KOMENDA POWIATOWA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ WE WŁODAWIE PZ-5518/2/12 Analiza sytuacji pożarowej, miejscowych zagrożeń oraz podejmowanych działań egzekucyjno- nadzorczych w 2011 r. na terenie powiatu włodawskiego Opracowanie: SŁUŻBA KONTROLNO- ROZPOZNAWCZA KP PSP WŁODAWA Włodawa, 16.01.2012 r.
1. ANALIZA SYTUACJI POŻAROWEJ Analiza sytuacji pożarowej, miejscowych zagrożeń oraz podejmowanych działań egzekucyjno- nadzorczych w roku 2011 i latach poprzednich ma na celu ocenę stanu bezpieczeństwa powiatu włodawskiego poprzez przedstawienie ilości zdarzeń w poszczególnych grupach obiektów strat nimi powodowanych oraz przyczyn ich powstawania. Analizę przeprowadzono na podstawie danych zawartych w informacjach ze zdarzeń jakie miały miejsce na terenie powiatu włodawskiego na przestrzeni ostatnich pięciu lat. Interwencje jednostek ochrony przeciwpożarowej w ciągu ostatnich 5 lat. 2011 2010 2009 2008 2007 126 317 9 119 279 9 203 431 5 159 290 4 130 366 5 0 100 200 300 400 500 600 700 Pożary Miejscowe zagrożenia Alarmy fałszywe * Ilość pożarów zanotowanych w 2011 r. oscyluje w średnich granicach z poprzednich lat wynoszących od 110 do 160 rocznie i wynosi 126. Rok 2009 charakteryzował się znacznym wzrostem zarówno w liczbie pożarów jak i miejscowych zagrożeń, należy jednak zaznaczyć że w ciągu kilku lat to jednostkowy skok który można traktować jako wyjątek od reguły a nie stała wysoką wartość. Na liczbę pożarów w dużej mierze wpływ mają warunki pogodowe tj. okresy susz, które znacząco zwiększają zagrożenie pożarowe w rolnictwie oraz na terenach leśnych ale także srogie zimy podczas, których dochodzi do innego typu zdarzeń, tj. zapalenia się sadzy w kominie w wyniku intensywniejszej eksploatacji urządzeń grzewczych najczęściej na paliwo stałe np. niesezonowane drewno. Pożary te mimo, że dotyczą około 20 przypadków rocznie to jednak stanowią bardzo poważne zagrożenia dla zdrowia i życia mieszkańców. * Ilość miejscowych zagrożeń nie odbiega znacznie od poziomu z ostatnich 5 lat (w granicach od 270 do 290) za wyjątkiem roku 2009 gdzie było ich 431. Spowodowane to było w znacznej mierze warunkami pogodowymi a więc silnymi wiatrami czy intensywnymi opadami deszczu i śniegu w czasie których liczba interwencji jednego dnia mogła wynieść nawet 20. * ilość alarmów fałszywych utrzymuje się na stałym dosyć niskim poziomie nie przekraczającym 10. 2
Struktura interwencji jednostek ochrony przeciwpożarowej w roku 2011. Pożary Miejscowe zagrożenia Alarmy fałszywe Tabela procentowego wzrostu/spadku liczby zdarzeń. 2007 r. spadek 2008 r. wzrost 2009 r. spadek 2010 r. wzrost 2011 r. Ilość zdarzeń 501-9,6 % 453 +41% 639-36,3% 407 + 11,1% 452 W 2011 r. odnotowaliśmy nieznaczny wzrost ogólnej liczby interwencji o 45 w stosunku do roku 2010, kiedy miało miejsce 407 zdarzeń ale już spadek o 187 w stosunku do roku 2009 kiedy zanotowano 639 interwencji. W ciągu ostatnich lat dwa razy notowano wzrost liczby interwencji, ale tylko w roku 2009 możemy mówić o odbiegającej od normy liczbie zdarzeń do których wyjeżdżały jednostki ochrony przeciwpożarowej (wzrost o ponad 40 procent). Już w roku 2010 natomiast spadła liczba interwencji do przeciętnej wartości (spadek o ponad 36 procent). 3
Wykresy składowych wszystkich interwencji z ubiegłych 5 lat. 700 600 500 400 300 200 100 0 2007 r. 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. Wszystkie zdarzenia Miejscowe zagrożenia Pożary Alarmy fałszywe Ilości pożarów w latach 2009, 2010 i 2011 w rozbiciu na gminy przedstawiają się następująco. 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2009 2010 2011 Hanna Hańsk Stary Brus Urszulin Miasto Włodawa Włodawa Wola Uhruska Wyryki 4
