INFORMACJA DLA PRACODAWCÓW ZATRUDNIAJACYCH MŁODOCIANYCH PRACOWNIKÓW Wymagania formalne do realizacji przygotowania zawodowego Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626) pracodawcy zainteresowani realizacją przygotowania zawodowego i organizacją zajęć praktycznych dla młodocianych pracowników, mogą prowadzić przygotowanie zawodowe samodzielnie lub wyznaczyć do tego celu wybranych pracowników. Instruktorem praktycznej nauki zawodu może zostać osoba, która spełnia jeden z niżej wymienionych warunków: 1) posiada co najmniej tytuł mistrza w zawodzie, którego będzie nauczać, lub w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, którego będzie nauczać, i przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli, lub ukończony kurs pedagogiczny, którego program został zatwierdzony przez kuratora oświaty i obejmuje łącznie co najmniej 70 godzin zajęć z psychologii, pedagogiki i metodyki oraz 10 godzin praktyki metodycznej, albo ukończony przed dniem 6 stycznia 1993 r. kurs pedagogiczny uprawniający do pełnienia funkcji instruktora praktycznej nauki zawodu, lub 2) posiada świadectwo ukończenia technikum, technikum uzupełniającego lub równorzędnej albo świadectwo ukończenia szkoły policealnej lub dyplom ukończenia szkoły pomaturalnej lub policealnej i tytuł zawodowy w zawodzie, którego będzie nauczać, lub w zawodzie pokrewnym do zawodu, którego będzie nauczać, oraz co najmniej trzyletni staż pracy w zawodzie, którego będzie nauczać, lub 3) posiada świadectwo ukończenia liceum zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będzie nauczać, oraz co najmniej czteroletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub 4) świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego, liceum technicznego, liceum profilowanego, uzupełniającego liceum ogólnokształcącego, technikum i technikum uzupełniającego, kształcących w innym zawodzie niż ten, którego będzie nauczać, lub średniego studium zawodowego i tytuł robotnika wykwalifikowanego lub równorzędny w zawodzie, którego będzie nauczać, oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu tytułu zawodowego, lub 5) dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku (specjalności) odpowiednim dla zawodu, którego będzie nauczać, oraz co najmniej trzyletni staż pracy w tym zawodzie nabyty po uzyskaniu dyplomu, lub 6) dyplom ukończenia studiów wyższych na innym kierunku (specjalności) oraz co najmniej sześcioletni staż pracy w zawodzie, którego będzie nauczać. Rzemieślnicy zatrudniający młodocianych pracowników są obowiązani należeć do organizacji rzemieślniczej (cechu). Ustawa o rzemiośle z dnia 22 marca 1989 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz.979 z późn. zm). Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy o rzemiośle nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle sprawuje Izba Rzemieślnicza lub z jej upoważnienia Cech, właściwy ze względu na siedzibę rzemieślnika. 1
Nauka zawodu Nauka zawodu składa się z dwóch integralnych, równolegle realizowanych części; praktycznej zorganizowanej w zakładzie rzemieślniczym i teoretycznej zorganizowanej w szkole zawodowej lub na kursach dokształcających. Podstawą organizacji nauki jest umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, podpisywana pomiędzy pracodawcą rzemieślnikiem, uczniem - młodocianym pracownikiem, a rodzicem lub opiekunem. Podstawowym aktem prawnym regulującym sprawy zatrudnienia pracowników młodocianych jest ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502), zawierająca Dział IX w całości poświęcony kwestiom młodocianych pracowników. Szczegółowe przepisy odnoszące się do zasad odbywania przygotowania zawodowego ustala rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagrodzenia (t.j. Dz. U. z 2014 poz. 232). Cel nauki zawodu Celem nauki zawodu jest opanowanie przez ucznia młodocianego pracownika umiejętności praktycznych i teoretycznych w zawodzie i potwierdzenie ich dowodem kwalifikacji zawodowych w drodze przystąpienia do egzaminu czeladniczego. Świadectwo czeladnicze umożliwia absolwentowi zatrudnienie na stanowisku wymagającym kwalifikacji zawodowych odpowiednim do danego zawodu. Warunki zatrudnienia ucznia Młody człowiek zamierzający podjąć naukę zawodu w