Sylwetka absolwenta: Absolwent kończący studia posiada podstawową wiedzę z zakresu problematyki społecznopolitycznej, ekonomicznej i kulturalnej świata, w tym w szczególności kontynentu europejskiego. Rozumie mechanizmy rządzące Ŝyciem wspólnoty międzynarodowej, potrafi ocenić zagroŝenia, którym podlegają stosunki między jej uczestnikami, zna sposoby zapobiegania im oraz ogólnie przyjęte regulacje prawne i gospodarcze harmonizujące rozwój wzajemnych stosunków. Absolwent jest takŝe zaznajomiony z róŝnorakimi płaszczyznami współpracy euroregionalnej i transgranicznej, która związana jest z siedzibą i terenem działania uczelni. W trakcie studiów wykształcił on ponadto umiejętności świadomego i aktywnego uczestniczenia w Ŝyciu społecznym, kulturalnym, politycznym i gospodarczym społeczeństwa. Absolwent będzie mógł w przyszłości podejmować pracę w organach administracji rządowej i samorządowej, organizacjach i instytucjach międzynarodowych, przedsiębiorstwach rozwijających współpracę międzynarodową oraz placówkach badawczych, kulturalnych, wydawnictwach i środkach masowego przekazu. Absolwent studiów zawodowych na kierunku stosunki międzynarodowe otrzymuje tytuł zawodowy licencjata. Program studiów licencjackich na kierunku stosunki międzynarodowe: Program studiów realizowany jest w ciągu sześciu semestrów zgodnie z przepisami określonymi w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 kwietnia 2002 r. w sprawie określenia standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów i poziomów kształcenia (Dziennik Ustaw Nr 116 poz. 1004 z dnia 25 lipca 2002 r.). W ich świetle studia obejmować muszą przynajmniej 2100 godzin zajęć na studiach stacjonarnych i 1260 godzin zajęć na studiach niestacjonarnych. W obu przypadkach 1155 godzin zajęć obejmują przedmioty wyznaczone we wspomnianych standardach nauczania. Rozporządzenie określa takŝe ich minimalną ilość godzin. ZałoŜenia te WyŜsza Szkoła Administracji w Bielsku-Białej w pełni realizuje. Przedmioty, treści programowe i wymiar godzin według układu przyjętego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu przedstawiają się następująco (studia stacjonarne D; studia niestacjonarne Z): A. Przedmioty kształcenia ogólnego 1. Filozofia lub socjologia i psychologia (przedmiot do wyboru) wykład (30 godzin D,Z) 2. Język angielski - lektorat (270 godzin D, 180 godzin Z) 3. Język obcy do wyboru (niemiecki, hiszpański, włoski, francuski, rosyjski: grupy tworzone w zaleŝności od ilości zainteresowanych) lektorat (180 godzin D) 4. Kultura fizyczna - zajęcia z zakresu wychowania fizycznego w grupach do wyboru od piłki noŝnej do aerobiku (60 godzin D,Z) B. Przedmioty podstawowe 1. Podstawy statystyki i matematyki wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (30 godzin D,Z) Funkcje jednej i wielu zmiennych i ich zastosowania. Elementy rachunku róŝniczkowego i całkowego, ekstrema. Rachunek wektorowy i macierzowy. Układy równań i nierówności liniowych - zastosowania w analizie relacji międzynarodowych. Dane statystyczne. Podstawowe wielkości statystyczne: średnia, dominanta, mediana, wariancja. Zmienna losowa - podstawowe rozkłady zmiennych losowych. Analiza współliniowości, metody badania korelacji i regresji, analiza dynamiki zjawisk. Podstawy rachunku prawdopodobieństwa. Wnioskowanie statystyczne, estymacja parametrów, weryfikacja hipotez. 2. Informatyka zajęcia laboratoryjne (90 godzin D, 30 godzin Z) Budowa systemów komputerowych i urządzeń peryferyjnych. Obsługa komputerów osobistych. Systemy jednego i wielu uŝytkowników. Systemy operacyjne. Programy uŝytkowe: edytory tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych. Lokalne i międzynarodowe sieci komputerowe. Poczta
