URZĄD STATYSTYCZNY W POZNANIU Wyniki wstępne Data opracowania: 25.06.2008 Kontakt: e-mail: uspoz@stat.gov.pl tel.: 061 2798320; 061 2798325 http://www.stat.gov.pl/poznan KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Maj 2008 Nr 5 W maju 2008 r. przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach województwa wielkopolskiego zwiększyło się w stosunku do poprzedniego miesiąca i w porównaniu z majem 2007 r. Zatrudnienie w województwie wielkopolskim rośnie szybciej niż przeciętnie w kraju. Powiatowe urzędy pracy w Wielkopolsce w maju 2008 r. ujęły w ewidencji mniej bezrobotnych niż przed miesiącem, choć jednocześnie zanotowały wzrost liczby osób rejestrujących się po raz pierwszy. W maju br. w dalszym ciągu obniżała się stopa bezrobocia rejestrowanego, w zbiorowości bezrobotnych zmniejszył się także udział osób długotrwale pozostających bez pracy. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w przedsiębiorstwach województwa wielkopolskiego zanotowane w maju 2008 r. było niższe od kwietniowego, ale wzrosło w stosunku do analogicznego okresu ub.r. Pomimo stałego wzrostu, średnia płaca w Wielkopolsce kształtuje się poniżej przeciętnego poziomu w kraju. W porównaniu z poprzednim miesiącem, w maju 2008 r. w skupie odnotowano spadek cen podstawowych produktów rolnych, z wyjątkiem trzody chlewnej i drobiu, natomiast na targowiskach wzrost cen, pomijając ziemniaki jadalne i jałówki 1-roczne. W odniesieniu do maja 2007 r. podniosły się ceny wszystkich obserwowanych produktów, wyłączając ziemniaki oraz jałówki 1-roczne i prosięta na chów na targowiskach. W maju br. w województwie wielkopolskim skupiono więcej pszenicy, drobiu i mleka w porównaniu z majem 2007 r., zmniejszyły się natomiast rozmiary skupu żyta oraz żywca wieprzowego i wołowego. Według wstępnych danych, w maju 2008 r. w województwie wielkopolskim oddano do użytkowania więcej mieszkań niż w kwietniu 2008 r. i w maju ub.r.. W Wielkopolsce dominuje budownictwo indywidualne oraz przeznaczone na sprzedaż lub wynajem. W maju 2008 r. wielkopolskie przedsiębiorstwa przemysłowe zanotowały spadek produkcji w porównaniu z poprzednim miesiącem i nieznaczny wzrost w relacji do maja 2007 r. Utrzymuje się (obserwowana od dłuższego czasu) tendencja wzrostowa dynamiki produkcji sprzedanej przemysłu. W województwie wielkopolskim tempo wzrostu jest większe niż przeciętnie w kraju.
Wartość produkcji budowlano-montażowej, zrealizowanej przez wielkopolskie przedsiębiorstwa w maju 2008 r., wzrosła w porównaniu z kwietniem 2008 r. i w odniesieniu do maja 2007 r. W skali roku zmniejszył się natomiast udział produkcji budowlano-montażowej w ogólnej kwocie przychodów sekcji Budownictwo. W maju 2008 r. wartość sprzedaży detalicznej w województwie wielkopolskim, podobnie jak obrotów hurtowych jednostek handlowych, była mniejsza niż przed miesiącem, ale wzrosła w porównaniu z majem ub.r. UWAGI 1. Prezentowane w niniejszym komunikacie dane: o pracujących, zatrudnieniu i wynagrodzeniach oraz o przychodach ze sprzedaży produkcji przemysłu i budownictwa, a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów w ujęciu miesięcznym dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9; o wynikach finansowych przedsiębiorstw w ujęciu kwartalnym dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw sekcji: Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, Rybactwo, Pośrednictwo finansowe ), w których liczba pracujących przekracza 49; o nakładach inwestycyjnych w ujęciu kwartalnym dotyczą podmiotów gospodarczych (bez względu na rodzaj działalności) prowadzących księgi rachunkowe, w których liczba pracujących przekracza 49. 2. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki produkcji (sprzedaży) obliczono na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego podstawą obliczeń była wartość w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2000 r.). 3. Nazwy województwo wielkopolskie i Wielkopolska używane są zamiennie. -2-
