Problemy Ekologii Krajobrazu The Problems of Landscape Ecology

Transkrypt

1 Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Polish Association for Landscape Ecology Problemy Ekologii Krajobrazu The Problems of Landscape Ecology Tom XXVI Volume XXVI Problemy zagospodarowania, ochrony i monitoringu krajobrazów strefy przygranicznej Problems of planning, protection and monitoring of border landscapes Redakcja tomu / Volume edited by: Sylwia Horska-Schwarz Uniwersytet Wrocławski University of Wrocław

2 Wydawca / Published by: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu Rada Programowa Czasopisma / Programme Council of the Journal: Przewodniczący / President: Andrzej Richling Sekretarz / Secretary: Agata Cieszewska Członkowie / Members: Tadeusz Chmielewski, Marian Drużkowski, Krystyna German, Andrzej T. Jankowski, Mariusz Kistowski, Ryszard Klimko, Leon Kozacki, Maciej Pietrzak, Zbigniew Podgórski, Jerzy Solon, Adolf Szponar, Krzysztof Wojciechowski, Wiesław Ziaja Strona internetowa PAEK / Website of PALE: Redaktor Naczelny Czasopisma / Chief Editor of the Journal: Andrzej Richling Adres Redakcji Czasopisma / Editorial Office of the Journal: Krakowskie Przedmieście 30, Warszawa, Polska. Tel.: , Fax: a.richling@uw.edu.pl Redakcja tomu / Editing of Volume: Sylwia Horska-Schwarz Recenzenci naukowi tomu / Scientific reviewer(s) of volume: Jerzy Solon, Adolf Szponar Tłumaczenie / Translation: autorzy, Hubert Schwarz Skład i łamanie / Volume prepared for printing: Sylwia Horska-Schwarz, Hubert Schwarz, Magda Szefer Zdjęcie na okładkę / Photo on cover: Sylwia Horska-Schwarz Projekt logo PAEK / PALE logo Project: Andrzej Dąbrowski Publikacja dofinansowana przez / Publication sponsored by: Uniwersytet Wrocławski 2010 Uniwersytet Wrocławski, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu ISSN ISBN Wrocław

3 Spis treści Table of Contents CZĘŚĆ I: KRAJOBRAZY TRANSGRANICZNE STRATEGIE ROZWOJU REGIONÓW, PROGRAMY WSPÓŁPRACY, PLANOWANIE PRZESTRZENNE PART I: CROSS-BORDER LANDSCAPES STRATEGIES FOR DEVELOPMENT OF REGIONS, CROSS-BORDER COOPERATION PROGRAMS, SPATIAL PLANNING Marek Degórski Uwarunkowania środowiskowe systemu społeczno-ekologicznego na pograniczu polsko-niemieckim jako wewnętrznej granicy unii europejskiej Environmental conditionings of the socio-ecological system on the Polish-German borderland the internal border of the European Union 11 Sylwia Dołzbłasz Uwarunkowania przyrodnicze we współpracy transgranicznej finansowanej z funduszy UE w Polsce Environmental conditions of cross-border co-operation financed from the EU funds in Poland Mariusz Kistowski Problemy sporządzania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko dla polsko-rosyjskich obszarów przygranicznych (na przykładzie Programu współpracy transgranicznej Litwa Polska Rosja ) Issues of strategic environmental assessment compilation for Polish-Russian crossborder zone (on the example of Lithuania, Poland and Russia Cross-Border cooperation Programme ) Maja Kosieradzka Strategie rozwoju obszarów niedoinwestowanych w zakresie przejść granicznych na przykładzie Polski Wschodniej Development strategies of undercapitalized areas in terms of frontier crossing points on the example of Eastern Poland 49 Jarosław Czochański Krajobraz w systemie monitoringu planowania i rozwoju przestrzennego. Założenia do monitoringu na poziomie regionalnym. The landscape in a monitoring system of spatial planning and development. Assumptions for the regional monitoring. 59

4 Andrzej Raczyk Realizacja polityki regionalnej w zakresie ochrony środowiska i planowania przestrzennego w obszarach pogranicza na przykładzie Dolnego Śląska Environment and spatial planning within regional policy realisation in the borderland on the example of Lower Silesia Monika Wesołowska Rozwój wybranych gmin przygranicznych województwa lubelskiego w świetle badań ankietowych i dokumentów strategicznych Development of selected border communities of Lublin voivodship in the light of questionnaire survey and strategic documents 87 Katarzyna Michałowska Analiza wskaźnikowa realizacji polityki ekologicznej województw przygranicznych w latach The indicator analysis of environmental policy realization in the border voivodeship in the period CZĘŚĆ II: OCENA I MONITORING PROCESÓW KRAJOBRAZOWYCH PART II: ASSESSMENT AND MONITORING OF LANDSCAPE PROCESSES Tadeusz J. Chmielewski, Szymon Chmielewski Procesy zanikania ekosystemów jeziornych i torfowiskowych w rejonie Poleskiego Parku Narodowego od II połowy XX w. oraz perspektywy ich ochrony The process of lake and bog ecosystems disappearance in the region of Polesie National Park since the second half of XX ct. and the prospects of their protection 121 Roman Cieśliński Zróżnicowanie typologiczne i funkcjonalne jezior w polskiej strefie brzegowej południowego Bałtyku The differentiation of typology and functional lakes in the Polish south Baltic shore zone Mariusz Adynkiewicz-Piragas, Iwona Lejcuś Propozycja wykorzystania oceny hydromorfologicznej w badaniach krajobrazowych regionu pogranicza Nysy Łużyckiej The concept of applying hydromorphological assessment in the research on landscape of the Nysa Łużycka boundary region Alfred Dubicki, Mariusz Adynkiewicz-Piragas, Iwona Zdralewicz Monitoring stosunków wodnych w przekształconym krajobrazie strefy przygranicznej The water conditions monitoring in transformed landscape of Polish-German borderland. 161