elektroniczna. Internet. Międzynarodowe i polskie systemy informacyjne - sprzęŝenie, dostęp, moŝliwości korzystania. 3. Ekonomia: Mikroekonomia wykład (30 godzin D, 20 godzin Z), ćwiczenia (15 godzin D,Z); Makroekonomia wykład (30 godzin D, 30 godzin Z), ćwiczenia (15 godzin D, 10 godzin Z) Gospodarka narodowa: produkt społeczny, dochód narodowy, budŝet państwa, deficyt i dług publiczny. Rynek pieniądza i system bankowy. Równowaga makroekonomiczna. Cykl koniunkturalny, inflacja, bezrobocie. Gospodarka otwarta - równowaga zewnętrzna. Polityka budŝetowa, monetarna i kursu walutowego. Stabilizacja i wzrost gospodarczy. Mikroekonomia: rynek, gospodarstwo domowe, zachowania konsumenta, produkcja, konkurencja doskonała i w warunkach monopolistycznych, równowaga przedsiębiorstwa. 4. Geografia polityczna i gospodarcza wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (15 godzin D) Obszar zainteresowań. Metody analizy wewnętrznych i międzynarodowych procesów politycznych i gospodarczych. Geopolityczny oraz geoekonomiczny determinizm, indeterminizm, posybilizm i probabilizm. Znaczenie granic i zasobów państwowych. Problemy cywilizacyjne, demograficzne, etniczne i rasowe współczesnego świata. Migracje międzynarodowe. Dynamika zmian i współzaleŝności polityczno-ekonomicznych w wymiarze międzynarodowym. C. Przedmioty kierunkowe 1. Nauka o stosunkach międzynarodowych wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (30 godzin D,Z) Powstanie i ewolucja nauki w stosunkach międzynarodowych. Epistemologiczne aspekty wiedzy o stosunkach międzynarodowych - charakterystyka głównych kierunków i nurtów rozwoju oraz szkół analizy stosunków międzynarodowych. ontologiczne aspekty wiedzy o stosunkach międzynarodowych - charakterystyka uczestników, działań (polityki zagranicznej, państw oraz procesów decyzyjnych) i oddziaływań (systemów i podsystemów międzynarodowych oraz ich ewolucji). Formy stosunków międzynarodowych. Aksjologiczne aspekty wiedzy o stosunkach międzynarodowych: interesy, racja stanu, świadomość międzynarodowa. Normatywizacja wartości międzynarodowych - klasyfikacja norm oraz komunikowanie międzynarodowe. Międzynarodowy transfer wartości. Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe - ład międzynarodowy. Ekonomiczne i polityczne cykle rozwojowe. 2. Historia stosunków międzynarodowych wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (30 godzin D, 15 godzin Z) Ewolucja międzynarodowych stosunków politycznych i gospodarczych do końca I wojny światowej. Sytuacja międzynarodowa w okresie międzywojennym. Świat w okresie II wojny światowej. Sytuacja po II wojnie światowej: okres zimnej wojny, ukształtowanie się systemu dwubiegunowego i jego ewolucja, dekolonizacja. Aktualny układ sił politycznych i gospodarczych w skali globalnej i regionalnej. 3. Współczesne systemy polityczne: Współczesne systemy polityczne wykład (30 godzin D, 20 godzin Z); Prawo konstytucyjne porównawcze wykład (60 godzin D, 30 godzin Z), ćwiczenia (15 godzin D) Historia nauki o polityce. Zasady, idee, instytucje oraz mechanizmy kształtujące współczesne systemy polityczne. Politologiczna, konstytucyjnoprawna i socjologiczna analiza współczesnych ustrojów politycznych. Zasady ustrojowe. Konstytucja. Systemy wyborcze. Parlamenty, rządy, administracja publiczna i sądownictwo. Systemy partyjne. ReŜimy polityczne. Współczesne ruchy polityczne i społeczne. 4. Prawo międzynarodowe wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (30 godzin D, 15 godzin Z) Źródła i podmioty prawa międzynarodowego. Prawo traktatów. Suwerenność państwowa. Terytorium i ludność w prawie międzynarodowym. Międzynarodowa odpowiedzialność państwa. Sądownictwo
