Raport Liderzy rynku Autor: Michał Oksiński redaktor portalu kompasinwestycji.pl Builder (nr 7) 01.07.2013 Rynek inwestycji przemysłowych, zarówno w sektorze inżynieryjnym jak i niemieszkaniowym (inwestycje przemysłowe kubaturowe i magazyny), jest oceniany jako jeden z bardziej perspektywicznych. Serwis Kompas inwestycji opracował zestawienie najaktywniejszych firm w tych sektorach na przestrzeni ostatnich dwóch lat. Dla przypomnienia, w sektorze niemieszkaniowym, w podsektorze budynki przemysłowe i magazynowe dynamika produkcji budowlano-montażowej w I kwartale 2013 r. spadła o 5 proc. (1 515 mln zł), w sektorze inżynieryjnym dla obiektów energetycznych (kompleksowe budowle na terenach przemysłowych) wzrosła o 2,4 proc. i wyniosła 922 mln zł. Wartość w całości PBM budynków przemysłowych i magazynowych wyniosła 33 proc, zaś kompleksowych budowli na terenach przemysłowych 17 proc. Inwestorzy sektor energetyczny Przedstawimy zestawienie najbardziej aktywnych inwestorów budownictwa przemysłowego. Powstało ono na podstawie projektów, które w ciągu ostatnich dwóch lat zostały dodane do bazy serwisu Kompas Inwestycji jako planowane obiekty, stąd też bierzemy pod uwagę inwestycje w fazie od planowania, poprzez projektowanie, aż do realizacji. W podsektorze tym powstawanie inwestycji jest bardzo rozciągnięte w czasie, najczęstszym sposobem realizacji jest tryb zaprojektuj i wybuduj, wraz z uzyskaniem niezbędnych pozwoleń. Od momentu wyboru GW do momentu realizacji może upłynąć nawet kilka lat. Według szacunków Ministerstwa Skarbu Państwa, do 2020 r. nakłady inwestycyjne w nowe bloki energetyczne w Polsce wyniosą ok. 50 mld zł. W podsektorze energetycznym na szczycie listy najaktywniejszych inwestorów znajduje się spółka Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator z 25 projektami. Dwa z nich są na etapie wizji, 9 znajduje się w fazie projektowania, trzy są w realizacji, dla dwóch wybrano generalnego wykonawcę, a 10 projektów jest w trakcie jego wyboru. Spółka PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna posiada w podsektorze energetycznym sześć inwestycji, z czego dwie są w realizacji, trzy pozostają na etapie wyboru generalnego wykonawcy, dla jednego projektu został on już wybrany. Na trzeciej pozycji najaktywniejszych inwestorów znalazła się spółka Tauron Ekoenergia. która odpowiada za pięć projektów. Po dwa na etapie projektowania i realizacji oraz jeden w fazie wyboru generalnego wykonawcy. Czwartą lokatę zajęła spółka PGE Energia Odnawialna. Posiada cztery inwestycje, po jednej na etapie wizji, wyboru głównego projektanta, realizacji i wykończenia. Spółki: Tauron Wytwarzanie, PGNiG Termika, PGNiG. KWE Konin, INVEN Group, ILF Consulting Engineers Polska, GDF SUEZ Energia Polska oraz Gaz-System posiadają po trzy inwestycje. Kto buduje energetykę? W zestawieniu generalnych wykonawców (bierzemy pod uwagę jedynie inwestycje w realizacji). działających najbardziej dynamicznie w podsektorze energetycznym, pierwsze miejsce zajmują dwie firmy, w tym Polimex-Mostostal. Firma, która w ubiegłym roku znalazła się w trudnej sytuacji, w ramach prowadzonej restrukturyzacji koncentruje się na perspektywicznych obszarach działalności, ze szczególnym uwzględnieniem energetyki. GENERALNI WYKONAWCY ENERGETYKA Polimex Mostostal SA Aldesa Nowa Energia Sp. z o.o. MEGA SA ELEKTROBUDOWA SA Rafako SA Eltel Networks Olsztyn SA