Najwięcej pożarów tak jak w latach poprzednich zanotowano na terenie miasta Włodawy 43 i gminy Włodawa 24, najmniej na terenie gmin Hanna i Hańsk odpowiednio 6 i 8. Wyliczenie strat pożarowych oraz uratowanego mienia w ciągu 3 lat. (wartości w tysiącach złotych) Lp. Powiat/ Straty 2009 r. Mienie urat. 2009 r. Straty 2010 r. Mienie urat. 2010 r Straty 2011 r. Mienie urat. 2011 r 1 włodawski 793,8 4239 3490,8 3703 853 3540 2 Hanna 107 65 45 94 110 150 3 Hańsk 146,6 493 65 205 82 205 4 Stary Brus 6,6 234 59 330 65 110 5 Urszulin 23,6 522 577 870 181 342 6 m. Włodawa 85,8 1223 2549,2 1655 102 1214 7 Włodawa 185,8 1230 34 273 150 1079 8 Wola Uhruska 61,4 182 38,1 110 49 340 9 Wyryki 177 290 123,5 166 125 166 Wyliczenie strat w wyniku miejscowych zagrożeń oraz uratowanego mienia w ciągu 2011 r. (wartości w tysiącach złotych) Lp. Powiat/ Straty Mienie uratowane 1 włodawski 231 737 2 Hanna 3 0 3 Hańsk 48 186 4 Stary Brus 4 20 5 Urszulin 31 50 6 m. Włodawa 79 211 7 Włodawa 56 256 8 Wola Uhruska 0 0 9 Wyryki 10 5 Na podstawie powyższych tabel widać, że główna część strat jakie generowane są w wyniku zdarzeń to przede wszystkim skutki pożarów, straty spowodowane miejscowymi zagrożeniami są mniejsze mimo, że interwencji związanych z likwidacją miejscowych zagrożeń jest znacznie więcej. 5
Wielkości pożarów w ujęciu trzyletnim. 200 180 160 2011 2010 2009 140 120 100 80 60 40 20 0 2009 2010 Pożar mały Pożary średnie Pożary duże Pożary bardzo duże 2011 mały występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone: obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp. o powierzchni do 70 m2 lub objętości do 350 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni nie większej niż 1 ha lub jeżeli podano do 4 prądów gaśniczych. średni występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp., o powierzchni od 71 do 300 m2 lub objętości od 351 do 1500 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni powyżej 1 ha i nie większej niż 10 ha lub jeżeli podano 5-12 prądów gaśniczych. duży występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp., o powierzchni od 301 do 1000 m2 lub objętości od 1501 do 5000 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni powyżej 10 ha i nie większej niż 100 ha lub jeżeli podano 13-36 prądów gaśniczych. bardzo duży występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp. o powierzchni ponad 1001 m2 lub objętości ponad 5001 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni ponad 101 ha lub, jeżeli podano ponad 37 prądów gaśniczych. 111 pożarów małych w 2011 roku stanowi 88 procent ogółu pożarów, w których uczestniczyły jednostki ochrony przeciwpożarowej z terenu powiatu włodawskiego. 6
Pożary w latach 2009, 2010 i 2011 w rozbiciu na działy. 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2009 2010 2011 Ob. użyt. publicznej Obiekty mieszkalne Obiekty produkcyjne Obiekty magazynowe Środki transportu Lasy Uprawy - rolnictwo Inne obiekty Biorąc pod uwagę rodzaje obiektów najwięcej pożarów w 2011 r. powstało w dziale obiekty mieszkalne 41 co stanowiło około. 33 % wszystkich interwencji związanych z pożarami. Duża ilość pożarów notowana jest w dziale uprawy rolnictwo - 35 co stanowi ok. 28 % zdarzeń. Pożary obiektów mieszkalnych to przede wszystkim pożary powstałe w wyniku nieprawidłowej eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwo stałe a także wady tych urządzeń (20 pożarów w 2011 r.). Połowa pożarów budynków związana jest więc z ogrzewaniem budynków. Aby zminimalizować liczbę tych pożarów należy rozważyć konieczność zintensyfikowania działań propagandowych w zakresie bezpiecznego użytkowania urządzeń grzewczych. 7
