 30 017 Kraków E-mail: bcha@malopolska.mw.gov.pl Tel.: +48 12 630 31 76 1 z 12

I. DEFINICJE Eko-innowacja Eko-innowacja to produkcja, zastosowanie lub wykorzystanie towaru, usługi, procesu produkcyjnego, struktury organizacyjnej lub metoda zarządzania biznesem, która ma charakter nowości w odniesieniu do firmy lub uŝytkownika i która w efekcie przyczynia się do redukcji ryzyka środowiskowego, zanieczyszczenia lub negatywnego wpływu wykorzystywania zasobów (w tym zuŝycia energii), w porównaniu do metod alternatywnych. Sektory środowiskowych towarów i usług Gospodarka odpadami stałymi i recykling produkcja urządzeń, technologii lub specyficznych materiałów, albo projektowanie, obsługa systemów, zakładów lub terenów, albo świadczenie innych usług dotyczących zbiórki (odpadów i złomu), rozdzielania, sortowania, obsługi, transportu, oczyszczania (termalnego, biologicznego i chemicznego), magazynowania, utylizacji, regeneracji, recyklingu i gospodarki niebezpiecznymi i innymi niŝ niebezpieczne odpadami stałymi, w tym odpadami nuklearnymi o niskim poziomie. Sektor ten obejmuje równieŝ oczyszczanie ulic, ścieŝek, parkingów itp. Oczyszczanie ścieków produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowanie, obsługę systemów, zakładów lub terenów, albo świadczenie innych usług dotyczących odbioru, oczyszczania, obsługi, transportu, powtórnego wykorzystania i gospodarki wodno-ściekowej (w tym dotyczącej wód opadowych i wody chłodzącej). Urządzenia to rury, pompy, zawory, sprzęt napowietrzający, osadniki grawitacyjne, urządzenia do chemicznego oczyszczania i odzysku, biologiczne systemy rekultywacyjne, systemy oddzielania olejów od wody, separatory i sita, urządzenia oczyszczania ścieków, do powtórnego wykorzystania wód ściekowych, oczyszczania wody oraz inne systemy związane z gospodarowaniem wodą. Kontrola Zanieczyszczenia Powietrza produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowanie, obsługę systemów, albo świadczenie innych usług związanych z oczyszczaniem i/lub usuwaniem spalin i cząstek materii pochodzących zarówno ze źródeł stacjonarnych jak i mobilnych. Urządzenia te obejmują sprzęt do oczyszczania powietrza, kolektory pyłu, odpylacze, filtry, konwertory katalityczne, systemy chemicznego oczyszczania i odzysku, specjalistyczne kominy, urządzenia do spalania śmieci, płuczki, urządzenia do kontroli zapachów, oraz mniej szkodliwe dla środowiska specjalistyczne paliwa. Administracja Publiczna składa się z wydziałów i zespołów krajowej administracji publicznej, w tym departamentów rządowych, inspektoratów agencji ochrony środowiska, systemu poboru i zarządzania podatkami środowiskowymi, które ponoszą odpowiedzialność za sferę zarządzania środowiskiem, wdraŝanie i kontrolę regulacji dotyczących środowiska, monitorowanie działania sektora badawczo-rozwojowego odnoszącego się do ochrony środowiska oraz raportowanie i zapewnienie kontynuacji działań branŝ przemysłowych związanych z ochroną środowiska. Zarządzanie ochroną środowiska sektor prywatny obejmuje wszystkie działania skierowane na sprawy zarządzania ochroną środowiska podejmowane w ramach sektora prywatnego, wewnętrzne bądź przez świadczenie zewnętrznego wsparcia (ekspertyzy, konsulting itp.), w tym projektowanie i obsługa systemów zarządzania ochroną środowiska, ISO 14 001 zarządzanie i obsługa, oraz czynności dotyczące audytu środowiskowego. Rekultywacja i oczyszczanie gleby oraz wód gruntowych produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, lub projektowanie, obsługę systemów, albo świadczenie innych usług dotyczących zmniejszania ilości substancji zanieczyszczających glebę i wodę, co dotyczy 2 z 12