5 Janusz Łach, Mateusz Rogowski, Agnieszka Rozenkiewicz Problematyka regionalizacji fizycznogeograficznej pogranicza polsko-czeskiego w Sudetach Środkowych The physicogeographical regionalization problems of Poland-Czech Republic borderland in Middle Sudetes. 171 Agnieszka Latocha Współczesne zmiany kulturowo-przyrodnicze obszarów pogranicza na przykładzie Sudetów Contemporary changes of cultural and environmental aspects of the borderland on the example of the Sudetes Mountains Barbara Mastalska-Cetera Proces przeobrażania wsi na przykładzie Karłowa The village transformation process on the example of Karłów Anna Dzikowska, Magdalena Medwecka, Alicja Krzemińska, Anna Zaręba Rozwój terenów przemysłowych i ich wpływ na strukturę miejską Wałbrzycha w XX wieku Post-industrial areas development and its impact on the urban structure of Wałbrzych in the XX century Stanisław Grykień Zalesienia gruntów rolnych w powiecie kłodzkim w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich Afforestation of the post-arable land in Kłodzko Poviat in the national strategic plan for rural development 213 Michał Kupiec, Paweł Pieńkowski Sukcesja zadrzewień i zakrzewień w obrębie parku krajobrazowego i parku narodowego Doliny Dolnej Odry Forest and bush plant communities succesion in Lower Odra National and Landscape Parks Barbara Braun Właściwości gleb użytkowanych rolniczo w pasie Pojezierza Pomorskiego Characteristic of soil in the area of the Pomorskie lake district. 231

6 CZĘŚĆ III: WALORY, ZAGROŻENIA I OCHRONA KRAJOBRAZU PART III: VALUES, THREATS AND LANDSCAPE PROTECTION Sylwia Kulczyk Granice w krajobrazie bariera czy atrakcja turystyczna? Boundaries within a landscape a barrier or an attraction for tourism? Sebastian Bernat Walory, zagrożenia i ochrona krajobrazu przygranicznego odcinka doliny Bugu Values, threats and protection of landscape of the border section of the Bug River valley. 257 Marcin Kozieł Ochrona walorów przyrodniczo-krajobrazowych na pograniczu polsko-białoruskim na przykładzie Puszczy Białowieskiej Protection of natural and landscape values on the Polish-Byelorussian borderland (Białowieża Forest example) Paweł Pytka Święte źródła prawosławia w krajobrazie wschodniego pogranicza Polski Orthodox s holy springs in landscape of Eastern Borderland of Poland Joanna Szczęsna Wielokulturowa substancja zabytkowa w krajobrazie pogranicza Lubelszczyzny a możliwości jej wykorzystania dla rozwoju turystyki Multi-cultural monuments in the landscape of Lubelskie borderland and possibilities of their use for tourism development Jerzy Oleszek, Katarzyna Kolanko Krajobraz wiejski polsko - czeskiego pogranicza Country landscape of the Polish Czech borderland similarities and differences Bogusława Baran-Zgłobicka, Wojciech Zgłobicki, Przemysław Bojczuk Percepcja obiektów geomorfologicznych Lubelszczyzny a możliwości rozwoju geoturystyki Perception of geomorphosites of the Lublin region and chances for development of geotourism.. 315

7 Małgorzata Flaga Perspektywy rozwoju turystyki na obszarach przygranicznych województwa lubelskiego (na przykładzie wybranych gmin) Prospects of development of tourism in the borderland areas of the Lublin voivodship (on the example of chosen communes) 329 Małgorzata Pstrocka-Rak, Grzegorz Rak Ocena atrakcyjności krajobrazowej punktu widokowego na przykładzie Kotliny Wałbrzyskiej Evaluation of tourist attractiveness of viewpoint a case study of Walbrzych Basin Magdalena Medwecka, Anna Dzikowska, Alicja Krzemińska, Anna Zaręba Zasoby krajobrazowe i kulturowe terenów pokopalnianych a możliwości rozwoju turystycznego miasta Wałbrzycha Landscape and cultural assets of post-mining areas versus region tourist ties development on example of the town of Walbrzych 363 Eleonora Gonda-Soroczyńska Elementy zagospodarowania turystycznego w Karpaczu Elements of tourist development in Karpacz 375