międzynarodowe. Pokojowe załatwianie sporów międzynarodowych. Prawo konfliktów zbrojnych - problemy rozbrojenia. Międzynarodowe prawo prywatne. Podmioty prawne międzynarodowych stosunków gospodarczych. Umowy cywilnoprawne w obrocie międzynarodowym. Rejestry handlowe. Międzynarodowy arbitraŝ gospodarczy. 5. Międzynarodowe stosunki polityczne: Międzynarodowe stosunki polityczne wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (30 godzin D,Z); Zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego - wykład (30 godzin D,Z); Prawa człowieka w polityce międzynarodowej wykład (30 godzin D,Z) Obszar zainteresowań, podstawowe pojęcia i kategorie. Czynniki kształtujące międzynarodowe relacje polityczne. Zewnętrzne i wewnętrzne organy państwa do spraw kształtowania stosunków międzynarodowych. Polityka zagraniczna wybranych państw. Bezpieczeństwo militarne, ekonomiczne i ekologiczne świata. Globalizm i regionalizm. Aktualny ład międzynarodowy i rola w nim: USA, Rosji, Chin oraz jednoczącej się Europy. ZagroŜenia w skali międzynarodowej. Miejsce i rola Polski w polityce międzynarodowej. 6. Międzynarodowe stosunki gospodarcze: Międzynarodowe stosunki gospodarcze wykład (60 godzin D, 20 godzin Z), ćwiczenia (30 godzin D, 10 godzin Z); Gospodarka krajów Europy Środkowo-Wschodniej wykład (30 godzin D,Z); Handel międzynarodowy wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (15 godzin D); Międzynarodowe transakcje gospodarcze wykład (30 godzin D, 20 godzin Z), ćwiczenia (30 godzin D, 10 godzin Z) Międzynarodowe stosunki gospodarcze - struktura gospodarki światowej. Powiązania gospodarki światowej z regionalną. Międzynarodowy podział pracy. Przepływ towarów, czynników wytwórczych i usług w skali międzynarodowej. Przedsiębiorstwa wielonarodowe. Zagraniczna polityka ekonomiczna państw. Bilans płatniczy, polityka handlowa oraz czynnik pienięŝno-cenowy w międzynarodowej wymianie towarowej. Międzynarodowy system walutowy - powstanie i ewolucja. Rola międzynarodowych instytucji finansowych. Międzynarodowe organizacje kredytowe i walutowe. Miejsce i rola Polski w gospodarce międzynarodowej. 7. Organizacje międzynarodowe wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (15 godzin D,Z) Geneza, ewolucja i klasyfikacja. Struktura i zasady funkcjonowania: status prawny, organy, funkcjonariusze, procedury podejmowania decyzji. Rola organizacji międzynarodowych i pozarządowych w relacjach międzynarodowych. Relacje między organizacjami międzynarodowymi a państwami - motywy przynaleŝności państw, członkostwo, czynne i bierne prawo legacji. Organizacje pozarządowe - znaczenie we współczesnym świecie, zasady funkcjonowania, relacje z państwami. Uniwersalne i regionalne organizacje międzynarodowe - struktura oraz cele i zasady funkcjonowania. 8. Integracja europejska i prawo wspólnotowe: Integracja europejska wykład (30 godzin D, 20 godzin Z), ćwiczenia (15 godzin D, 10 godzin Z); Prawo Wspólnot Europejskich wykład (30 godzin D,Z) ćwiczenia (30 godzin D); Wspólna polityka bezpieczeństwa w Unii Europejskiej wykład (10 godzin D). Kulturowe źródła toŝsamości europejskiej. Ewolucja integracji europejskiej. Bariery i stymulatory rozwoju współczesnej Europy. Geneza i podstawy funkcjonowania Unii Europejskiej. Pojęcie i źródła prawa Wspólnot Europejskich. Pierwotne i pochodne prawo wspólnotowe, zasady supremacji i bezpośredniej skuteczności. Europejskie instytucje sądowe. Polityczne instytucje europejskie w ujęciu strukturalnym i funkcjonalnym - procedury podejmowania decyzji. Wspólna polityka: regionalna, rolna, gospodarcza, transportowa oraz w zakresie ochrony środowiska, ochrony zdrowia, zdrowia publicznego i kultury. Wspólna polityka zagraniczna w zakresie bezpieczeństwa oraz wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Samorząd terytorialny w Unii Europejskiej. Fundusze strukturalne. Integracja Polski z Unią Europejską. Uczestnictwo i rola Polski we Wspólnotach Europejskich.