RYNEK PRACY W maju 2008 r. przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach województwa wielkopolskiego wyniosło 575,7 tys. osób i w porównaniu z poprzednim miesiącem zwiększyło się o 0,1%, a w relacji do maja 2007 r. wzrosło o 6,9%. W kraju przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw utrzymało się na poziomie z kwietnia 2008 r., ale w stosunku do maja ub.r. wzrosło o 5,4%. DYNAMIKA PRZECIĘTNEGO ZATRUDNIENIA W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW (przeciętna miesięczna 2000 = 100) 120 118 116 114 112 110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90 88 86 % Polska Wielkopolska III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Najwięcej zatrudnionych koncentruje się w wielkopolskich przedsiębiorstwach zajmujących się handlem detalicznym oraz naprawą artykułów użytku osobistego i domowego (12,1% ogółu zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w maju br.), a także produkcją artykułów spożywczych i napojów (10,2%) oraz handlem hurtowym i komisowym (9,2%). W ciągu roku najbardziej zwiększyło się zatrudnienie w działach: działalność wspomagająca transport; działalność związana z turystyką (o 31,7%), produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków (o 21,4%) oraz poczta i telekomunikacja (o 15,3%). Spadek zatrudnienia wystąpił m.in. w działach: przetwarzanie odpadów (o 17,6%), pozostałe górnictwo (o 9,4%), produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich (o 6,8%), produkcja wyrobów chemicznych (o 6,6%) oraz produkcja maszyn biurowych i komputerów (o 5,5%). W ciągu pięciu miesięcy 2008 r. przeciętne zatrudnienie w przedsiębiorstwach Wielkopolski kształtowało się na poziomie 574,8 tys. osób i w porównaniu z okresem styczeń- maj 2007 r. wzrosło o 7,6% (w kraju o 5,8%). * * * W maju 2008 r. powiatowe urzędy pracy województwa wielkopolskiego zarejestrowały 12319 bezrobotnych, tj. o 8,0% mniej niż w poprzednim miesiącu i o 13,8% mniej niż w maju 2007 r. Ponad 70% spośród nich poprzednio pracowało. Po raz pierwszy do ewidencji bezrobotnych trafiło 3099 osób (o 15,5% więcej niż w kwietniu br.), natomiast 9220 osób (o 13,9% mniej niż przed miesiącem) ujęto w rejestrze po raz kolejny. Z ewidencji bezrobotnych w maju br. wyłączono 18058 osób (o 14,2% mniej niż w kwietniu br.), w tym 41,0% wskutek podjęcia przez nie pracy. Według stanu w końcu maja 2008 r., rejestr bezrobotnych w województwie wielkopolskim obejmował 93745 osób, tj. o 5,8% mniej niż przed miesiącem i o 32,3% mniej niż przed rokiem. Prawo do zasiłku miało 14636 osób, czyli 15,6% ogółu bezrobotnych. Nadal istotnym problemem pozostaje zjawisko długotrwałego bezrobocia, chociaż w porównaniu z poprzednim miesiącem liczba osób, które w okresie ostatnich 2 lat pozostawały bez pracy łącznie ponad 12 miesięcy zmniejszyła się o 7,4% a ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych spadł o 1 punkt -3-
procentowy i wyniósł 55,0%. Wśród bezrobotnych kobiet 18,7% stanowiły osoby, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka (wobec 19,0% przed miesiącem). Udział osób bez kwalifikacji zawodowych wyniósł 27,8% (spadek o 0,1 pkt. w porównaniu z kwietniem br.), a bez doświadczenia zawodowego 25,4% (wzrost o 0,7 pkt.). Kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe powiązane są często z poziomem wykształcenia; w maju br. średniego wykształcenia nie miało 59,2% ogółu bezrobotnych w Wielkopolsce (o 1,1 pkt. mniej niż w kwietniu br.). Osoby w wieku do 25 lat stanowiły 21,6% ogółu bezrobotnych (o 0,8 pkt. więcej niż przed miesiącem), a osoby powyżej 50 roku życia 20,5% (o 0,1 pkt. mniej niż w kwietniu br.). W maju 2008 r. powiatowe urzędy pracy w Wielkopolsce przedstawiły łącznie 7904 propozycje zatrudnienia, tj. o 2,0% mniej niż przed miesiącem. Oferty te obejmowały 808 propozycji odbycia stażu, 376 miejsc przygotowania zawodowego, 291 propozycji udziału w pracach społecznoużytecznych, 213 ofert dla osób niepełnosprawnych oraz 142 oferty dla absolwentów (w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki). W końcu maja 2008 r. powiatowe urzędy pracy w Wielkopolsce dysponowały propozycjami zatrudnienia dla 5675 osób, co oznacza, że na 1 ofertę przypadało 17 bezrobotnych, tj. o 2 osoby mniej niż w kwietniu br. 