PROJEKT WYKONAWCZY KOSERWACJI INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ OŚWIETLENIA CIĄGÓW KOMUNIKACYJNYCH W BUDYNKU DOMU DZIECKA IM. JANUSZA KORCZAKA W LUBLINIE INWESTOR: DOM DZIECKA IM. JANUSZA KORCZAKA 20-089 LUBLIN, ul. SIEROCA 15 PROJEKTOWAŁ: INś. KRZYSZTOF SMAGA UPR. 1333/Lb/91 LUBLIN SIERPIEŃ 2010
SPIS TREŚCI I OPIS TECHNICZNY...3 1. Podstawa opracowania...3 2. Cel i zakres opracowania...3 3. Opis ogólny obiektu...3 4. Ogólne dane elektryczne...3 5. Część techniczna...4 5.1 ZałoŜenia ogólne...5 5.2 Stan istniejący...5 5.3 Stan projektowany...5 6. Obliczenia natęŝenia oświetlenia...6 7 Charakterystyka AUTOTESTU...17 8. Pomiary...17 7. Uwagi końcowe...18 9. RYSUNKI...18 1.Rzut piwnic instalacja oświetlenia E1 2.Rzut parteru- sufity podwieszane instalacja oświetlenia E2 3.Rzut piętra- sufity podwieszane instalacja oświetlenia E3 4. Schemat instalacji oświetlenia E4
I OPIS TECHNICZNY Konserwacji instalacji elektrycznej polegającej na demontaŝu istniejących opraw na ciągach komunikacyjnych parteru i piętra oraz montaŝu nowych opraw oświetlenia podstawowego w sufitach podwieszanych i oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego w budynku Domu Dziecka im. Janusza Korczaka przy ul Sierocej 15 w lublinie. Inwestor: DOM DZIECKA IM. JANUSZA KORCZAKA 20-089 LUBLIN, UL. SIEROCA 15 1. Podstawa opracowania Zlecenie Inwestora Uzgodnienia z Inwestorem Inwentaryzacja pomieszczeń obiektu Obowiązujące przepisy i normy 2. Cel i zakres opracowania Celem opracowania jest projekt wykonawczy instalacji elektrycznej oświetlenia podstawowego, awaryjnego i ewakuacyjnego w ciągach komunikacyjnych w budynku Domu Dziecka w ramach konserwacji istniejącej instalacji elektrycznej. Zakres opracowania obejmuje: DemontaŜ istniejących opraw i instalacji elektr. zasilających demontowane oprawy instalacje elektryczne oświetlenia podstawowego w suficie podwieszanym na korytarzach parteru i piętra instalacje elektryczne oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego w ciągach komunikacyjnych 3. Opis ogólny obiektu Budynek Domu Dziecka usytuowany jest przy ul. Sierocej 15 w Lublinie. Budynek o trzech kondygnacjach nadziemnych z poddaszem, podpiwniczony. 4. Ogólne dane elektryczne Napięcie zasilania Un = 3x400/230V System dodatkowej ochrony od poraŝeń w układzie TN-C-S Pomiar bezpośredni energii zlokalizowany na tablicy głównej T1 w korytarzu parteru budynku Zasilanie ze złącza ZK- umiejscowione na zewnątrz budynku Zmiany wprowadzone w ramach niniejszego opracowania nie wpływają na zasilanie całego budynku. Istniejące zasilanie w pełni pokrywa zapotrzebowanie na energię elektryczną w obiekcie. Zasilanie budynku pozostaje bez zmian. Istniejąca instalacja oświetlenia na korytarzach parteru i piętra budynku podlega demontaŝowi.