D. Przedmioty specjalizacyjne i specjalnościowe: Przedmioty specjalizacyjne pogłębiają przygotowanie do wykonywania zawodu, a specjalnościowe mają za cel rozszerzenie wykształcenia kierunkowego. Ich treści programowe ustala zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu sama uczelnia. WyŜsza Szkoła Administracji w Bielsku-Białej przewiduje w programie nauczania grupy przedmiotów związane z integracją europejską oraz z problematyką administracyjno- instytucjalną. a. 1. Euroregiony Śląsk Cieszyński i Beskidy (historia i współczesność) wykład (30 godzin D); 2. Historia kultury europejskiej wykład (30 godzin D, 15 godzin Z); 3. Samorząd terytorialny w Unii Europejskiej wykład (30 godzin D, 20 godzin Z); 4. Europejska polityka regionalna wykład (30 godzin D, 20 godzin Z); 5. Zarządzanie w warunkach Unii Europejskiej wykład (30 godzin D, 20 godzin Z) i ćwiczenia (15 godzin D, 10 godzin Z); 6. Rzymskie podstawy prawa europejskiego i międzynarodowego wykład (20 godzin D). b. 1. Wprowadzenie do nauk o państwie i prawie wykład (30 godzin D,Z), ćwiczenia (15 godzin D); 2. Nauka administracji wykład (30 godzin D,Z); 3. Prawo dyplomatyczne i konsularne wykład (30 godzin D. 20 godzin Z), ćwiczenia (15 godzin); 4. Protokół dyplomatyczny wykład (30 godzin D, 20 godzin Z). Poza tym Rada Wydziału Stosunków Międzynarodowych WSA wprowadza corocznie dodatkowe wykłady monograficzne o charakterze specjalizacyjnym. W roku akademickim 2004/2005 prowadzone były 4 wykłady (3 do wyboru): 1. Europejskie prawo finansowe (20 godzin D, 15 godzin Z); 2. Ochrona dziedzictwa kulturowego (20 godzin D, 15 godzin Z); 3. Instytucje i pojęcia prawa administracyjnego (20 godzin D, 15 godzin Z); 4. Prawne i polityczne aspekty terroryzmu (20 godzin D, 15 godzin Z). E. Inne zajęcia dydaktyczne przewidziane w programie studiów: 1. Informacja naukowa i biblioteczna laboratorium (15 godzin D); Przedmiot zapoznaje z metodyką pracy bibliotecznej i źródłowej i przygotowuje do samodzielnych poszukiwań źródeł i literatury przedmiotu w trakcie pisania pracy dyplomowej. 2. Seminarium dyplomowe (60 godzin D, 40 godzin Z); Prace dyplomowe są pisane pod kierunkiem wybitnych specjalistów w poszczególnych dziedzinach wiedzy o stosunkach międzynarodowych. Student sam wybiera promotora. Najlepsze prace dyplomowe są nagradzane i mogą być publikowane w zeszytach naukowych WSA. 3. Absolwent na rynku pracy laboratorium (15 godzin D). Zajęcia przygotowują absolwenta do samodzielnego poszukiwania zatrudnienia po ukończeniu studiów. F. Praktyki: WyŜsza Szkoła Administracji w Bielsku Białej umoŝliwia studentom odbywanie zgodnych z ich zainteresowaniami praktyk w instytucjach administracji rządowej i samorządowej, które sprzyjają pogłębieniu umiejętności zawodowych i przygotowują do uczestnictwa w Ŝyciu politycznym i gospodarczym w aspekcie stosunków międzynarodowych. W 2004 roku absolwentka Wydziału Stosunków Międzynarodowych uzyskała specjalną nagrodę Uczelni za pracę dyplomową przygotowaną w trakcie owocnej praktyki w UKIE.
G. Inne formy aktywności intelektualnej studentów na WSA: W czasie studiów studenci mogą pogłębiać swoją wiedzę uczestnicząc w studenckim ruchu naukowym w Uczelni, a takŝe nabierać doświadczeń społecznych i umiejętności organizacyjnych pracując w samorządzie studenckim, który zgodnie ze statutem WSA ma pozycję partnerską wobec władz WSA w zakresie nauczania i kwestii organizacyjnych. W Ŝyciu społeczności studenckiej Uczelni szczególne miejsce zajmuje organizacja AIESEC. Daje ona zaleŝną tylko od własnej aktywności i umiejętności moŝliwość doskonalenia zawodowego zagranicą. Ułatwia je w duŝym stopniu wysoki poziom kształcenia w zakresie języków obcych w naszej Uczelni. Zob. link AIESEC, której jedyna autoryzowana w południowej części województwa śląskiego Filia działa w WSA w Bielsku-Białej. F. Kontynuacja studiów wyŝszych. Po uzyskaniu dyplomu licencjata zdecydowana większość absolwentów WSA (nie tylko studiów stacjonarnych, ale takŝe zaocznych) kontynuuje studia magisterskie na renomowanych wyŝszych uczelniach. Absolwenci mogą podejmować magisterskie studia uzupełniające (SUM) w dowolnej polskiej uczelni akademickiej. Mogą je takŝe kontynuować zgodnie z obowiązującymi przepisami na uczelniach działających w ramach UE. Umowy podpisane przez WSA dają naszym absolwentom preferencje przy przyjmowaniu na studia uzupełniające w krakowskich wyŝszych uczelniach: na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Akademii Ekonomicznej, w Krakowskiej Szkole WyŜszej im. A. Frycza Modrzewskiego.