Uwagi odnośnie niniejszej instrukcji obsługi Niniejszą instrukcję obsługi należy przechowywać w pobliżu peceta i mieć ją stale w zasięgu ręki. Zachować należy zarówno instrukcję obsługi jak i opakowanie peceta, by w przypadku sprzedaży móc je przekazać kolejnemu posiadaczowi. Dokument ten został pomyślany w taki sposób, by potrzebne informacje można było szybko znaleźć w spisie treści. Skorowidz (indeks) zamieszczono na końcu podręcznika. Przed podłączeniem peceta należy zapoznać się z rozdziałem Bezpieczeństwo pracy (strona 3 i następne) i Podłączenie (strona 5 i następne). Zaleca się również zapoznać się z pozostałymi rozdziałami w celu uzyskania szczegółowych informacji i wyjaśnień odnośnie obsługi peceta. Celem niniejszej instrukcji obsługi napisanej w łatwo zrozumiałym języku jest przybliżenie Państwu problematyki obsługi peceta. Windows Vista oferuje również Przewodnika (informacja w pasku zadań) dla zapoznania się z systemem operacyjnym. Dalsze pomocne źródła informacji zestawione są na stronie 53i następnych. Dla kogo jest ta instrukcja Niniejsza instrukcja skierowana jest zarówno do nowicjuszy jak i doświadczonych użytkowników. Niezależnie od potencjalnych możliwości zawodowego wykorzystania tego peceta, jest on pomyślany przede wszystkim do użytku domowego. Wielorodne możliwości zastosowań są do dyspozycji całej rodziny. Dane osobiste Proszę zanotować następujące dane dla udowodnienia własności: Numer seryjny... Data zakupu... Miejsce zakupu... Numer seryjny znajduje się na tylnej stronie Państwa komputera. Proszę na wszelki wypadek wpisać numer w Państwa karcie gwarancyjnej.
Jakość Przy wyborze podzespołów zwrócono szczególną uwagę na funkcjonalność, prostą obsługę, bezpieczeństwo i niezawodność. Dzięki wyważonej koncepcji hardwaru i softwaru (oprzyrządowania i oprogramowania) możemy Państwu zaprezentować komputer najnowszej generacji, która na pewno dostarczy Państwu wiele radości przy pracy lub w czasie wolnym. Dziękujemy Państwu za ich zaufanie do naszych wyrobów i cieszymy się, iż staliście się naszymi nowymi klientami. Copyright 2007, Wszystkie prawa zastrzeżone. Niniejszy podręcznik chroniony jest prawem autorskim. Copyright należy do firmy Medion. Znaki towarowe: MS-DOS i Windows są wpisanymi znakami towarowymi firmy Microsoft. Pentium jest wpisanym znakiem towarowym firmy Intel. Pozostał znaki towarowe stanowią własność odpowiednich posiadaczy.. Zastrzega się zmiany techniczny i optyczne jak i błędy w druku. ii
Spis treści: Bezpieczeństwo pracy... 1 Bezpieczeństwo pracy... 3 Zabezpieczenie danych... 4 Podłączenie & Uruchomienie... 5 Zakres dostawy... 7 Ustawienie komputera... 9 Miejsce ustawienia... 9 Temperatura otoczenia... 9 Ergonomia... 10 Podłączenie... 13 Wykonanie połączeń kablowych... 13 Osłona czołowa... 14 Podłączenie monitora... 15 Podłączenie klawiatury USB... 16 Podłączenie klawiatury PS/2... 16 Podłączenie myszy USB... 16 Podłączenie myszy PS/2... 16 Podłączenie urządzeń równoległych... 17 Podłączenie sieci (LAN)... 18 Podłączenie anteny bezprzewodowej sieci LAN... 18 Podłączenie urządzeń szeregowych... 19 Podłaczenie modemu... 20 Podłączenie głośników/wyjście audio... 20 Komputer z systemem surround (Surround)... 21 Podłączenie mikrofonu... 22 Podłączenie urządzeń rejestrujących /do wejść audio... 22 Podłączenie urządzeń rejestrujących /do wejścia wideo... 22 Wyjście wideo (TV-out)... 23 Przyłącze antenowe do odbioru TV/radia... 23 USB/IEEE 1394... 24 Podłączenie urządzeń do USB... 24 Podłączenie urządzeń do IEEE-1394 (FireWire)... 25 Podłączenie do zasilania elektrycznego... 26 Pierwsze uruchomienie... 27 Krok 1: Włączenie... 27 Wyłącznik sieciowy... 27 Włącznik/wyłącznik... 27 Krok 2: Pierwsze uruchomienie - konfiguracyjne... 28 Krok 3... 29 Krótki opis interfejsu użytkownika systemu Windows... 29 iii
Praca z komputerem... 31 Myszka... 33 Klawiatura... 34 Kąt nachylenia klawiatury... 34 Klawisze Alt, Alt Gr i Ctrl... 35 Twardy dysk... 36 Ważne katalogi... 37 Napęd optyczny... 38 Wkładanie płyty CD/DVD... 38 Odtwarzanie i odczytywanie płyt... 39 W ten sposób wyjmuje się płytę CD/DVD... 39 Napęd CD-Rom/DVD jako napęd startowy... 39 Ustawienia regionalne DVD... 40 Zagadnienia dotyczące wypalarki... 41 Płyty CD i DVD... 41 Czytnik kart (opcjonalna)... 42 System graficzny... 43 Cechy... 43 Typowe częstotliwości odświeżania obrazu... 43 Podłączenie komputera do odbiornika telewizyjnego... 44 Tak należy połączyć komputer z telewizorem... 44 System dźwiękowy... 45 Złącze USB... 46 IEEE 1394 (FireWire)... 47 Możliwości zastosowania für IEEE1394... 47 Specyfikacje techniczne... 47 Karta radiowa / telewizyjna... 48 Słuchanie radia i oglądanie telewizji... 48 Praca w sieci... 49 Co to jest sieć?... 49 Wireless LAN (sieć radiowa)... 50 Wymagania... 50 Usuwanie problemów w sieci... 51 Port równoległy... 52 Szeregowy port COM... 52 Modem... 52 Oprogramowanie... 53 Poznaj Windows Vista... 53 Windows Vista Szybka instrukcja obsługi... 53 Windows Vista Pomoc i obsługa techniczna... 53 Windows Vista System Windows - Zapraszamy!... 54 Windows Vista Kontrola konta użytkownika... 55 Instalacja oprogramowania... 55 Instalacja oprogramowania :... 56 Usuwanie programów... 57 Aktywacja Windows... 57 Aktywacja produktu na posiadanym komputerze przenośnym... 57 iv
Program BIOS Setup... 58 Uruchamianie Setup Bios... 58 Pomoc... 59 Bezpieczeństwo danych i systemu... 61 Zabezpieczanie danych... 61 Programy konserwacyjne... 61 Dyskietki przywracająca hasło... 61 Przywtacajie systemu... 62 Usuwanie błędów... 62 Windows Update... 63 Informacje Windows Update dotyczące bezpieczeństwa danych... 64 Przywracanie stanu fabrycznego... 65 Ograniczenie przywracania... 65 Wykonywanie przywracania... 65 Często stawiane pytania... 66 Serwis... 67 Pierwsza pomoc w razie problemów ze sprzętem n... 67 Lokalizacja przyczyny... 67 Błędy oraz możliwe ich przyczyny... 68 Czy potrzebna jest dalsza pomoc?... 69 Obsługa sterowników... 69 Transport... 70 Czyszczenie i pielęgnacja... 70 Recykling i utylizacja... 71 Praca z zasilaniem bateryjnym... 71 Montowanie wyposażenia /Zmiana wyposażenia i Naprawa... 72 Montowanie wyposażenia /Zmiana wyposażenia i Naprawa... 73 Wskazówki dla serwisanta... 73 Dodatek... 75 Zgodność z normami... 77 Kompatybilność elektromagnetyczna... 77 Bezpieczeństwo elektryczne... 77 Ergonomia... 78 Emisja szumu... 78 Informacje dotyczące kompatybilności zgodnie z dyrektywą R&TTE... 79 Warunki gwarancji... 80 Ograniczenie odpowiedzialności... 81 Powielanie niniejszego podręcznika... 81 Index... 82 v
vi
Temat Rozdział 1 Bezpieczeństwo pracy Strona Bezpieczeństwo Podłączenie Bezpieczeństwo pracy...3 Zabezpieczenie danych...4 Obsługa Załącznik Pomoc
2 BEZPIECZEŃSTWO PRACY
Bezpieczeństwo pracy Proszę uważnie przeczytać ten rozdział i stosować się do zawartych w nim wskazówek. W ten sposób zapewni się niezawodną pracę i długą żywotność peceta. Proszę nie zezwalać dzieciom bawić się urządzeniami elektrycznymi bez opieki. Dzieci nie zawsze potrafią rozpoznać potencjalne niebezpieczeństwo. Proszę trzymać materiały do pakowania takie jak np. folie poza zasięgiem dzieci. W przypadku niewłaściwego użytkowania istnieje ryzyko uduszenia. W żadnym przypadku nie otwierać obudowy peceta! Otwarcie obudowy powoduje zagrożenie śmiercią spowodowaną porażeniem elektrycznym. Nigdy nie pracować na pececie ze zdjętą obudową. Stacje dysków CD-ROM-/ CDRW-/ DVD są urządzeniami laserowymi klasy 1, pod warunkiem użytkowania ich w zamkniętej obudowie peceta. Nie należy zdejmować osłon stacji dysków, gdyż w przeciwnym wypadku mogą wydostać się na zewnątrz niewidzialne promienie laserowe. Nie należy wprowadzać żadnych przedmiotów przez szczeliny i otwory do środka peceta. Może to prowadzić do krótkiego spięcia, spowodować porażenie elektryczne lub nawet wywołać pożar, wskutek którego pecet ulegnie zniszczeniu. Szczeliny i otwory peceta służy wentylacji. Nie należy ich zasłaniać, gdyż w przeciwnym przypadku może dojść do przegrzania urządzenia. Podczas ustawiania komputera proszę zachować minimalny odstęp z każdej strony wynoszący 20 cm. Bezpieczeństwo Pomoc Obsługa Podłączenie Załącznik BEZPIECZEŃSTWO PRACY 3
