Inteligentna Energia Europa Informacje ogólne, priorytety oraz przykłady projektów Antonina Kaniszewska Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
Program IEE w kontekście polityki energetycznej UE WSPÓLNA POLITYKA ENERGETYCZNA DLA EUROPY CELE UE DO 2020 20% redukcja emisji gazów cieplarnianych 20% redukcja zużycia energii pierwotnej 20% energii odnawialnej w bilansie energetycznym 10% biopaliw w transporcie
Bariery zwiększania efektywności energetycznej Brak informacji Niski priorytet dla efektywności energetycznej Kapitał na inwestycje, nie na projekty miękkie Niewystarczający kapitał Wielu uczestników rynku, szeroka grupa docelowa
Inteligentna Energia Europa > Wspiera politykę Unii Europejskiej w dziedzinie energetyki odnawialnej i efektywności energetycznej oraz pomaga osiągnąć cele wyznaczone na rok 2020 > Zachęca do korzystania ze sprawdzonych inteligentnych energetycznie rozwiązań > Nie jest programem rozwijającym technologie, w przeciwieństwie do 7. PR > Działa, aby zwiększyć innowacyjność i konkurencyjność Europy
Program IEE jako uzupełnienie innych Programów
Program, który pomaga zamienić założenia polityczne w konkretne działania Cele UE w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii Tworzenie najlepszych praktyk Edukacja Transfer wiedzy Doskonalenie rynku Wdrożenie założeń politycznych i ich doskonalenie Zmiany w działaniu użytkowników końcowych 730 mln na 2007-13
Program IEE > Wspiera rozwój strategii, planów działań oraz usprawnia działanie rynku dla rozwiązań z dziedziny poszanowania energii i energetyki odnawialnej > Wspiera szybsze/bardziej powszechne wdrożenia technologii już dostępnych w UE > Wspiera oddolne działania pomagające we wdrożeniu polityki unijnej na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym Katalizator dla innowacji i rozwoju rynku
Narzędzia Programu IEE
Program IEE w liczbach Dotychczas w ramach Programu IEE: - dofinansowano > 500 projektów - utworzono > 60 lokalnych lub regionalnych agencji energetycznych Z pomocy skorzystało ponad 3000 beneficjentów z 30 krajów Efektywność energetyczna Odnawialne źródła energii Działania zintegrowane Efektywność energetyczna w transporcie
Program IEE - instrumenty > konkursy na najlepsze projekty (zaproszenie do składania wniosków), > przetargi na projekty zamówione przez Komisję Europejską, > Inicjatywy ELENA.
Budżet na 2011 r. > 67 milionów wsparcie projektów promocyjnych i rozpowszechniających (dofinansowanie do 75% kosztów kwalifikowanych) > 30 milionów inicjatywy ELENA we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, Bankiem KfW oraz Bankiem Rozwoju Rady Europy - wsparcie projektów powielania rynkowego > 11 millionów projekty zamawiane (przetargi) > 6 millionów działania wspólne i inne mechanizmy
Terminologia w Programie IEE OBSZARY DZIAŁAŃ (SAVE, ALTENER, STEER, Działania zintegrowane) OBSZARY DOFINANSOWANIA lub DZIAŁANIA KLUCZOWE (np. produkty efektywne energetycznie, energia elektryczna z OZE, efektywny energetycznie transport) PRIORYTETY = wybrane corocznie zagadnienia w danym obszarze
Obszary działań Efektywność energetyczna (SAVE) Efektywny energetycznie transport (STEER) Odnawialne źródła energii (ALTENER) Działania zintegrowane
Obszary finansowania Efektywność energetyczna (SAVE) Promowanie energooszczędnych urządzeń, zachowań konsumenckich Efektywność energetyczna w przemyśle Efektywność energetyczna w budownictwie Transport (STEER) czyste pojazdy i alternatywne paliwa Energooszczędny transport Doszkolenie agencji branżowych Odnawialne źródła energii (ALTENER) Energia elektryczna Biopaliwa Ciepło i chłodzenie Zastosowanie źródeł odnawialnych w małej skali
