Załącznik nr 2 do SIWZ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Opis przedmiotu zamówienia i kryteria wyboru pośredników finansowych Przedmiotem zamówienia jest wybór Pośredników Finansowych, którzy świadczyć będą na rzecz Zamawiającego: Usługi polegające na zarządzaniu Funduszem Pożyczkowym, którego środki przeznaczone są na udzielenie co najmniej 13 pożyczek Podmiotom Ekonomii Społecznej (PES) prowadzących działalność na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego i podlaskiego, w ramach Projektu Systemowego Wsparcie inżynierii Finansowej na rzecz podmiotów ekonomii społecznej realizowanego w ramach Działania 1.4 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Projekt Systemowy) oraz na należną Pośrednikowi Finansowemu opłatę za zarządzanie. Kod według Wspólnego Słownika Zamówień CPV: 66000000 usługi finansowe i ubezpieczeniowe Na podstawie umowy o dofinansowanie Projektu Systemowego, zawartej przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Instytucja Pośrednicząca, obecnie Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (Zamawiającym/BGK) pełniącym na podstawie tej umowy rolę Beneficjenta Systemowego, powołany został w BGK Fundusz Powierniczy. Środki Funduszu Powierniczego inwestowane są przez BGK w pięć funduszy pożyczkowych obsługiwanych przez Pośrednika Finansowego, wybranego przez BGK w trybie postępowania sygn. BZP/100/DPE/2012. Z uwagi na całkowite wykorzystanie środków udostępnionych w ramach funduszu pożyczkowego prowadzącego działalność na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego i podlaskiego, wskazane jest udostępnienie wyłonionemu w ramach kolejnego przetargu Pośrednikowi Finansowemu środków, zapewniających PES prowadzącym działalność na terenie tych województw, możliwość uzyskania wsparcia finansowego ze środków Projektu Systemowego, w 2016 r. Przez Pośrednika Finansowego Zamawiający rozumie podmiot prowadzący fundusz pożyczkowy. Funduszem pożyczkowym nazywany jest instrument inżynierii finansowej, o którym mowa w art. 44 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego Rozporządzenie 1260/1999 oraz w 2 ust. 3a rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach Strona 1 z 17
PO KL (Dz. U. Nr 239, poz. 1598, z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, instrumentem inżynierii finansowej jest wyodrębniony księgowo fundusz utworzony w celu tworzenia korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie z ich środków pożyczek, których wypracowane zyski przeznaczane są na cele związane z utworzeniem tych funduszy. Przedmiot zamówienia dotyczy alokacji środków, przeznaczonych na utworzenie Funduszu Pożyczkowego w kwocie 1 500 000,00 zł brutto na terenie województwa lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego. Środki przeznaczone są na udzielenie pożyczek minimum 13 podmiotom oraz na należną Pośrednikowi Finansowemu opłatę za zarządzanie. Do zadań Wykonawcy należeć będzie: a) Udzielanie ze środków Funduszu Pożyczkowego pożyczek Podmiotom Ekonomii Społecznej prowadzącym działalność gospodarczą na terenie województw: podlaskiego, lubelskiego i podlaskiego; b) Opracowanie regulaminu udzielania pożyczek, na podstawie metodologii oceny wniosków o pożyczkę opracowanej przez Zamawiającego; c) Przyjmowanie spłat pożyczek i odsetek; d) Przekazywanie spłat pożyczek oraz odsetek na rachunki wskazane przez Zamawiającego; e) Inwestowanie wolnych środków Funduszu Pożyczkowego w następujące instrumenty finansowe: depozyty bankowe, papiery wartościowe emitowane przez Narodowy Bank Polski, bony skarbowe oraz przekazywanie przychodów