5. Część techniczna W związku z wieloletnią eksploatacją instalacji oświetleniowej na ciągach komunikacyjnych zuŝycie się opraw oraz instalacji zasilających je w ramach przeprowadzanej bieŝącej konserwacji naleŝy wymienić instalację oświetleniową na ciągach komunikacyjnych dostosowując ją w sufitach podwieszanych na parterze i piętrze. Ponadto naleŝy dostosować ją do obowiązujących norm przepisów montując oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne na ciągach komunikacyjnych. W celu zapobiegania nagłym zanikom oświetlenia elektrycznego w określonych obiektach konieczne jest stosowanie oświetlenia awaryjnego. W celu zapobiegania nagłym zanikom oświetlenia elektrycznego zastosowano dodatkowe źródła energii elektrycznej do zasilania wydzielonych opraw oświetleniowych, których zadaniem jest zapewnienie oświetlenia pomieszczeń przez czas niezbędny do bezpiecznego zakończenia czynności i opuszczenia miejsca pobytu. Te dodatkowe źródła energii, zasilające wybrane oprawy oświetlenia podstawowego lub specjalnie do tego celu przewidziane oprawy, nazywane są oświetleniem awaryjnym. Oświetlenie awaryjne jest przewidziane do stosowania podczas zaniku zasilania opraw do oświetlenia podstawowego. Dlatego te oprawy do oświetlenia awaryjnego muszą być zasilane ze źródła niezaleŝnego od źródła zasilania opraw do oświetlenia podstawowego. Według normy PN-EN 1838: 2005 oświetlenie awaryjne obejmuje: oświetlenie awaryjne, ewakuacyjne i oświetlenie zapasowe. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne, którego ogólnym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa podczas wyjścia z miejsca pobytu w sytuacji zaniku normalnego zasilania, składa się z trzech następujących rodzajów oświetlenia: oświetlenia drogi ewakuacyjnej, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa w czasie opuszczania miejsc pobytu osób przez stworzenie warunków widzenia umoŝliwiających identyfikację i wykorzystanie dróg ewakuacyjnych oraz łatwe zlokalizowanie i zastosowanie sprzętu poŝarowego i sprzętu bezpieczeństwa oświetlenia strefy otwartej (zapobiegającego panice) jego celem jest zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia paniki i umoŝliwienie bezpieczeństwa osób zmierzających w kierunku dróg ewakuacyjnych przez zapewnienie warunków widzenia umoŝliwiających dotarcie do miejsca, z którego droga ewakuacyjna moŝe być rozpoznana, w ramach tego rodzaju oświetlenia zaleca sie, aby przeszkody występujące na wysokości do 2 m (mierzonej od podłogi) były równieŝ oświetlone oświetlenia strefy wysokiego ryzyka, którego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa osób biorących udział w potencjalnie niebezpiecznym procesie lub znajdujących się w potencjalnie niebezpiecznej sytuacji, a takŝe umoŝliwienie właściwego zakończenia działań w taki sposób, aby zapewniały bezpieczeństwo osobom przebywającym w tej strefie. Natomiast oświetlenie zapasowe jest częścią oświetlenia awaryjnego umoŝliwiającą kontynuację normalnych czynności w sposób zasadniczo niezmieniony. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne moŝe być rozwaŝane jako cześć systemu ewakuacyjnego w budynku. Badania nad zachowaniem ludzi w sytuacji poŝaru umoŝliwiły wyodrębnienie trzech etapów reakcji: rozpoznanie, działanie i ewakuacja. Etap rozpoznania poŝaru w praktyce jest etapem, który często jest opóźniony. Gdy poŝar zostaje rozpoznany, wówczas rozpoczyna się etap działania, który moŝe przyjmować roŝne formy, np. powiadomienie innych, walka ze źródłem poŝaru, szukanie bezpiecznego schronienia lub jak najszybsze opuszczenie budynku. Ewakuacja jest trzecim etapem związanym z wyborem: ucieczki z budynku,