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 % STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO Stan w końcu miesiąca Polska Wielkopolska III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 W maju 2008 r. stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie wielkopolskim zmniejszyła się o 0,4 pkt. i wyniosła 6,6%, utrzymując 1. lokatę w kraju. Wskaźnik krajowy w ciągu miesiąca zmalał o 0,5 pkt., osiągając 10,0%. Podobnie jak w poprzednich miesiącach, za Wielkopolską uplasowały się województwa: śląskie, gdzie stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 7,7% (spadek o 0,5 pkt.), małopolskie (7,8%; spadek o 0,3 pkt.) oraz mazowieckie (8,2%; spadek o 0,3 pkt.). W maju 2008 r. wydatki Funduszu Pracy w województwie wielkopolskim wyniosły 24,2 mln zł. Na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych rozdysponowano 9,9 mln zł, czyli 41,0% ogólnej kwoty. Na realizację programu promocji zatrudnienia, z którego skorzystało 11,6 tys. osób, samorządy powiatów w Wielkopolsce wydały w sumie 12,7 mln zł, czyli 52,2% ogółu wydatków Funduszu Pracy. W ramach tego programu 5,3 mln zł (42,2%) przeznaczono na wypłatę stypendiów i składek na ubezpieczenia społeczne, 3,3 mln zł (25,7%) na podjęcie działalności gospodarczej, 2,1 mln zł (16,4%) na refundację kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla bezrobotnego, 0,7 mln zł (5,8%) na pokrycie kosztów szkoleń, a 0,6 mln zł (4,8%) na prace interwencyjne. W ogólnej kwocie wydatków Funduszu Pracy w województwie wielkopolskim, rozdysponowanych w maju 2008 r., 24,7% dotyczyło bezrobotnych do 25 roku życia, a 2,8% osób powyżej 50 roku życia (w ramach programu promocji zatrudnienia te udziały wyniosły, odpowiednio: 47,3% i 5,5%). -4-
STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO WEDŁUG POWIATÓW W 2008 R. Stan w końcu maja złotowski 15,8% pilski 9,6% Polska 10,0% -5- czarnkowsko- -trzcianecki 10,8% chodzieski 10,7% wągrowiecki 13,8% międzychodzki 6,9% szamotulski 8,0% obornicki 7,9% gnieźnieński 10,6% nowotomyski 4,2% grodziski 4,4% Poznań 2,0% poznański 2,1% średzki 9,7% wrzesiński 11,0% słupecki 13,4% koniński 14,1% Konin 8,9% kolski 15,0% wolsztyński 4,0% kościański 5,0% leszczyński 5,5% Leszno 5,2% śremski 5,3% gostyński 11,6% rawicki 6,9% jarociński 11,4% krotoszyński 9,6% pleszewski 10,2% ostrowski 8,0% kaliski 5,8% Kalisz 5,5% turecki 7,9% Województwo wielkopolskie 6,6% ostrzeszowski 5,0% W procentach kępiński 2,8% 3,0 i mniej 3,1 6,0 6,1 9,0 9,1 12,0 12,1 15,0 15,1 i więcej
WYNAGRODZENIA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w województwie wielkopolskim w maju 2008 r. wyniosło 2861,95 zł i w stosunku do kwietnia br. obniżyło się o 1,5%, ale wzrosło w porównaniu z majem 2007 r. o 11,3%. W kraju przeciętne wynagrodzenie ukształtowało się w tym czasie na poziomie 3069,43 zł, tj. o 2,2% niższym od notowanego przed miesiącem, ale o 10,5% wyższym aniżeli przed rokiem. DYNAMIKA PRZECIĘTNEGO MIESIĘCZNEGO WYNAGRODZENIA BRUTTO W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW (przeciętna miesięczna 2000 = 100) 160 155 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 % Polska Wielkopolska III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Podobnie jak w poprzednich miesiącach, w maju 2008 r. najwyższe wynagrodzenie otrzymali zatrudnieni w sekcjach Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę (o 43,3% wyższe od średniej wojewódzkiej) oraz Górnictwo (o 31,9% wyższe od średniej). Na stosunkowo niskim poziomie utrzymywała się natomiast płaca zatrudnionych w sekcji Hotele i restauracje (o 35,1% niższa od średniej wojewódzkiej). -6-
PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIE BRUTTO W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW W MAJU 2008 R. (średnia wojewódzka = 100) Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę Górnictwo Budownictwo Obsługa nieruchomości i firm Transport, gospodarka magazynowa i łączność Przetwórstwo przemysłowe Handel i naprawy Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała Hotele i restauracje %-40-30 -20-10 0 10 20 30 40 50% W maju 2008 r. stosunkowo najlepiej wynagradzani byli zatrudnieni w działach: informatyka (ponad 2-krotnie więcej od średniej płacy w województwie), produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 54,4% więcej od średniej), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 54,1% więcej od średniej), produkcja wyrobów chemicznych (o 41,1% więcej od średniej), górnictwo węgla kamiennego i brunatnego; wydobywanie torfu (o 35,5% więcej od średniej) oraz produkcja maszyn biurowych i komputerów (o 33,7% więcej od średniej). Najniższe wynagrodzenia zanotowano w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją skór wyprawionych i wyrobów