Instal Białystok SA Enercon GmbH Elfeko SA ZRUG Sp. z o.o. Transport Ciężarowy Krzysztof Witkowski SAG Elbud Gdańsk Holding SA Przedsiębiorstwo Budownictwa Elektroenergetycznego ELBUD w Katowicach Sp. z o.o. Polimex Mostostal SA segment Energetyka i Chemia W naszym zestawieniu odpowiada za 6 projektów z podsektora energetycznego, z czego jeden został zakończony, cztery są w realizacji, w przypadku jednej inwestycji zakończył się wybór generalnego wykonawcy. Druga z firm na szczycie zestawienia to Aldesa Nowa Energia. Spółka posiada sześć inwestycji, w tym dwie zakończone, trzy na etapie projektowania i jedną w fazie wykończenia. Mega (specjalizująca się w elektrowniach wiatrowych) i Elektrobudowa posiadają w naszym zestawieniu po pięć projektów. Jedna inwestycja, której spółka Mega jest generalnym wykonawcą, została zakończona, w jednym przypadku dokonano wyboru GW. natomiast trzy są w realizacji. Elektrobudowa posiada cztery projekty w realizacji i jeden w fazie projektowania. Spółki Rafako i Eltel Networks Olsztyn mają po cztery inwestycje. W przypadku Rafako dla trzech wybrano generalnego wykonawcę, jedna jest w realizacji. Eltel Networks Olsztyn posiada dwa projekty w fazie projektowania i dwa w budowie. Po trzy projekty mają: Mostostal Warszawa, Instal Białystok i specjalizujący się w energetyce wiatrowej Enercon GmbH. GENERALNI WYKONAWCY PRZEMYSŁ Skanska SA CoBouw Polska Sp. z o.o. RO.SA-HALE Sp. z o.o. Mirbud SA GOLDBECK Sp. z o.o. Budimex SA TRASKO INWEST Sp. z o.o. Mostostal Warszawa SA Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Inżynierii Przemysłowej Amwin Sp. z o.o. Sp. K. Strabag Sp. z o. o. Rex Bud Budownictwo Sp. z o.o. SKA Kajima Poland Sp. z o. o. ERBUD SA Tarcon Sp. z o.o. REAL OCMER Sp. z o.o. MC Kontrakty Budowlane Sp. z o.o. Control Process SA ViridConstruction Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Budowlano Usługowe INTERBUD WEST Sp. z o.o. POLIMEX MOSTOSTAL SA Pil Building Sp. z o.o. Molewski Spółka z o.o. Jakon Sp. z o.o. HYDROBUDOWA POLSKA SA w upadłości układowej HOCHTIEF POLSKA SA Firma Budowlana Mazur Firma Budowlana - Marek Antczak Sp. z o.o. Eiffage Budownictwo Mitex SA Depenbrock Polska Sp. z o.o. CFE POLSKA Sp. z o.o. ALLCON BUDOWNICTWO Sp. z o.o. Spółka Komandytowo Akcyjna Zakład Techniki Ochrony Środowiska FOLEKO Sp. z o.o.
Wrocławskie Przedsiębiorstwo Budownictwa przemysłowego NR 2 WROBIS SA Tulcon SA Takenaka Europe STABUD PRZEMYSŁÓWKA Przedsiębiorstwo Budowlano Montażowe Sp. z o.o. SKALSKI Budownictwo Sp. z o.o. Sp. Komandytowo Akcyjna Sektor budynków magazynowych i centrów logistycznych Niekwestionowanym liderem wśród inwestorów działających w podsektorze budynków magazynowych i centrów logistycznych został Panattoni Europe, który w naszej bazie uzyskał wynik 14 inwestycji. Sześć zostało ukończonych, w przypadku jednej zakończono projektowanie, cztery są na etapie wizji, a realizacja trzech inwestycji czeka na lepsze czasy. Dodatkowo Panattoni Europe ma na koncie dwa zakłady produkcyjne. Aktywnym inwestorem w podsektorze magazynowym jest również spółka Raben Polska, która ma trzy ukończone inwestycje, dwie na etapie projektowania i tyleż samo na etapie wyboru generalnego wykonawcy. Właściciel sklepów marki Biedronka, Jeronimo Martins Polska, posiada pięć projektów, trzy zakończone i dwa w budowie. Z kolei Goodman Poland ma w portfelu cztery inwestycje. Jedna została już zrealizowana, jedna jest na etapie wizji, dla dwóch zakończono projektowanie. W podsektorze składowanie i