NOWE PRZEPISY DOTYCZĄCE ZNAKOWANIA ŻYWNOŚCI Od 13.12.2014r. obowiązuje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Wprowadzone regulacje mają za zadanie dokonanie aktualizacji, uproszczenia i ujednolicenia prawa żywnościowego UE dotyczącego znakowania żywności w zakresie wymagań ogólnych, wymagań dotyczących podawania informacji o wartości odżywczej, a także mają ułatwić konsumentom dokonanie właściwego wyboru przy zakupie żywności. Głównym celem tego rozporządzenia jest przede wszystkim dostarczanie pełnych i zgodnych z prawem informacji. Rozporządzenie stosuje się do podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego. Najważniejsze zmiany dotyczą m. in.: wprowadzenia wymagań mających na celu zwiększenie czytelności etykiet, zamieszczania przejrzystych i pełnych informacji o alergenach, obowiązkowego informowania o wartości odżywczej produktu, podawania kraju pochodzenia, a także innych wymagań.
Minimalna wielkość czcionki wynosi 1,2 mm dla obowiązkowych informacji: nazwa żywności, wykaz składników, składniki lub substancje pomocnicze w przetwórstwie (wymienione w załączniku II lub uzyskane z substancji lub produktów wymienionych w załączniku II, powodujące alergie lub reakcje nietolerancji, użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal obecne w produkcie gotowym, nawet jeżeli ich forma uległa zmianie), ilość określonych składników lub kategorii składników, ilość netto żywności, data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia, warunki przechowywania i użycia, nazwa lub firma i adres podmiotu działającego na rynku spożywczym, kraj lub miejsce pochodzenia w przypadku przewidzianym w art. 26, instrukcja użycia (gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka spożywczego byłoby utrudnione), w odniesieniu do napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2 % objętościowo, rzeczywista zawartość objętościowa alkoholu, informacja o wartości odżywczej. Odstępstwo od tej wielkości wprowadzono tylko dla małych opakowań lub pojemników, których największa powierzchnia wynosi poniżej 80 cm 2 w takim przypadku można zastosować minimalną wysokość X czcionki wynoszącą 0,9 mm. Wszystkie informacje obowiązkowe na temat żywności muszą być nieusuwalne, nie mogą być w żaden sposób ukryte, zasłonięte, pomniejszone ani przerwane innymi nadrukami i ilustracjami.
Kraj lub miejsce pochodzenia Obowiązkowe w przypadku, gdy zaniechanie wskazania mogłoby wprowadzać w błąd konsumenta Rozporządzenie UE wprowadza też nowe uregulowania w kwestii zapisu składników alergennych Zgodnie z przepisami producent żywności powinien na opakowaniu oraz w przypadku żywności nieopakowanej umieścić: nazwę każdego składnika alergennego używanego do produkcji środka spożywczego i nadal obecnego w gotowym środku spożywczym, nawet w zmienionej formie, oraz nazwę każdego składnika pochodzącego ze składnika alergennego z wyraźnym odniesieniem do nazwy składnika wskazanego jako składnik alergenny, każdą substancję wykorzystywaną do produkcji środka spożywczego i nadal obecną w gotowym środku spożywczym, nawet w zmienionej formie, uznaje się za składnik i znakuje z wyraźnym odniesieniem do nazwy składnika alergennego z którego pochodzi. Nazwa substancji lub produktu wymienionego w załączniku II, czyli składnika alergennego na etykiecie, ma być podkreślona za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła. W przypadku braku wykazu składników oznaczanie alergenów ma obejmować słowo zawiera, po którym podana będzie nazwa substancji lub produktu wymienionego w załączniku II. W przypadku, gdy kilka składników lub substancji pomocniczych w przetwórstwie pochodzi od jednego składnika alergennego, w znakowaniu ma to być sprecyzowane w odniesieniu do każdego takiego składnika.
Lista składników alergennych załącznik II do rozporządzenia 1169/2011 1. Zboża zawierające gluten (tj. pszenica, żyto, jęczmień, owies, pszenica orkisz, kamut lub ich odmiany hybrydowe) oraz produkty pochodne. 2. Skorupiaki i produkty pochodne. 3. Jaja i produkty pochodne. 4. Ryby i produkty pochodne. 5. Orzeszki ziemne (orzeszki arachidowe) i produkty pochodne. 6. Soja i produkty pochodne. 7. Mleko i produkty pochodne (łącznie z laktozą). 8. Orzechy, tj. migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, orzechy nerkowca, orzeszki pekan, orzechy brazylijskie, pistacje/orzechy pistacjowe, orzechy makadamia lub orzechy Queensland i produkty pochodne. 9. Seler i produkty pochodne. 10. Gorczyca i produkty pochodne. 11. Nasiona sezamu i produkty pochodne. 12. Dwutlenek siarki i siarczyny w stężeniach powyżej 10 mg/kg lub 10 mg/l w przeliczeniu na SO 2. 13. Łubin i produkty pochodne. 14. Mięczaki i produkty pochodne.
Środki spożywcze bez opakowania Od 09.01.2015 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U z 2015, poz.29) 19. 1. W przypadku środków spożywczych oferowanych do sprzedaży konsumentowi finalnemu lub zakładom żywienia zbiorowego bez opakowania lub w przypadku pakowania środków spożywczych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta finalnego lub ich pakowania do bezzwłocznej sprzedaży podaje się: 1) nazwę środka spożywczego wskazaną w sposób określony w art. 17 rozporządzenia nr 1169/2011; 2) nazwę albo imię i nazwisko producenta; 3) wykaz składników zgodnie z art. 18 20 rozporządzenia nr 1169/2011, z uwzględnieniem informacji, o których mowa w art. 21 tego rozporządzenia; 4) klasę jakości handlowej albo inny wyróżnik jakości handlowej, jeżeli zostały one ustalone w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno-spożywczych lub ich grup albo jeżeli obowiązek podawania klasy jakości handlowej albo wyróżnika wynika z odrębnych przepisów; 5) w przypadku produktów rybołówstwa w rozumieniu pkt 3.1 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego mrożonych glazurowanych dodatkowo informację dotyczącą ilościowej zawartości glazury lub ryby albo owoców morza w tych produktach; 6) w przypadku pieczywa dodatkowo: a) masę jednostkową, b) informację pieczywo produkowane z ciasta mrożonego albo pieczywo produkowane z ciasta głęboko mrożonego gdy został zastosowany taki proces technologiczny. 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, podaje się w miejscu sprzedaży na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób, w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu. Nieprzestrzeganie wymagań w zakresie znakowanie środków spożywczych skutkuje wymierzeniem kary pieniężnej, o której mowa w art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.