z nich (o 51,4% niższe od średniej dla województwa), produkcją odzieży i wyrobów futrzarskich (o 43,5% niższe od średniej) oraz produkcją sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych (o 40,0% niższe od średniej). W porównaniu z majem 2007 r. najbardziej zwiększyło się wynagrodzenie w działach: pozostałe usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (wzrost przeciętnej płacy o 24,7%, przy wzroście zatrudnienia o 5,3%), poczta i telekomunikacja (o 23,9%, przy wzroście zatrudnienia o 15,3%), pozostała działalność usługowa (o 20,7%, przy spadku zatrudnienia o 2,9%), produkcja wyrobów chemicznych (o 18,8%, przy spadku zatrudnienia o 6,6%), produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 17,5%, przy wzroście zatrudnienia o 8,1%), górnictwo węgla kamiennego i brunatnego; wydobywanie torfu (o 17,2%, przy spadku zatrudnienia o 5,0%), produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich (o 16,0%, przy spadku zatrudnienia o 6,8%), a także handel detaliczny oraz naprawa artykułów użytku osobistego i domowego (o 15,6%, przy wzroście zatrudnienia o 19,2%). Spadek wynagrodzeń dotyczył w tym czasie produkcji maszyn biurowych i komputerów (o 15,6%, przy spadku -7-
zatrudnienia o 5,5%) oraz produkcji maszyn i aparatury elektrycznej (o 10,8%, przy wzroście zatrudnienia o 8,8%). W okresie styczeń-maj 2008 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się na poziomie 2817,47 zł i było o 12,8% wyższe od notowanego przed rokiem. W kraju przeciętna płaca wyniosła w tym czasie 3079,76 zł i w stosunku analogicznego okresu 2007 r. wzrosła o 11,7%. CENY NA RYNKU ROLNYM W maju 2008 r. na wielkopolskim rynku rolnym odnotowano nieznaczny ruch cen w porównaniu z poprzednim miesiącem. W skupie spadły ceny zbóż, ziemniaków, bydła oraz mleka (przy wzroście cen trzody chlewnej i drobiu), natomiast na targowiskach zanotowano wzrost cen większości produktów rolnych objętych obserwacją, z wyjątkiem ziemniaków jadalnych oraz jałówek 1-rocznych. Ceny tych produktów rolnych były niższe także w odniesieniu do maja ub.r. W maju 2008 r. za 1 dt pszenicy w wielkopolskim skupie płacono 87,70 zł, czyli o 6,2% mniej niż w kwietniu br., ale o 44,1% więcej niż przed rokiem (w kraju cena 1 dt pszenicy w skupie wyniosła 86,46 zł, tj. o 6,2% mniej niż przed miesiącem, ale o 41,5% więcej niż w maju 2007 r.). Cena targowiskowa pszenicy kształtowała się w tym czasie na poziomie 103,11 zł z 1 dt, tj. o 0,3% wyższym niż w kwietniu br. i o 38,2% wyższym niż przed rokiem (w kraju średnia cena pszenicy uzyskiwana przez rolników na targowiskach wyniosła 93,81 zł za 1 dt, tj. o 0,9% mniej niż przed miesiącem, ale o 26,9% więcej niż w maju 2007 r.). Cena żyta w skupie w maju 2008 r. w województwie wielkopolskim wyniosła 71,96 zł, co w stosunku do kwietnia br. oznacza spadek o 2,5%, a w porównaniu z majem ub.r. wzrost o 30,2% (w kraju cena skupu żyta kształtowała się na poziomie 71,90 zł; odpowiednio: spadek o 2,4% i wzrost o 23,4%). Cena targowiskowa żyta w Wielkopolsce w ciągu miesiąca wzrosła o 1,4%, a w odniesieniu do maja 2007 r. o 27,4% i osiągnęła 86,25 zł za 1 dt (w kraju 78,29 zł za 1 dt; wzrost, odpowiednio: o 1,4% i o 19,8%). Za 1 dt jęczmienia na wielkopolskich targowiskach w maju 2008 r. płacono 98,33 zł, tj. o 1,4% więcej niż przed miesiącem i o 33,6% więcej niż przed rokiem (w kraju 88,13 zł za 1 dt; odpowiednio: spadek o 0,5% i wzrost o 24,9%). Targowiskowa cena owsa w ciągu miesiąca zwiększyła się o 1,9%, a w skali roku o 29,8% i w maju 2008 r. wyniosła 99,77 zł za 1 dt (w kraju 78,66 zł za 1 dt; odpowiednio: spadek o 2,0% i wzrost o 17,2%). Cena ziemniaków jadalnych na wielkopolskich targowiskach w maju br. ukształtowała się na poziomie 59,56 zł za 1dt, tj. o 3,2% poniżej ceny kwietniowej i o 63,8% niżej aniżeli przed rokiem (w kraju za 1 dt ziemniaków płacono w tym czasie średnio 54,16 zł, tj. o 1,6% mniej niż przed miesiącem i o 60,5% mniej niż w maju 2007 r.). W maju 2008 r. w województwie wielkopolskim zanotowano wzrost cen skupu żywca rzeźnego, z wyjątkiem bydła. W porównaniu z kwietniem br. cena trzody chlewnej wzrosła o 10,4%, a w odniesieniu do maja ub.r. o 24,6%, natomiast cena drobiu zwiększyła się, odpowiednio: o 10,2% i o 10,0%% (w kraju za żywiec wieprzowy płacono więcej, odpowiednio: o 10,7% i o 24,7%, a za drób, odpowiednio: o 4,0% i o 4,2%). Cena skupu bydła w ciągu miesiąca obniżyła się o 0,4%, ale w skali roku wzrosła o 9,5% (w kraju zanotowano wzrost, odpowiednio: o 0,8% i o 3,6%). Cena 1 hl mleka w skupie w maju 2008 r. w Wielkopolsce wyniosła 107,09 zł i była o 4,4% niższa aniżeli w kwietniu br., ale o 8,7% wyższa od uzyskanej przed rokiem (w kraju za 1 hl mleka płacono średnio 104,97 zł;, tj. o 5,4% mniej niż przed miesiącem, ale o 6,5% więcej niż w maju 2007 r.). -8-