z tego tytułu w terminach kwartalnych na rachunek wskazany przez Zamawiającego; f) Przekazywanie w terminach kwartalnych odsetek bankowych narosłych z tytułu oprocentowania środków Funduszu Pożyczkowego na rachunek wskazany przez Zamawiającego; g) Monitorowanie stopnia wykorzystania udzielonych pożyczek, w tym kontrola prawidłowości ich wykorzystania; h) Regularne raportowanie do Zamawiającego zgodnie z warunkami zawartej Umowy o finansowanie; i) Windykacja niespłaconych pożyczek; j) Zwrot środków pozostających na rachunkach bankowych Wykonawcy na zakończenie realizacji Projektu Systemowego, a także w okresie monitorowania Projektu. Ze środków Funduszu Pożyczkowego Wykonawca oferuje Podmiotom Ekonomii Społecznej prowadzącym działalność na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego pożyczki oraz pobiera należną opłatę za zarządzanie. Zasady udzielania pożyczek określone zostały w Przewodniku dla Pośredników Finansowych stanowiącym załącznik do Opisu Przedmiotu Zamówienia. Oprócz Przewodnika, Wykonawcom wyłonionym w trybie przetargu Zamawiający udostępni także: Strona 2 z 17
a. wzór wniosku o pożyczkę, b. kartę oceny wniosku o pożyczkę, c. arkusz oceny wniosku o pożyczkę. Środki Funduszu Pożyczkowego przeznaczone na pożyczki przekazane zostaną przez Zamawiającego jednorazowo. Ryzyko kredytowe związane z działalnością pożyczkową, prowadzoną zgodnie z postanowieniami Umowy o finansowanie zawartej z Zamawiającym, ponoszone będzie w ciężar Projektu Systemowego. Realizując swoje zadania, Wykonawca zobowiązany będzie do przestrzegania postanowień Umowy o finansowanie, a także zachowania należytej staranności, jak ma to miejsce w przypadku usług świadczonych w ramach działalności własnej Pośrednika Finansowego. W przypadku stwierdzenia przez Zamawiającego, że Wykonawca nie wywiązuje się z postanowień Umowy o finansowanie i udowodnienia, że zaniedbania leżące po stronie Wykonawcy spowodowały starty w portfelu udzielonych pożyczek, BGK wezwie Wykonawcę do pokrycia tych strat. Zamawiający na bieżąco prowadzić będzie monitoring działalności Wykonawcy, m.in. w zakresie stosowania metodologii opracowanej przez Zamawiającego. Wykonawca będzie ponadto przedstawiać Zamawiającemu regularne raporty dotyczące działalności pożyczkowej. Okres realizacji zamówienia: - udzielanie pożyczek do dnia 31 grudnia 2016 r. - monitoring, obsługa spłat pożyczek, windykacja do dnia 31 grudnia 2021 r. Strona 3 z 17
Załącznik do Opisu przedmiotu zamówienia Przewodnik Banku Gospodarstwa Krajowego dla Pośredników Finansowych Kryteria wyboru Podmiotów Ekonomii Społecznej ubiegających się o pożyczkę w ramach Projektu Systemowego WSPARCIE INŻYNIERII FINANSOWEJ NA RZECZ ROZWOJU EKONOMII SPOŁECZNEJ w ramach PROGRAMU OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI PRIORYTET I : ZATRUDNIENIE I INTEGRACJA SPOŁECZNA DZIAŁANIE 1.4: WSPARCIE INŻYNIERII FINANSOWEJ NA RZECZ ROZWOJU EKONOMII SPOŁECZNEJ Warszawa, 2016 r. Strona 4 z 17
Spis treści Wstęp... 6 Procedura oceny zdolności kredytowej... 7 Wymagania formalne... 7 Badanie opłacalności przedsięwzięcia... 9 Badanie wiarygodności kredytowej podmiotu... 10 Badanie zabezpieczeń pożyczki... 13 Ustalanie prawa do obniżenia oprocentowania pożyczki... 16 Strona 5 z 17