Pecet natychmiast odłączyć od sieci względnie w ogóle go nie włączać i zwrócić się do serwisu, w przypadku...... gdy kabel sieciowy lub zamocowana na nim wtyczka jest nadtopiona lub uszkodzona. Należy zlecić wymianę uszkodzonego kabla sieciowego na nowy. W żadnym przypadku nie wolno samodzielnie reperować kabla.... gdy obudowa peceta jest uszkodzona, względnie ciecz dostała się do wewnątrz. Należy zlecić sprawdzenie peceta przez serwis. W przeciwnym przypadku pecet może stanowić źródło zagrożenia porażeniem elektrycznym jak i wadliwie pracować! Zabezpieczenie danych Uwaga! Po każdorazowej aktualizacji danych należy dokonać zabezpieczenia danych na nośniku zewnętrznym. Roszczenia o odszkodowanie strat spowodowanych utratą danych i strat z nich wynikających są wykluczone. 4 BEZPIECZEŃSTWO PRACY
Rozdział 2 Podłączenie & Uruchomienie Bezpieczeństwo Podłączenie Temat Strona Zakres dostawy...7 Ustawienie komputera...9 Podłączenie...13 Uruchomienie...27 Obsługa Załącznik Pomoc
6 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Zakres dostawy Prosimy sprawdzić kompletność dostawy i zawiadomić nas w terminie 14 dni od daty zakupu, jeśli dostawa nie jest kompletna. W zawiadomieniu należy koniecznie podać numer seryjny. Przy zakupie niniejszego komputera osobistego otrzymują Państwo następujące elementy wyposażenia: PC i kabel przyłączeniowy Klawiatura + mysz Windows Wersja OEM systemu operacyjnego Płyta CD Support-/ Application Skrócona instrukcja Karta gwarancyjna Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Opcjonalna W zależności od opcji Państwa wyboru, komputer wyposażony jest w następujące akcesoria: pilot typ OR24 lub pilot typ OR24 odbiornik zdalnego sterowania typ CM20E Dokładne wyposażenie Państwa komputera oraz dane techniczne umieszczone są na opakowaniu. Zastrzegamy sobie możliwość wystąpienia błędów w druku. Pomoc Załącznik ZAKRES DOSTAWY 7
8 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Ustawienie komputera Właściwe ustawienie komputera przyczynia się w dużej mierze do zapewnienia komfortowej obsługi. Miejsce ustawienia Komputer oraz przyłączone do niego urządzenia należy ustawić w pomieszczeniu suchym, niezakurzonym. Komputer nie powinien być narażony na wysokie temperatury oraz bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Prawidłowe ustawienie komputera pomoże zapobiec awariom i uszkodzeniom komputera. Wszystkie urządzenia należy ustawić na stabilnej, równej powierzchni, nienarażonej na wibracje, aby uniknąć niewłaściwego działania komputera. Temperatura otoczenia Komputer może pracować w temperaturze otoczenia od +10 C do +35 C oraz względnej wilgotności powietrza od 30% - 70% (nie skraplająca się). W stanie wyłączonym komputer można przechowywać w temperaturze od -20 C do 50. Podczas burzy proszę wyjąć wtyczkę z gniazdka i odłączyć zwłaszcza kabel antenowy - jeżeli znajduje się w łatwo dostępnym miejscu. Aby dodatkowo zabezpieczyć komputer przed uszkodzeniem spowodowanym napięciem szczytowym lub uderzeniem pioruna, zalecamy stosowanie urządzeń ochrony przeciwprzepięciowej. Po transporcie proszę poczekać z ponownym uruchomieniem, dopóki kompoutera nie osiągnie temperatury otoczenia. W przypadku dużych wahań temperatury lub poziomu wilgotności wewnątrz komputera może dojść do kondensacji wilgoci, która może spowodować zwarcie. Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo USTAWIENIE KOMPUTERA 9
Ergonomia Wskazówka Unikając zbyt jaskrawego światła, odbicia promieni oraz zbyt mocnych kontrastów oświetlenia oszczędzamy wzrok. Monitora nie należy ustawiać w bezpośrednim sąsiedztwie okna, ponieważ to miejsce jest w pomieszczeniu najbardziej oświetlone. Jasne oświetlenie utrudnia dostosowanie się wzroku do ciemnego monitora. Monitor należy ustawić w taki sposób, aby wzrok skierowany był równolegle w stosunku do przodu okna (patrz: ilustracja). Wzrok powinien być również skierowany równolegle do źródeł sztucznego oświetlenia. Oznacza to, że przy oświetleniu pracowni sztucznym światłem obowiązują te same kryteria i aspekty. Jeśli nie ma możliwości ustawienia ekranu zgodnie z powyższymi zasadami, pomocne mogą być następujące sposoby: Obrócenie, obniżenie lub nachylenie monitora; Zasłonięcie okien żaluzjami podłużnymi lub poprzecznymi; Przegrodzenie pomieszczenia lub zmiana oświetlenia. 10 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Wskazówka Proszę robić regularne przerwy podczas pracy przed monitorem, aby zapobiec nadwyrężeniu i przemęczeniu oczu. Długotrwałe siedzenie w tej samej pozycji może być niewygodne. Aby zminimalizować ryzyko dolegliwości fizycznych lub szkód dla zdrowia, ważne jest zachowanie prawidłowej postawy. Postawa ogólna aby uniknąć zmęczenia, proszę często zmieniać pozycję (co 20-30 minut) i robić często przerwy. Plecy podczas pracy plecy muszą być podpierane przez oparcie krzesła, które może być wyprostowane lub lekko odchylone do tyłu. Ramiona ramiona i łokcie powinny być rozluźnione. Łokcie powinny być ułożone blisko ciała. Przedramiona i dłonie powinny być ułożone równolegle w stosunku do podłogi. Nadgarstki podczas pracy z klawiaturą lub myszą lub manipulatorem kulkowym nadgarstki powinny być w miarę możliwości wyprostowane i nie powinny być wygięte pod kątem większym niż 10. Nogi - Uda powinny być ułożone poziomo lub powinny być lekko nachylone ku dołowi. Kąt pomiędzy łydkami a udami powinien wynosić około 90. Stopy powinny spoczywać płasko na podłodze. W razie potrzeby mogą Państwo używać podnóżka, jednak wcześniej należy się upewnić, czy wysokość krzesła jest prawidłowo ustawiona. Głowa głowa powinna być wyprostowana lub lekko pochylona do przodu. Nie należy nigdy pracować z przekręconą w bok głową lub tułowiem. Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo USTAWIENIE KOMPUTERA 11
Powierzchnia do opierania dłon: 5 do 10 cm Odległość pomiędzy monitorem a oczyma: 50 do 70 cm Wolna przestrzeń dla nóg (w pionie): co najmniej 65 cm Wolna przestrzeń dla nóg (w poziomie): co najmniej 60 cm Górna linia na ekranie monitora lub trochę niżej. 12 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Podłączenie W celu lepszej orientacji należy rozłożyć lewą wewnętrzną część okładki z rysunkami, w celu znalezienia lokalizacji opisanych przyłączeń: Wskazówka wymienione urządzenia nie muszą zawierać się w zakresie dostawy! Wszystkie wyszczególnione przyłączenia są opcjonalne i nie muszą dotyczyć Państwa modelu komputera. Bezpieczeństwo Podłączenie Wykonanie połączeń kablowych Prosimy o przestrzeganie następujących wskazówek, aby prawidłowo i bezpiecznie podłączyć komputer: Kable należy ułożyć w taki sposób, aby wykluczyć możliwość chodzenia po nich lub potknięcia się o nie. Na kablach nie należy ustawiać żadnych przedmiotów, ponieważ mogą one ulec uszkodzeniu. Urządzenia peryferyjne takie jak klawiatura, mysz, monitor podłączać tylko wtedy, gdy komputer jest wyłączony, aby uniknąć uszkodzenia komputera lub urządzeń. Niektóre urządzenia mogą być podłączane przy pracującym komputerze. Jest to możliwe dla większości urządzeń z przyłączem USB lub IEEE 1394 (FireWire). Należy przestrzegać odnośnych wskazówek w instrukcji obsługi. Zachować odległość co najmniej jednego metra od źródeł zakłóceń emitujących wysokie częstotliwości i fale magnetyczne (np. telewizory, głośniki, telefony komórkowe, telefony bezprzewodowe DECT itp), aby uniknąć zakłóceń działania oraz utraty danych. Należy pamiętać o tym, aby w tym komputerze do zewnętrznych interfejsów stosować tylko kable osłonięte niedłuższe niż 3 metry. Do podłączania drukarek należy stosować wyłącznie podwójnie ekranowane kable. Proszę nie pomylić ze sobą dostarczonych kabli podczas ich podłączania. Proszę używać wyłącznie kabli dostarczonych wraz z urządzeniem, które zostały wszechstronnie przetestowane w naszych laboratoriach. Również do podłączania urządzeń peryferyjnych należy używać tylko kabli dostarczonych wraz takimi urządzeniami. Upewnić się, czy wszystkie kable łączące są połączone z odpowiednimi urządzeniami peryferyjnymi, aby uniknąć zakłóceń. Niepotrzebne kable należy usunąć. Obsługa Pomoc Załącznik PODŁĄCZENIE 13