Za prosię na chów na wielkopolskich targowiskach w maju 2008 r. płacono średnio 66,86 zł. W porównaniu z poprzednim miesiącem cena prosiąt wzrosła o 4,2%, jednak była o 10,0% niższa aniżeli przed rokiem. W kraju za prosię w obrocie targowiskowym płacono średnio 82,38 zł za 1 sztukę, tj. o 7,4% więcej niż przed miesiącem, ale o 1,6% mniej niż w maju 2007 r. W porównaniu z poprzednim miesiącem w maju 2008 r. poprawiła się relacja cen skupu żywca wieprzowego do targowiskowych cen żyta (wzrost z 4,2 do 4,6; w kraju z 4,7 do 5,1), a także relacja cen skupu żywca wieprzowego do targowiskowych cen jęczmienia (odpowiednio z 3,7 do 4,1; w kraju z 4,1 do 4,6). SKUP PRODUKTÓW ROLNYCH W maju 2008 r. od producentów z terenu województwa wielkopolskiego skupiono łącznie 23,4 tys. ton zbóż, tj. średnio o 16,0% mniej niż przed miesiącem, ale o 13,4% więcej niż przed rokiem (w kraju skup zbóż wyniósł 162,9 tys. ton, tj. mniej, odpowiednio: o 21,4% i o 8,5%). Skup pszenicy był o 6,3% mniejszy niż kwietniu br., ale o 34,6% większy niż przed rokiem, natomiast skup żyta zmniejszył się w ciągu miesiąca o 45,4%, a w porównaniu z majem 2007 r. o 8,2%. Skup żywca rzeźnego (w przeliczeniu na mięso) w maju 2008 r. objął 40,5 tys. ton bydła, cieląt, trzody chlewnej, owiec, koni i drobiu. Jego rozmiary były średnio o 9,0% mniejsze w porównaniu z kwietniem br., ale nieco większe (o 1,4%) niż przed rokiem (w kraju 179,2 tys. ton; mniej, odpowiednio: o 7,9% i o 4,7%). Skup żywca wołowego (łącznie z cielęcym) obniżył się o 5,1% w stosunku do poprzedniego miesiąca i o 3,2% w relacji do maja 2007 r. Żywca wieprzowego skupiono mniej, odpowiednio: o 15,7% i o 4,5%, natomiast skup drobiu okazał się o 2,1% większy niż w kwietniu br. i o 12,8% większy niż w maju ub.r. Majowy skup mleka w województwie wielkopolskim wyniósł 103069 tys. litrów i był o 5,8% większy niż przed miesiącem, a o 4,7% większy od notowanego w maju 2007 r. (w kraju o 2,3% więcej w porównaniu z kwietniem br. i o 13,7% w odniesieniu do maja ub.r.) MIESZKANIA Według wstępnych danych, w maju 2008 r. w województwie wielkopolskim oddano do użytkowania 1424 mieszkania, tj. o 36,9% więcej niż w kwietniu br. i o 67,3% więcej niż przed rokiem. W kraju przekazano w tym czasie 10656 mieszkań, czyli o 12,7% mniej niż przed miesiącem, ale o 26,7% więcej niż w maju 2007 r. Od początku 2008 r. w województwie wielkopolskim oddano do użytkowania 6121 mieszkań, tj. o 31,1% więcej niż w okresie styczeń-maj 2007 r. (w kraju 57777 mieszkań, tj. o 30,9% więcej niż przed rokiem). W Wielkopolsce wyraźna jest dominacja dwóch form budownictwa. Najwięcej mieszkań powstaje w ramach budownictwa indywidualnego; w okresie styczeń-maj 2008 r. do użytkowania oddano 3465 takich mieszkań, tj. o 16,6% więcej niż przed rokiem. W ogólnej liczbie mieszkań przekazanych do eksploatacji stanowiły one 56,6%, tj. o 7,1 pkt. mniej niż w okresie styczeńmaj 2007 r. (w kraju 50,3%). Z przeznaczeniem na sprzedaż lub wynajem od początku roku wybudowano 2145 mieszkań, czyli o 59,0% więcej niż w okresie styczeń-maj ub.r. Udział tej formy budownictwa ukształtował się na poziomie 35,0%, tj. o 6,1 pkt. wyżej niż przed rokiem (w kraju mieszkania budowane na sprzedaż lub wynajem stanowiły 40,6%). -9-