utylizacja odpadów najbardziej aktywnym inwestorem jest Grontmij Polska. Firma ma w naszym zestawieniu pięć inwestycji, przy czym tylko jedna jest zakończona, dla jednej wybrano generalnego wykonawcę, jedna jest na etapie projektowania, dla dwóch toczy się postępowanie na wybór głównego projektanta. LIDERZY WŚRÓD INWESTORÓW Spółka Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator z 25 projektami - w podsektorze energetycznym, Panattoni Europe - w podsektorze budynków magazynowych i centrów logistycznych, Grontmij Polska - w podsektorze składowanie i utylizacja odpadów, Kompania Węglowa - w podsektorze zakładów produkcyjnych. Również liderem z pięcioma inwestycjami, lecz w podsektorze zakładów produkcyjnych, jest Kompania Węglowa. Dwie z nich są na etapie projektowania, pozostałe w realizacji, Kompania Węglowa odpowiada również za jeden projekt w podsektorze energetycznym. Generalni wykonawcy przemysłówki Najbardziej aktywną firmą działającą w systemie generalnego wykonawstwa jest Skanska, która, według danych serwisu Kompasinwestycji, na przestrzeni ostatnich dwóch lat podjęła się realizacji 21 inwestycji budownictwa przemysłowego. Firma bardzo aktywnie działa w podsektorze magazynowym (8 projektów) i zakładów produkcyjnych (9 inwestycji). Na drugiej pozycji znalazła się spółka CoBouw Polska, która odpowiada za 14 projektów. Firma jest liderem podsektora zakłady produkcyjne", posiadając w swoim portfelu 11 inwestycji tego typu. Po 11 projektów zrealizowały firmy: Mirbud - lider w sektorze magazynowym z 11 tego typu inwestycjami na koncie, RO.SA-HALE i spółka Goldbeck (po 7 projektów magazynowych i cztery zakłady produkcyjne) oraz Budimex, który jest, co warte uwagi, aktywny w każdym sektorze budownictwa przemysłowego. Mostostal Warszawa podjął się generalnego wykonawstwa 10 inwestycji, w każdym sektorze poza zakładami produkcyjnymi. Spółka Trasko-Inwest ma 8 projektów, po cztery w sektorze magazynowym i zakładów produkcyjnych. Realizacji sześciu inwestycji podjęły się firmy: Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Inżynierii Przemysłowej, Strabag (najaktywniej działa w sektorze składowanie i utylizacja odpadów"), spółka Mega, aktywny w każdym sektorze Erbud, Elektrobudowa, Amwin i Aldesa Nowa Energia. Po pięć inwestycji mają firmy Rex-Bud Budownictwo i Kajima Poland (po trzy magazynowe i dwie produkcyjne).
Według Jones Lang LaSalle, obecnie w całym kraju w budowie znajduje się ponad 163 000 mkw. nowej powierzchni magazynowej, z czego 83 proc. jest zabezpieczone umową najmu. Największe inwestycje Według szacunków Ministerstwa Skarbu Państwa, do 2020 r. nakłady inwestycyjne w nowe bloki energetyczne w Polsce wyniosą prawdopodobnie ok. 50 mld zł. Ciągle przed nami realizacja kilku dużych projektów, m.in. nowych bloków w Elektrowni Opole. Choć PGE ogłosiła rezygnację z tej inwestycji, po przeanalizowaniu jej opłacalności rządowy zespól ds. bezpieczeństwa energetycznego potwierdził gotowość jej realizacji. Najwięcej projektów magazynowych buduje się znowu w regionie Wrocławia (42 000 m 2 ), na Górnym Śląsku (38 000 m 2 ) i w okolicach Warszawy (36 000 m 2 ). Jeden z największych to Pomorskie Centrum Logistyczne, które rośnie w Gdańsku. Jedną z największych inwestycji z podsektora energetycznego, która weszła już w fazę realizacji, jest budowa bloku energetycznego 1000 MWe w Elektrowni Kozienice. Za generalne wykonawstwo projektu wartego ok. 6 mld zł odpowiadają firmy