Wstęp Przewodnik stanowi jednolity, dla wszystkich Pośredników Finansowych (PF), zbiór zasad w zakresie metodologii oceny wniosków o pożyczkę w ramach Projektu Systemowego Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej (Projekt Systemowy). Podmioty uprawnione Podmioty ekonomii społecznej (PES) prowadzące działalność gospodarczą określoną w art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 Nr 173 poz. 1807) przez co najmniej 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o pożyczkę. Data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej może być potwierdzona m.in. przez: zgłoszenie płatnika składek na formularzach ZUS ZFA lub ZUS ZPA, zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych na formularzu ZUS ZUA, informacje umieszczone w sprawozdaniu F-01, podpisane umowy lub wystawione dokumenty sprzedaży, zatwierdzone sprawozdania finansowe, deklaracje podatkowe itp. Cel i podstawowe warunki merytoryczne uzyskania pożyczki przeznaczenie pożyczki na przedsięwzięcia służące rozszerzeniu działalności przedsiębiorstwa poprzez podejmowanie działań mających na celu zwiększenie osiąganych przychodów lub zatrudnienia (w tym na zakup materialnych i niematerialnych środków obrotowych i inwestycyjnych), zgodnie z założeniami przedstawionymi we wniosku; rentowność zaplanowanego przez PES biznesplanu, który ma być sfinansowany ze środków pożyczki. Pożyczki udzielane PES mają preferencyjny charakter. Każde udzielenie pożyczki stanowi pomoc de minimis zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 października 2011 r. zmieniającym Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Dz. U. z 2011 r. Nr 233, poz. 1383). Warunkiem ubiegania się o pożyczkę jest złożenie wniosku o pożyczkę. Wypełniony wniosek składany jest w wersji papierowej u Pośrednika Finansowego. Na podstawie informacji zawartych we wniosku o pożyczkę kalkulowane są przepływy pieniężne, zestawienia finansowe oraz podstawowe wskaźniki finansowe. W ramach procedury oceny wniosku o pożyczkę Pośrednik Finansowy wypełnia kartę oceny wniosku, na podstawie której podejmowana jest decyzja o przyznaniu bądź odmowie przyznania pożyczki. Parametry pożyczki: Maksymalna kwota: 100 000,00 PLN, Oprocentowanie: od 25% do 50% stopy redyskonta weksli, Okres: maksymalnie 60 miesięcy, Karencja w spłacie kapitału: maksymalnie 6 miesięcy (wliczona w okres kredytowania), Strona 6 z 17
Udział pożyczki: do 100% wartości przedsięwzięcia, Prowizje i opłaty: brak prowizji i opłat po stronie PES Wykorzystanie środków funduszy pożyczkowych: do 31.12.2016 r., Okres monitoringu: do 31.12.2021 r. (data spłaty ostatniej pożyczki). Procedura oceny zdolności kredytowej Ocena zdolności kredytowej przeprowadzana jest w ramach dwóch albo trzech etapów oceny. Etap pierwszy oceny obejmuje weryfikację poprawności formalno-prawnej wniosku, m.in. pod względem: poprawności wypełnienia wniosku o pożyczkę, zgodności załączników z wykazem załączonym do wniosku o pożyczkę, wiarygodności danych przedstawionych we wniosku o pożyczkę. Etap drugi oceny obejmuje ocenę zdolności kredytowej PES na podstawie wyników finansowych. W szczególności ocena powinna odpowiadać na pytania o perspektywiczną zdolność kredytową Wnioskodawcy do spłaty udzielonej pożyczki. Ocena zdolności kredytowej dotyczy oceny finansowej przedsięwzięcia oraz zdolności kredytowej Wnioskodawcy. W przypadku nie osiągnięcia przez Wnioskodawcę, w ramach pierwszego i drugiego etapu, minimalnego poziomu punktacji klasyfikującego PES do uzyskania pożyczki na podstawie wyników oceny, przeprowadzanej zgodnie z założenia pierwszego i drugiego etapu oceny - Wnioskodawca ma prawo do ubiegania się o pożyczkę poprzez przystąpienie do trzeciego etapu oceny. W ramach trzeciego etapu oceny badana jest jakość przedstawionych przez Wnioskodawcę zabezpieczeń spłaty pożyczki. Kryteria formalne oceniane są w formie listy sprawdzającej, pozostałe kryteria na podstawie oceny scoringowej. Wymagania formalne Spełnienie łącznie opisanych niżej wymagań formalnych jest niezbędnym warunkiem do przejścia do kolejnych etapów oceny. Kryterium 1: Odpowiednia forma prawna: Spółdzielnia pracy; Spółdzielnia inwalidów i niewidomych; Organizacja pozarządowa lub podmiot wymieniony w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o pożytku publicznym i wolontariacie (Dz. U. z dnia 29 maja 2003 r. z późn. zm.), tj.: Strona 7 z 17
