Recykling jako uzupełnienie zapotrzebowania materiałowego do produkcji mma Dariusz Słotwiński Prezes Polskiego Stowarzyszenia Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych Konferencja ZASTOSOWANIE DESTRUKTU ASFALTOWEGO Ożarów Mazowiecki, 22-24 września 2010 r.
Poruszane zagadnienia programy rządowe, EURO 2012 cel, czy kamień milowy, dlaczego trzeba usprawniać, materiały kamienne zasoby, produkcja, dostawa, przyjęcie norm europejskich, brak Generalnej Specyfikacji Budowy Autostrad, Dróg i Mostów, Wymagania techniczne i efekty ich konsekwentnego stosowania, podsumowanie. 2
Rządowe programy budowy dróg szybkiego ruchu i autostrad 1976 500 do 700 km dróg szybkiego ruchu do roku 1980, 1985 7000 km dróg szybkiego ruchu w tym około 1900 km autostrad, 1993 6500 km dróg szybkiego ruchu w tym około 2600 km autostrad, 1994 ustawa o autostradach płatnych, 1996 6770 km dróg szybkiego ruchu w tym około 2600 km autostrad, 2001 5800 km dróg szybkiego ruchu w tym około 2000 km autostrad, 2003 i 2004 7200 km dróg szybkiego ruchu w tym około 2000 km autostrad, 2007 lekki retusz programu z 2004 roku. 3
Projekty kolejowe 4
Wydobycie roczne [tys. ton] Kamienie drogowe i budowlane, czyli skały lite 60 000 50 000 Dane liczbowe wg 40 000 30 000 20 000 10 000 0 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 5
Lokalizacja złóż skał litych Barcin - wapień Siewierz - dolomit Kielce: - wapień, - dolomit, - kwarcyt Dolny Śląsk - wszystko Opole bazalt, szarogłaz Kraków: - wapień, - dolomit,, - porfir, - diabaz 6
Dlaczego Dolny Śląsk? lubuskie warmińsko-mazurskie wielkopolskie pomorskie zachodniopomorskie podlaskie mazowieckie lubelskie podkarpackie łódzkie. opolskie śląskie kujawsko-pomorskie małopolskie świętokrzyskie dolnośląskie 0 500 1 000 1 500 2 000 Miliony Udokumentowane zasoby [tony] 7
Czy będą kłopoty z dowozem kruszyw? Sieć drogowa Sieć kolejowa realizacja robót 2007-2013 8
Efekty stosowania Wymagań Technicznych 9
10
RECYKLING W EUROPIE I NA ŚWIECIE 11
RECYKLING NAWIERZCHNI BITUMICZNYCH 1. Na zimno 2. Na gorąco: a) w otaczarce stacjonarnej - z oddzielnym podgrzewaniem destruktu, - z dodawaniem zimnego destruktu, b) na miejscu: - z frezowaniem na zimno, - z frezowaniem na gorąco, - z frezowaniem w temperaturze "podwyższonej". 12
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling w otaczarce stacjonarnej z oddzielnym podgrzewaniem destruktu (otaczarka dwususzarkowa) ZALETY - możliwość komponowania mieszanki wynikowej z różnych destruktów o odpowiednich cechach lepiszcza, - możliwość stosowania destruktu z dróg wyższych klas na drogach klas niższych, - uśrednienie destruktu na hałdzie, - duża jednorodność mieszanki wynikowej dzięki wagowemu dozowaniu destruktu do mieszalnika, - możliwość suszenia destruktu - możliwość przeprowadzenia remontu warstw niżej leżących po wykonaniu frezowania, WADY - duży koszt zakupu otaczarni 13
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling w jednosuszarkowej otaczarce stacjonarnej z dodawaniem zimnego destruktu do mieszalnika/elewatora ZALETY - mniejszy koszt zakupu otaczarni lub tylko modyfikacja posiadanej otaczarni, - możliwość stosowania destruktu z dróg wyższych klas na drogach klas niższych, - możliwość przeprowadzenia remontu warstw niżej leżących po wykonaniu frezowania, - uśrednienie destruktu na hałdzie. 14
