Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli. Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce. Redaktor prowadzący: Ewelina Burska Projekt okładki: Maciej Pasek Materiały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock. Wydawnictwo HELION ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63 e-mail: helion@helion.pl WWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek) Drogi Czytelniku! Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres http://helion.pl/user/opinie?cwgim2 Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję. Materiały do książki można znaleźć pod adresem: ftp://ftp.helion.pl/przyklady/cwgim2.zip ISBN: 978-83-246-7896-9 Copyright Helion 2013 Printed in Poland. Oceń książkę Księgarnia internetowa Lubię to!» Nasza społeczność
Spis tre ci Rozdzia 1. Podstawy pracy w GIMP-ie 5 Instalacja GIMP-a 5 Informacja o wiczeniach 5 Interfejs programu 6 Konfigurowanie zawarto ci przybornika 9 Sterowanie widokiem obrazu 12 Wielokrotne widoki obrazu 19 Tworzenie nowego obrazu 20 Formaty plików graficznych i zapisywanie obrazu 25 Kolory 25 Palety kolorów 28 Dodawanie okien dialogowych w przyborniku 29 Odczyt po o enia kursora 34 Prowadnice i siatka 35 Praca w trybie jednego okna 37 Rozdzia 2. Selekcja 43 Wizualne przedstawienie selekcji 43 Narz dzia selekcji 46 Przekszta canie selekcji 62 Suma, ró nica i cz wspólna zaznacze 72 Zapisywanie i przywracanie selekcji 77 Opcje narz dzi do zaznaczania 81 Precyzyjne wykonywanie zaznacze 86 Rozdzia 3. Warstwy 91 Kolejno warstw 93 Wymiary warstw 96 Tworzenie nowych warstw 100
4 GIMP wiczenia praktyczne Oderwane zaznaczenia 107 Widoczno i krycie 113 Kana alfa 115 Blokada pikseli i przezroczysto ci 117 Tryb 119 Rozdzielanie i czenie warstw 124 Konwersja warstwy na zaznaczenie 128 Warstwa i selekcja 131 Tekst 132 Grupowanie warstw 134 Rozdzia 4. Narz dzia do rysowania 139 Opcje narz dzi do rysowania 143 Malowanie szybkiej maski 150 Gradienty i maskowanie warstw 154 Rozdzia 5. cie ki 165 Dodawanie i usuwanie wierzcho ków oraz kraw dzi 169 Wyginanie cie ek 175 Rozdzia 6. Przekszta cenia 185 Grupowanie warstw 202 Rozdzia 7. Korekta fotografii 207 Modyfikacja kolorystyki ca ej fotografii 208 Modyfikacja fragmentów zdj 219 Usuwanie plam 222 Korekta perspektywy 224 Filtry po ówkowe 225
Rozdzia 3. Warstwy 119 Po w czeniu opcji Blokuje kana alfa zablokowane zostaj przezroczyste piksele warstwy. Malowa mo emy wy cznie po pikselach, które nie s przezroczyste. WICZENIE 3.13 Wp yw blokowania pikseli oraz przezroczysto ci na wype nianie warstwy kolorem Sprawd wp yw blokowania pikseli oraz blokowania przezroczysto- ci na dzia anie operacji wype niania kolorem pierwszoplanowym. Wykorzystaj obraz z rysunku 3.28. Rozwi zanie Otwórz obraz cw-03-13-start/swinki.xcf, a nast pnie: Wy cz widoczno wszystkich warstw oprócz warstwy przedstawiaj cej profil winki. Wybierz warstw przedstawiaj c profil winki jako aktywn. W cz przycisk Blokada pikseli dla aktywnej warstwy. Spróbuj wype ni warstw kolorem pierwszoplanowym obraz nie ulegnie zmianie. Nast pnie: Wy cz przycisk Blokada pikseli i w cz przycisk Blokuje kana alfa. Operacje te wykonaj dla tej samej warstwy co poprzednio. Wype nij warstw kolorem pierwszoplanowym (skrót Ctrl+,). Otrzymasz obraz przedstawiony na rysunku 3.32. Tryb W wykonywanych dotychczas wiczeniach warstwy le ce wy ej przys ania y to, co znajdowa o si pod nimi. Wykorzystuj c kana alfa oraz suwak Krycie, regulowali my stopie przys aniania. czenie warstw mo e przebiega w znacznie bardziej skomplikowany sposób.
