KOD UCZNIA: V Megaolimpiada wiedzy Konkurs historyczny dla uczniów klas piątych szkoły podstawowej 12 stycznia 2010 Instrukcja dla zdającego: 1. W zestawie znajdują się 24 pytania. 2. Czas przeznaczony na rozwiązanie testu to 45 minut. 3. Uważnie przeczytaj polecenia do zadań. 4. Odpowiedzi w pytaniach testowych należy zaznaczać krzyżykiem w odpowiedniej kratce. 5. Nie wolno używać korektora ani ołówka. Błędną odpowiedź należy otoczyć kółkiem. 6. Obok każdego pytania umieszczono liczbę punktów do zdobycia. 7. Łącznie można zdobyć 38 punktów. Powodzenia! Grupa B
1. Nauka pomocnicza historii badająca dzieje ludzkości na podstawie znalezisk odkrywanych podczas wykopalisk to: a) archiwistyka b) archeologia c) chronologia d) dyplomatyka 2. Starożytni Rzymianie liczyli czas od: a) zakończenia podboju Italii b) początku republiki c) zamordowania Juliusza Cezara d) legendarnego założenia Rzymu 3. Drugą stolicą państwa polskiego było miasto: a) Gniezno b) Poznań c) Kraków d) Warszawa 4. Na poniższej mapie podpisz tereny, na których mieszkali Ślężanie i Polanie. Kółkiem oznacz położenie miasta, o które pytano w zadaniu poprzednim. (3p) 5. Zaznacz odpowiedź, gdzie epoki ułożone są w kolejności od najstarszej do najmłodszej: a) paleolit, mezolit, neolit b) neolit, epoka miedzi, paleolit c) epoka brązu, epoka żelaza, epoka miedzi d) epoka żelaza, mezolit, neolit 6. Zaznacz odpowiedź nieprawidłową: a) Władcą starożytnego Egiptu był faraon b) W piramidach chowano tylko faraonów c) Gospodarka starożytnego Egiptu była ściśle związana z wylewami Nilu d) Mumifikacja ciała związana była z wiarą w życie pozagrobowe
7. Zaznacz odpowiedź, gdzie pojęcia wiążą się ze starożytną Mezopotamią: a) Tygrys, irygacja, monoteizm, Babilon b) Sumerowie, Eufrat, mumifikacja, Giza c) Nil, wielobóstwo, despotyzm, irygacja d) Eufrat, zikkurat, irygacja, Babilon 8. Do opisu postaci starożytnych Greków dopisz imię: (3p) a) Król Sparty, który zginął wraz z 300 wojownikami w bitwie pod Termopilami b) Król Macedonii, podbił Persję, stworzył monarchię hellenistyczną c) Filozof, który dokonał podziału nauk i założył szkołę Likejon (dzisiejsze Liceum) 9. Iliada opisuje epizod wojny trojańskiej toczący się w ostatnim roku zmagań, czyli: a) 20 roku wojny b) 11 roku wojny c) 10 roku wojny d) 5 roku wojny 10. Dopisz daty do podanych wydarzeń. Następnie uporządkuj je od najwcześniejszego do najpóźniejszego. (4p) a) założenie Rzymu... b) upadek cesarstwa zachodniego... c) śmierć Jezusa Chrystusa... 11. Uzupełnij zdania dotyczące starożytnego Rzymu. (3p) a) Według legendy, miasto Rzym założyli bliźniacy: Romulus i.... b) Nazwa... oznaczała, że państwem rządzą wszyscy obywatele. c) Początkowo Rzymem rządzili..., jednak ostatniego z nich wygnano pod koniec VI wieku pne. 12. Przyjrzyj się obrazowi z prawej strony. Kogo przedstawia ta ilustracja? Do jakiego wydarzenia biblijnego nawiązuje? (2p) Postać... Wydarzenie...... 13. W 1054 roku doszło w Kościele do rozpadu na: a) katolicyzm i protestantyzm