szukaniem schronienia i oczekiwaniem na pomoc. Gdy podejmowana jest decyzja ucieczki lub szukanie schronienia, waŝna jest identyfikacja drogi ewakuacyjnej. Oświetlenie ewakuacyjne staje się istotne do określenia i identyfikowania tej drogi. Informacyjne cechy systemu oświetlenia ewakuacyjnego moŝna ująć jako zdolność systemu do informowania o zagroŝeniu, zalecanych działaniach i drodze ewakuacyjnej. Celem awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego jest zatem zapewnienie oświetlenia określonej strefy, w sposób niezwłoczny, automatycznie i na wystarczający czas, w przypadku, gdy zawiedzie zasilanie oświetlenia podstawowego. Instalacja oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego powinna spełniać następujące funkcje: oświetlać znaki drogi ewakuacyjnej wytwarzać natęŝenie oświetlenia na i wzdłuŝ dróg ewakuacyjnych, tak aby moŝliwy był bezpieczny ruch w kierunku wyjścia do miejsca zapewniającego bezpieczeństwo zapewniać, aby miejsca alarmu poŝarowego i sprzętu przeciwpoŝarowego rozmieszczone wzdłuŝ dróg ewakuacyjnych mogły być łatwo zlokalizowane i zastosowane umoŝliwiać działania związane ze środkami bezpieczeństwa. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne nie jest zaprojektowane w celu umoŝliwienia kontynuowania normalnych działań w określonym obiekcie w przypadku uszkodzenia oświetlenia podstawowego lub zapasowego. Musi ono przede wszystkim zapewniać właściwą widzialność umoŝliwiającą bezpieczną ewakuację. 5.1 ZałoŜenia ogólne Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne w budynku Domu Dziecka ma umoŝliwić łatwe i pewne opuszczenie obiektu w czasie zaniku napięcia zasilania oświetlenia podstawowego, gdyby zaistniała potrzeba ewakuacji. Ponadto ma zagwarantować bezpieczeństwo w przypadku zaniku napięcia na obwodach lokalnych z powodu awarii zasilania oświetlenia podstawowego. Oświetlenie musi spełniać wymagania przepisów obowiązujących w tym zakresie. Oświetlenie ma być wyposaŝone w oprawy z awaryjnym zasilaniem spełniające warunki: zasilanie indywidualne napięciem 230V~ /50 Hz, w którym kaŝda oprawa posiada własną baterię bezobsługową, powinny posiadać budowę o stopniu ochrony co najmniej IP - 20, kontrolowane przez wewnętrzny układ testujący". W przypadku zaniku zasilania podstawowego oprawy przejdą w tryb pracy awaryjnej. Oświetlenie awaryjne powinno pracować, przez co najmniej 2 godziny. 5.2 Stan istniejący Obecnie na terenie obiektu oświetlenie podstawowe, awaryjne i ewakuacyjne ciągów komunikacyjnych nie spełnia obowiązujących norm i przepisów dotyczących urządzeń przeciwpoŝarowych do których naleŝy instalacja oświetlenia awaryjnego. Całość instalacji wraz zasilaniem korytarzy na parterze i piętrze do demontaŝu. 5.3 Stan projektowany Dla bezpieczeństwa personelu i dzieci projektuje się oświetlenie podstawowe, awaryjne i ewakuacyjne. Oświetlenie podstawowe wykonać za pomocą opraw rastrowych wbudowanych w system sufitu podwieszonego. Oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne wykonać za pomocą opraw wyposaŝonych w indywidualne akumulatory, załączające się przy braku zasilania. Oświetlenie ewakuacyjne stanowi będą oprawy z nadrukiem kierunku ewakuacji. Czas podtrzymania oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego 2h.
Zapewnione zostanie natęŝenie oświetlenia : podstawowego: 150Lx na korytarzach awaryjnego: 10% natęŝenia podstawowego w pomieszczeniach, w których awaria oświetlenia moŝe spowodować zagroŝenie dla Ŝycia lub zdrowia ludzi. Oświetlenie awaryjne przewiduje się na korytarzach parteru i piętra oraz przy wyjściach z budynku. Wykorzystane będą oprawy oznaczone literą Aw. Oświetlenie awaryjne zrealizowano przy pomocy typowych opraw oświetleniowych wyposaŝonych w bezobsługowe akumulatory niklowo-kadmowe włączające automatycznie lampę w razie przerwy w dopływie prądu elektrycznego. Czas działania oświetlenia awaryjnego w budynku - 2 godziny. Oprawy oświetlenia awaryjnego powinny być oznaczone Ŝółtym pasem o szer. 2cm, a puszki rozgałęźne powinny być pomalowane wewnątrz Ŝółtą farbą. Osprzęt podtynkowy.wyłączniki instalować