DYNAMIKA MIESZKAŃ ODDANYCH DO UŻYTKOWANIA (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) % 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 Polska Wielkopolska I-VI I-XII I-VI I-XII I-VI I-XII I-VI I-XII I-VI I-XII I-VI I-XII I-VI I-XII 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Ogólna powierzchnia mieszkań oddanych do użytkowania w Wielkopolsce w okresie styczeń-maj 2008 r. wyniosła 667145 m 2 i była o 26,6% większa niż w analogicznym okresie 2007 r. Nowo oddane mieszkanie miało tu przeciętnie 109,0 m 2. W budownictwie indywidualnym przeciętna powierzchnia mieszkania wynosiła 140,4 m 2, a w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem 71,2 m 2. Od początku 2008 r. w województwie wielkopolskim wydano pozwolenia na realizację 7418 mieszkań (w tym 4919 w budownictwie indywidualnym i 1998 na sprzedaż lub wynajem), czyli o 5,0% więcej niż w okresie styczeń-maj 2007 r. Rozpoczęto budowę 6024 mieszkań, tj. nieco mniej (o 0,5%) niż przed rokiem. PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO Przychody ze sprzedaży produkcji i usług, uzyskane przez wielkopolskie przedsiębiorstwa przemysłowe w maju 2008 r., zamknęły się kwotą 7458,7 mln zł (w bieżących cenach bazowych), tj. o 8,4% (licząc w cenach stałych) niższą aniżeli w kwietniu br., ale nieco wyższą (o 1,8%) od uzyskanej przed rokiem. Według wstępnych danych, w kraju wartość produkcji przemysłowej sprzedanej w maju 2008 r. była o 8,5% mniejsza niż przed miesiącem, ale o 2,3% większa niż przed rokiem. Przyjęcie przeciętnego miesięcznego poziomu sprzedaży w roku 2000 jako podstawy do porównań, pozwala zaobserwować tak w Wielkopolsce jak i w kraju utrzymywanie się tendencji wzrostowej, jednak w województwie wielkopolskim tempo wzrostu jest większe od średniej ogólnopolskiej; w maju 2008 r. wskaźnik dynamiki wyniósł tu 178,8% wobec 160,8% w kraju. -10-
DYNAMIKA PRODUKCJI SPRZEDANEJ PRZEMYSŁU (przeciętna miesięczna 2000 = 100; ceny stałe) 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 % Polska Wielkopolska III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Większość działów przemysłu w Wielkopolsce odnotowała wzrost sprzedaży w porównaniu z majem 2007 r. Największą dynamikę wykazały przedsiębiorstwa, których podstawowym rodzajem działalności były: produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków (wzrost o 85,9%) oraz produkcja maszyn biurowych i komputerów (o 65,5%). Spadek produkcji odnotowały w tym czasie m.in. przedsiębiorstwa z działów: włókiennictwo (o 24,1%), przetwarzanie odpadów (o 24,0%), pozostałe górnictwo (o 15,3%), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 14,7%) oraz produkcja metali (o 10,2%). W maju 2008 r. produkcję przemysłową w Wielkopolsce zdominowało 10 działów. Przedsiębiorstwa z tych działów, skupiając 75,2% ogółu zatrudnionych w przemyśle, zrealizowały 83,7% wartości produkcji sprzedanej całego województwa. Największy wkład w wielkość przychodu ze sprzedaży produkcji przemysłowej miały przedsiębiorstwa produkujące artykuły spożywcze i napoje (29,4%; w porównaniu z kwietniem br. wzrost udziału o 2,1 pkt.) oraz pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (15,2%; spadek o 0,7 pkt.). Stosunkowo duża część przychodu pochodziła ponadto z działów: produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych (6,5%; wzrost o 0,2 pkt.), produkcja mebli; pozostała działalność produkcyjna (6,1%; spadek o 0,5 pkt.), produkcja wyrobów z metali (5,1%; podobnie jak przed miesiącem), produkcja maszyn i aparatury elektrycznej (4,8%; spadek o 0,8 pkt.), produkcja wyrobów chemicznych (4,8%; wzrost o 0,1 pkt.), produkcja maszyn i urządzeń (4,5%; spadek o 0,4 pkt.), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (4,3%; podobnie jak przed miesiącem) oraz produkcja drewna i wyrobów z drewna (3,2%; spadek o 0,1 pkt.). Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług, przeliczony na 1 zatrudnionego w przemyśle Wielkopolski, w maju 2008 r. wyniósł 23,6 tys. zł (w bieżących cenach bazowych) i był o 2,2% (licząc w cenach stałych) mniejszy niż przed rokiem. Stosunkowo wysoka wydajność pracy charakteryzowała przedsiębiorstwa produkujące wyroby chemiczne, a także pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy, gdzie wskaźnik był 2-krotnie większy od średniej wojewódzkiej. W porównaniu z majem 2007 r. największy wzrost przychodu 1 zatrudnionego odnotowały przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją maszyn biurowych i komputerów (o 75,2%) oraz produkcją instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków (o 53,2%) W okresie styczeń-maj 2008 r. wielkopolskie przedsiębiorstwa przemysłowe sprzedały swą produkcję za kwotę 38968,4 mln zł, tj. o 6,5% większą niż przed rokiem (w kraju wzrost o 8,6%). -11-