wód powierzchniowych, gruntowych i morskich. Ten dział obejmuje pochłaniacze, chemikalia oraz bio-rekultywatory do oczyszczania, jak równieŝ systemy czyszczące (obecne w miejscu połoŝenia lub specjalnie zainstalowane), systemy awaryjnego reagowania oraz systemy likwidacji wycieków (wylewów), oczyszczania wody oraz bagrowania osadów. Kontrola Hałasu i Wibracji produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, lub projektowanie, obsługę systemów, albo świadczenie innych usług dotyczących redukcji bądź eliminacji emisji i rozprzestrzeniania się hałasu i wibracji zarówno u źródła jak i ze źródeł rozproszonych. Obejmuje tłumiki i wyciszacze, materiały tłumiące dźwięki, systemy i urządzenia do kontroli hałasu, materiały i urządzenia do kontroli wibracji, ekrany dźwiękoszczelne oraz nawierzchnie ulic. Badania i Rozwój w zakresie ochrony środowiska badania zagadnień dotyczących ochrony środowiska (powietrze, gleba, woda, energia, odpady, hałas itp.) oraz wypracowanie rozwiązań dla likwidacji zanieczyszczeń na końcu rury oraz rozwiązań zapobiegania zanieczyszczeniom u źródła celem uniknięcia niekorzystnego oddziaływania na środowisko poprzez rozwój czystszych technologii oraz wykorzystanie odnawialnych materiałów, analizowanie oddziaływania na środowisko (rozwój instrumentów do pomiaru i analiz), usuwanie zanieczyszczeń (np. procesy filtrowania lub oczyszczania). Monitoring i oprzyrządowanie w zakresie ochrony środowiska wytwarzanie, integracja i dystrybucja komponentów, urządzeń i systemów monitorowania jakości powietrza, wody, hałasu, emisji przemysłowych, poziomów radioaktywności itp. Obejmuje równieŝ analizy laboratoryjne, pozyskiwanie danych oraz systemy zarządzania. Zaopatrzenie w wodę produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowanie, konstrukcja, instalacja, zarządzanie lub świadczenie innych usług odnoszących się do systemów zaopatrzenia w wodę (publicznego i prywatnego) oraz odbioru, oczyszczania i dystrybucji wody pitnej do gospodarstw domowych, odbiorców przemysłowych, komercyjnych lub innych. Przetwarzanie / recykling materiałów produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowanie, konstrukcja, instalacja, zarządzanie lub świadczenie innych usług dla wytwarzania nowych materiałów lub produktów, odrębnie identyfikowanych jako przetworzone, ze złomu lub makulatury, lub teŝ przygotowanie takich materiałów lub produktów do powtórnego uŝycia. Ta kategoria obejmuje produkcja surowców pochodzących z odzysku ale nie ich dalsze wykorzystanie. Energia Odnawialna dział zajmujący się produkcją urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowaniem, konstrukcją, instalacją, zarządzaniem lub świadczeniem innych usług dotyczących wytwarzania, odbioru lub przesyłu energii ze źródeł odnawialnych, w tym biomasy, energii słonecznej, wiatrowej, z pływów morskich lub ze źródeł geotermalnych. Ochrona Przyrody działania o charakterze administracyjnym, szkoleniowym, informacyjnym i edukacyjnym na rzecz zachowania lub utrzymania naturalnego środowiska a w szczególności ochrona i odnowienie gatunków flory i fauny, ekosystemów i habitatów, naturalnych lub półnaturalnych. Eko-konstrukcja produkcja urządzeń, technologii lub specjalistycznych materiałów, albo projektowanie, konstrukcja, instalacja, zarządzanie lub świadczenie innych usług dotyczących minimalizowania oddziaływania na środowisko wywieranego przez prace budowlane, konstrukcyjne i renowacyjne, wybór materiałów, konsumpcję, emisję i inne rodzaje oddziaływania na środowisko podczas wykorzystywania struktur budowlanych i gospodarkę odpadami budowlanymi. Dział nie obejmuje procesu budowlanego obiektu pro-ekologicznego. 3 z 12