Do komputera można podłączać tylko urządzenia, które spełniają normę EN60950 Bezpieczeństwo urządzeń informatycznych lub urządzenia spełniające normę EN60065 Wymogi bezpieczeństwa sprzęt audio-wideo i pokrewne urządzenia elektroniczne. Nowe urządzenia w pierwszych godzinach eksploatacji mogą wydzielać typowy, nieunikniony ale całkowicie bezpieczny zapach, który ustępuje wraz z upływem czasu. Zalecamy regularne wietrzenie pomieszczenia, aby przeciwdziałać powstawaniu zapachu. Podczas produkcji tego produktu zadbaliśmy o utrzymanie wszelkich obowiązujących wartości granicznych w ramach. Uwaga do komputera można podłączyć tylko te urządzenia, które używamy. Jeśli np. nie dysponujemy określonym urządzeniem, można opuścić odnośny punkt lub zainstalować go w późniejszym czasie. Osłona czołowa Kilka przyłączy znajduje się za osłoną czołową. Dzięki takiemu umiejscowieniu można szybko i wygodnie tworzyć często używane połączenia bez konieczności obracania komputera. Zamykana osłona stanowi dodatkową ochronę przyłączeń. 14 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Podłączenie monitora Pozycja na rozkładówce: W, W2 Jeśli Państwa komputer posiada dwa wyjścia do monitora, nieistotne jest, z którego wyjścia Państwo korzystają. Opcjonalnie Państwa komputer jest wyposażony również w przyłącze cyfrowe (DVI, W2). Przy pomocy przejściówki (nie jest zawarta w zakresie dostawy) mogą Państwa połączyć wtyczkę VGA Państwa monitora z przyłączem DVI. Wskazówka Proszę zwrócić uwagę na to, czy wtyczka dokładnie pasuje do gniazdka, aby uniknąć uszkodzenia styków. Wtyczka ze względu na asymetryczny kształt pasuje do gniazdka tylko w określonej pozycji. 1. Proszę połączyć kabel danych ekranu z jednym z gniazdek systemu graficznego (schemat na skrzydełku okładki: W lub W2 przy cyfrowym kablu przyłączeniowym). Proszę usunąć biały pierścień ochronny (jeśli jest) przy wtyczce monitora. 2. Przykręcić ręcznie śruby na kablu monitora. UWAGA! Komputer jest skonfigurowany fabrycznie na rozdzielczość 1024 x 768 oraz częstotliwość odtwarzania obrazu 75 Hz. Jeśli podłączany monitor nie jest przystosowany do tych wartości, może on ulec uszkodzeniu. Dane te znajdziemy w podręczniku użytkownika monitora. Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo PODŁĄCZENIE 15
Jeśli monitor nie jest przystosowany do tych wartości, należy zmienić w następujący sposób konfigurację: 1. Włączyć komputer i krótko po włączeniu wciskać klawisz F8, do momentu pojawienia się menu start. Wskazówka Jeśli w niewłaściwym momencie wciśniemy klawisz F8, menu start nie pojawi się. W takim przypadku komputer należy ponownie włączyć. 2. Wybrać opcję Tryb awaryjny. 3. Następnie mogą Państwo odpowiednio dopasować ustawienia wyświetlania Państwa monitora w punkcie Personalizacja w Panelu sterowania. Podłączenie klawiatury USB Pozycja na rozkładówce: E Jeśli podłączamy klawiaturę PS/2, należy opuścić ten punkt. 1. Podłączyć klawiaturę USB do złącza USB. Podłączenie klawiatury PS/2 Pozycja na rozkładówce: R (opcjonalna) Jeśli chcemy podłączyć klawiatury USB, należy opuścić ten punkt. 1. Proszę podłączyć klawiaturę PS/2 do lewego, niebieskiego złącza PS/2. Podłączenie myszy USB Pozycja na rozkładówce: E Jeśli chcemy podłączyć mysz PS/2, należy opuścić ten punkt. 1. Podłączyć mysz USB do złącza USB. Podłączenie myszy PS/2 Pozycja na rozkładówce: O (opcjonalna) Jeśli chcemy podłączyć mysz USB, należy opuścić ten punkt. 1. Kabel myszy należy połączyć z prawym zielonym złączem PS/2. 16 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Podłączenie urządzeń równoległych Pozycja na rozkładówce: P (opcjonalna) Wskazówka Proszę zwrócić uwagę na to, czy wtyczka dokładnie pasuje do gniazdka, aby uniknąć uszkodzenia styków. Wtyczka ze względu na asymetryczny kształt pasuje do gniazdka tylko w określonej pozycji. Podłączenie drukarki kablem równoległym (25-biegunowym): 1. Połączyć kabel drukarki z ciemnoczerwonym złączem drukarki (P) na tylnej części komputera. 2. Przykręcić ręcznie śrubki na kablu drukarki. Jeśli chcemy używać skaner, podłączony do złącza równoległego, należy podłączyć odpowiedni kabel skanera. Drukarka zostanie wówczas podłączona do skanera. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Załącznik Pomoc PODŁĄCZENIE 17
Podłączenie sieci (LAN) Pozycja na rozkładówce: Q Przez przyłącze sieciowe mogą Państwo przygotować komputer do pracy w sieci. Kabel sieciowy posiada z reguły dwie wtyczki RJ45, dlatego nie istotne jest, którą strona włożona zostanie do gniazdka. 1. Włożyć końcówkę kabla do złącza komputera. 2. Drugą końcówkę przyłączyć do innego komputera do Hub/Switch. Dalsze wskazówki znajdują się w rozdziale Praca w sieci od strony 49. Podłączenie anteny bezprzewodowej sieci LAN Pozycja na rozkładówce: Q2 Bezprzewodowa sieć LAN jest wyposażeniem opcjonalnym. Jeśli Państwa komputer jest wyposażony w tę funkcję, komponenty (mini-moduł-pci) są już zintegrowane i aktywne w Państwa komputerze. Państwo muszą jedynie przykręcić opcjonalnie dostarczaną antenę do wejścia anteny sieci bezprzewodowej LAN. Proszę koniecznie przeczytać wskazówki bezpieczeństwa i wymagania od strony 50. 18 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Podłączenie urządzeń szeregowych Pozycja na rozkładówce: S (opcjonalna) Do tego złącza podłączyć można modem zewnętrzny, czytnik kart lub inne urządzenie szeregowe. Wskazówka Proszę zwrócić uwagę na to, czy wtyczka dokładnie pasuje do gniazdka, aby uniknąć uszkodzenia styków. Wtyczka ze względu na asymetryczny kształt pasuje do gniazdka tylko w określonej pozycji. 1. Połączyć kabel szeregowy z turkusowym gniazdem w tylnej części komputera. 2. Przykręcić ręcznie śrubki na kablu szeregowym an. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Załącznik Pomoc PODŁĄCZENIE 19
