Obieg materii w przyrodzie



Podobne dokumenty
Obieg materii w przyrodzie

Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, Spis treści

Teoria tektoniki płyt litosfery

Grupa I Nazwisko i imię: (0 2) Przyporządkuj rodzajom skał odpowiadające im warunki powstawania. A. magmowe głębinowe -... B. metamorficzne -...

Skały budujące Ziemię

WIETRZENIE. Rozpuszczanie polega na łączeniu się minerałów z wodą i doprowadzeniu ich do roztworu. Tego typu wietrzeniu ulegają głównie sole.

Geologia poziom rozszerzony, ćwiczenia Zadanie 1. (2 pkt) Na mapie przedstawiono granice i kierunki ruchu płyt litosfery.

SKAŁY, TEKTONIKA, PROCESY ENDOGENICZNE ZADANIA. 1.Oznacz literą P tylko te zdania, których prawdziwość potwierdza załączony poniżej rysunek.

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001

PROCESY EGZOGENICZNE ZADANIA

KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2010

Wulkany. Wojtek Jóźwiak

Rozkład materiału nauczania z geografii dla klasy drugiej

Rodzaje erozji lodowcowej. Rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich i kontynentalnych. Wygłady i rysy lodowcowe. Wygłady i rysy lodowcowe

Minerały. Autorstwo: Jackowiak Maciej Kamiński Kamil Wróblewska Natalia

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

Przyroda interdyscyplinarne ścieżki dydaktyczne. Justyna Chojnacka Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Zakład Dydaktyki Fizyki

-1r/1- B. Największą liczbę meteoroidów z roju Perseidów można dostrzec na niebie w nocy między 12 a 13 sierpnia (wpisz nazwę miesiąca).

ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ

Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno- -ekonomiczna podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

podbiegunowe oraz półkule: południową,

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA - CYKLE BIOGEOCHEMICZNE

Geografia - klasa 1. Dział I

Podmiot prawa autorskiego

Śnieżka najwyższy szczyt Karkonoszy (1602 m n.p.m.)

Uczeń: Uczeń: omawia. poznaniu kształtu omawia wpływ geograficznych. sferami Ziemi. poszczególnych sfer źródeł informacji

MIĘDZYNARODOWY TRANSPORT I HANDEL MORSKI

dolina U-kształtna wody płynące fale morskie

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe

GEOGRAFIA FIZYCZNA ŚWIATA. Tomasz Kalicki.

- proponuje odpowiedni wykres, diagram, kartogram i kartodiagram do przedstawienia

Poziom wymagań DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY Uczeń: Uczeń: Uczeń: geografia fizyczna i omawia

Wymagania edukacyjne z geografii w klasie I w roku szk. 2015/2016

Wymagania edukacyjne z geografii kl.1

Uczeń: gospodarczą przykłady źródeł. człowieka informacji geograficznej

PROCESY BIOGEOCHEMICZNE NA LĄDACH

Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający Uczeń: Uczeń:

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. Ziemi

Poziom wymagań geografia klasa I dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń: Uczeń:

Kryteria oceniania z geografii klasa I

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. sferami Ziemi

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. Ziemi. sferami Ziemi

Umiejętności do opanowania w odniesieniu do działów i tematów z geografii w klasie pierwszej

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. Ziemi. sferami Ziemi

Wymagania programowe z geografii klasa I

Wymagania na poszczególne stopnie dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń: wyjaśnia różnice

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. Ziemi. sferami Ziemi

Wymagania edukacyjne dla klasy I gimnazjum Planeta Nowa - 1

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

Poziom wymagań Rozszerzający ocena dobra Uczeń: wyjaśnia różnice między elipsoidą a geoidą omawia współzależności zachodzące między sferami Ziemi

WYMAGANIA EDUKACYJNE GEOGRAFIA, KLASA I

Wymagania edukacyjne z geografii dla oddziału I gimnazjum *Z powodu przydziału godzin; działy V i VI do realizacji w kl. II

Uczeń: fizyczna i społeczno- geoidą -ekonomiczna. omawia. kształtu i wymiarów. Ziemi

Wymagania edukacyjne z geografii klasa I cz.i

GEOGRAFIA KLASA I I PÓŁROCZE

GEOGRAFIA Gimnazjum klasa I - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA III C POZIOM ROZSZERZONY

Wymagania edukacyjne z geografii dla klasy I gimnazjum Rok szkolny 2014/2015

GLOBALNE CYKLE BIOGEOCHEMICZNE obieg siarki

Geomorfologia poziom rozszerzony

Ekologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

I. Podstawy geografii

Końcoworoczne kryteria oceniania z geografii w klasie I

Plutonizmem (nazwa od Plutona - boga podziemi z mitologii greckiej) nazywamy zjawiska związane:

Wymagania na poszczególne oceny Oblicza geografii Część 1 Zakres podstawowy

GEOGRAFIA klasa 1 LO (4 letnie) Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. ZAKRES PODSTAWOWY

Wymagania na poszczególne oceny. Oblicza geografii Część 1. Zakres podstawowy.