na wysokości 1,4 m od posadzki. Cała instalacja wykonana przewodami miedzianymi w powłoce z polwinitu typu YDYp. Oświetlenie ewakuacyjne umoŝliwiające bezpieczne opuszczenie budynku przez obsługę i dzieci zaprojektowano za pomocą opraw oświetleniowych wyposaŝonych w indywidualne akumulatory (min.2godz.). Projektowane oprawy instalowane będą na ścianach. Przewidziano oprawy jednofunkcyjne załączające się tylko przy braku zasilania. Projektuje się instalację rozproszonego systemu oświetlenia awaryjnego typu AUTOTEST. Oprawy rozmieszczone na drodze ewakuacyjnej wyposaŝone w mikroinwertery dobrano tak, aby zapewnić natęŝenie oświetlenia ewakuacyjnego na poziomie nie mniej niŝ 1lx w osi drogi ewakuacyjnej, natomiast w centralnym pasie drogi obejmującym nie mniej niŝ połowę szerokości drogi, natęŝenie powinno stanowić, co najmniej połowę podanej wartości. Drogi szersze niŝ 2 metry moŝna traktować jako kilka dróg o szerokości 2 metrów, ewentualnie mogą być traktowane jak w strefy otwarte. MontaŜ opraw Na korytarzach w suficie podwieszanym projektuje się oprawy z inwertorem w wersji jasnej święci łącznie z oprawami przy włączonym oświetleniu. W przypadku zaniku napięcia zasilania oświetlenia podstawowego oprawy wejdą w tryb pracy awaryjnej. Na poziomie: piwnic i parteru przy wyjściach z budynku projektuje się oprawy doświetlające typu ES-System OP1-S 8TC -2h w wersji ciemnej(lub Prymat IP 53)- świeci przy braku zasilania Oprawy montowane będą na ścianie na wysokości 2,4 m. Drogi ewakuacyjne oraz wybrane pomieszczenia zostaną oznakowane oprawami typu OP7-S 8TC -2h z odpowiednimi piktogramami. W celu zapewnienia bezpieczeństwa przed budynkiem na wypadek ewakuacji projektuje się oświetlenie oprawą typu OP1-S 8TC -2h wykonanej w wersji ciemnej, pracującej w zakresie niskich temperatur. Dokładne rozmieszczenie opraw oświetlenia podstawowego korytarzy, awaryjnych i ewakuacyjnych pokazano na rysunkach prezentujących poszczególne poziomy obiektu. zasilanie opraw Zasilanie opraw oświetlenia podstawowego, awaryjnego i ewakuacyjnego projektuje się wykonać w oparciu o istniejącą sieć wyprowadzając fazę stałą z tablic poszczególnych kondygnacji z pola rezerwowego, przewodem YDYp 3X1,5 mm 2 ułoŝonym w korytach PVC. 6. Obliczenia natęŝenia oświetlenia. NatęŜenie oświetlenia obliczono na podstawie normy PN-EN 12464-1na komputerze program DIALux. Obliczenia wybranych pomieszczeń dołączono do opracowania w załaczeniu
Wybudowanie systemu oświetlenia awaryjnego pozwoli na spełnienie przez Zlecającego wymogów obowiązujących ustaw: - art.l ustawy z dnia 6 maja 2005 r o zmianie ustawy o ochronie przeciwpoŝarowej ( Dz.U. Nr 100 poz.835 z dnia 8 czerwca 2005r) mówiący Ŝe, budynki i obiekty budowlane, a przede wszystkim obiekty uŝyteczności publicznej, muszą być wyposaŝone w urządzenia przeciwpoŝarowe, którym naleŝy zapewnić konserwację i naprawy w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie. Za wyposaŝenie budynków, obiektów budowlanych lub terenu w sprzęt przeciwpoŝarowy, jego konserwację oraz naprawy w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie odpowiadają ich właściciele - Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 80 z dnia 11 maja 2006 r.poz.563) mówiące, Ŝe instalacje oświetlenia awaryjnego są urządzeniami przeciwpoŝarowymi (Roz.l 2 ust.7). Zgodnie z tym rozporządzeniem wszystkie urządzenia przeciwpoŝarowe powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym nie rzadziej niŝ raz w roku (Roz.l 3 ust. 3) i muszą spełniać wymagania Polskich Norm (Roz.l 3 ust.2) - Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnie 2002 r. (Dz.U. Nr 75 z dnia 15 czerwca 2002 r. poz.690) mówiące, Ŝe oświetlenie ewakuacyjne powinno działać, przez co najmniej 2 godziny od zaniku oświetlenia podstawowego. 