Eko-turystyka to rodzaj turystyki o niskim oddziaływaniu na środowisko, który akcentuje cechy inne niŝ rozrywka, hazard, luksus i zakupy. Zamiast tego podkreśla takie walory jak przygoda, etniczna kultura, style Ŝycia odległych społeczności, pierwotne i odizolowane cele podróŝy przez eksploracje o charakterze akademickim, edukacyjnym i/oraz naukowym. II. DOSTĘPNE W MAŁOPOLSCE INSTRUMENTY FINANSOWE 1. Fundusze unijne a. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) priorytety odnoszące się do ekoinnowacyjności: Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Priorytet 2 - Infrastruktura sfery B+R Priorytet 3 - Kapitał dla innowacji Priorytet 4 - Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia Priorytet 5 - Dyfuzja innowacji b. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) priorytety odnoszące się do eko-innowacyjności: Priorytet I - Gospodarka wodno ściekowa Priorytet II - Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi Priorytet III - Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagroŝeniom środowiska Priorytet IV - Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska Priorytet V - Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Priorytet VII - Transport przyjazny środowisku Priorytet X - Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku. c. Małopolski Regionalny Program Operacyjny (MRPO) priorytety odnoszące się do ekoinnowacyjności: Priorytet 1 Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy Priorytet 2 Gospodarka regionalnej szansy Priorytet 7 Infrastruktura ochrony środowiska. 4 z 12

2. Fundusze ochrony środowiska a. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: finansowanie poŝyczkowe (poŝyczki, kredyty udzielane przez banki ze środków NF, konsorcja czyli wspólne finansowanie NF z bankami, linie kredytowe ze środków NF obsługiwane przez banki); finansowanie dotacyjne (dotacje inwestycyjne, dotacje nieinwestycyjne, dopłaty do kredytów bankowych, umorzenia); finansowanie kapitałowe (obejmowanie akcji i udziałów w zakładanych bądź juŝ istniejących spółkach w celu osiągnięcia efektu ekologicznego). b. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie PoŜyczki i dotacje. 3. Instytucje komercyjne (banki) a. Bank Ochrony Środowiska kredyty: z Dobrą Energią z dopłatą NFOŚiGW na urządzenia i wyroby słuŝące ochronie środowiska agroturystyczne termomodernizacyjne i remontowe w formule trzeciej strony we współpracy z WFOŚiGW energooszczędny ekologiczne kredyty hipoteczne kredyt z Klimatem. b. Bank Gospodarstwa Krajowego kredyty: c. Kredyt technologiczny (oferowany na przedsięwzięcia innowacyjne, w tym ekoinnowacyjne), premia technologiczna; d. Premia termomodernizacyjna. 5 z 12

III. INFORMACJE NT. PRZEDSIĘBIORSTWA 1. Dane teleadresowe (opcjonalnie) Nazwa przedsiębiorstwa: Adres: Osoba do kontaktu: Telefon: E- mail: 2. W jakim sektorze środowiskowych towarów i usług działa Przedsiębiorstwo (proszę skorzystać z definicji podanych w pkt. I. DEFINICJE) Gospodarka odpadami stałymi i recykling Oczyszczanie ścieków Kontrola Zanieczyszczenia Powietrza Administracja Publiczna Zarządzanie ochroną środowiska sektor prywatny Rekultywacja i oczyszczanie gleby oraz wód gruntowych Kontrola Hałasu i Wibracji Badania i Rozwój w zakresie ochrony środowiska Monitoring i oprzyrządowanie w zakresie ochrony środowiska Zaopatrzenie w wodę Przetwarzanie / recykling materiałów Energia Odnawialna Ochrona Przyrody Eko-konstrukcja Eko-turystyka 6 z 12

3. Proszę o krótką charakterystykę przedmiotu działalności związaną ze środowiskiem naturalnym (opis produktów, usług, technologii, ich wpływ na środowisko) 4. Forma prawna Przedsiębiorstwa osoba fizyczna prowadząca działalność spółka cywilna spółka jawna spółka partnerska spółka komandytowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka akcyjna Inna; jaka? 5. Wielkość Przedsiębiorstwa Mikroprzedsiębiorstwo (przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niŝ 10 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 2 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów euro). Małe przedsiębiorstwo (przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niŝ 50 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 10 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów euro); Średnie przedsiębiorstwo (przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niŝ 250 pracowników oraz jego roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro); DuŜe przedsiębiorstwo (pozostałe) 7 z 12