Hitachi Power Europe GmbH oraz Polimex-Mostostal. Zakończenie realizacji inwestycji przewidziano w 2016 roku. Z kolei w podsektorze zakłady produkcyjne'' jednym z większych projektów jest fabryka katalizatorów BASF w Środzie Śląskiej, inwestycja warta ok. 150 mln euro. Generalny wykonawca to firma Wielkopolskie Przedsiębiorstwo Inżynierii Przemysłowej. Zakończenie prac planuje się na styczeń 2014 roku. Wkrótce w Niepołomickiej Strefie Inwestycyjnej rozpocznie się realizacja kolejnego dużego projektu - zakładu Somfy, francuskiego koncernu z branży elektronicznej. Na generalnego wykonawcę inwestycji został wybrany krakowski oddział Hochtief Polska. Realizacja projektu pochłonie 126 mln zł. Prace mają się zakończyć w lutym 2014 roku. INWESTORZY PRZEMYSŁ Panattoni Europe Raben Polska Sp. z o.o. Kompania Węglowa SA Jeronimo Martins Dystrybucja SA Grontmij Polska Sp. z o.o. Goodman Poland Ekocentrum Wrocław Zarząd Morskiego Portu Gdynia SA Zamojska Dyrekcja Inwestycji ZDI Sp. z o.o. Wielobranżowe Przedsiębiorstwo Inwestycyjne WUDIMEKS Sp. z o.o. Valeo Autosystemy Sp. z o.o. REMONDIS Sp. z o.o. ProLogis Poland Management Sp. z o.o. Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m. st. Warszawie Sp. z o.o. Lidl Polska Sp. z o.o. Invest Park Development Zarząd morskiego Portu Gdańsk SA Zakłady Azotowe Puławy SA Urząd Miasta Białystok UMA INVESTMENTS SP. Z O.O Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Białystok INWESTORZY - SEKTOR ENERGETYCZNY Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator SA PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA TAURON Ekoenergia Sp. z o.o.
PGE Energia Odnawialna SA Tauron Wytwarzanie SA PGNiG Termika SA PGNiG SA KWE Konin INVEN Group Sp. z o.o. ILF Consulting Engineers Polska Sp. z o.o. GDF SUEZ Energia Polska SA Gaz-System SA WINDTEL Biuro inżynierskie Wikana BIOENERGIA Sp. z o.o. Wiertconsulting Sp. z o.o. Vattenfall Heat Poland SA w Warszawie Urząd Miasta Radom Spółka Energetyczna Jastrzębie SA Radomskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej RADPEC SA PKP Energetyka SA Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. Białystok W swoim podsektorze ten projekt to prawdziwy gigant. W Bydgoskim Parku Przemysłowo -Technologicznym powstaje warta blisko 500 mln zł spalarnia odpadów. Wykonawcą odpowiedzialnym za projekt i budowę zakładu są włoskie firmy Astaldi oraz Termomeccanica Ecologia. Inwestycja ma się zakończyć do końca 2015 r. Podobny obiekt powstanie w Białymstoku - w ostatnim czasie projekt o wartości 483 mln zł otrzymał 210 mln zł unijnego dofinansowania. W trakcie oceny Komisji Europejskiej znajdują się jeszcze dwa przedsięwzięcia polegające na budowie zakładów termicznego przekształcania odpadów, które zlokalizowane będą w Koninie i Poznaniu. Jak wskazują eksperci Działu Powierzchni Magazynowo-Przemysłowych Jones Lang LaSalle, obecnie w całym kraju w budowie znajduje się ponad 163 000 m 2 nowej powierzchni magazynowej, z czego 83 proc. jest zabezpieczone umową najmu. Najwięcej buduje się znowu w regionie Wrocławia (42 000 m 2 ), na Górnym Śląsku (38 000 m 2 ) i w okolicach Warszawy (36 000 m 2 ). Jeden z największych projektów magazynowych to Pomorskie Centrum Logistyczne, które rośnie w Gdańsku. W pierwszym etapie powstało ok. 50 tys. m 2 nowoczesnej powierzchni magazynowej. Generalnym wykonawcą był Mirbud. Cały obszar centrum ma potencjał na stworzenie łącznie nawet 700 tys. m 2 powierzchni magazynowej.