Podłaczenie modemu Pozycja na rozkładówce: Z (opcjonalna) Jeśli Państwa komputer posiada modem analogowy, proszę podłączyć kabel modemowy w następujący sposób: 1. Wtyk RJ11 kabla należy wetknąć do modemu. 2. Wtyk TAE pasuje do analogowego gniazdka telefonicznego z kodem N. UWAGA! Należy pamiętać, że modem można podłączyć tylko do analogowego przewodu telefonicznego. Podłączenie do instalacji telefonii cyfrowej (ISDN itd.) jest niedopuszczalne i może spowodować uszkodzenie modemu lub przyłączonych urządzeń oraz sieci telefonicznej. Podłączenie głośników/wyjście audio Pozycja na rozkładówce: H Proszę podłączyć tutaj słuchawki, głośniki lub kabel łączący audio do wejścia. Proszę przeczytać w instrukcji obsługi Państwa wieży stereofonicznej, jakie wejście należy użyć w tym celu (najczęściej Line In lub Aux). 1. Włożyć wtyczkę kabla stereo 3,5 mm do zielonego gniazdka (pozycja H). 20 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Komputer z systemem surround (Surround) Pozycja na rozkładówce: H, H2, H3, H4, U, U2 (opcjonalna) Wskazówka Informacje odnośnie pozycji głośników znajdą Państwo po uruchomieniu oprogramowania dźwiękowego na pasku zadań. Jeśli komputer posiada stosowne wyposażenie, system surround można podłączyć w następujący sposób: 1. Wtyczkę 3,5 mm stereo kabla głośników przednich włożyć do zielonego gniazdka (pozycja H). 2. Do złącza Rear (pozycja H2) podłączyć głośniki tylne. 3. Do złącza Center/Subwoofer (pozycja H3) podłączyć głośnik centralny lub subwoofer. 4. Do opcjonalnego złącza Back Surround (pozycja H4) podłączyć kolejne głośniki tylnego obszaru nagłośnienia. (Opcjonalne) cyfrowe wyjście audio (SPDIF) można połączyć kablem optycznym i/lub koncentrycznym. 1. Włożyć kabel cinch do gniazdka w pozycji U. Włożyć kabel optyczny do wyjścia w pozycji U2. 2. Połączyć drugi koniec kabla z urządzeniem audio, które posiada odpowiednie wejście cyfrowe. Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo Załącznik PODŁĄCZENIE 21
Podłączenie mikrofonu Pozycja na rozkładówce: I 1. Wtyczką 3,5 mm mono podłączyć mikrofon do różowego gniazdka z oznaczeniem I. 2. Mikrofon ustawić tak, aby nie wskazywał on bezpośrednio na głośniki. Pozwala to uniknąć akustycznego sprzężenia zwrotnego, przejawiającego się głośnym gwizdem. Podłączenie urządzeń rejestrujących /do wejść audio Pozycja na rozkładówce: J, J2, T, T2 Złącze to służy do podłączenia kabla zasilającego zewnętrznych analogowych urządzeń audio (np. sprzęt stereo, syntezator). 1. Wtyczkę 3,5 mm stereo włożyć do jasnoniebieskiego gniazdka (pozycja J). Opcjonalnie można również podłączyć stereofoniczny kabel cinch (pozycja J2). W zależności od wersji mogą Państwo podłączać cyfrowe źródła dźwięku. 1. Podłączyć kabel przyłączeniowy cinch do wejścia audio w pozycji T. Podłączyć optyczny kabel przyłączeniowy do wejścia w pozycji T2. Podłączenie urządzeń rejestrujących /do wejścia wideo Pozycja na rozkładówce: K, L Kablem S-Video lub Composite (cinch) mogą Państwo podłączyć do swojego komputera zewnętrzne źródło wideo. Przyłącza te umożliwiają Państwu zapis i ewentualną obróbkę danych wideo przy użyciu komputera. 1. Przyłączyć kabel przyłączeniowy cinch do gniazdka K, kabel S-Video do gniazdka L. 22 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Wyjście wideo (TV-out) Pozycja na rozkładówce: V (opcjonalna) Do wyjścia wideo (TV-out) mogą państwo podłączyć telewizor i na nim realizować wyświetlanie obrazu z komputera. W zależności od wersji mogą Państwo używać kabla Composite (cinch) lub kabla S-Video. 1. Połączyć komputer i telewizor przy pomocy kabla odpowiedniego dla telewizora. Bezpieczeństwo Podłączenie Przyłącze antenowe do odbioru TV/radia Pozycja na rozkładówce: Y, Y2 (opcjonalna) W przypadku, gdy Państwa komputer wyposażony jest w kartę telewizyjną, muszą Państwo podłączyć odpowiednie 75 Ohm kable anteny koncentrycznej (naziemna lub kablówka) do odbioru radia lub telewizji. 1. Podłączyć dostarczoną antenę radiową do pasującego złącza (Y) na karcie telewizyjnej. 2. Podłączyć antenę naziemną lub telewizję kablową do gniazda TV Państwa karty telewizyjnej (Y2). Obsługa Pomoc Załącznik PODŁĄCZENIE 23
USB/IEEE 1394 UWAGA! Podłączyć urządzenia USB-/IEEE 1394 po pierwszej konfiguracji Państwa nowego komputera. W ten sposób unikną Państwo niepotrzebnego zamieszania podczas instalacji. Z reguły urządzenia te można podłączać podczas pracy komputera. Należy sprawdzić to w instrukcji obsługi urządzenia peryferyjnego. Wyjścia napięcia komputera do IEEE 1394 (6-biegunowe) oraz USB są chronione bezpiecznikiem (Limited Power Source w rozumieniu EN60950). Bezpiecznik ten gwarantuje, że w przypadku technicznej awarii komputera urządzenia peryferyjne podłączone do danych złączy nie zostaną uszkodzone. Podłączenie urządzeń do USB Pozycja na rozkładówce: E Przeważnie do dyspozycji mamy większą ilość złączy, które mogą być używane. 1. Podłączyć urządzenia danym złączem (drukarka, skaner, kamera ird.) do właściwego gniazdka. Wskazówka Jeśli to możliwe, proszę podłączać urządzenia zawsze do złącza, przy którym zostały zainstalowane. W przeciwnym razie zostanie im przypisany nowy ID, a system operacyjny zażąda ponownej instalacji sterowników. 24 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Podłączenie urządzeń do IEEE-1394 (FireWire) Pozycja na rozkładówce: F, F2 (opcjonalna) Wskazówka W zależności od rodzaju urządzeń peryferyjnych można używać różnych kabli (6-biegunowe = F, 4-biegunowe = F2 ). Proszę sprawdzić, jakie kable są konieczne dla Państwa potrzeb. Bezpieczeństwo Podłączenie Uwaga! Nie można używać jednocześnie przyłączy na przedniej stronie. Obsługa Załącznik Pomoc PODŁĄCZENIE 25
Podłączenie do zasilania elektrycznego Pozycja na rozkładówce: X, X2 Proszę podłączyć zasilanie do Państwa komputera i monitora, podłączając kabel zasilania sieciowego do gniazdka i łącząc z doprowadzeniem zasilania (X) do Państwa komputera. Należy przestrzegać następujących wskazówek bezpieczeństwa: Uwaga! Elementy urządzenie są pod napięciem również w przypadku, gdy wyłącznik sieciowy jest wyłączony. Proszę wyciągnąć wtyczkę z gniazdka, aby przerwać zasilanie Państwa komputera lub całkowicie odłączyć urządzenie od napięcia sieciowego. Gniazdko musi znajdować się w pobliżu komputera i powinno być łatwo dostępne. Komputer podłączać tylko do uziemionych gniazd. Używać tylko załączonego kabla sieciowego. Zalecamy dla dodatkowego zabezpieczenia zastosowanie ochrony przepięciowej, aby ochronić przed uszkodzeniami wywołanymi przez szczyty napięcia lub wyładowaniami atmosferycznymi. Jeśli stosujemy przedłużacz, należy zwrócić uwagę, czy spełnia on wymogi GS/VDE. W razie wątpliwości zapytać elektryka. Standardowy element sieciowy komputera posiada wyłącznik (pozycja X2). Wyłącznikiem można włączyć i wyłączyć komputer. Jeśli wyłącznik znajduje się w pozycji AUS (WYŁ), urządzenie nie pobiera prądu. Nie włączać jeszcze komputera! Najpierw należy przeczytać następny rozdział, w którym opisano, na co trzeba zwrócić uwagę przy uruchamianiu komputera. 26 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Uruchomienie Na zakupionym przez Państwa komputerze zostały preinstalowane wszystkie programy. Nie ma potrzeby wgrywania żadnej z załączonych płyt CD/DVD. W przypadku niektórych programów (np. płyta CD z książką telefoniczną lub encyklopedie) konieczne jest włożenie odpowiedniej płyty CD/DVD, aby wywołać zapisane na niej dane. W razie potrzeby program wyświetli stosowny komunikat. Po podłączeniu oraz przykręceniu śrubkami wszystkich wymaganych połączeń, można uruchomić komputer: Bezpieczeństwo Podłączenie Krok 1: Włączenie 1. Włączyć monitor. Wyłącznik sieciowy Pozycja na rozkładówce: X2 2. Włączyć łącznik sieciowy umieszczając go w pozycji 1. (Umieścić przełącznik w pozycji 0, aby odciąć dopływ prądu.) Włącznik/wyłącznik Pozycja na rozkładówce: N 3. Wcisnąć włącznik/wyłącznik (schemat na rozkładówce, N) jeden raz, aby włączyć komputer. Teraz mogą Państwo skonfigurować (opcjonalną) bezprzewodową klawiaturę/ zestaw klawiatury i myszki. W Panelu sterowania Windows (Zarządzanie energią) można zaprogramować funkcję włącznika/wyłącznika (patrz pomoc online). Zasadniczo komputer zostanie wyłączony, jeśli włącznik/wyłącznik zostanie wciśnięty na dłużej niż 4 sekundy. Uwaga! Obsługa Pomoc Załącznik W przypadku, gdy system operacyjny nie zostanie prawidłowo zamknięty (przez Zamknij), zachodzi niebezpieczeństwo utraty danych. URUCHOMIENIE 27