120 GIMP wiczenia praktyczne Rysunek 3.32. Wynik wykonania wiczenia 3.13 O tym, jak piksele warstwy modyfikuj wygl d obrazu, decyduje bowiem parametr Tryb, który mo e przyjmowa warto ci widoczne na rysunku 3.33. W zale no ci od wybranego trybu krycia wp yw warstwy na wygl d warstw znajduj cych si poni ej b dzie inny. Na przyk ad parametr Mi kkie wiat o daje efekt delikatnego roz wietlenia zdj cia, je li za Tryb ustawisz na Kolor, to warstwa b dzie modyfikowa a kolorystyk warstw ni szych. WICZENIE 3.14 Badanie trybu krycia warstw Sprawd dzia anie wszystkich mo liwych warto ci parametru Tryb. Wykorzystaj do tego obraz cw-03-14-start/las.xcf. Obraz testowy zawiera zdj cie lasu oraz warstw, na której znajduje si kilka rozmytych prostok tów w ró nych kolorach. Rysunek 3.34 przedstawia wygl d obrazu po ustaleniu trybu Przesiewanie i krycia 80.
Rozdzia 3. Warstwy 121 Rysunek 3.33. Warto ci parametru Tryb Rysunek 3.34. Wynik ustalenia trybu przesiewanie i krycia 80
122 GIMP wiczenia praktyczne Rozwi zanie Otwórz obraz cw-03-14-start/las.xcf i przejd do okna warstw. Wybierz warstw o nazwie test i ustal jej tryb na drug dost pn warto : Przenikanie. Przyjrzyj si uwa nie zmianom, które zasz y w obrazie. Spróbuj tak e suwakiem Krycie zmniejszy stopie widoczno ci warstwy test. W identyczny sposób przeanalizuj dzia anie pozosta ych trybów krycia: Zwyk y, Przenikanie, Tylko ja niejsze, Przesiewanie, Rozja nianie, Suma, Tylko ciemniejsze, Mno enie itd. WICZENIE 3.15 Modyfikacja kolorystyki zdj cia Wykorzystuj c tryb krycia warstwy, zmodyfikuj zdj cie li ci tak, by mia o monochromatyczne ó te zabarwienie. Rozwi zanie Otwórz obraz cw-03-15-start/liscie.jpg i przejd do okna warstw. Dodaj do obrazu now warstw i wype nij j kolorem ó tym. Zmie tryb krycia warstwy ó tej na Kolor. Otrzymasz obraz przedstawiony na rysunku 3.35. WICZENIE 3.16 Selektywne do wietlanie i przyciemnianie zdj cia Wykorzystuj c tryb krycia warstwy, rozja nij ciemne partie na zdj ciu Doliny Pi ciu Stawów. Zdj cie poddawane przekszta ceniu jest widoczne na rysunku 3.36.
Rozdzia 3. Warstwy 123 Rysunek 3.35. Tryb Kolor powoduje nadanie fotografii jednolitej barwy, która wype nia najwy sz warstw Rysunek 3.36. Zdj cie, w którym nale y rozja ni ciemne partie Rozwi zanie Otwórz zdj cie cw-03-16-start/dolina-pieciu-stawow.jpg, przejd do okna warstw i wykonaj duplikat warstwy t o. Now warstw przekszta kolejno filtrami:
124 GIMP wiczenia praktyczne Kolory/Jasno i kontrast oba parametry, tj. jasno i kontrast, ustaw na 70; Kolory/Desaturacja z opcj jaskrawo ; Kolory/Progowanie z parametrem 150; Filtry/Rozmycie/Rozmycie Gaussa z parametrem 50; Kolory/Inwersja. Otrzymasz obraz widoczny na rysunku 3.37. Obraz ten zawiera jasne plamy w obszarach, które na zdj ciu 3.36 s zbyt ciemne. Rysunek 3.37. Bia e obszary to fragmenty, które na oryginalnym zdj ciu nale y do wietli Na zako czenie zmie tryb warstwy z rysunku 3.37 na Mi kkie wiat o. Otrzymasz obraz taki jak na rysunku 3.38. W obrazie tym najciemniejsze partie zdj cia z rysunku 3.36 zosta y roz wietlone. Je li chcesz otrzyma bardziej delikatny i mniej zauwa alny efekt, to zmniejsz stopie krycia warstwy z rysunku 3.37 do 75. Rozdzielanie i czenie warstw Warstwy obrazu mo emy czy i rozdziela. Operacja czenia przekszta ca dowoln liczb warstw w pojedyncz warstw. W wyniku operacji rozdzielania z jednej warstwy tworzymy dwie warstwy. Ope-
Rozdzia 3. Warstwy 125 Rysunek 3.38. Zdj cie z rysunku 3.36 po do wietleniu obrazem z rysunku 3.37 racja czenia jest dost pna w menu jako Obraz/Sp aszcz obraz oraz Obraz/Po cz widoczne warstwy (skrót Ctrl+M). Operacj rozdzielania jednej warstwy na dwie warstwy wykonujemy, wykorzystuj c operacje Wytnij i Wklej lub operacj odrywania zaznaczenia. Nale y pami ta, e czenie warstw jest operacj destrukcyjn : cz pikseli obrazu zostaje bezpowrotnie utracona. Dlatego przed wykonaniem czenia warto utworzy duplikaty czonych warstw i pozostawi je w obrazie, wy czaj c ich widoczno. WICZENIE 3.17 Rozdzielanie warstwy Rysunek 3.39 przedstawia zdj cie nurkowanie.jpg. Na zdj ciu tym znajduje si jedna warstwa. Przekszta zdj cie tak, by maska do nurkowania znajdowa a si na jednej warstwie, a woda na drugiej. Zadanie wykonaj, stosuj c operacje Wytnij i Wklej. Rozwi zanie Otwórz zdj cie cw-03-17-start/nurkowanie.jpg i wykorzystuj c narz dzie do odr cznego zaznaczania obszarów oraz odejmowania zaznacze, wykonaj selekcj, która obejmie mask i b dzie mia a wyci te dziury przy pasku. Selekcja, któr nale y utworzy, jest widoczna na rysunku 3.40.