b) katolicyzm i prawosławie c) chrześcijaństwo i muzułmanizm d) chrześcijaństwo i prawosławie 14. Ziemię w użytkowanie na prawie rycerskim (czyli w zamian za pomoc zbrojną, wierność i posłuszeństwo) oddawał w średniowieczu: a) senior b) wasal c) chłop pańszczyźniany d) mieszczanin Na podstawie tekstu źródłowego i wiedzy własnej odpowiedz na pytania 15 17. Skoro zaś to, co przyrzeczono dojdzie do przewidzianego końca, natenczas pan Jagiełło, Wielki Książę z wszystkimi braćmi swymi jeszcze nie ochrzczonymi, krewniakami, szlachcicami, ziemianami, z wyższymi i najniższymi w swoich krajach zamieszkałymi, wiarę świętego, rzymskiego Kościoła przyjąć zamierza, pragnie i życzy sobie. (...)Dla sprawy tej utwierdzenia, dla pewności i ubezpieczenia tenże Jagiełło Wielki Książę przyrzeka wszystkie skarby swe złożyć i wydać na odzyskanie strat państw obojga, tak Polski, jak i Litwy. A tylko, jeżeli taż pani Węgier córkę swą Jadwigę, królowę polską przyrzeczoną, odda mu w małżeństwo (...)Również tenże Jagiełło Wielki Książę przyrzeka i zobowiązuje się wszelkie ziemie zagrabione i straty Królestwa Polskiego, oderwane przez czyje bądź ręce i zajęte, odzyskać własnymi zachodami i kosztami. (...) Następnie wymieniany tu książę Jagiełło przyrzeka także kraje swoje Litwy i Rusi wieczyście wcielić do korony Królestwa Polskiego (...) 15. Dzięki postanowieniom tej unii Władysław Jagiełło otrzymał: a) tron królewski na Węgrzech b) tron wielkoksiążęcy na Litwie c) tron królewski w Polsce d) tron królewski na Rusi 16. Źródło to fragment postanowień: a) unii personalnej w Krewie w 1385 roku b) unii realnej w Krewie w 1386 roku c) unii lubelskiej z 1385 roku d) unii lubelskiej z 1569 roku 17. Władysław Jagiełło nie zobowiązał się do: a) przekazania swych bogactw na odzyskanie strat terytorialnych Polski i Litwy b) wcielenia Litwy i Rusi do Polski c) poślubienia królowej Węgier d) przyjęcia chrztu w obrządku rzymskokatolickim 18. Co nie było przyczyną wypraw krzyżowych w średniowieczu: a) chęć zdobycia legendarnych bogactw Wschodu b) zajęcie przez muzułmanów Bizancjum c) chęć zdobycia rycerskiej sławy d) chęć otrzymania od papieża odpuszczenia grzechów 19. Podane wydarzenia ułóż w kolejności od najwcześniejszego do najpóźniejszego: a) przyjęcie chrztu przez Mieszka I
b) koronacja Władysława Łokietka c) podział Polski na dzielnice przez Bolesława Krzywoustego d) zjazd w Gnieźnie 20. Przyczyną wojny z lat 1354-1466 między Polską a Zakonem Krzyżackim było wydarzenie: a) atak Litwinów na Pomorze Gdańskie b) napad Brandenburczyków na Gdańsk c) atak Zakonu Krzyżackiego na Żmudź d) włączenie Pomorza Gdańskiego do Polski 21. Które ze zdań nie dotyczy Bolesława Krzywoustego i jego rządów? a) ogłoszenie testamentu Bolesława Krzywoustego zapoczątkowało rozbicie dzielnicowe w Polsce b) bratem Bolesława Krzywoustego był Władysław Wygnaniec c) Krzywousty walczył z Niemcami d) Krzywousty nie koronował się na króla Polski 22. Sprowadzeni Krzyżaków do Polski miało miejsce w roku: a) 1226 b) 1308 c) 1138 d) 1234 23. Przyjrzyj się ilustracji z prawej strony i odpowiedz na pytania. (3p) Jaki rodzaj pisma przedstawia obrazek?... W jakim kręgu kulturowym(państwie) powstało to pismo?... Na jakim materiale przeważnie umieszczono znaki?... 24. Które wydarzenie uznasz za najważniejsze w dziejach starożytnego Rzymu? Odpowiedź uzasadnij. (3p)