zakładzie rzemieślniczym musi spełnić następujące warunki: ukończony 16 rok życia, ukończone gimnazjum, dobre warunki fizyczne i stan zdrowia pozwalający na podjęcie nauki zawodu, a następnie pracy. Na naukę zawodu mogą być przyjęci młodociani pracownicy w przedziale wiekowym od 16 do 18 lat. Z pracownikiem młodocianym, który nie ukończył 16 lat w momencie podpisania umowy dopuszczalne jest zawarcie umowy w razie: wyrażenia na to zgody przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna, przedstawienie zaświadczenia lekarza, uprawnionego do przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników, stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża zdrowiu tej osoby, przedstawienie pozytywnej opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej. Kandydat na ucznia przed zawarciem umowy o pracę w celu nauki zawodu ma obowiązek poddania się badaniom lekarskim. Badania powinny być potwierdzone odpowiednim zaświadczeniem, wydanym przez uprawnione do tego celu służby medyczne, stwierdzającym, że praca w danym zawodzie nie zagraża zdrowiu młodego człowieka, ani nie ma przeciwwskazań do wykonywania prac wchodzących w zakres nauczanego zawodu. 2
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego Przepisy prawne ustalają, jakie elementy musi zawierać umowa o pracę z młodocianym tj. nazwę zawodu, czas trwania nauki zawodu, miejsce odbywania praktycznej nauki zawodu, sposób dokształcania teoretycznego, wysokość wynagrodzenia, prawa i obowiązki stron. Zgodnie z art. 194 Kodeksu pracy umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego zawierana jest na czas nieokreślony. Z umowy wynika również, iż młodociany pracownik ma obowiązek dokształcania teoretycznego w wybranej szkole lub formie pozaszkolnej (kursowej). Przed przystąpieniem do pracy pracodawca zobowiązany jest: przeszkolić młodocianego w zakresie bhp i ppoż. zgłosić młodocianego do ZUS-u, zgłosić fakt szkolenia młodocianego we właściwym Urzędzie Gminy (Miasta) ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego pracownika. Rozwiązanie umowy Rozwiązanie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego może nastąpić za 2- tygodniowym wypowiedzeniem jedynie w przypadkach: niewypełniania przez młodocianego obowiązków wynikających z umowy o pracę lub obowiązku dokształcania, pomimo stosowania wobec niego środków wychowawczych, ogłoszenia likwidacji lub upadłości zakładu, reorganizacji zakładu w taki sposób, że w jej wyniku niemożliwe jest zrealizowanie programu praktycznej nauki zawodu, stwierdzenie nieprzydatności młodocianego do pracy w danym zawodzie (np. ze względów zdrowotnych). Umowa z młodocianym w każdym terminie może być rozwiązana jedynie w trybie wzajemnego porozumienia stron. W razie konieczności rozwiązania umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, pracodawca zawiadamia przedstawiciela ustawowego młodocianego lub jego opiekuna oraz szkołę, jeżeli młodociany dokształca się w szkole, a także izbę rzemieślniczą, jeżeli pracodawcą jest rzemieślnik, w celu umożliwienia młodocianemu kontynuowania nauki zawodu. W razie przerwania nauki zawodu i podjęcia jej w tym samym lub pokrewnym zawodzie u innego pracodawcy, czas odbytej poprzednio nauki wlicza się młodocianemu do okresu wymaganego do odbycia przygotowania zawodowego, po sprawdzeniu stopnia opanowania zawodu, jeżeli przerwa w nauce zawodu nie trwała dłużej niż 12 miesięcy. W przypadku rozwiązania umowy należy zawiadomić rodziców ucznia, szkołę, Cech Rzemiosł Różnych i Przedsiębiorczości oraz Powiatowy Urząd Pracy. 3
Okres nauki zawodu Nauka zawodu trwa nie dłużej niż 36 m-cy. W wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach na wniosek ucznia młodocianego pracownika i za zgodą rzemieślnika szkolącego izba rzemieślnicza może skrócić lub przedłużyć okres nauki zawodu. Nauka kończy się egzaminem czeladniczym/sprawdzającym. Pracodawca pokrywa koszty egzaminu młodocianego w pierwszym wyznaczonym terminie (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 232 11 ust. 6). Finansowanie kosztów egzaminu poprawkowego pozostaje do uznania pracodawcy. W wyjątkowych przypadkach izba rzemieślnicza, na wniosek młodocianego i za zgodą pracodawcy może okres nauki przedłużyć lub skrócić: skrócenie czasu trwania nauki zawodu, nie więcej niż o 12 miesięcy, może dotyczyć jedynie tych młodocianych, którzy nie dokształcają się w szkole zawodowej, przedłużenie nie więcej niż o 12 miesięcy, w celu umożliwienia dokończenia nauki w szkole, a w innych uzasadnionych przypadkach nie więcej niż o 6 miesięcy. Szczególna ochrona zdrowia Młodociany podlega wstępnym badaniom lekarskim przed podjęciem zatrudnienia oraz okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim w czasie zatrudnienia. Młodociany nie może być dopuszczony do pracy bez ważnego badania lekarskiego wykonanego przez lekarza uprawnionego do badań profilaktycznych. Warunkiem dopuszczenia do pracy jest brak przeciwskazań lekarskich do zatrudnienia na określonym stanowisku. Terminy badań lekarskich określa lekarz sprawujący opiekę nad zdrowiem młodocianego. Jeżeli przy badaniu okresowym lub kontrolnym lekarz orzeknie, że dana praca zagraża zdrowiu młodocianego, pracodawca jest obowiązany zmienić mu rodzaj pracy, a gdy nie ma takiej możliwości niezwłocznie rozwiązać umowę o pracę i wypłacić odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz. U. Nr 200 poz. 2047 ze zm.) określa wykaz prac wzbronionych młodocianym według rodzajów zagrożeń, przy których nie mogą być zatrudniane osoby młodociane. Wykaz prac wzbronionych młodocianym obejmuje prace, przy których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia i niebezpieczne oraz prace szczególnie uciążliwe i zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu. Czas pracy Stosownie do postanowień Kodeksu pracy czas pracy młodocianego w wieku: do ukończenia 16 lat nie może przekroczyć 6 godzin na dobę powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Ponadto pracownika młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej, a przerwa w pracy młodocianego, obejmująca porę nocną, powinna trwać nie mniej niż 14 godzin. Młodocianemu przysługuje w każdym tygodniu prawo, do co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który powinien obejmować niedzielę. 4
Kodeks pracy nie ustanawia zakazu zatrudniania młodocianego w niedzielę lub święta, oczywiście pod warunkiem, że tygodniowa norma czasu pracy nie zostanie przekroczona, co w praktyce oznacza, że dopuszczalne jest to pod warunkiem udzielenia młodocianemu dni wolnych od pracy w tygodniu. Wynagrodzenie ucznia Młodocianemu pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za pracę. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia jest zróżnicowana i w zależności od roku nauki i wynosi: nie mniej niż 4% w I roku nauki, 5% w II roku nauki, 6% w III roku nauki przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale (ogłasza prezes GUS). Stawki wynagrodzeń ustawodawca ustalił w kwotach najniższych, co oznacza, że pracodawca może ustalić dla młodocianego wyższe wynagrodzenie. Urlopy wypoczynkowe I rok nauki młodociany uzyskuje z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych (zaleca się udzielenie w/w urlopu w czasie ferii zimowych), z upływem roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Razem 38 dni Jeżeli młodociany ukończył 18 lat to 12 dni roboczych w czasie ferii i po roku pracy 20 dni. Razem 32 dni II rok nauki młodocianemu przysługuje 26 dni urlopu jeżeli młodociany ukończył 18 lat 20 dni urlopu III rok nauki młodocianemu przysługuje 20 dni urlopu, młodociany ma prawo ubiegać się o urlop bezpłatny (nie więcej niż 2 miesiące łącznie z urlopem wypoczynkowym). Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu, pracodawca może na jego wniosek, udzielić zaliczkowo w okresie ferii szkolnych urlopu bezpłatnego. Okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Podstawowe zasady bhp pracowników młodocianych nie wolno zatrudniać nocą, pracowników młodocianych nie wolno zatrudniać poza podstawowymi godzinami pracy, 5