osoba prawna lub jednostka organizacyjna działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego; spółdzielnia socjalna; spółka akcyjna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub klub sportowy, będący spółką działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857, z późn. zm.2), która nie działa w celu osiągnięcia zysku oraz przeznacza całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników. Kryterium 2: Podmioty ekonomii społecznej (PES) prowadzące działalność gospodarczą określoną w art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 Nr 173 poz. 1807) przez co najmniej 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o pożyczkę. Źródło weryfikacji: zgłoszenie płatnika składek na formularzach ZUS ZFA lub ZUS ZPA, zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych na formularzu ZUS ZUA, informacje umieszczone w sprawozdaniu F-01, podpisane umowy lub wystawione dokumenty sprzedaży, zatwierdzone sprawozdania finansowe, deklaracje podatkowe itp. Kryterium 3: Uzasadnienie celowości poniesionych kosztów na realizację danego przedsięwzięcia - cel przedsięwzięcia musi być zgodny z prowadzoną lub przyszłą działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Źródło weryfikacji: założenia zawarte we wniosku o pożyczkę. Kryterium 4: Wnioskodawca należy do grupy mikro i małych przedsiębiorstw: Zatrudnienie od 1 do 49 osób w działalności gospodarczej; przedsiębiorstwo jest podmiotem niezależnym. Roczny obrót nie przekracza 10 milionów EUR i/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR. Źródło weryfikacji: w zależności od formy prawnej oraz wymagań prawnych: oświadczenie do weryfikacji, sprawozdanie Zarządu z działalności podmiotu za ostatni rok bilansowy, deklaracje ZUS nie starsze niż 3 miesiące na dzień składania wniosku, sprawozdania finansowe za ostatni rok bilansowy, deklaracje podatkowe za ostatni rok bilansowy. Kryterium 5: Zgłoszone parametry pożyczki są zgodnie z założeniami określonymi w Punkcie 1 Przewodnika. Źródło weryfikacji: wniosek o pożyczkę. Strona 8 z 17
Kryterium 6: Wnioskodawca nie zalega w płatnościach zobowiązań podatkowych i z tytułu opłacania składek na zabezpieczenie emerytalne. Źródło weryfikacji: zaświadczenia z Urzędu Skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie starsze niż 3 miesiące na dzień składania wniosku. Kryterium 7: Przedstawione przedsięwzięcie jest rentowne. Źródło weryfikacji: wskaźniki finansowe obliczone na podstawie danych finansowych do wniosku. Kryterium 8: Zapewnione zostały, w stopniu wystarczającym, środki finansowe na spłatę pożyczki wraz z odsetkami. Źródło weryfikacji: wskaźniki finansowe zawarte we wniosku o pożyczkę Kryterium 9: Wnioskodawca przedstawił zabezpieczenie w formie weksla własnego. Źródło weryfikacji: wewnętrzne procedury PF. II ETAP OCENY Badanie opłacalności przedsięwzięcia Podstawą oceny wniosku o pożyczkę jest opis założeń i podstaw ekonomicznych do przyjętych założeń. W ramach oceny weryfikacji podlega: rzetelność i poprawność przedstawionych informacji na temat przedsięwzięcia, dotyczących analizy rynków sprzedaży i zaopatrzenia, kosztów