7 Charakterystyka AUTOTESTU AUTOTEST w oprawach oświetlenia awaryjnego umoŝliwia utrzymanie ich pełnej sprawności technicznej poprzez systematyczną kontrolę funkcjonalną materiałów pomiar świecenia w trybie pracy awaryjnej. Podstawowym elementem jest urządzenie mikroprocesorowe urządzenie zarządzające jej wieloma funkcjami, a mianowicie: - wykonywanie testu funkcjonalnego TEST A - sprawdzanie czasu świecenia w trybie pracy awaryjnej TEST B - nadzorowanie prądu ładowania akumulatorów - sygnalizowanie uszkodzenia oprawy poprzez zaświecenie czerwonej diody LED Terminy kolejnych testów wyzwalane są przez wewnętrzny zegar, zgodnie z oprogramowaniem mikroprocesora. W ustawieniu standardowym TEST A wykonywany jest co 7 dni, a TEST B, co 180 dni. TEST A polega na symulacji awarii zasilania przełączeniu oprawy w tryb pracy awaryjnej na okres 5 minut. W tym czasie testowana jest poprawność działania poszczególnych podzespołów oprawy. TEST B polega na przełączeniu oprawy w tryb pracy awaryjnej przy pomiarze jej czasu świecenia do momentu rozładowania akumulatorów. Zmierzony czas świecenia porównany jest przez mikroprocesor z wymaganym czasem świecenia dla danej oprawy i w przypadku jego mniejszej wartości czerwona dioda sygnalizuje uszkodzenie akumulatorów. Dzięki pełnemu rozładowaniu akumulatorów (do progu napięcia określonego przez producenta akumulatorów), a następnie naładowaniu następuje ich prawidłowe uformowanie. Dzięki zastosowaniu opraw z AUTOTESTEM uŝytkownik, ma zagwarantowaną pełną kontrolę stanu technicznego całego systemu oświetlenia awaryjnego. Oprawy te spełniają jedno z najwaŝniejszych wymagań normy PN-EN 60598-2-22, a mianowicie: Oprawy oświetlenia awaryjnego z własnym źródłem zasilania powinny być wyposaŝone w wewnętrzny układ testujący lub być podłączone do zdalnego układu testującego". 8. Pomiary Pomiar natęŝenia oświetlenia naleŝy wykonać zgodnie z normą PN-83/E - 04040.03 Pomiary fotometryczne i radiometryczne. Pomiar natęŝenia oświetlenia.
Wyniki naleŝy interpretować zgodnie z normą PN - EN 1838: 2005 według, której oświetlenie awaryjne musi spełniać warunki: a) w osi drogi ewakuacyjnej natęŝenie oświetlenia E musi wynosić min.l lx (Oświetlenie drogi ewakuacyjnej 4.2.1) b) wzdłuŝ centralnej linii drogi ewakuacyjnej stosunek Emax/Emin < 40 (Oświetlenie drogi ewakuacyjnej 4.2.2) Uwaga : Wymogi te muszą być spełnione równieŝ pod koniec wymaganego czasu działania oświetlenia ewakuacyjnego. 7. Uwagi końcowe Wszystkie prace wykonać zgodnie z obowiązującymi warunkami i normami przy ścisłym przestrzeganiu przepisów BHP pod nadzorem przedstawicieli Inwestora, zgodnie z opracowaną dokumentacją. Po zakończeniu prac teren przekazać uŝytkownikowi budynku. Do odbioru robót Wykonawca przedłoŝy komisji: dokumentację powykonawczą uwzględniającą wszystkie zmiany w stosunku do projektu wyniki pomiarów natęŝenia oświetlenia Wykonawca załoŝy rejestr, który będzie przechowywany w obiekcie. Rejestr zgodnie z normą PN-EN 50172: 2005 musi zawierać, co najmniej następujące informacje: Datę odbioru systemu z załączeniem stosownych świadectw( certyfikatów) odnoszących się do zmian Datę kaŝdej kontroli okresowej i testu- comiesięcznie w przypadku automatycznych urządzeń testujących(test krótkotrwały), corocznie - pełno okresowy test Datę i skrócone szczegóły kaŝdego serwisu, inspekcji, wykonanego testu Datę i skrócone szczegóły kaŝdego defektu i podjętych środków zaradczych Datę i skrócone szczegóły kaŝdej zmiany wprowadzonej do instalacji oświetlenia awaryjnego W przypadku uŝywania urządzeń do automatycznego testowania podstawowe parametry i tryb pracy tego urządzenia powinny być opisane W tym rejestrze Wykonawca dokona pierwszego wpisu. INSTALACJE ELEKTRYCZNE inŝ. K. Smaga upr.bud. 1333/Lb/91 9. RYSUNKI 1.Rzut piwnic instalacja oświetlenia E1 2.Rzut parteru- sufity podwieszane instalacja oświetlenia E2 3.Rzut piętra- sufity podwieszane instalacja oświetlenia E3 4. Schemat instalacji oświetlenia E4