Proszę o podanie liczby pracowników: 6. Średnie obroty roczne za ostatnie 3 lata działalności (w PLN) do 100 000 od 100 000 500 000 od 500 000 2 mln powyŝej 2 mln 7. Okres funkcjonowania Przedsiębiorstwa na rynku Proszę o podanie, od którego roku Przedsiębiorstwo działa na rynku: 8. Główny rynek zbytu lokalny regionalny krajowy zagranica 9. Konkurencja na rynku brak konkurencji duŝe firmy z własnymi działami B+R inne małe i średnie firmy 10. Bariery dla wprowadzenia eko-innowacji brak środków finansowych brak odpowiedniej technologii ograniczenia wewnętrzne ograniczenia formalno-prawne brak ochrony patentowej inne (jakie?) Proszę o krótką charakterystykę barier/y eko-innowacji w Przedsiębiorstwie: 8 z 12

IV. INFORMACJE NT. WYKORZYSTANIA INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH 1. Czy Przedsiębiorstwo korzystało z któregokolwiek finansowego instrumentu wsparcia eko-innowacji (wymienione w pkt. II. DOSTĘPNE W MAŁOPOLSCE INSTRUMENTY FINANSOWE) Tak Nie 2. Z jakiego instrumentu finansowego wsparcia eko-innowacji korzystało / korzysta Przedsiębiorstwo? Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka: Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Priorytet 2 - Infrastruktura sfery B+R Priorytet 3 - Kapitał dla innowacji Priorytet 4 - Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia Priorytet 5 - Dyfuzja innowacji Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Priorytet I - Gospodarka wodno ściekowa Priorytet II - Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi Priorytet III - Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagroŝeniom środowiska Priorytet IV - Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska Priorytet V - Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Priorytet VII - Transport przyjazny środowisku Priorytet X - Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku. Małopolski Regionalny Program Operacyjny Priorytet 1 Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy 9 z 12

Priorytet 2 Gospodarka regionalnej szansy Priorytet 7 Infrastruktura ochrony środowiska. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: PoŜyczka Dotacja Finansowanie kapitałowe Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie PoŜyczka Dotacja Bank Ochrony Środowiska: Kredyt z Dobrą Energią Kredyt z dopłatą NFOŚiGW Kredyt na urządzenia i wyroby słuŝące ochronie środowiska Kredyt agroturystyczny Kredyt termomodernizacyjny i remontowy Kredyt w formule trzeciej strony Kredyt we współpracy z WFOŚiGW Kredyt energooszczędny Ekologiczny kredyt hipoteczny Kredyt z Klimatem. Bank Gospodarstwa Krajowego: Kredyt technologiczny; premia technologiczna Premia termomodernizacyjna. 3. Realizowane działania eko-innowacyjne nowa technologia prace badawczo-rozwojowe 10 z 12

oprogramowanie/informatyzacja zwiększenie moŝliwości produkcyjnych szkolenie personelu rozwój zasobów ludzkich marketing i promocja systemy jakości Inne (jakie?) 4. Proszę krótko scharakteryzować eko-innowacyjne przedsięwzięcie, na które otrzymali Państwo wsparcie; na czym polega jego eko-innowacyjność? 5. Proszę podać przybliŝoną całkowitą wartość eko-innowacyjnego przedsięwzięcia, które otrzymało wsparcie finansowe 6. Proszę wskazać wartość wsparcia na eko-innowacyjne przedsięwzięcie (w PLN) (wartość dotacji lub kredytu): do 500 tys. od 500 tys. do 1 mln do 1 mln 5 mln od 5 mln do 10 mln powyŝej 10 mln 7. Kiedy Przedsiębiorstwo otrzymało wsparcie finansowe przedsięwzięcia ekoinnowacyjnego (rok) 11 z 12

8. Czy eko-innowacja została wdroŝona? Proszę o krótką charakterystykę efektu ekologicznego wynikającego z wdroŝenia eko-innowacji wg poniŝszych kategorii. zmniejszenie kosztów; zmniejszenie zuŝycia zasobów; podniesienie efektywności działania Inne (jakie) 9. Jakie Pana/i zdaniem były/są główne problemy z uzyskaniem wsparcia na ekoinnowacyjne przedsięwzięcie w Pana/i Przedsiębiorstwie? 10. Proszę wskazać, w jaki sposób moŝna usprawnić istniejący system wsparcia ekoinnowacji w przedsiębiorstwach (nowe instrumenty? Jakie?) 12 z 12