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4

IV. LITOSFERA. CZĘŚĆ 1

Wymagania edukacyjne z geografii w zakresie podstawowym dla klasy pierwszej technikum po szkole podstawowej

Wymagania na poszczególne oceny. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

SUROWCE MINERALNE. Wykład 5

Uczeń: Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno- -ekonomiczna. podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

opisuje zmiany temperatury, ciśnienia i gęstości wraz ze wzrostem głębokości opisuje na podstawie schematu budowę

Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno--ekonomiczna podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

Uczeń potrafi określić, w jakich dziedzinach surowce mineralne są wykorzystywane przez człowieka.

Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno- -ekonomiczna podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

prawo czynników ograniczających Justus von Liebig

Ekologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii

MINERAŁY I SKAŁY. Właściwość chemiczna minerałów: CaCO3 + 2HCl

Środowisko przyrodnicze - ogólny

Wymagania na poszczególne oceny. Rozszerzające (ocena dobra)

Tektonika Płyt. Prowadzący: dr hab. Leszek Czechowski

XXIV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY 2016/2017

Obieg materii w skali zlewni rzecznej

Uczeń: Uczeń: poznaniu kształtu Ziemi geograficznych

I. Obraz Ziemi. 1. sfery Ziemi 2. generalizacja kartograficzna. 3. siatka geograficzna a siatka kartograficzna. 4. podział odwzorowań kartograficznych

Podział procesów geologicznych

WYMAGANIA EDUKACYJNE W KLASIE I PLANETA NOWA Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający

1. Budowa wnętrza Ziemi

Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno- -ekonomiczna podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

a) Wypiętrzenie się Andów i Kordylierów. b) Rozwój psylofitów na lądach.

Kartkówka powtórzeniowa nr 3

Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się geografia fizyczna i społeczno ekonomiczna podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi

GLEBA zewnętrzna, zwietrzała powierzchnia skorupy ziemskiej, o głębokości średniej do 1,5 metra, zawierająca wodę, związki organiczne i

1. Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne

Transkrypt:

Obieg materii w przyrodzie

Pierwiastki w przyrodzie Ar 0,93% CO 0,035% pozostałe gazy szlachetne; 0,007% O 20,95% Pierwiastki budujące Skorupę Ziemską N Powietrze 78,09%

pozostałe 0,25% Mg 0,13% Na 1,08% Cl 1,95% H 10,81% H 9,31% N 5,14% Ca 1,38% pozostałe 0,72% P 0,63% S 0,64% Fe 32,07% Mg 13,9% S 2,92% Ni 1,82% pozostałe 2,51% Ca 1,54% O 85,78% Oceany O 62,81% C 19,37% Organizm człowieka O 30,12% Si 15,12% Ziemia jako całość

http://keith-travelsinindonesia.blogspot.com

1.avi 2.avi 3.avi (Fragment filmu Earth The Power Of The Planet BBC) (http://marina.geo.umn.edu) (http://www.youtube.com/watch?v=41vyn-rpqaw&feature=related) 4.mp4 (http://www.youtube.com/watch?v=ep2_axaa9mw) 5.avi (http://www.youtube.com/watch?v=2lsalggipaq&nr=1)

Reykholt; National Park of Þingvellir, Islandia Tam3rd, Albay, Filipiny

Lawa Wulkan tarczowy Lawa zasadowa Mała zawartość SiO 2 Mała lepkość i gęstość Płyną szybko Wylew spokojny Wulkan stożkowy i stratowulkan Lawa kwaśna Stosunkowo szybko krzepną

Wietrzenie Baraniecki, Skrzypczak 2003 Ziętkowski, 2007

Rodzaje wietrzenia Fizyczne: Insolacyjne (termiczne) Eksfoliacyjne (łuszczenie) Mrozowe (zamróz) Solne Deflokulacja Chemiczne: Rozpuszczenie Ługowanie Hydroliza Uwodnienie Karbonatyzacja Oksydacja (utlenienie) Kaolinizacja Biologiczne

Wing-Chi Poon; Texas, USA.