Obszary finansowania Działania zintegrowane Lokalne inicjatywy w zakresie energii Zrównoważone energetycznie samorządy Tworzenie agencji energetycznych Bio-business Usługi energetyczne Kogeneracja Mobilizowanie lokalnych inwestycji związanych z energią Budynki o prawie zerowym zużyciu energii Edukacja Szkolenia i podnoszenie kwalifikacji pracowników budowlanych
Przykład: Energy Trophy + Europejskie Trofeum Energetyczne + Energy Trophy jest europejskim konkursem mającym na celu oszczędzanie energii w budynkach biurowych poprzez zmianę zachowao pracowników. Niewielkie, nisko-kosztowe działania, jak wprowadzenie energooszczędnych żarówek, regulatorów lub przeprowadzenie małych audytów były dopuszczalne. Nie dopuszczalne były natomiast działania renowacyjne czy termomodernizacyjne. W pierwszej edycji, zorganizowanej w latach 2004-2005, uczestniczyło 38 przedsiębiorstw i instytucji z sześciu krajów. W czasie trwania konkursu wprowadziły one szereg działao, które pozwoliły na zmniejszenie zużycia energii średnio o 7% w ciągu roku. Zwycięzca uzyskał oszczędności rzędu 30% w ciągu roku. Uczestnicy projektu uzyskali w sumie redukcję zużycia energii w wysokości 3700 MWh, emisji CO 2 o 1 885 ton oraz oszczędności kosztów wynoszące ponad 200 000. W drugiej edycji konkursu (09.2007-08.2008), wzięło udział155 firm z 17 krajów. Maksymalna wielkośd oszczędności uzyskanej przez uczestników sięgała nawet 42% energii w ciągu roku. Łączna oszczędnośd dla wszystkich uczestników konkursu wyniosła tym razem 11,8% energii, co spowodowało ograniczenie emisji CO 2 o blisko 9500 ton. www.energytrophy.org
Przykład: CEECAP Wdrażanie polityki Unii Europejskiej dotyczącej efektywności energetycznej urządzeń AGD w krajach Europy Środkowej i Wschodniej CEECAP > Projekt miał na celu wspieranie krajów Europy środkowej i wschodniej w implementacji unijnych przepisów dotyczących efektywności energetycznej urządzeń gospodarstwa domowego, > Zadaniem projektu było rozpowszechnienie wśród decydentów, wytwórców i sprzedawców specjalistycznej wiedzy oraz zacieśnienie współpracy pomiędzy uczestnikami rynku, których dotyczy etykietowanie urządzeń gospodarstwa domowego. > Wymienione działania miały doprowadzić do zwiększenia efektywności energetycznej urządzeń AGD. www.ceecap.org
CARE + Projekt CARE + realizowany jest w Polsce przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A. i Polską Izbę Przemysłu Chemicznego Celem projektu CARE+ jest podniesienie efektywności energetycznej w branży chemicznej oraz stworzenie poradnika wskazującego, jak najskuteczniej prowadzić działania zmniejszające zużycie energii w zakładach chemicznych. > Pierwszy etap: określenie świadomości w zakresie efektywności energetycznej w MSP (ankieta wśród 50-100 małych i średnich zakładów chemicznych) > Drugi etap: przewodnik pomocny przy samodzielnym przeprowadzaniu audytu w zakładzie, oparty na wynikach ww. ankiety. Przewodnik przetestowany przez KAPE w dwóch pilotowych przedsiębiorstwach. > Trzeci etap: na bazie podręcznika samodzielny wstępny audyt w 25 przedsiębiorstwach (przy konsultacjach KAPE). W dłuższym horyzoncie czasowym i szerszym kontekście materiały opracowane w czasie projektu mogą stanowić bazę do tworzenia poradników także dla innych branż przemysłu.