126 GIMP wiczenia praktyczne Rysunek 3.39. Zdj cie, na którym wykonamy operacj rozdzielania warstwy Rysunek 3.40. Selekcja z wyci tymi dziurami przy pasku Otrzymane zaznaczenie zmi kcz o 5 pikseli. Nast pnie dodaj kana alfa dla warstwy t o, po czym wykonaj operacje: Edycja/Wytnij i Edycja/Wklej. Wyci t mask umie na nowej warstwie. W ten sposób warstwa t o zosta a przekszta cona w dwie osobne warstwy. Jedna z nich zawiera wod, a druga mask. Je li wiczenie wykonasz, pomijaj c dodawanie kana u alfa dla warstwy t o, to po wykonaniu operacji Wytnij w tle pojawi si bia a maska. Dzieje si tak dlatego, e wycinanie fragmentu warstwy, która nie zawiera kana u alfa, powoduje wype nienie wycinanego fragmentu kolorem t a. Przekonali my si o tym w wiczeniu 3.8 (rysunek 3.21).
Rozdzia 3. Warstwy 127 Posta warstwy t a po wyci ciu maski jest widoczna na rysunku 3.41. Rysunek 3.41. Warstwa t a po wykonaniu operacji Edycja/Wytnij wiczenia 3.8 oraz 3.17 demonstruj wykonanie identycznej operacji, która polega na przeniesieniu cz ci pikseli warstwy na now warstw. Jak widzisz, zadanie to mo esz wykona, wykorzystuj c zarówno odrywanie zaznacze, jak i operacje kopiowania i wklejania. WICZENIE 3.18 czenie warstw Wykonaj jednowarstwowy obraz przedstawiony na rysunku 3.42. Do zdj cia woda.jpg wklej dziewi kopii maski wyci tej w poprzednim wiczeniu. Rozwi zanie Otwórz pliki cw-03-18-start/maska.xcf oraz zdj cie cw-03-18-start/woda. jpg. W obrazie maska.xcf wykonaj operacj Edycja/Kopiuj. Skopiowan mask wklej do zdj cia woda.jpg. Wklejony obiekt umie na nowej warstwie. Wykonaj osiem kopii wklejonej maski. Dziewi masek roz ó tak jak na rysunku 3.42. Nast pnie po cz wszystkie warstwy otrzymanego obrazu. W tym celu wykonaj operacj Obraz/Po cz widoczne warstwy (skrót Ctrl+M).
128 GIMP wiczenia praktyczne Rysunek 3.42. Obraz z wiczenia 3.18 Otrzymany w ten sposób obraz jest jednowarstwowy. Nie mo esz w nim przesuwa masek. Co wi cej, obraz zawarty pod maskami zosta bezpowrotnie utracony. Nawet je li maski wytniesz i umie cisz na nowych warstwach, to pozostan pod nimi dziury. Pikseli, które zosta y utracone, nie da si odzyska inaczej ni operacj Edycja/Cofnij. Je li obraz wykonany w programie GIMP wyeksportujesz do jednego z formatów: JPG, BMP lub PNG, wówczas podczas zapisywania warstwy obrazu zostan po czone. Formaty JPG, BMP oraz PNG s jednowarstwowe. Konwersja warstwy na zaznaczenie Operacje Kopiuj i Wklej konwertuj zaznaczenie na warstw. Wykonuj c wiczenie 3.17, najpierw zaznaczyli my fragment zdj cia, a nast pnie zaznaczenie przekszta cili my w warstw, na której zosta umieszczony przedmiot obj ty zaznaczeniem. Bardzo przydatna jest operacja odwrotna, przekszta caj ca obraz zawarty na warstwie w zaznaczenie. Jest to przekszta cenie kana u alfa warstwy w selekcj. Operacj t znajdziesz w menu Warstwa/Przezroczysto /Kana alfa na zaznaczenie. Dzi ki niej masz dost p do kszta tu wyznaczonego przez nieprzezroczyste piksele warstwy.