Nieustalone Inne przyczyny Pożary jako następstwo innych miejscowych zagrożeń Podpalenia Elektryczność statyczna Nieprawidłowa eksploatacja konstrukcji budowlanych Wady konstrukcji budowlanych Wyładowania atmosferyczne Samozapalenie chemiczne Samozapalenie biologiczne Nieprawidłowa eksploatacja środków transportu Wady środków transportu Nieprawidłowe magazynowanie sub. nieb. Wstępna przyczyna pożarów 2011 r. Nieprzestrzeganie reżimów tech. Wady procesów technologicznych Nieprawidłowa eksploatacja urzadzeń mech. Wady urządzeń mechanicznych Nieprawidłowa eksploatacja urz. grzewcztcg na paliwo gazowe Wady urządzeń grzewczych na paliwo gazowe Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń grzew. na paliwo ciekłe Wady urzadzeń grzewczych na paliwo ciekłe Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń grzew. na paliwo stałe Wady urzadzeń grzewczych na paliwo stałe Nieprawidłowa eksploatacja elektrycznych urzadzeń grzewczych Wady elektrycznych urzadzeń grzewczych Nieprawidłowa eksploatacja urzadzeń i inst. elektrycznych Wady urządzeń i instalacji elektrycznych NON w pozostałych przypadkach NON przy prowadzeniu prac pożarowo-niebezpiecznych NON przy posługiwaniu się subst. łatwopalnymi i pirotech. NON przy wypalaniu pozostałości roślinnych na polach NON przy posługiwaniu się ogniem otwartym NOD w pozostałych przypadkach NOD przy prowadzeniu prac pożarowo-niebezpiecznych NOD przy posługiwaniu się subst. łatwopalnymi i pirotech. NOD przy wypalaniu pozostałości roślinnych na polach NOD przy posługiwaniu się ogniem otwartym 0 10 20 30 40 50 60 8
Najczęstszą przyczyną powstawania pożarów w 2011 r., podobnie jak w latach poprzednich była nieostrożność osób dorosłych przy posługiwaniu się otwartym ogniem, w tym papierosy i zapałki - 44 %(56 pożarów) ogólnej ilości pożarów, 12 pożarów 9 % powstało w wyniku nieprawidłowej eksploatacji urządzeń grzewczych na paliwo stałe i 8 pożarów w wyniku nieprawidłowego działania tych urządzeń czyli w sumie 20 pożarów będących wynikiem ogrzewania budynków 16 %. Nie udało się ustalić przyczyny powstania 12 pożarów ok. 9 % pożarów. 2. ANALIZA MIEJSCOWYCH ZAGROŻEŃ Liczba miejscowych zagrożeń na przestrzeni ostatnich lat po chwilowym wzroście w roku 2009 powróciła do średniego poziomu z ubiegłoroczną wartością w granicach 300 zdarzeń rocznie. Wzrosty lub spadki ogólnej liczby miejscowych zagrożeń są wykładnikiem anomalii pogodowych i przede wszystkim od tego czynnika zależy ich ogólna liczba. W przypadku nagłych załamań pogody dochodzi do silnych wiatrów, czy gwałtownych ulew a to skutkuje znacznym zwiększeniem się ilości zdarzeń w ciągu kilku dni po danym zdarzeniu. Największa liczba miejscowych zagrożeń występuje na terenach najbardziej zaludnionych. Najwięcej miejscowych zagrożeń podobnie jak w latach poprzednich odnotowano na terenie miasta Włodawa 110 i gminy Włodawa 97. Najmniej na terenie gmin Stary Brus i Wola Uhruska po 14 zdarzeń. 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Ilości miejscowych zagrożeń w latach 2009, 2010 i 2011 w rozbiciu na gminy przedstawia się następująco. Hanna 2009 2010 2011 Hańsk Stary Brus Urszulin Miasto Włodawa Włodawa Wola Uhruska Wyryki 9
Z 317 zanotowanych miejscowych zagrożeń 74 (26,5%) miało miejsce w dziale obiekty mieszkalne, związane były z usuwaniem skutków anomalii pogodowych, silnych wiatrów, opadów śniegu, w tym dziale dotyczy to lokalnych zalań i podtopień budynków mieszkalnych. Interwencje związane z tymi obiektami dotyczyły także wyjazdów do groźnie zachowujących się owadów min. szerszeni i os. Najwięcej miejscowych zagrożeń odnotowano w dziale inne obiekty 132 czyli ok. 42 %. Spośród miejscowych zagrożeń 32 zdarzeń czyli 10% interwencji było związanych z likwidacją skutków wypadków drogowych. Procentowy udział występowania miejscowych zagrożeń w rozbiciu na działy przedstawia poniższy wykres; Inne obiekty 42% Ob. uzyteczn. publicznej 10% Obiekty mieszkalne 34% Uprawy rolnictwo 3% Lasy 0% Środki transportu 10% Obiekty produkcyjne 1% Obiekty magazynowe 0% POSZKODOWANI Osoby poszkodowane Pożary Miejscowe zagrożenia ogółem Ratown. strażacy Inne osoby W tym dzieci Ratown. strażacy Inne osoby W tym dzieci Śmiert. Ranni Ranni Śmiert. Ranni Ranni Śmiert. Ranni 2009 3 27 0 0 2 0 3 25 2010 6 22 0 1 1 0 5 21 2011 5 23 0 3 3 0 2 20 10