Krok 2: Pierwsze uruchomienie - konfiguracyjne Komputer uruchamia się, przechodząc różne fazy: Wskazówka W napędzie optycznym nie może znajdować się płyta bootowalna (np. płyta Windows -Recovery), ponieważ wówczas nie zostanie uruchomiony system operacyjny z dysku twardego. System operacyjny uruchamiany jest z dysku twardego. Proces ładowania system trwa nieco dłużej przy pierwszym uruchomieniu. Dopiero po zarejestrowaniu wszystkich wymaganych danych system operacyjny jest całkowicie skonfigurowany. System operacyjny jest kompletnie załadowany, gdy na monitorze pojawi się powitanie. Teraz należy postępować zgodnie z instrukcjami na ekranie. Poszczególne okna dialogowe objaśniają czynności, które należy wykonań. Procedura powitania przeprowadza użytkownika m. in. Przez następujące ekrany i okna dialogowe. Umowa licencyjna Zawarte są w niej informacje prawne dotyczące korzystania z oprogramowania. Aby przeczytać cały tekst należy za pomocą myszy przesuwać pasek przewijania w dół, aż do końca dokumentu. Umowę należy zaakceptować klikając na pole akceptuję umowę. Tylko zaakceptowanie umowy uprawnia Państwa do korzystania z produktu zgodnie z warunkami. 28 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Krok 3 Po zakończonym procesie rejestracji na ekranie pojawi się pulpit Windows. Istnieje możliwość zmiany wyglądu pulpitu na ekranie. Od tego momentu użytkownik dysponuje podstawowymi opcjami obsługi. Krótki opis interfejsu użytkownika systemu Windows Na następnej stronie znajdą Państwo odpowiednią ilustrację.) Przycisk Start Proszę kliknąć w ten przycisk jeden raz lewym przyciskiem myszy, aby wywołać menu startowe. Wszystkie programy Tu znajdą Państwo pozycje wszystkich programów zainstalowanych na notebooku. Tu mogą Państwo również edytować pozycje prawym przyciskiem myszy. Pasek programów Na tym pasku znajduje się lista najczęściej używanych programów. System operacyjny rozpoznaje je automatycznie. Klikając prawym przyciskiem myszy w daną pozycję, mogą Państwo sami określić, która pozycja ma zostać zachowana na liście, a która ma być z niej usunięta. Sam program nie zostaje przy tym usunięty znika tylko odnośnik na liście. Wyłączanie Aby wyłączyć komputer, proszę kliknąć lewym przyciskiem myszy w ten przycisk i wybrać opcję Zamknij. Pasek zadań Tu znajdują się informacje i komunikaty o statusie systemu operacyjnego i uruchomionych programów. Ikony na Pulpicie Ikony są skrótami do programów, używanymi do uruchomienia danego programu. Uruchomienie aplikacji następuje po dwukrotnym kliknięciu (należy dwa razy krótko wcisnąć lewy przycisk myszy) w jej symbol. Pulpit obejmuje praktycznie cały ekran i jest powierzchnią, na której znajdują się takie pozycje lub skróty, do których chcą mieś Państwo szybki dostęp. Zalogowany użytkownik Tu znajdują się informacje o zalogowanym użytkowniku. Aby zmienić wyświetlany obraz, proszę kliknąć w opcję. Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo URUCHOMIENIE 29
Panel sterowania Jest to centrala sterowania komputerem. Tu mogą Państwo konfigurować komputer zgodnie z własnymi upodobaniami. Powinni Państwo jednak przeczytać dział Pomoc i obsługa techniczna, aby dowiedzieć się, jakie skutki mogą mieć pewne zmiany. 30 PODŁĄCZENIE & URUCHOMIENIE
Temat Rozdział 3 Praca z komputerem Strona Bezpieczeństwo Podłączenie Myszka...33 Klawiatura...34 Twardy dysk...36 Napęd optyczny...38 Czytnik kart (opcjonalna)...42 System graficzny...43 System dźwiękowy...45 Złącze USB...46 IEEE1394 (FireWire) (opcjonalna)...47 Karta radiowa / telewizyjna (opcjonalna)...48 Praca w sieci...49 Port równoległy...52 Szeregowy port COM...52 Modem (opcjonalna)...52 Oprogramowanie...53 Obsługa Pomoc Załącznik
32 PRACA Z KOMPUTEREM
Myszka Możliwość podłączenia: O (złącze PS/2) E (złącze USB) Obok dwóch przycisków myszka posiada również pokrętło, którego można używać w sposób opisany poniżej. Do przeglądania dokumentów lub stron internetowych obracając lub wciskając pokrętło. Bezpieczeństwo Podłączenie Załącznik Pomoc Obsługa Jeśli wskaźnik myszki nie może być płynnie przesuwany po ekranie, proszę spróbować użyć innej podkładki (podkładka pod mysz). Szkło lub podkładki metalowe mogą powodować problemy. MYSZKA 33
Klawiatura Możliwość podłączenia: R (złącze PS/2) E (złącze USB) W niniejszym akapicie znajdują się praktyczne wskazówki dotyczące obsługi klawiatury. Ilustracje są schematyczne. Kąt nachylenia klawiatury Na dolnej części klawiatury znajdują się rozkładane nóżki, którymi można ustawiać kąt nachylenia klawiatury. Należy wysunąć je do przodu, w celu dopasowania kąta nachylenia. Przestawne nóżki 34 PRACA Z KOMPUTEREM
Klawisze Alt, Alt Gr i Ctrl Klawisz Alt w połączeniu z innymi klawiszami wykonuje różne funkcje. Funkcje te są uzależnione od stosowanego programu. W celu wykorzystania kombinacji klawiszy z Alt, należy przytrzymać go i wcisnąć inny klawisz. Klawisz Alt Gr działa podobnie jak Alt, powodują jednak wybór określonych znaków specjalnych. Klawisz Ctrl (sterowanie lub control), używany jest na takich samych zasadach jak Alt i wykonuje określone funkcje programów. Praktyczne kombinacje klawiszy (zależne od stosowanego oprogramowania): Kombinacja klawiszy Funkcja i opis Alt + F4 Alt + Print Ctrl + Alt + Del Kończy z reguły wybrany program lub zamyka otwarte okno. Kopiuje obraz aktualnie aktywnego okna do schowka. Powoduje uruchomienie menedżera zadań. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Załącznik Pomoc KLAWIATURA 35
Twardy dysk Dysk twardy jest głównym nośnikiem pamięci, posiadającym dużą pojemności i umożliwiającym szybki dostęp do danych. Wraz z komputerem zakupili Państwo wersję OEM systemu operacyjnego Microsoft Windows, który umożliwia pełne wykorzystanie możliwości komputera. Twardy dysk został skonfigurowany sposób umożliwiający optymalną pracę, bez potrzeby instalacji systemu. System operacyjny Windows zajmuje pewną część pamięci przeznaczoną do zarządzania twardym dyskiem, dlatego użytkownik nie ma do dyspozycji kompletnej pojemności twardego dysku. Objaśnia to możliwe różnice pomiędzy wskazaniem BIOS oraz wskazaniem systemu operacyjnego. Na twardym dysku znajduje się system operacyjny komputera, programy użytkowe oraz pliki bezpieczeństwa, w wyniku czego dostępna pojemność dysku jest nieco mniejsza. Dysk twardy jest oznaczany jako dysk C lub D. Wskazówka Nie należy nigdy wyłączać komputera, jeśli pali się kontrolka oznaczająca pracę twardego dysku, ponieważ grozi to utratą danych. Twardy dysk jest zwykle podzielona na kilka partycji (konfiguracja Państwa komputerów może być inna, stosowną informację można znaleźć w pomocy Windows pod Zarządzanie nośnikami danych. W pierwszej partycji dysku (Boot) znajduje się system operacyjny, programy użytkowe oraz Dokumenty i ustawienia utworzonych użytkowników. Druga partycja (Recover) służy do zapisywania kopii zapasowej danych, znajdują się na niej również dodatkowe sterowniki (D:\Driver) oraz programy narzędziowe (D:\Tools) do komputera. Inne programy znajdą Państwo w katalogu (D:\Recover), który służy do przywracania ustawień fabrycznych ( str. 65) komputera. 36 PRACA Z KOMPUTEREM