działalności operacyjnej, sytuacji finansowej oraz kompetencji Wnioskodawcy, realność szans zaistnienia przedsięwzięcia na lokalnym rynku (analiza marketingowa), stan przygotowania Wnioskodawcy do prowadzenia przedsięwzięcia, stan przygotowania przedsięwzięcia do realizacji, prawidłowość dokonanych kalkulacji. Na podstawie powyższych założeń kalkulowane są przepływy pieniężne dla właścicieli z danego projektu według poniższej metodologii. Tabela 1 Kalkulacja przepływów pieniężnych z przedsięwzięcia Przepływy pieniężne z przedsięwzięcia - Nakłady inwestycyjne + Przychody - Koszty działalności operacyjnej - Koszty finansowe - Podatek dochodowy + Amortyzacja Strona 9 z 17
Przepływy pieniężne z przedsięwzięcia - Zmiany kapitału obrotowego + Zaciągnięcia pożyczki - Spłata pożyczki = Przepływy pieniężne z przedsięwzięcia (FCFE I ) Dodatnia wartość przepływów w każdym roku oznacza, że wpływy z przedsięwzięcia są w stanie pokryć wszelkie wydatki związane z przedsięwzięciem, wraz z obsługą zadłużenia. W przypadku, gdy w danym okresie wartość FCFE jest ujemna Wnioskodawca musi przedstawić wiarygodne źródło uzupełnienia brakujących środków pieniężnych, w wysokości nie niższej od kwoty brakującej do osiągnięcia zerowej wartości FCFE w tym okresie. Suma przepływów pieniężnych, obliczonych dla każdego roku, oznacza sumę przepływów pieniężnych, generowanych przez przedsięwzięcie, z uwzględnieniem spłaty pożyczki oraz odsetek. W celu spełnienia kryterium dochodowości należy przyjąć wymaganie, aby wskaźnik sumy FCFE był wyższy od zera. Do celów kalkulacji należy założyć stałość parametrów: oprocentowania pożyczki, stopy podatku dochodowego oraz okresy spłaty pożyczki. Pozostałe założenia, przyjęte przez Wnioskodawcę muszą być w realistycznych wysokościach oraz mieć rzetelne uzasadnienie. Maksymalna liczba punktów do otrzymania w tej części wynosi 50. Badanie wiarygodności kredytowej podmiotu Badanie wiarygodności kredytowej opiera się na przeszłych i planowanych wynikach finansowych dotychczasowej działalności Wnioskodawcy oraz posiadanym i planowanym majątku i zadłużeniu Wnioskodawcy. Źródłami weryfikacji obecnej sytuacji finansowej PES mogą być w zależności od formy prawnej: sprawozdania finansowe wraz z informacją dodatkową, podatkowa księga przychodów i rozchodów, kopie sprawozdań F-01, podpisane umowy lub wystawione dokumenty sprzedaży, zatwierdzone sprawozdania finansowe, deklaracje podatkowe, dokumenty zakupu środków trwałych, wyciągi z ksiąg wieczystych, wyciągi z rachunków bankowych, operaty szacunkowe, oświadczenia do weryfikacji, itp. Podstawą oceny przyszłych wyników przedsiębiorstwa jest opis założeń i podstaw ekonomicznych do przyjętych założeń zawarty we wniosku o pożyczkę. W ramach oceny weryfikacji podlega: rzetelność i poprawność przedstawionych informacji na temat bieżącej sytuacji majątkowej Wnioskodawcy, rzetelność i poprawność przedstawionych informacji na temat zadłużenia Wnioskodawcy, Strona 10 z 17
rzetelność i poprawność przedstawionych informacji dotyczących przyszłych wartości sprzedaży, kosztów działalności operacyjnej, zmian kapitału obrotowego, nakładów inwestycyjnych, pozyskania i obsługi dodatkowych źródeł finansowania, prawidłowość dokonanych kalkulacji. Założenia, przyjęte przez Wnioskodawcę powinny opierać się na historycznych wynikach finansowych Wnioskodawcy lub poczynionych działaniach (na przykład podpisane umowy, otrzymane listy intencyjne, wygrane przetargi, analiza marketingowa), muszą być w realistycznych wysokościach oraz mieć rzetelne uzasadnienie. Do planowanych wyników finansowych Wnioskodawcy z