Wady urzadzeń elektrycznych Nieprawidłowa ekspl. instalacji elektrycznych Wady urzadzeń elektrycznych ogrz. Nieprawidłowa eksploatacja el. urz. grzewczych Wady urzadzeń gazowych Nieprawidłowa eksploatacja urz. gaz. Wady urządzeń mechanicznych Nieprawidłowa eksploatacja urz. Mech Wady urzadzeń ogrzewczych Nieprawidłowa eksploatacja urzadzeń ogrzewczych Uszkodzenia sieci instalacji przesyłowych Wstępna przyczyna miejscowych zagrożeń 2011 r. Wady procesów technologicznych Nieprzestrzeganie reżimów tech. Nieprawidłowe magazynowanie sub. Nieb Nieprawidłowe technologie składowania Wady środków transportu Nieprawidłowa eksploatacja śr. transp. Niezachowanie zasad bezpieczeństwa ruchu śr. transp. Wady konstrukcji budowlanych Nieprawidłowa eksploatacja konstrukcji bud. Nieprawidłowe wykonanie prac instalacyjnych Nieprawidłowe zabezpieczenie wykopów Osunięcia się gruntów Wady zbiorników ciśnieniowych Nieprawidłowa eksploatacja zbiorników ciś. Huragany, silne wiatry, tornada Gwałtowne opady atmosferyczne Gwałtowne przybory wód, zatory lodowe Wyładowania atmosferyczne Zaniedbania w utrzymaniu szlaków komunikacyjnych Niewłaściwe zabezpieczenie hodowlanych zwierząt Nietypowe zachowanie się zwierząt, owady Akcje terrorystyczne Nieumyślne działanie człowieka Celowe działanie człowieka Inne MZ powstałe w wyniku pożarów Nieustalone Inne przyczyny 0 10 20 30 40 50 60 70 80 11
3. CZYNNOŚCI KONTROLNO ROZPOZNAWCZE Działania podejmowane w roku 2010 przez wydział kontrolno rozpoznawczy KP PSP we Włodawie: 1 )Wspólnie z dowództwem JRG zorganizowano 10 ćwiczeń na obiektach. 2) Prowadzono działalność informacyjną we współpracy ze środkami masowego przekazu w tym Internet oraz prasa. 3) Dokonano analizy stanu bezpieczeństwa pożarowego oraz oceny podjętych i prowadzonych działań kontrolno rozpoznawczych zmierzających do zmniejszenia występujących zagrożeń, opracowano analizę sytuacji pożarowej i miejscowych zagrożeń oraz podejmowanych działań egzekucyjno nadzorczych na terenie powiatu. 4) Dwukrotnie dokonano aktualizacji i przesłano do KW PSP w Lublinie Katalog zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń powiatu oraz dokonano aktualizacji rejestru substancji niebezpiecznych zlokalizowanych w zakładach na obszarze powiatu Włodawskiego 5) Opracowywano terminowo informacje z wyników kontroli przestrzegania przepisów przeciwpożarowych i przesłano je do KW PSP 6) Prowadzono czynności kontrolno rozpoznawcze w celu wyeliminowania występujących zagrożeń. Sporządzono roczny harmonogram kontroli obiektów w których zaplanowano łącznie 50 kontroli. 1) Ilość czynności kontrolno rozpoznawczych 70 2) Ilość skontrolowanych obiektów 70 3) Ilość usterek 164 4) Ilość nieprawidłowości związanych z warunkami zagrożenia życia 11 5) Ilość wydanych decyzji 43 6) Ilość przeprowadzonych odbiorów 14 7) Ilość stanowisk 14 pozytywnych, 8 negatywnych lub z uwagami 8) Ilość kontroli sprawdzających - 12 7) Prowadzono działania z zakresu profilaktyki i popularyzacji ochrony przeciwpożarowej. Prowadzono działania w ramach programów Razem bezpieczniej, Bezpieczne wakacje, promujące odpowiednie zachowania w sytuacjach zagrożeń. W ramach działań propagandowych zorganizowano 13 spotkań z podczas których poruszano tematykę związaną z ochroną przeciwpożarową, których wysłuchało ok. 400 osób. 12
8) Prowadzono serwis internetowy zgodnie z właściwością służby kontrolno rozpoznawczej w ramach witryn jednostek macierzystych oraz własnej strony internetowej. 9) Współpracowano z OSP RP w zakresie organizacji i przeprowadzenia gminnych i powiatowych eliminacji Turnieju Wiedzy Pożarniczej. Opracowano pytania na eliminacje turnieju oraz prowadzono konkurs na etapie powiatowym. 10) W ramach współpracy z organami samorządowymi, administracją państwową i jednostkami nadrzędnymi w celu poprawy bezpieczeństwa mieszkańców powiatu wystosowano 11 wystąpień. 11) Prowadzono na bieżąco doradztwo techniczne dotyczącego sposobów zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz wymagań przepisów ppoż. 13