Przykład: ECODRIVEN Europejska kampania na rzecz promocji efektywnych energetycznie zachowań kierowców Cele: Przygotowanie i wdrożenie europejskiej eko-kampanii dla kierowców pojazdów w co najmniej 9 krajach UE, włączając w to kraje Europy Wschodniej Redukcja 0,5 mln ton emisji CO 2 do roku 2010 w wyniku optymalizacji zachowań na drodze, jak również znaczących ilości innych emisji pochodzących z transportu drogowego, Włączenie do uczestnictwa w kampanii europejskiej co najmniej 500.000 kierowców samochodów osobowych, ciężarowych (w tym dostawczych) i autobusów oraz dotarcie do 2.000.000 kierowców poprzez promocje i reklamę, w tym w mediach Stworzenie europejskiej sieci lokalnej i regionalnej współpracy w oparciu o lokalne władze i instytucje oraz rynki zbytu odpowiednich krajowych i międzynarodowych firm (np. Ford, BP, FIA i Profile International) dla kontynuacji dalszych kampanii. www.ecodrive.org
Przykład: YOUTH Młodzież zmienia współczesne miejskie zwyczaje transportowe YOUTH jest programem dla dzieci i młodzieży w wieku 7-18 lat zachęcającym do uczestnictwa w szeroko rozumianej dyskusji na temat miejskich zwyczajów transportowych w świetle obecnego kryzysu energetycznego i problemów środowiskowych. www.youth-project.eu
Przykład: PRESTO Promocja Codziennego Korzystania z Roweru Wspomaganie rozwoju prawdziwej kultury rowerowej, a tym samym wolności w sferze publicznej w miastach Europy. Trzy obszary wdrażania projektu: kampanie promocyjne planowanie infrastruktury promocja rowerów elektrycznych http://www.presto-cycling.eu
Przykład: Trans Solar Wymiana doświadczeń dla rozwoju wykorzystania słonecznych systemów grzewczych Podstawowe cele projektu to: > wymiana doświadczeń producentów i instalatorów z krajów europejskich o najlepiej rozwiniętych rynkach kolektorów słonecznych z przedstawicielami krajów europejskich o najgorzej rozwiniętych rynkach, > propagowanie najnowszych informacji dotyczących Norm Europejskich, uwierzytelnienie certyfikacji (Solar Keymark) oraz promowanie polityki wspierającej rozwój wykorzystania kolektorów słonecznych, > nawiązanie kontaktów biznesowych pomiędzy najbardziej i najmniej rozwiniętymi rynkami europejskimi, > podnoszenie kwalifikacji Krajowego Zrzeszenia producentów i instalatorów kolektorów słonecznych w celu wzmocnienia jego pozycji na krajowym oraz europejskim rynku.
Przykład: ThERRA Promocja wykorzystania biogazu w regionach Europy transfer narzędzia wspomagającego wzrost społecznej akceptacji dla wykorzystania biogazu w instalacjach stacjonarnych i pojazdach Podstawowym celem projektu było zwiększenie społecznej akceptacji dla instalacji biogazowych oraz promocja wykorzystania biogazu jako surowca do produkcji ciepła, energii elektrycznej, a także jako biopaliwa dla pojazdów mechanicznych. Biogaz produkowany jest z odpadów pochodzenia rolniczego (np. obornik, kiszonka, rośliny energetyczne), na wysypiskach odpadów i w oczyszczalniach ścieków. Wykorzystywany jest on do celów grzewczych, w szczególności w procesach technologicznych i w lokalnych sieciach ciepłowniczych, lub do produkcji energii elektrycznej. Za technologie przyszłości uważa się wtłaczanie biogazu, po oczyszczeniu i uzdatnieniu, do sieci z gazem naturalnym, czy dostarczanie do stacji benzynowych do tankowania przez pojazdy mechaniczne. www.biogasaccepted.eu
Przykład: QualiCert Ujednolicenie metod akredytacji i certyfikacji instalatorów małych systemów OZE Podstawowym celem tego projektu, jest przygotowanie i wprowadzenie systemów certyfikacji dla instalatorów małych instalacji OZE zgodnie z Artykułem 14 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, który do 31 grudnia 2012 roku obliguje państwa członkowskie do przygotowania systemu certyfikacji lub równoważnych systemów kwalifikowania. Projekt QualiCert zakłada wspólne działania ww. krajów członkowskich w tym zakresie prowadzące m.in. do powstania oraz weryfikacji podręcznika zawierającego główne kryteria dla takiego systemu.
Agencja Wykonawcza Programu IEE Agencja Wykonawcza ds. Konkurencyjności i Innowacji (Executive Agency for Competitiveness and Innovation) EACI http://ec.europa.eu/energy/intelligent/index_en.html
Program IEE w 2012 roku Najbliższe ogłoszenie wezwania do składania wniosków planowane jest na styczeń 2012 roku. Europejski Dzień Informacyjny na temat najbliższego konkursu odbędzie się 24 stycznia 2012 r. w Brukseli. Krajowe Dni Informacyjny w Polsce odbędą się w lutym oraz marcu 2012 r. SERDECZNIE ZAPRASZAMY!