bieżącej działalności dodawane są następnie odpowiednie wyniki finansowe przedsięwzięcia. Na podstawie powyższych założeń kalkulowane są przepływy pieniężne dla właścicieli z całkowitej działalności według poniższej metodologii. Tabela 2 Kalkulacja przepływów pieniężnych z całej działalności Wnioskodawcy Przepływy pieniężne z całokształtu działalności - Nakłady inwestycyjne netto + Przychody - Koszty działalności operacyjnej - Koszty finansowe - Podatek dochodowy + Amortyzacja - Zmiany kapitału obrotowego + Zaciągnięcia pożyczki - Spłata pożyczki = Przepływy pieniężne z całokształtu działalności (FCFE W ) Dodatnia wartość przepływów w każdym z lat oznacza, że wpływy z całokształtu działalności Wnioskodawcy są w stanie pokryć wszelkie wydatki związane z tą działalnością. W przypadku, gdy w danym okresie wartość FCFE jest ujemna Wnioskodawca musi przedstawić wiarygodne źródło uzupełnienia brakujących środków pieniężnych (na przykład skumulowane środki z lat poprzednich, dopłaty właścicieli) w wysokości nie niższej od kwoty brakującej do osiągnięcia zerowej wartości FCFE w tym okresie. Na podstawie przyjętych założeń kalkulowane są następnie uproszczone zestawienia finansowe: Tabela 3 Kalkulacja rachunku wyników Wnioskodawcy Rachunek wyników + Przychody Strona 11 z 17
Rachunek wyników - Koszty działalności operacyjnej - Koszty finansowe - Podatek dochodowy = Wynik netto Tabela 4 Kalkulacja sumy aktywów Wnioskodawcy Aktywa + + Aktywa trwałe (grunty, budynki, maszyny i urządzenia, środki transportu, rozpoczęte inwestycje itp. oraz aktywa trwałe niematerialne (na przykład licencje, patenty itp.)) + Zapasy + Należności handlowe + Pozostałe należności + Środki pieniężne + Inne składniki majątkowe = Suma aktywów Tabela 5 Kalkulacja sumy pasywów Wnioskodawcy Pasywa + Dług oprocentowany (na przykład kredyty, pożyczki, leasingi itp.) + Zobowiązania handlowe + Pozostałe zobowiązania + Inne = Suma zobowiązań + Kapitał własny= suma aktywów suma zobowiązań = Suma pasywów Na podstawie powyższych zestawień dokonywana jest ocena wskaźnikowa bieżącej i przyszłej sytuacji finansowej Wnioskodawcy. Ocena wskaźnikowa oparta jest na pięciu kryteriach: Wyżej wspomniana suma przepływów pieniężnych dla właścicieli jest dodatnia, Strona 12 z 17
Wartość wskaźnika "EBITDA/obsługa długu" jest większa od 1,3 1, Wartość wskaźnika zadłużenia jest większa niż 0,7 2, Wartość wskaźnika rentowności sprzedaży jest dodatnia 3, Wartość wskaźnika pokrycia aktywów trwałych kapitałem stałym jest większa od 1 4, Maksymalna liczba punktów do otrzymania w tej części wynosi 50. Łączna maksymalna liczba punktów wynikająca z oceny projektu i sytuacji finansowej Wnioskodawcy wynosi 100. Warunkiem uzyskania pożyczki jest zdobycie co najmniej 60% maksymalnej ilości punktów (60). III ETAP OCENY Badanie zabezpieczeń pożyczki W przypadku nie osiągnięcia minimalnego poziom punktacji klasyfikującego PES do uzyskania pożyczki na podstawie oceny finansowej podmiotu, przy jednoczesnej wysokiej ocenie przedsięwzięcia, Wnioskodawca będzie miał prawo do ubiegania się o pożyczkę poprzez przystąpienie do trzeciego etapu oceny zdolności kredytowej. W ramach trzeciego etapu ocenie podlegać będzie jakość przedstawionych zabezpieczeń Wnioskodawcy. Minimalną liczbą punktów uprawniającą do przejścia do dodatkowego etapu oceny jest otrzymanie co najmniej 50 punktów w ramach oceny projektu i wiarygodności kredytowej Wnioskodawcy, co stanowi 50% maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania w poprzednim etapie, w tym co najmniej 30 punktów z oceny projektu inwestycyjnego, co stanowi 