Ważne katalogi Poniżej znajduje się specyfikacja i krótki opis zawartości najważniejszych katalogów. Uwaga! Nie kasować i nie zmieniać tych katalogów lub ich zawartości, ponieważ może to spowodować utratę danych i destabilizację systemu. C:\ W katalogu dysku C: znajdują się ważne, wymagane dla uruchomienia Windowsa pliki. W stanie fabrycznym pliki te ze względów bezpieczeństwa nie są wyświetlone. C:\Programy Jak sama nazwa mówi, w pliku tym programy zapisują pliki należące do aplikacji. C:\Windows Katalog główny Windows. W katalogu tym system operacyjny zapisuje swoje pliki. D:\Driver W tym katalogu znajdują się wymagane sterowniki (preinstalowane). D:\Tools Tutaj znajdują się programy dodatkowe i inne dokumenty komputera. D:\Recover Tutaj znajdują się kopie zapasowe, plików, dzięki którym odzyskać można stan fabryczny komputera (patrz: strona 65). Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo Załącznik KLAWIATURA 37
Napęd optyczny Pozycja na rozkładówce: A Wkładanie płyty CD/DVD Uwaga! Nie należy używać płyt porysowanych, nadłamanych, zabrudzonych lub złej jakości. Ze względu na duże prędkości obrotowe, jakim podlegają w stacji dysków, mogą one ulec połamaniu, powodując utratę danych oraz uszkodzenie urządzenia. Przed włożeniem płyty należy ją dokładnie obejrzeć. W przypadku widocznych uszkodzeń lub zabrudzeń, nie należy takiej płyty używać. Uszkodzenia wynikające z zastosowania wadliwego nośnika nie podlegają gwarancji i będą usuwane na koszt użytkownika. 1. Wcisnąć przycisk uruchamiający wysuwanie kieszeni (pozycja na rozkładówce, B) po prawej stronie odpowiedniego napędu optycznego, aby otworzyć kieszeń. 2. Włożyć płytę CD etykietką w górę na półkę, tak aby leżała ona płasko. 3. Ponownie wcisnąć przycisk wyrzucania. Wskazówka Niektóre płyty CD uruchamiają się automatycznie po ich włożeniu do napędu. Jest to zależne od systemu operacyjnego i odpowiednich ustawień. 38 PRACA Z KOMPUTEREM
Odtwarzanie i odczytywanie płyt Komputer można używać do odtwarzania płyt CD audio, filmów nagranych na płytach DVD lub danych nagranych na płytach CD/DVD. Po załadowaniu płyty otwiera się okno wyboru z różnymi opcjami odtwarzania. Mają Państwo do dyspozycji różne programy. Jeżeli okno wyboru nie otworzy się, mogą Państwo uzyskać dostęp do napędu optycznego poprzez przeglądarkę Explorer lub stację roboczą. W ten sposób wyjmuje się płytę CD/DVD 1. Wcisnąć przycisk uruchamiający wysuwanie kieszeni (pozycja na rozkładówce, B) po prawej stronie odpowiedniego napędu optycznego, aby otworzyć kieszeń. 2. Wyciągnąć płytę i odłożyć ją w pudełku na CD w bezpieczne miejsce. Wskazówka Proszę nie wyjmować płyty z napędu w trakcie odczytywania z niej danych. Może to prowadzić do zawieszenia się lub awarii systemu operacyjnego. Napęd CD-Rom/DVD jako napęd startowy Napędy optyczne mogą być używane do bootowania (startu) systemu operacyjnego. Jeśli komputer nie startuje z dysku, chociaż jest on zdatny do bootowania, należy najpierw spróbować włożyć płytę do innego napędu (o ile dostępny) i ponownie uruchomić komputer. Jeśli nie przyniesie to również rezultatu, może to wiązać się z tym, że nie jest to dokładnie skonfigurowane w BIOS ie. Ewentualnie sprawdzić konfigurację. Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo NAPĘD OPTYCZNY 39
Ustawienia regionalne DVD Odtwarzanie tytułów filmowych DVD zawiera dekodowanie MPEG2-Video, cyfrowych danych audio AC3 oraz dekodowanie treści chronionych CSS. CSS (zwane również Copy Guard) jest określeniem programu ochrony danych, który przemysł filmowy wprowadził jako działanie mające na celu uniemożliwienie nielegalnego kopiowania. Pośród wielu przepisów dla licencjobiorców CSS najważniejsze są blokady odtwarzania treści regionalnych. Aby ułatwić podzielone geograficznie dopuszczenia filmów, utwory na DVD są dopuszczone dla określonych regionów. Przepisy prawa autorskiego wymagają, aby każdy film był ograniczony do określonego regionu (najczęściej do regionu, którym jest on sprzedawany). Wersje filmów DVD mogą być sprzedawane w różnych regionach, ale przepisy wymagają, aby każdy zdatny do deszyfrowania system CSS mógł być stosowany tylko dla jednego regionu. Wskazówka Ustawienia regionalne można zmieniać przez oprogramowanie do pięciu razy, następnie ostatnie ustawienie pozostanie na stałe. Jeśli ustawienie regionalne ma być ponownie zmodyfikowane, należy jest dokonać fabrycznie. Koszty wysyłki i ustawienia są ponoszone przez użytkownika. 40 PRACA Z KOMPUTEREM
Zagadnienia dotyczące wypalarki Poniższy rozdział dotyczy tylko i wyłącznie urządzeń, które są wyposażone w napęd CD-RW. Najpierw podamy parę informacji o tzw. czystych płytach. Media te, które wymaga nagrywarka CD-RW (wypalarka), aby móc nagrać płyty CD, określane są mianem CD-Recordable (CD-R, zapisywalne) lub CD-Rewritable (CD- RW, do wielokrotnego zapisywania). Płyty CD i DVD Normalne płyty CD są dociskane przez czytnik i następnie odczytywane. Czyste płyty są zapisywane kodem zero - jedynkowym za pomocą lasera nagrywarki CD- RW, dlatego są one bardziej delikatne niż typowe płyty CD. Dlatego proszę koniecznie unikać, w szczególności przy niezapisanych płytach: wystawiania na promieniowanie słoneczne (UVA/UVB) zarysowań i uszkodzeń wystawiania na ekstremalne temperatury Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Załącznik Pomoc NAPĘD OPTYCZNY 41
Czytnik kart (opcjonalna) Pozycja na rozkładówce: D (przykładowe ilustracje) Jeśli komputer posiada czytnik kart (pozycja na rozkładówce, D), mogą Państwo używać poniższych rodzajów kart w następujący sposób: Gniazdo Rodzaj karty Styki łączeniowe MS SD MC CF Memory Stick Memory Stick Pro SD (Secure Digital) MMC (MultiMediaCard) CF (Compact Flash) IBM Microdrive skierowane do dołu skierowane do przodu SM/XD SmartMedia / XD skierowane do dołu 42 PRACA Z KOMPUTEREM
System graficzny Pozycja na rozkładówce: V, W, W2 Państwa komputer został wyposażony w system graficzny o wysokiej wydajności zaliczany w obecnym czasie do najnowocześniejszych i najbardziej wydajnych. Cechy przyśpieszenie High Performance Bezpieczeństwo Podłączenie przyśpieszenie Interaktive Direct3D przyśpieszenie video do DirectDraw/DirectVideo, MPEG-1, MPEG-2, DVD i technologii Indeo -Video ACPI Power Management Typowe częstotliwości odświeżania obrazu Układ graficzny może, zależnie od rozdzielczości oraz wyposażenia, przedstawiać pionowe częstotliwości odświeżania obrazu od 60 Hz do 240 Hz. Rozdzielczość Barwy Rozdzielczość Barwy 640 x 480 8-, 16-, 32bit 1600 x 900 8-, 16-, 32bit 800 x 600 8-, 16-, 32bit 1600 x 1200 8-, 16-, 32bit 1024 x 768 8-, 16-, 32bit 1920 x 1080 8-, 16-, 32bit 1152 x 864 8-, 16-, 32bit 1920 x 1200 8-, 16-, 32bit 1280 x 960 8-, 16-, 32bit 1920 x 1440 8-, 16-, 32bit 1280 x 1024 8-, 16-, 32bit 2048 x 1536 8-, 16-, 32bit Ustawień grafiki można dokonać w Panel sterowania w punkcie Personalizacja (patrz pomoc Windows). Przy czym sterownik karty graficznej zapewnia, że nie można dokonać wyboru rozdzielczości niezgodnej z systemem graficznym. Zalecana częstotliwość odświeżania ekranu dla monitorów CRT wynosi 75 85 Hz, dla monitorów LCD 60-75 Hz. Proszę przeczytać również instrukcję obsługi Państwa monitora. Obsługa Pomoc Załącznik SYSTEM GRAFICZNY 43
Podłączenie komputera do odbiornika telewizyjnego Opcjonalne wyjścia wideo (TV-out) znajdują się na tylnej stronie komputera. Oferują one duże możliwości wyświetlania obrazu z komputera na ekranie telewizora. Wskazówka Do podłączenia swojego urządzenia do komputera konieczny jest kabel S-Video lub kabel Composite. Nie znajduje się on w komplecie z komputerem, może być zakupiony w naszym serwisie lub sklepach specjalistycznych. Proszę przeczytać instrukcję obsługi swojego telewizora i znaleźć informację, jaki dokładnie kabel jest wymagany. Tak należy połączyć komputer z telewizorem Wskazówka Dla działania TV należy podłączyć telewizor, zanim uruchomi się komputer! 1. Zamknąć system Windows i wyłączyć komputer. 2. Połączyć wejście Composite Video lub S-Video swojego urządzenia z odpowiednim wejściem w komputerze (pozycja na rozkładówce: V). 3. Aby teraz uzyskać obraz z komputera na ekranie telewizora, włączyć telewizor. 4. Uruchomić komputer i odczekać, aż Windows całkowicie załaduje się. 5. W programie Darstellung und Anpassung można teraz przenieść obraz na telewizon. 6. Potwierdzić konfigurację poprzez kliknięcie na OK. Wskazówka Wyjścia wideo są przeznaczone tylko do odtwarzania. Do nagrywania proszę korzystać z wejść wideo. 44 PRACA Z KOMPUTEREM