* * * W maju 2008 r. wielkopolskie przedsiębiorstwa budowlane sprzedały produkcję i usługi za kwotę 1136,2 mln zł (w cenach bieżących), tj. o 6,1% większą niż w kwietniu br. i o 33,3% większą niż przed rokiem. Przychód ze sprzedaży wyrobów i usług, przeliczony na 1 zatrudnionego w budownictwie, w maju 2008 r. wyniósł 27,9 tys. zł, tj. o 6,0% więcej niż w przed miesiącem i o 18,7% więcej niż w maju ub.r. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w maju 2008 r. przyniosła przychód w kwocie 595,1 mln zł (w cenach bieżących), co w porównaniu z poprzednim miesiącem oznacza wzrost jej wartości o 9,5%, a w odniesieniu do maja 2007 r. o 20,7%. W ogólnej kwocie przychodów sekcji Budownictwo, uzyskanych w maju 2008 r. w województwie wielkopolskim, produkcja budowlanomontażowa stanowiła 52,4%, tj. o 1,6 pkt. więcej niż przed miesiącem, ale o 5,5 pkt. mniej niż przed rokiem. 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 % DYNAMIKA PRODUKCJI BUDOWLANO-MONTAŻOWEJ (analogiczny okres roku poprzedniego = 100; ceny bieżące) Polska Wielkopolska III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III VI IX XII III 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Wartość produkcji sprzedanej przez wielkopolskie przedsiębiorstwa budowlane w okresie styczeńmaj 2008 r. wyniosła 4801,5 mln zł i o 35,5% przekroczyła sumę uzyskaną z jej sprzedaży przed rokiem. Na 1 zatrudnionego w budownictwie przypadało średnio 119,6 tys. zł, tj. o 20,1% więcej niż w okresie styczeń-maj 2007 r. Produkcja budowlano-montażowa w kwocie 2354,3 mln zł zrealizowana w okresie pięciu miesięcy 2008 r. stanowiła 49,0% przychodu sekcji Budownictwo, tj. o 5,3 pkt. mniej niż przed rokiem. Wartość tej produkcji zwiększyła się w ciągu roku o 22,3%. HANDEL W maju 2008 r. w punktach sprzedaży detalicznej wielkopolskie przedsiębiorstwa sprzedały towary o łącznej wartości 4109,9 mln zł, tj. o 4,3% mniejszej niż przed miesiącem, ale o 19,0% większej niż przed rokiem (w kraju zanotowano, odpowiednio: spadek o 1,9% i wzrost o 14,9%). W ciągu roku stosunkowo najbardziej wzrosła wartość sprzedaży prasy, książek oraz pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (2,5-krotny wzrost), a także farmaceutyków, kosmetyków i sprzętu ortopedycznego (o 34,7%). W skali kraju największy wzrost dotyczył sprzedaży mebli, sprzętu RTV i AGD (o 35,7%) oraz włókna, odzieży i obuwia (o 25,3%). Wartość sprzedaży detalicznej, zrealizowanej w Wielkopolsce od początku 2008 r., wyniosła 19852,3 mln zł, tj. o 23,3% więcej niż w okresie styczeń-maj 2007 r. (w kraju więcej o 18,1%). -12-
Obroty hurtowe wielkopolskich jednostek handlowych w maju 2008 r. zamknęły się kwotą 5359,4 mln zł, tj. o 7,0% mniejszą niż przed miesiącem, ale o 4,0% większą niż przed rokiem (w kraju, odpowiednio: spadek o 7,4% i wzrost o 5,8%). Wartość sprzedaży hurtowej jednostek handlowych, zrealizowanej w okresie styczeń-maj 2008 r., wyniosła 26681,4 mln zł, tj. o 12,8% więcej niż w analogicznym okresie ub.r. (w kraju, odpowiednio więcej o 12,5%). Obroty hurtowe przedsiębiorstw, dla których podstawowym rodzajem działalności jest hurt i komis, w okresie styczeń-maj 2008 r. ukształtowały się na poziomie o 12,4% wyższym aniżeli przed rokiem. Największy wzrost dotyczył sprzedaży hurtowej płodów rolnych i żywych zwierząt (o 48,2%). -13-
WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM WYSZCZEGÓLNIENIE A 2007 r., B 2008 r. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ludność a (w tys. osób)... A.. 3380,2.. 3382,2.. 3385,8.. 3386,9 B..... Bezrobotni zarejestrowani a (w tys. osób)... A 172,8 169,8 161,7 149,8 138,5 130,8 127,4 123,4 117,1 112,1 111,6 112,8 B 117,7 112,8 107,1 99,5 93,7 Stopa bezrobocia ab (w %)... A 11,9 11,7 11,2 10,4 9,7 9,2 9,0 8,7 8,3 7,9 7,9 8,0 B 8,2 7,9 7,5 7,0 6,6 Oferty pracy (w ciągu miesiąca)... A 8690 8487 10547 11275 11453 10208 10082 10429 9963 9840 6593 4107 B 6752 7434 8024 8065 7904 Liczba bezrobotnych na 1 ofertę pracy a... A 38 33 28 23 19 19 18 18 18 17 24 35 B 25 23 20 19 17 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw c w tys. osób... A 530,3 533,3 534,9 537,1 538,7 541,4 542,8 546,6 549,1 552,9 555,4 556,7 B 569,3 573,3 574,2 575,2 575,7 poprzedni miesiąc=100... A 101,2 100,6 100,3 100,4 100,3 100,5 100,3 100,7 100,5 100,7 100,4 100,2 B 102,3 100,7 100,2 100,2 100,1 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 104,1 104,9 104,4 104,6 104,8 105,3 105,6 105,9 106,0 106,6 106,6 106,3 B 107,4 107,5 107,3 107,1 106,9 Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw c w zł... A 2424,95 2377,60 2573,37 2521,13 2571,00 2654,75 2625,82 2648,32 2622,06 2684,10 2820,49 2804,48 B 2716,47 2712,65 2848,59 2906,46 2861,95 poprzedni miesiąc=100... A 94,5 98,0 108,2 98,0 102,0 103,3 98,9 100,9 99,0 102,4 105,1 99,4 B 96,9 99,9 105,0 102,0 98,5 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 109,5 108,5 109,8 109,8 110,0 112,9 110,9 112,1 111,5 112,3 112,3 109,2 B 112,0 114,1 110,7 115,3 111,3 Mieszkania oddane do użytkowania... A 1101 1176 845 695 851 833 1007 1599 1350 1530 1308 1931 B 1318 935 1404 1040 1424 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 133,9 167,8 113,9 111,6 101,3 122,7 132,5 140,3 139,8 137,5 153,3 147,4 B 119,7 79,5 166,2 149,6 167,3 Nakłady inwestycyjne d (ceny bieżące) w tys. zł... A..... 2993753.. 4911709.. 7623084 B..... analogiczny okres poprzedniego roku =100... A..... 119,9.. 113,9.. 110,4 B..... Produkcja sprzedana przemysłu c (w cenach stałych): poprzedni miesiąc=100... A 100,9 94,4 114,6 89,2 102,9 100,6 96,4 103,4 102,8 107,8 96,5 87,0 B 109,2 98,3 102,7 104,0 91,6 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 113,2 105,8 104,5 106,3 105,2 101,0 105,2 106,2 100,5 106,4 104,1 97,1 B 105,8 109,4 96,8 112,5 101,8 Produkcja budowlano-montażowa c (w cenach bieżących): poprzedni miesiąc=100... A 26,7 124,2 133,6 115,2 111,4 113,3 95,7 108,3 119,6 121,2 73,1 187,3 B 17,4 200,5 112,7 120,6 109,5 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 121,3 168,0 118,4 139,1 129,3 118,3 125,7 125,9 122,1 122,7 115,9 132,1 B 86,1 138,9 117,2 122,8 120,7 Sprzedaż detaliczna towarów c (w cenach bieżących): poprzedni miesiąc=100... A 77,9 101,3 118,2 102,5 98,7 104,3 102,1 100,1 96,4 109,2 97,0 117,2 B 80,9 101,1 121,9 97,7 95,7 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 123,7 125,1 126,1 124,6 124,6 125,5 122,5 125,3 120,3 127,3 128,4 120,5 B 125,1 124,8 128,7 122,7 119,0 a Stan w końcu okresu. b Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo. c W przedsiębiorstwach z większą od 9 liczbą pracujących. d W przedsiębiorstwach z większą od 49 liczbą pracujących; dane za okresy narastające (I-VI, I-IX, I-XII). - 14 -
WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM WYSZCZEGÓLNIENIE A 2007 r., B 2008 r. Wskaźnik cen: towarów i usług konsumpcyjnych a : I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII analogiczny okres poprzedniego roku=100... A.. 101,8.. 102,4.. 101,8.. 103,7 B.. 104,6.. skupu ziarna zbóż: (dok.) poprzedni miesiąc=100... A 115,1 103,2 99,2 96,9 97,3 96,7 99,7 114,5 124,3 98,9 97,7 96,8 B 107,9 103,7 101,9 102,2 96,5 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 167,1 169,2 163,5 156,8 146,8 140,5 150,2 156,0 163,8 158,8 149,0 142,7 B 133,8 134,4 137,9 145,5 144,3 skupu żywca rzeźnego wołowego: poprzedni miesiąc=100... A 104,8 101,7 98,2 98,4 95,1 99,4 100,0 108,2 101,6 96,7 96,6 101,1 B 103,8 102,6 98,2 101,9 99,6 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 103,4 99,5 96,5 94,2 89,3 87,9 91,1 103,0 101,1 98,4 100,2 101,0 B 100,0 100,9 100,9 104,5 109,5 skupu żywca rzeźnego wieprzowego: poprzedni miesiąc=100... A 96,8 104,2 100,9 98,9 97,7 110,1 112,0 102,6 100,3 88,0 91,1 101,3 B 103,8 94,5 111,5 100,1 110,4 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... A 92,6 102,7 98,7 97,9 94,2 98,5 100,7 93,4 99,0 96,3 95,9 101,3 B 108,8 98,7 109,0 110,3 124,6 Relacje cen skupu b żywca wieprzowego A 5,3 4,9 4,8 4,8 4,7 5,2 6,0 6,2 5,6 4,6 4,2 4,3 do cen targowiskowych 1 kg żyta B 4,4 4,0 4,3 4,2 4,6 Wskaźnik rentowności obrotu w przedsiębiorstwach c brutto d (w %)... A.. 5,6.. 5,4.. 5,5.. 5,3 B.. 5,2.. netto e (w %)... A.. 4,6.. 4,5.. 4,5.. 4,7 B.. 4,1.. Podmioty gospodarki narodowej f... A.. 345533.. 346368.. 349027.. 352236 B.. 353682.. w tym spółki handlowe... A.. 21997.. 22385.. 22732.. 23095 B.. 23503.. w tym z udziałem kapitału zagranicznego... A.. 5225.. 5312.. 5392.. 5456 B.. 5542.. a W kwartale. b Ceny bieżące bez VAT. c Z większą od 49 liczbą pracujących; dane za okresy narastające (I-III, I-VI, I-IX, I-XII). d Relacja wyniku finansowego brutto do przychodów z całokształtu działalności. e Relacja wyniku finansowego netto do przychodów z całokształtu działalności. f W rejestrze REGON, bez rolników indywidualnych; stan w końcu okresu. - 15 -