w widocznym miejscu powinna być umieszczona instrukcja obsługi maszyn i urządzeń oraz prac i stanowisk wzbronionych młodocianym, uczeń otrzymuje odzież roboczą, uczeń nie może pracować bez nadzoru opiekuna. Podstawowe obowiązki młodocianego Młodociany zobowiązany jest w szczególności: dążyć do uzyskania jak najlepszych wyników w nauce, przestrzegać czasu i porządku pracy ustalonych przez pracodawcę, przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny przez pracodawcę, wypełniać systematycznie obowiązek dokształcania, odnosić się z szacunkiem do przełożonego i przestrzegać zasad koleżeńskiej współpracy, przystąpić do egzaminu czeladniczego po ukończeniu nauki zawodu lub sprawdzającego po zakończeniu przyuczenia. Podstawowe obowiązki pracodawcy Pracodawca zatrudniający młodocianego w celu nauki zawodu: realizuje program nauczania wyposaża młodocianego w przewidziany na danym stanowisku sprzęt ochrony osobistej: odzież ochronną i roboczą, narzędzia pracy, materiały i inne potrzebne urządzenia, stosuje się do przepisów o ochronie pracy i zdrowia młodocianych, kieruje młodocianego na badania lekarskie, zgodnie z przepisami i ponosi koszty, z tym związane, kieruje ich na dokształcanie teoretyczne do zasadniczej szkoły zawodowej albo kieruje ich na dokształcanie teoretyczne do ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego lub organizuje dokształcanie teoretyczne we własnym zakresie, pokrywa koszty egzaminu czeladniczego/sprawdzającego zdawanego przez młodocianego w pierwszym wyznaczonym terminie, wydaje świadectwo pracy po zakończeniu praktycznej nauki zawodu. Dokumenty jakie powinien prowadzić pracodawca: program nauki zawodu, umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy w danym zawodzie, zaświadczenie stwierdzające przeszkolenia bhp: wstępne i na stanowisku pracy wykaz pracowników młodocianych, karta osobista młodocianego, lista wynagrodzeń młodocianego, wykaz prac wzbronionych młodocianym, 6
lista obecności, karta ewidencji czasu pracy, rejestr zwolnień lekarskich, rejestr wydanej odzieży i sprzętu ochrony osobistej, dzienniczek praktycznej nauki zawodu. Po zakończeniu każdego roku kalendarzowego pracodawca ma obowiązek wystawić młodocianemu PIT 11, natomiast uczeń powinien złożyć roczne PIT 37 w Urzędzie Skarbowym pomimo nie przekroczenia kwoty wolnej podatku. Ulga podatkowa Pracodawcy, którzy mają przyznaną ulgę podatkową z tytułu wyszkolenia pracowników młodocianych wykorzystują ja w dalszym ciągu, niezależnie od źródła przychodów. Dofinansowanie O zawarciu umowy o naukę zawodu, pracodawca zawiadamia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego, a w przypadku pracodawcy będącego rzemieślnikiem również izbę rzemieślniczą właściwą ze względu na siedzibę rzemieślnika. Zgodnie z art. 70b ust. 7 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia w wysokości: 1) w przypadku nauki zawodu 8.081 zł przy okresie kształcenia wynoszącym 36 miesięcy, z tym, że jeżeli okres kształcenia będzie krótszy niż 36 miesięcy kwota dofinansowania będzie wypłacana w wysokości proporcjonalnej do okresu kształcenia, 2) w przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy do 254 zł za każdy pełny miesiąc kształcenia. Kwoty dofinansowania podlegają waloryzacji wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli ten wskaźnik w roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym następuje wypłata dofinansowania, wynosi co najmniej 105%. Wskaźnik ogłasza Prezes GUS w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dofinansowanie przyznaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego pracownika, w drodze decyzji. Dofinansowanie jest przyznawane na wniosek pracodawcy złożony w terminie 3 miesięcy od dnia zdania przez młodocianego pracownika egzaminu lub ukończenia przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Do wniosku należy dołączyć: 1) kopie dokumentów potwierdzających uprawnienia szkolącego (kwalifikacje pedagogiczne oraz zawodowe), 2) umowę o pracę z młodocianym pracownikiem w celu przygotowania zawodowego, 3) świadectwo lub zaświadczenie o zdaniu egzaminu przez ucznia. 7
