PROGRAM SZKOLENIA z zakresu doskonalenia techniki kierowania samochodem osobowym w ramach projektu pt. Droga do bezpiecznej służby realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V. Dobre rządzenie, 5.2 Wzmocnienie potencjału administracji samorządowej, 5.2.3 Podnoszenie kompetencji kadr służb publicznych współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Rodzaj zajęć (liczba godzin) Zagadnienia Metody Zakres programowy / wskazówki do realizacji 1 2 3 4 Praktyka - (1) Diagnoza wstępna umiejętności Test praktyczny Jednokrotny przejazd wyznaczonej trasy z pomiarem czasu. www.torakietowa.pl 1 z 6
Zajęcia teoretyczne (6) Pozycja za kierownicą. Charakterystyka samochodu a bezpieczeństwo jazdy. Posługiwanie się przyrządami pojazdu. Odczytywanie i interpretacja informacji ze wskaźników i kontrolek. Wykład pogadanka dyskusja - wpływ pozycji kierowcy na bezpieczeństwo jazdy, najczęściej popełniane błędy, prawidłowa pozycja za kierownicą, -wpływ wybranych elementów samochodu na technikę taktykę i bezpieczeństwo jazdy (rodzaj napędu, rodzaj skrzyni biegów, moc silnika, masa pojazdu, opony, systemy bezp. czynnego i biernego), - prawidłowe posługiwanie się przyrządami pojazdu: operowanie kierownicą oraz pedałami sprzęgła, hamulca i przyśpieszenia, technika operowania kierownicą w skręcie manewrowym i szosowym, - wskaźniki i kontrolki w samochodzie osobowym oraz znaczenie ich wskazań dla eksploatacji samochodu i bezpieczeństwa jazdy, Poślizg wzdłużny i poprzeczny. Zagadnienia związane z przyśpieszaniem, hamowaniem i jazdą w zakręcie. Wykład pogadanka dyskusja - zjawisko poślizgu, wpływ wartości poślizgu na współczynnik przyczepności opon do nawierzchni, - rozkład sił działających na samochód podczas przyśpieszania, problemy z efektywnym przyśpieszaniem (z uwzględnieniem charakterystyki napędu), sposoby eliminacji poślizgu podczas przyśpieszania, działanie systemu ASR, Podstawowe systemy bezpieczeństwa czynnego. - rozkład sił działających na samochód podczas hamowania, przyczyny i skutki poślizgu podczas hamowania, zależność siły hamowania od wartości poślizgu, sposoby unikania poślizgu podczas hamowania zamierzonego i hamowania awaryjnego, działanie systemu ABS, - rozkład sił działających na samochód podczas jazdy w zakręcie, przyczyny i konsekwencje poślizgu podsterownego i nadsterownego (z rozróżnieniem typu napędu), zjawiska występujące podczas hamowania na łuku, - analiza reakcji kierującego na wystąpienie poślizgu, wskazanie prawidłowych działań pozwalających na opanowanie poślizgu i zachowanie właściwego toru jazdy w zakręcie (z rozróżnieniem podsterowności i nadsterowności), działanie systemu ESP Zapobieganie niebezpiecznym - Wpływ geometrii zakrętu, rodzaju nawierzchni i prędkości na bezpieczne pokonanie łuku drogi, www.torakietowa.pl 2 z 6
sytuacjom drogowym: dobór toru jazdy, dobór przełożenia skrzyni biegów. - analiza toru jazdy pod kątem bezpieczeństwa (tor optymalny lub bezpieczny), - wykorzystanie skrzyni biegów dla podniesienia bezpieczeństwa jazdy w wybranych sytuacjach drogowych: hamowanie z redukcją biegów, wyprzedzanie, jazda w górach, techniki kierowania pojazdem w trudnych warunkach drogowych, Eco-driving. - zasady eco drivingu w dziedzinie: techniki jazdy, nawyków, stanu technicznego samochodu i innych czynników wpływających na zużycie paliwa, Taktyka bezpiecznej jazdy w ruchu drogowym, unikanie zagrożeń, podejmowanie decyzji w sytuacji zagrożenia. - prędkość bezpieczna, czynniki wpływające na ocenę prędkości bezpiecznej przez kierującego, czynniki ryzyka, - przewidywanie i unikanie zagrożeń w ruchu drogowym, właściwa taktyka jazdy pojazdem (w tym pojazdem uprzywilejowanym), zapobieganie nagłym sytuacjom niebezpiecznym. Zajęcia praktyczne (38) Pozycja za kierownicą, operowanie kierownicą, pedałami i dźwignią biegów. Ćwiczenia skrętu manewrowego. - zajmowanie i utrzymywanie przez kierowcę prawidłowej pozycji za kierownicą, - prawidłowe układanie rąk na kierownicy i operowanie nimi podczas skrętu manewrowego ciasny slalom, - manewrowanie pojazdem po wyznaczonej trasie na ograniczonej powierzchni, właściwe posługiwanie się kierownicą, pedałem przyspieszenia oraz pedałem hamulca, Kierowanie pojazdem po wyznaczonej trasie wymagającej cofania. - manewrowanie pojazdem po wyznaczonej trasie wymagającej cofania, właściwe posługiwanie się pedałem przyspieszenia oraz pedałem hamulca, doskonalenie techniki skrętu manewrowego, - umiejętności cofania przy użyciu lusterek zewnętrznych, Ćwiczenia skrętu szosowego. - operowanie kierownicą w skręcie szosowym przejazd luźnego slalomu z pomiarem czasu, - przejazd trasy po torze szkoleniowym z zastosowaniem odpowiedniego skrętu szosowego. Technika efektywnego przyśpieszania. Techniki - technika ruszania i przyśpieszania na śliskiej nawierzchni bez poślizgu kół napędowych, www.torakietowa.pl 3 z 6
