POLSKA ASOCJACJA EKOLOGII KRAJOBRAZU POLISH ASSOCIATION FOR LANDSCAPE ECOLOGY UNIWERSYTET WROCŁAWSKI UNIVERSITY OF WROCLAW INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPMENT Struktura przestrzenno funkcjonalna krajobrazu Pod redakcją Adolfa Szponara, Sylwii Horskiej Schwarz The spatial functional structure of landscape Edited by Adolf Szponar, Sylwia Horska Schwarz PROBLEMY EKOLOGII KRAJOBRAZU TOM XVII THE PROBLEMS OF LANDSCAPE ECOLOGY VOLUME XVII Wrocław 2005
Recenzent: dr hab. Krystyna German Uniwersytet Jagielloński, Kraków Reviewer: dr hab. Krystyna German Jagiellonski University, Krakow Copyright 2005 by Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski ISBN 83-921524-2-5 Projekt okładki i skład komputerowy: Sylwia Horska Schwarz The cover project and computer typesetting: Sylwia Horska Schwarz Projekt logo PAEK: Andrzej Dąbrowski PALE logo project: Andrzej Dąbrowski Fotografie na okładce: The photos of the cover: Aleksandra Nawrocik (Tatry) Hubert Schwarz (Góry Kamienne, zachód słońca) Sylwia Horska Schwarz (pozostałe) Tłumaczenia streszczeń na język angielski: autorzy artykułów Druk: Drukarnia Meffisto, ul. Kościuszki 34, 50-012 Wrocław
SPIS TREŚCI Andrzej Richling.7-9 Z problematyki przyrodniczego podziału przestrzeni Część I Zagadnienia metodyczne i metodologiczne Zbigniew Borkowski...12-18 Filozoficzne i socjologiczne uwarunkowania kształtowania fizjonomii krajobrazu Philosophical and sociological conditions of landscape physiognomy forming T.J. Chmielewski, T. Mieczan, M. Kolejko, M. Tarnowska Kukuryk....19-33 Problemy odwzorowania struktury przestrzennej i funkcjonowania krajobrazów hydrogenicznych Problems with modeling of hydrogenic landscape spatial structure and function Marian Drużkowski.34-41 Kartograficzne i teledetekcyjne dane i metadane w badaniach nad krajobrazem Cartographical and remote sensing data and metadata in the landscape studies Gregory Isachenko..42-51 Studies of landscape dynamics in North - Western Russia: basic results and environmental applications Sylwia Kulczyk.....52-59 Waloryzacja przestrzeni miejskiej z wykorzystaniem systemu Green Map Valorisation of urban space using Green Map System Mariusz Kistowski...60-70 Przegląd wybranych podejść metodycznych w zakresie wpływu antropopresji na środowisko przyrodnicze Reviev of chosen methods of analysis and assessment of human environmental impacts (particularly concerning land use) Urszula Myga Piątek...71-77 Historia, metody i źródła badań krajobrazów kulturowych History, methods and resources of cultural landscapes research Anna Paprzycka...78-83 Kryteria typologii i oceny krajobrazu kulturowego Criteria of Typology and Evaluation of the Cultural Landscape Adolf Szponar..84-89 Facja jako podstawowa jednostka w układzie hierarchicznym geokompleksu krajobrazowego Facia as a basic unit of landscape geocomplex
Spis treści 4 Część II Dynamika, funkcjonowanie i rozwój krajobrazu J. Balon, W. Maciejowski....92-100 Wpływ huraganowego wiatru z dnia 19 listopada 2004 na krajobraz południowego skłonu Tatr The influence of force wind from 19 th november 2004 on the landscape of southern Tatra mountain slopes Jerzy Bieroński...101-110 Zbiorniki małej retencji Small retention ponds and reservoirs the problems of functioning Sylwia Horska Schwarz..111-120 Modele struktury przestrzenno funkcjonalnej wyspy Wolin The spatial functional models of the Wolin Island Sylwia Horska Schwarz...121-130 Zmiany warunków glebowo wilgotnościowych fragmentów doliny Odry Changes of soils and moist conditions fragment of the Odra Valley Barbara Korwel Lejkowska...131-139 Próba oceny