Josh Hill; Texas, USA.

http://www.michael-gordon.com/ ; Glen Canyon, Utah

http://hays.outcrop.org

Vanessa and Chris Ryan, Girraween National Park, Walia

Vanessa and Chris Ryan, Girraween National Park, Walia

Ekočlen

Kaolinizacja Vanessa and Chris Ryan, Girraween National Park, Walia

Girraween National Park, Walia

Chiton magnificus ; Abisko, Szwecja

http://www.swietokrzyskipn.org.pl/

http://www.tenpieknyswiat.pl/

Etan J. Tal; Jebel Kharaz, Jordania

Dr Suzanne M MacLeod ; Gozo, Malta

Not home; okolice Qobustan, Azerbejdżan

Hannes Grobe; Svalbard

http://www.cis.edu.hk

http://www.cis.edu.hk

http://www.cis.edu.hk

http://www.bcssa.org

http://www.joannaroga.pl

http://mdonnfoto.flog.pl/

http://www.morawski-kras.multita.info

http://www.fanklubsbb.pl

http://www.geopic.pl/

http://www.twojapogoda.pl

http://jaceks.flog.pl Sokole Gory

http://www.national-geographic.pl

Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną. Hannes Grobe; Spitzbergen

http://onephoto.net/

Rachocki A., 1974, s. 51

Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną. Dentren, Abisko, Szwecja

Erozja (niszczenie powierzchni terenu) Glacjalna Detersja wygładzanie podłoża Detrakcja wyrywanie fragmentów skał z podłoża Egzaracja zdzieranie podłoża Wodna Deszczowa Rzeczna Wgłębna Wsteczna Boczna Denna Abrazja Wygłady lodowcowe Eric in SF, Devil's Postpile National Monument Siim 2006

Aby chronić prywatność użytkownika, program PowerPoint uniemożliwił automatyczne pobranie tego zewnętrznego obrazu. Aby pobrać i wyświetlić ten obraz, kliknij przycisk Opcje na pasku komunikatów, a następnie kliknij opcję Włącz zawartość zewnętrzną. http://geografia.opracowania.pl/ Snap55, Japonia Mbz1 Dionysos, Cliffs of Moher, Ireland

Yummifruitbat, Walia http://geotyda.pl Mikenorton, Norwegia

Eoliczna http://geomorfologia.w.interia.pl http://foto.recenzja.pl/ http://blog.travelpod.com Thomas Wilken

Odpadanie Obrywanie Spełzywanie Osuwanie Spłukiwanie Ruchy masowe Spływanie (spływ powierzchniowy)

http://www.forum.linum.pl

http://www.tatry.info.pl/ http://www.turnia.pl

http://wspinanie.pl http://www.planetsports.pl

http://hays.outcrop.org Meteor2017 Carlog3

http://www.dziennikpolski24.pl

Rzeki, Gleby, Wegetacja, Osad, Atmosfera, Paliwa kopalne i produkcja cementu, Powierzchnia wody, Morska biocenoza, Głębie morskie, Rozpuszczony węgiel organiczny

http://telstar.ote.cmu.edu

http://water.epa.gov

Obieg materii dla skał Wypiętrzanie i ekspozycja, Krystalizacja, Lityfikacja, Konsolidacja, Skały metamorficzne, Skały magmowe Intruzywne, Skały magmowe Ekstruzywne, Magma, Wietrzenie, Skały osadowe, Osad, Depozycja, Stapianie, Metamorfizm, Transport

Izostazja Teoria tektoniki płyt / Ruchy konwekcyjne Teoria tektoniki płyt to cykl zamknięty Clifford Ollier i Jan Koziar, 2007 Odrzucają konwekcję w płaszczu Ziemi Odrzucają kompensację spredingu w miejscach stref subdukcji Skąd zatem magma andezytowa? Powrót do Teorii geosynklin

Teoria geosynklin Tensja (rozszerzanie) tworzy formę zagłębienia ryftowego Prowadzi to do reakcji podłoża i początek procesów magmowych

Ollier, Koziar, 2007, s. 380

Tworzone są wzniesienia, które na skutek procesów zewnętrznych są niszczone a materiał odprowadzany do nowych obniżeń na zewnątrz od osi wypiętrzenia Wskutek m.in. odgazowania diapiru dochodzi do kolapsu (zapadnięcia) wierzchołka i powstania zapadliska śródgórskiego