hamowania na prostej i łuku drogi. - technika hamowania bez poślizgu i zablokowania kół na prostej w różnych warunkach przyczepności nawierzchni, - zatrzymywanie samochodu w wyznaczonym miejscu podczas hamowania z różnych prędkości początkowych ocena drogi hamowania, - technika hamowania awaryjnego na prostej i na łuku drogi (samochodem wyposażonym w ABS), - hamowanie przed niespodziewaną przeszkodą. Technika kierowania samochodem podczas wystąpienia poślizgu podsterownego. Technika kierowania samochodem podczas wystąpienia poślizgu nadsterownego. Technika unikania zderzenia z niespodziewaną przeszkodą Pokaz - zapoznanie ze zjawiskiem występowania poślizgu podsterownego, rozpoznawanie poślizgu, obserwacja działania sił wynoszących samochód na zakręcie, - właściwego reagowania na poślizg podsterowny (płyta poślizgowa), - stosowanie właściwej techniki jazdy podczas pokonywania łuku o zmiennej przyczepności nawierzchni, - zapoznanie ze zjawiskiem występowania poślizgu nadsterownego, rozpoznawanie poślizgu, obserwacja działania sił zarzucających samochód na zakręcie (jazda na trolejach), - panowania nad torem jazdy samochodu nadsterownego: wpływ proporcjonalności kontry, jej szybkości oraz pracy pedałami przyśpieszenia i hamulca na bezpieczne wyprowadzanie pojazdu z poślizgu (jazda na trolejach), - właściwego reagowania na niespodziewany poślizg nadsterowny (płyta poślizgowa), - hamowanie awaryjne przed niespodziewaną przeszkodą, - omijanie przeszkody z hamowaniem (z wykorzystaniem systemu ABS), - omijanie przeszkody pojawiającej się bardzo blisko (bez hamowania), - właściwe reagowanie na poślizg pojawiający się podczas omijania przeszkody www.torakietowa.pl 4 z 6
Eco-driving - stosowanie właściwej taktyki i techniki jazdy z uwzględnieniem zasad eco-drivingu w praktyce, - przejazd zadanej trasy z pomiarem zużycia paliwa, Wybór toru jazdy (optymalny lub bezpieczny), płynność jazdy Zastosowanie odpowiednich przełożeń skrzyni biegów podczas jazdy szosowej Doskonalenie techniki i taktyki jazdy szosowej z uwzględnianiem geometrii zakrętu i własności nawierzchni. - obserwacja sił działających na pojazd w ruchu i ćwiczenie minimalizacji tych sił poprzez płynną jazdę - test Jackie Stewart a, - ćwiczenie optymalizacji toru jazdy podczas jazdy szosowej po wyznaczonej trasie, - w podejmowaniu decyzji wyboru właściwego toru jazdy: optymalnego lub bezpiecznego, w zależności od sytuacji i warunków drogowych, - hamowanie z dużych prędkości z redukcją biegów, - hamowanie z redukcją biegów przed łukiem drogi, wykonywanie właściwych czynności w odpowiednich fazach przygotowania pojazdu do pokonania zakrętu, - w stosowaniu odpowiednich przełożeń skrzyni biegów podczas jazdy szosowej, w zależności od konfiguracji drogi i warunków drogowych (szczególnie śliskości nawierzchni). - prawidłowego posługiwania się pedałem przyśpieszenia, pedałem hamulca oraz skrzynią biegów podczas szybkiej jazdy po wyznaczonym torze, - doskonalenie umiejętności właściwego reagowania na poślizg kół pojazdu, - obserwacja wpływu geometrii zakrętu, rodzaju nawierzchni i prędkości na bezpieczne pokonanie łuku drogi, - stosowanie właściwej techniki jazdy podczas poślizgu występującego przy pokonywaniu zakrętów o zmiennej przyczepności nawierzchni i zmiennej geometrii, - doskonalenie technik operowania kołem kierownicy w skręcie szosowym i przygotowania pojazdu do pokonania łuku drogi, www.torakietowa.pl 5 z 6
- w ocenie prędkości bezpiecznej podczas szybkiego przejazdu wyznaczonej trasy, - z jazdy ekonomicznej (eco drivingu). Działanie systemu ESP - porównanie zachowania samochodu podczas jazdy z włączonym systemem ESP i bez niego, - poznawanie możliwości i ograniczeń systemu ESP w różnych sytuacjach drogowych potencjalnie niebezpiecznych, - obserwacja wpływu działania systemu ESP na szybkość pokonywania wyznaczonej trasy oraz na bezpieczeństwo jazdy. Praktyka (1) Diagnoza umiejętności Test praktyczny - jednokrotny przejazd wyznaczonej trasy z pomiarem czasu (trasa identyczna jak na wstępnym teście umiejętności). www.torakietowa.pl 6 z 6