przemian struktury krajobrazu gminy Pruszcz Gdański w latach 1985-2000 w świetle uwarunkowań przyrodniczych An attempt at estimation of changes in intensity of buildings in the Pruszcz Gdanski commune from 1985 to 2000 in the aspect of environmental conditions Agnieszka Latocha.....140-151 Rozwój krajobrazu Sudetów Kłodzkich w czasach historycznych Landscape development in the Klodzkie Sudetes in the historical times A. Szponar, E. Bylińska, S. Horska Schwarz...152-158 Deforestacja Masywu Śnieżnika (Sudety Wschodnie) Deforestation of Snieżnik Massive in Sudety Mts. A. Szponar, S. Horska Schwarz.159-171 Zmiany właściwości fizyczno chemicznych gleb fragmentu doliny Białej Lądeckiej (odcinek źródliskowy) jako główna przyczyna destrukcji ekosystemów leśnych Changes of the physical and chemical soils features of the fragment of Biala Ladecka valley (spring section) as the main reason of the forest ecosystems destruction
Spis treści 5 Część III Wybrane problemy struktury i zagospodarowania krajobrazu Krzysztof Badora...174-182 Struktura krajobrazów delt rzecznych na Opolszczyźnie i ich znaczenie w regionalnym systemie ochrony przyrody Structure of landscapes of river inland deltas in the Opole region and their importance in the regional system of nature conservation Jarosław Balon...183-193 Miejsce i rola kościołów w krajobrazie polskiego Podtatrza The place and role of churches in the landscape of Polish Podtatrze region Jerzy Bieroński..194-204 Problem zieleni urządzonej w pasach drogowych w Polsce The problem of roadside vegetated strips in Poland Paweł Binkiewicz...205-215 Infrastruktura kolejowa a krajobraz na wybranych przykładach Dolnego Śląska Railway infrastructure and the landscape on the basis of selected examples from Lower Silesia Roman Cieliński.216-225 Wpływ antropopresji na charakter przemian wybranego cieku (Potoku Oliwskiego) aglomeracji gdańskiej The man s influence on character of alternatively of chosen water - course of Gdańsk agglomeration Mojmír Hrádek..226-231 Changes in the channels and floodplains of Sudetic rivers in the Morava river basin after the flood in july 1997 Janusz Kida, Zdzisław Jary..232-243 Krajobrazy lessowe południowo zachodniej Polski The loess landscapes in the south west of Poland Grażyna Kidawska...244-248 Wpływ zjawiska miejskiej wyspy ciepła na rozmieszczenie stanowisk powojnika pnącego (Clematis vitabla L.) Influence of the urban heat island on distribution of traveller s joy (Clematis vitalba L.) in Wrocław
Spis treści 6 Bartosz Korabiewski.249-256 Ślady działalności antropogenicznej w środowisku wodnym w dorzeczu górnej Kwisy The trace of human activity in water sediments in the upper Kwisa catchments Rafał Kot...257-271 Ocena bioróżnorodności klimatu na przykładzie fordońskiego odcinka doliny dolnej Wisły i jej otoczenia w skali 1: 25 000 The evaluation of the climate geodiversity on the example of the Fordon part of the Lower Vistula Valley and its environs on 1 : 25 000 scale Alina Kowalczyk Juśko.. 272-282 Szanse i zagrożenia zachowania różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich Opportunities and threats for diversity preserving on rural areas Izabela Krzak. 283-287 Zagospodarowanie poprzemysłowych krakowskiej fabryki sody SOLVAY Post-industry reclamation of Cracow Soda Industry Solvay Mariusz Krzak...288-297 Uwarunkowania rozwoju turystycznego w dolinie wulkanów w południowym Peru Conditions of tourist movement in the Valley of the Volcanoes in Southern Peru Iwona Szumacher... 298-307 Parki miejskie jako obiekt badań krajobrazowych Urban parks as an object of landscape researches