System dźwiękowy Pozycja na rozkładówce: H, I, J, J2, T, T2, U, U2 Państwa komputer posiada wbudowaną kartę muzyczną stereo. Jest ona kompatybilna ze standardami Sound Blaster i Microsoft Sound System Version 2.0. Gwarantuje to optymalne obsługiwanie wszystkich standardowych programów i gier. Uwaga! Wyjście głośnikowe lub słuchawkowe jest zaprojektowane do aktywnych wyjść głośnikowych lub do słuchawek. Bierne głośniki nie mogą być używane lub mogą być używane tylko na tym wyjściu lub tylko ze zredukowaną jakością. Duży poziom głośności podczas odtwarzania dźwięku przez słuchawki może spowodować uszkodzenie słuchu użytkownika. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Mogą Państwo dokonać wymaganych ustawień konfiguracji głośników itd. przy pomocy dołączonego oprogramowania. Pomoc Symbolem po prawej stronie na pasku narzędzi, otworzą Państwo program konfiguracyjny, aby dokonać ustawień definiowanych przez użytkownika. Załącznik SYSTEM DŹWIĘKOWY 45
Złącze USB Pozycja na rozkładówce: E Wskazówka Urządzenia podłączone bezpośrednio do szyny USB nie mogą wymagać ponad 500 ma. Wyjście napięcia jest chronione bezpiecznikiem (Limited Power Source w rozumieniu normy EN 60950). Jeśli urządzenia wymagają wyższej mocy, niezbędny jest zakup huba (rozdzielacz / wzmacniacz). Do złączy USB (Universal Serial Bus 1.1 i 2.0) można podłączyć do 127 urządzeń, które odpowiadają standardowi USB. Prędkość przesyłu danych wynosi około 1,5 Mbit lub 12 Mbit, zależnie od podłączonego urządzenia. Wskazówka Jeśli to możliwe, proszę podłączać urządzenia USB zawsze do złącza, przy którym zostały zainstalowane. W przeciwnym razie zostanie im przypisany nowy ID, a system operacyjny zażąda ponownej instalacji sterowników. 46 PRACA Z KOMPUTEREM
IEEE 1394 (FireWire) Pozycja na rozkładówce: F, F2 Przyłącze IEEE 1394, znane również jako ilink lub FireWire, jest szeregowym standardem szynowym do szybkiego przesyłu cyfrowych danych TV/wideo, PC i audio. Możliwości zastosowania für IEEE1394 Podłączanie cyfrowych urządzeń rozrywkowych, jak: Set-Top Boxen, cyfrowe kamery video i camcorder, Digitale Video Disk (DVD), telewizory itd. Zastosowania multimedialne i obróbka wideo. Urządzenia do wprowadzania i generowania, jak np. drukarki, skanery, itd. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Specyfikacje techniczne Maksymalne przenoszenie danych wynosi, zależnie od zastosowania około 100, 200 lub 400 Mbit/s, co odpowiada przepustowości danych do 50 MB na sekundę. Standaryzowany kabel (Shielded Twisted Pair -STP) ma 6 żył. Dwa przewody służą do przenoszenia napięcia (8V do 40V, 1,5 A max.) i mogą być używane do zewnętrznego zasilania napięciem. Cztery przewody sygnalizacyjne służą do przenoszenia danych lub informacji kontrolnych. Niektóre urządzenia nie wymagają zasilania elektrycznego przez kabel, ponieważ stosowana jest czterobiegunowa wtyczka. Wyjście napięcia na 6-biegunowym przyłączu IEEE 1394 jest chronione bezpiecznikiem (Limited Power Source w rozumieniu normy EN60950). Pomoc Załącznik Wskazówka Opcjonalnie można wykorzystać opcjonalne przyłącza IEEE 1394 na przedniej części komputera. Nie można korzystać z nich jednocześnie. IEEE 1394 (FIREWIRE) 47
Karta radiowa / telewizyjna Pozycja na rozkładówce: Y, Y2 (opcjonalna) Słuchanie radia i oglądanie telewizji Konieczny jest odpowiedni program, aby na Państwa komputerze odtwarzać lub nagrywać programy radiowe lub telewizyjne. Oprogramowanie jest dopasowane do wbudowanej karty radiowej / telewizyjnej oraz do dostarczonej płyty głównej. Inne kombinacje sprzętowe mogą powodować nieprawidłowe funkcjonowanie. Uwaga! Nagrania audio lub wideo wymagają dużej ilości miejsca na dysku twardym (aż do ok. 2,4 GB/godzinę). Proszę zapisać niewykorzystywane pliki na zewnętrznych nośnikach jak np. płyty CD lub dyski twarde. 48 PRACA Z KOMPUTEREM
Praca w sieci Pozycja na rozkładówce: Q Komputer jest wyposażony w złącze sieciowe Fast Ethernet. Dalsze objaśnienia odnośnie do sieci znajdują się w menu startowym Pomocy Windows. Co to jest sieć? O sieci mówi się, gdy nastąpi połączenie ze sobą kilku komputerów. Można przenosić informacje użytkownika i dane z komputera na komputer i dzielić się zasobami (drukarka, modem i napędy). Poniżej kilka przykładów z praktyki: W biurze wymieniane są pocztą elektroniczną wiadomości a terminy są zarządzane centralnie. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Użytkownicy dzielą się drukarką w sieci i zapisują swoje dane na centralnym komputerze (serwer). W domu następuje wykorzystanie przez komputery wspólnego połączenia ISDN lub modemowego, aby otrzymać dostęp do internetu. Dwa lub kilka komputerów jest połączonych ze sobą, aby móc grać w gry sieciowe lub wymieniać dane. Pomoc Załącznik PRACA W SIECI 49
Wireless LAN (sieć radiowa) Pozycja na rozkładówce: Q2 Wireless LAN stanowi wyposażenie opcjonalne. Jeśli Państwa komputer jest wyposażony w tę funkcję, komponenty (mini-moduł-pci) są już zintegrowane i aktywne w Państwa komputerze. Należy ewentualnie przykręcić zewnętrzną antenę (opcja) do wejścia antenowego Wireless LAN w przypadku, gdy nie jest ona zintegrowana. W razie potrzeby istnieje możliwość wyłączenia tej funkcji w menedżerze urządzeń Windows. Wireless LAN oferuje Państwu możliwość tworzenia przez radio połączenia sieciowego z odpowiednią lokalizacją. Uwaga! Nie wolno korzystać z funkcji WLAN w miejscach, w których znajdują się urządzenia wrażliwe na działanie fal radiowych (np. w szpitalach, samolotach itp.). Urządzenie można włączyć tylko po upewnieniu się, że nie występuje niekorzystne oddziaływanie. Wymagania Jako stację zdalną można wykorzystać tzw. LAN Access Point. Access Point to urządzenie do transmisji radiowej, które komunikuje się z komputerem przenośnym i zapewnia dostęp do podłączonej sieci komputerowej. Urządzenia LAN Access Point można spotkać często w rozległych biurach, na lotniskach, dworcach kolejowych, uniwersytetach, czy w kawiarniach internetowych. Oferują one dostęp do własnych usług i sieci lub do Internetu. W większości przypadków wymagane są w tym celu uprawnienia dostępu, które z reguły udostępniane są odpłatnie. Często można spotkać urządzenia Access Point z wbudowanym modemem DSL. Te tak zwane rutery nawiązują połączenie z istniejącym łączem internetowym DSL i bezprzewodową siecią LAN (WLAN). Połączenie z innym urządzeniem końcowym za pośrednictwem funkcji Wireless LAN można również uzyskać bez urządzenia Access Point. Jednak w tym przypadku sieć bez rutera ograniczona jest tylko do bezpośrednio podłączonych urządzeń. Bezprzewodowe połączenie sieciowe działa zgodnie z normą IEEE 802.11g zgodnej (ze standardem 802.11b). Inne standardy (802.11a itd.) nie są obsługiwane. Jeżeli podczas transmisji wykorzystywane jest szyfrowanie, musi ono odbywać się we wszystkich urządzeniach zgodnie z tą samą procedurą. Szyfrowanie do procedura, która ma na celu ochronę sieci przed dostępem osób nieupoważnionych. Prędkość transmisji, która maksymalnie wynosi 54 Mb/s, może zmieniać się w zależności od odległości i stopnia obciążenia stacji zdalnej. Jest tak na przykład, gdy stacja zdalna pracuje zgodnie ze standardem 802.11b. Maksymalna prędkość transmisji wynosi wówczas 11 Mb/s. 50 PRACA Z KOMPUTEREM