Refundacja Od 1 lipca 2014 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom (Dz. U. z 2014 r., poz. 865), które ustala nowe zasady i jest dostosowane do delegacji ustawowej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zmienia się kwalifikacja pomocy w przypadku refundacji na pomoc de minimis, co jest związane z koniecznością wydawania zaświadczeń pracodawcom o wysokości uzyskanej przez nich pomocy i jej monitorowaniem. Limit pomocy de minimis wynosi 200 tys. euro Suma pomocy de minimis, która pracodawca może uzyskać z różnych źródeł (np. z gminy po wyszkoleniu i zdaniu egzaminu przez młodocianego) nie może przekroczyć powyższej kwoty. OHP to od 1 września 2004 roku jedyna instytucja rynku pracy, która przyjmuje wnioski o zawarcie umów dotyczących refundacji. Jednostkami OHP wykonującymi to zadanie są Wojewódzkie Komendy oraz Centra Edukacji Pracy Młodzieży OHP. Pracodawca, który zatrudnia pracowników młodocianych w celu przygotowania zawodowego, może uzyskać refundację wypłaconych im wynagrodzeń oraz opłaconych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne. Wysokość refundacji jest ograniczona - nie może przekraczać na jednego pracownika młodocianego wysokości wynagrodzenia młodocianego ustalonego w przepisach oraz opłacanych od tego wynagrodzenia składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracodawcę. Młodociani zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego pozostają w stosunku pracy, a zatem podlegają ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak wszyscy pozostali pracownicy. Obowiązkowo podlegają więc ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. Wymienione kwoty stanowią zatem podstawę do opłacania składek. Są zarazem wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne liczonymi od tych wynagrodzeń (finansowanymi przez pracodawcę) maksymalnymi kwotami refundacji otrzymywanej przez pracodawcę na jednego pracownika młodocianego (oczywiście we wskazanym okresie). Pracodawca opłaca część składki na ubezpieczenia rentowe (6,5%), emerytalne (9,76%) oraz wypadkowe (od 0,67% do 3,86%). Wynagrodzenie młodocianego jest zaś obniżane o część składki na ubezpieczenia rentowe, emerytalne i ubezpieczenie chorobowe. Do składek na ubezpieczenia społeczne obciążających pracodawcę należy dodać również składkę na ubezpieczenie wypadkowe, która jest zróżnicowana dla poszczególnych płatników składek i ustalana w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i skutków tych zagrożeń. Wynosi ona od 0,67% do 3,33%. O refundację wynagrodzeń młodocianych i składek na ubezpieczenia społeczne od tych 8
wynagrodzeń może się ubiegać pracodawca, który zamierza zatrudnić młodocianych, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: chce zatrudnić ich w zawodach określonych w wykazie zawodów ogłaszanym w wojewódzkim dzienniku urzędowym, ma warunki (pracodawca, osoba prowadząca w jego imieniu zakład pracy lub osoba u niego zatrudniona) do prowadzenia przygotowania zawodowego w zakresie wymagań zawodowych i pedagogicznych określonych w przepisach regulujących odbywanie przygotowania zawodowego. Wniosek o zawarcie umowy dotyczącej refundowania pracodawcy kosztów wynagrodzeń i opłacanych od nich składek z tytułu zatrudniania pracowników młodocianych powinien być złożony w Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży właściwym ze względu na miejsce odbywania przez młodocianego przygotowania zawodowego. Wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy dokształcają się w formach szkolnych, pracodawca lub w jego imieniu organizacja zrzeszająca pracodawców może złożyć w Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży w terminie od 1 stycznia do 15 listopada każdego roku. Natomiast wniosek o zawarcie umowy dotyczący młodocianych, którzy nie dokształcają się w formach szkolnych, może być składany w innych terminach ogłaszanych przez centrum edukacji w jego siedzibie. Pracodawca otrzymujący refundację musi zobowiązać się do zatrudniania na podstawie umowy o pracę wszystkich młodocianych finansowanych z Funduszu Pracy przez 6 miesięcy po zakończeniu przygotowania zawodowego. Wzory wniosków kierowanych do centrum edukacji oraz umowy o refundację zostały zamieszczone w załącznikach do rozporządzenia w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń wypłacanych młodocianym pracownikom. Przepisy określają ścisłe limity w zakresie liczby młodocianych, którzy mogą być objęci refundacją. I tak, wniosek o zawarcie umowy może dotyczyć: nie więcej niż trzech młodocianych, jeżeli pracodawca zatrudnia wyłącznie młodocianych, młodocianych w liczbie nieprzekraczającej trzykrotnej liczby zatrudnionych pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy na czas nieokreślony niebędących młodocianymi. 9