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling w jednosuszarkowej otaczarce stacjonarnej z dodawaniem zimnego destruktu do mieszalnika/elewatora WADY - ograniczona ilość dodawanego destruktu - praktycznie tylko do 15%, - konieczność podgrzewania świeżego kruszywa do temperatury nawet powyżej 300 oc, - bardzo krótki czas suszenia/podgrzewania destruktu, - możliwość przedostania się do mieszanki wynikowej zimnych zlepieńców destruktu, - konieczność specjalnego sposobu składowania destruktu z nawierzchni przebitumowanych, - konieczność odsiewania z destruktu zlepieńców tworzących się w czasie składowania lub ponowne kruszenie destruktu, - duży udział kosztów transportu. 15
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling na miejscu z frezowaniem na gorąco (remixing) wg technologii firmy Wirtgen ZALETY - duża mobilność zespołu roboczego, - możliwość prowadzenia robót na jednym pasie ruchu, - brak rozdrobnienia mieszanki mineralnej, - automatyczne dozowanie mieszanki doziarniającej - duża możliwość zmiany krzywej uziarnienia, - możliwość zmiany funkcji przetwarzanej warstwy, - możliwość odświeżenia lepiszcza, - możliwość wykonania nowej cienkiej warstwy ścieralnej na przetworzonej starej nawierzchni, - połączenie na gorąco warstw remixowanej nawierzchni, - niski udział kosztów transportu. 16
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling na miejscu z frezowaniem na gorąco (remixing) wg technologii firmy Wirtgen WADY - konieczność "przygotowania" nawierzchni - usunięcia łat z asfaltu lanego, - brak możliwości wykonania remontu warstw niżej leżących po wykonaniu frezowania. 17
ZALETY I WADY RECYKLINGU NA GORĄCO Recykling na miejscu z frezowaniem na zimno wg technologii firmy MARINI ZALETY - możliwość korekty krzywej uziarnienia, - możliwość odświeżenia lepiszcza, - oszczędności na kosztach transportu, WADY - mała mobilność zespołu roboczego, - brak automatycznego dozowania kruszywa doziarniającego, - ograniczona możliwość przeprowadzenia remontu warstw niżej leżących po wykonaniu frezowania, - rozbrobnienie kruszywa w wyniku frezowania na zimno - połączenie na zimno warstw recyklingowanej nawierzchni. 18
Powody niedostatecznej popularności technologii recyklingu brak pro-recyklingowych uregulowań prawnych, zachowawczość decydentów, niedostateczna lub nierzetelna wiedza o recyklingu, działalność dezinformująca uprawiana przez przeciwników recyklingu, negatywne doświadczenia z przeszłości 19
Potencjalne zastosowanie remixingu na polskich drogach jako zabieg powierzchniowy (wyrównanie z odświeżeniem lepiszcza) jako wyrównanie (ze zwiększeniem odporności na koleinowanie) jako wzmocnienie lub jako jedna z warstw wzmocnienia. przy modernizacji 20
Dotychczasowe zastosowanie remixingu na polskich drogach jako zabieg usuwający koleiny i zwiększający odporność na koleinowanie przetworzonej warstwy ścieralnej jako zabieg zmieniający funkcję istniejącej warstwy - z dotychczasowej ścieralnej na wiążącą jako zabieg zmieniający funkcję istniejącej warstwy z jednoczesnym wykonaniem nowej cienkiej warstwy ścieralnej (zazwyczaj z SMA) 21
Ekonomiczne podstawy recyklingu 74 % kosztów wykonania warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego jest ponoszone na zakup materiałów i transport oraz wysuszenie kruszywa wbudowanie 12% wysuszenie 3% produkcja 14% zakup i transport 71% 22
Tenczynek A4 Kraków-Katowice AMMAN 200/240 1995 rok 23
Aleksandria k/częstochowy AMMAN 160/200 1994 rok 24
Tenczynek A4 Kraków-Katowice Wibau 240 1995 rok AMMAN 200/240 25
Podsumowanie Konsekwentne stosowanie Wymagań technicznych pozwoli na: usprawnienie przygotowania dokumentacji przetargowej i procesu przeprowadzenia przetargów, obniżenie kosztów inwestycji drogowych, usprawnienie dostaw materiałów poprzez wykorzystanie lokalnych źródeł i ograniczenie transportu materiałów kamiennych na duże odległości, maksymalne wykorzystanie materiałów w procesie recyklingu zobiektywizowanie procesu kontroli i oceny jakości robót. 26
27