Usuwanie problemów w sieci Dlaczego w otoczeniu sieciowym nie jest wskazywane udostępnienie? Otoczenie sieciowe ma opóźnienie czasowe. Sprawdzić udostępnienie poprzez wyszukanie odpowiedniej nazwy komputera. Dlaczego po kliknięciu na otoczenie sieciowe otrzymuję komunikat o błędzie? Nazwa komputera nie może powtarzać się w sieci i nie może nazywać się jak Grupa robocza. Wygląda to w taki sposób, jakby karty sieciowe nie mogły się skomunikować. Co może być tego przyczyną? Być może jedna z kart sieciowych pracuje z inną prędkością (np. 10 zamiast 100 Mbit/s) i komputer nie jest w stanie tego rozpoznać. Ewentualnie ustawić kompatybilną prędkość w sterowniku sieci. Jeśli połączone mają być ze sobą dwa komputery, wymagany jest kabel Cross-Link, w przeciwnym wypadku należy zastosować kabel Patch. Bezpieczeństwo Podłączenie Obsługa Skontrolować również protokoły oraz konfigurację. Przesył danych nie jest poprawny lub bardzo powolny. Co może być tego powodem? Ewentualnie użyto błędnego kabla (UTP / CAT3 lub niższy) lub leży on w pobliżu kabla elektrycznego lub innego źródła zakłóceń. Pomoc Załącznik PRACA W SIECI 51
Port równoległy Pozycja na rozkładówce: P Do 25-biegunowego portu równoległego można podłączyć drukarkę lub inne urządzenie (np. skaner). Port równoległy obsługuje również standardy EPP (Enhanced Parallel Port) oraz ECP (Extended Capabilities Port). Szeregowy port COM Pozycja na rozkładówce: S (opcjonalna) 9-biegunowe szeregowe złącze służy do podłączania szeregowych urządzeń, jak zewnętrzne modemy, urządzenia wskazujące, czytniki kart lub podobne urządzenia. Złącza są odpytywane na komputerze jako COM1 lub COM2 i są kompatybilne z FIFO 16550. Do podłączenia wymagany jest tzw. kabel zerowy modemu, który jest najczęściej dołączony do podłączonych urządzeń. Modem Pozycja na rozkładówce: Z Rozdział ten jest przeznaczony dla systemów, które są wyposażone w przyłącze modemu. Wbudowany modem może odbierać dane zgodnie z normą ITU dla przesyłu V.90 z prędkością do 56 Kbit/s. Ponieważ zgodnie z regulaminami usługodawców telekomunikacyjnych oddawanie mocy przez modem jest ograniczone, również maksymalna możliwa prędkość odbioru może być ograniczona. Rzeczywista prędkość może zależeć od warunków online i innych czynników. Dane wysyłane od użytkownika do serwera są przenoszone z prędkością 31,2 Kbit/s. Warunkiem dla odbioru z wysoką prędkością są analogowe przewody telefoniczne kompatybilne z normą V.90 oraz odpowiedni kompatybilny dostawca usług internetowych lub własny komputer Host. 52 PRACA Z KOMPUTEREM
Oprogramowanie Niniejszy akapit poświęcony jest oprogramowaniu. Należy wymienić tutaj BIOS, programy użytkowe oraz system operacyjny, który zostanie umówiony poniżej. Poznaj Windows Vista System operacyjny Windows Vista daje Państwu możliwość zrozumienie obsługi oraz wykorzystania różnorodnych możliwości: Windows Vista Szybka instrukcja obsługi Ta instrukcja obsługi zawiera krótki przegląd informacji dotyczących obsługi systemu operacyjnego. Zostały w niej opisane następujące zagadnienia: Pierwsze kroki Centrum powitalne Nowości Pomoc Zalecamy tę lekturę użytkownikom początkującym i osobom, które wcześniej korzystały z innych wersji systemu Windows. Windows Vista Pomoc i obsługa techniczna Jest to obszerny zbiór instrukcji, pomocy i porad dotyczących usuwania problemów. Pomoc ta opisuje szerokie spektrum tematów związanych z systemem operacyjnym Windows. Podręcznik polecany jest zarówno dla początkujących jak i dla profesjonalistów. Informacje podzielone tematycznie można wydrukować lub zaznaczyć zakładkami. Uruchamianie: Załącznik Pomoc Obsługa Podłączenie Bezpieczeństwo 1. Kliknąć na Start 2. Wybrać Pomoc i obsługa techniczna. MODEM 53
Windows Vista System Windows - Zapraszamy! Przy pierwszym wyświetleniu pulpitu systemu Windows Vista zobaczą Państwo centrum powitalne. Zawiera ono przydatne odnośniki, które ułatwią Państwu rozpoczęcie użytkowania systemu Windows. Celem tej funkcji jest przedstawienie użytkownikom początkującym oraz osobom, które wcześniej korzystały z innych wersji systemu Windows, dodatkowych ustawień, które umożliwiają korzystanie z systemu Windows Vista w optymalny sposób. Centrum powitalne podzielone jest na wiele niedużych obszarów tematycznych, co daje użytkownikowi możliwość optymalnej oceny zawartości pod kątem ich znajomości. Oto kilka odnośników: Wyświetl szczegóły (Tu znajdą Państwo informacje o swoim komputerze, typie karty graficznej oraz o wersji systemu Windows Vista ) Transferuj pliki i ustawienia (Służy do przenoszenia danych i ustawień ze starego komputera) Dodaj nowych użytkowników (Tu mogą Państwo administrować i przygotowywać konta użytkowników dla każdego użytkownika komputera) Windows Anytime Upgrade (WAU) (Tu można przeprowadzić aktualizacje systemu Windows Vista, aby móc korzystać z zaawansowanych funkcji cyfrowych) Połącz z Internetem (Tu można skonfigurować dostęp do Internetu) 54 PRACA Z KOMPUTEREM
Co nowego w systemie Windows Vista (Tu można się dowiedzieć, czym różni się system Windows Vista w porównaniu ze starszymi wersjami) Korzystanie z programu do obsługi poczty elektronicznej... i wiele innych rzeczy! Zachęcamy Państwa do korzystania z centrum powitalnego, aby lepiej rozumieć obsługę notebooka i móc go optymalnie wykorzystać. Stanowi ono również dodatkowe źródło informacji dotyczących diagnostyki i usuwania możliwych problemów. Jeżeli po uruchomieniu systemu zamknęli Państwo centrum powitalne, mogą je Państwo wywołać w następujący sposób: Bezpieczeństwo Podłączenie 1. Kattintson ide: Start 2. Proszę wybrać na pasku programów System Windows - Zapraszamy!. Windows Vista Kontrola konta użytkownika Administrowanie kontami użytkownika służy do uniemożliwienia nieupoważnionym osobom wprowadzania zmian w konfiguracji notebooka. Przy próbie wprowadzenia jakichkolwiek zmian przez nieupoważnionego użytkownika wyświetli się okno z informacją: Jeśli ta akcja została uruchomiona przez Ciebie, to kontynuuj.. Proszę kliknąć w opcję Kontynuuj, aby kontynuować proces. Proszę kliknąć w opcję Anuluj, aby przerwać proces. Obsługa Pomoc Instalacja oprogramowania Wskazówka Jeżeli system operacyjny jest ustawiony w taki sposób, że możliwa jest tylko instalacja oprogramowania i sterowników zatwierdzonych przez Microsoft, wyświetli się odpowiednie pole dialogowe. Załącznik Oprogramowanie znajdujące się w komplecie zostało kompletnie zainstalowane. Uwaga! Przy instalacji programów lub sterowników może nastąpić nadpisanie lub zmiana ważnych plików. Aby mieć możliwość dostępu do oryginalnych plików po instalacji, należy zabezpieczyć twardy dysk. Dalsze informacje na temat zabezpieczania danych znajdują się na stronie 61 i dalszych. MODEM 55
Instalacja oprogramowania : Należy postępować zgodnie ze wskazówkami dostawcy oprogramowania, załączonego do pakietu oprogramowania. Poniżej znajduje się opis typowej instalacji. Po włożeniu płyty CD uruchamia się automatycznie menu instalacji. Wskazówka Jeśli nie działa automatyczne uruchamianie, prawdopodobnie została dezaktywowana tak zwana funkcja Autorun. W pomocy Windows Vista można znaleźć instrukcję dotyczącą zmiany tej opcji. Przykład ręcznej instalacji bez Autorun: 1. Kliknąć na Start 2. Kliknąć na Wszystkie programy. 3. Proszę otworzyć punkt Akcesoria. 4. Proszę wybrać pozycję Uruchom. 5. Wpisać w polu Otwórz literę napędu CD-ROM, a następnie dwukropek oraz nazwę programu setup 6. Potwierdzić wprowadzenie klikając na OK. 7. Postępować wg wskazówek programu. 56 PRACA Z KOMPUTEREM