60% maksymalnej liczby punktów możliwej do uzyskania z oceny projektu. W ramach trzeciego etapu badania wiarygodności kredytowej podmiotu, na podstawie przedstawionych zabezpieczeń, Wnioskodawca musi spełnić następujące wymagania formalne w celu przejścia ostatniego etapu oceny: Kryterium 1: Przedstawione zabezpieczenia są zbywalne i określone są w prawidłowych wysokościach. Źródło weryfikacji: założenia zawarte we wniosku o pożyczkę, zweryfikowane poprzez wewnętrzne procedury PF. Oświadczenie majątkowe w przypadku osoby fizycznej poręczającej pożyczkę. Potwierdzeniem zawartych w nim informacji mogą być wyciągi z ksiąg wieczystych, akt notarialny, tytuły własności środków trwałych, opinie z innych banków o rachunkach czy zadłużeniu. 1 Wskaźnik definiowany jako: (całkowite przychody Wnioskodawcy- całkowite koszty operacyjne Wnioskodawcy + Amortyzacja)/(spłata pożyczek, kredytów, leasingu itp.+ koszty finansowe). 2 Wskaźnik definiowany jako: iloraz sumy zobowiązań i sumy aktywów. 3 Wskaźnik definiowany jako: iloraz wyniku netto i całkowitych przychodów Wnioskodawcy. 4 Wskaźnik definiowany jako: iloraz sumy kapitałów własnych i długu oprocentowanego do aktywów trwałych. Strona 13 z 17
Kryterium 2: Przedstawiona wartość każdego z zabezpieczeń stanowi nie mniej niż 20% wartości pożyczki. Źródło weryfikacji: wewnętrzne procedury PF. Kryterium 3: Przedstawiona wartość sumy zabezpieczeń stanowi nie mniej niż 120% wartości pożyczki. Źródło weryfikacji: wniosek o pożyczkę. Wnioskodawca proponuje formę/formy zabezpieczeń spłaty pożyczki. Ostateczna decyzja w tej sprawie uzależniona jest od oceny przeprowadzanej przez Pośrednika Finansowego oraz specyfiki PES. PF prowadzą windykację niespłacanych pożyczek zgodnie z wewnętrznymi procedurami PF. Strona 14 z 17
Dopuszcza się następujące formy zabezpieczeń spłaty pożyczki: Tabela 6 Zabezpieczenia pożyczki Osoby fizyczne Osoby prawne Zabezpieczenia przewidziane prawem cywilnym 1 Poręczenie w rozumieniu prawa cywilnego (art. 876-887 k.c.) Poręczenie w rozumieniu prawa cywilnego (art. 876-887 k.c.) 2 Zastaw w rozumieniu art. 306 i następnych k.c., w tym: Zastaw w rozumieniu art. 306 i następnych k.c., w tym: - zastaw na udziale w spółce z o.o. (art. 180, 181 k.h.) - zastaw na udziale w spółce z o.o. (art. 180, 181 k.h.) - zastaw na akcjach (art. 347, 348, 349 k.h.) - zastaw na akcjach (art. 347, 348, 349 k.h.) - zastaw na innych papierach wartościowych (art. 921-921.16 k.c.) - zastaw na innych papierach wartościowych (art. 921-921.16 k.c.) 3 Hipoteka w rozumieniu art. 65 112 ustawy o księgach wieczystych i hipotece Hipoteka w rozumieniu art. 65 112 ustawy o księgach wieczystych i hipotece 4 Hipoteka (z cesją praw ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych) Hipoteka (z cesją praw ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych) 5 Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej w rozumieniu art. 589 k.c. Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej w rozumieniu art. 589 k.c. 6 Przelew wierzytelności (cesja) w rozumieniu art. 519 i następnych k.c. 7 Akt notarialny o dobrowolnym poddaniu się pożyczkobiorcy lub poręczycieli Akt notarialny o dobrowolnym poddaniu się pożyczkobiorcy lub poręczycieli rygorowi egzekucji na podstawie art. 777 1 pkt 5 k.p.c rygorowi egzekucji na podstawie art. 777 1 pkt 5 k.p.c 8 Przelew (cesja) wierzytelności (art. 509-518 k.c.) Przelew (cesja) wierzytelności (art. 509-518 k.c.) 1 2 Zabezpieczenia przewidziane prawem wekslowym: Weksel własny in blanco w rozumieniu prawa wekslowego (art. 10 prawa Weksel własny in blanco w rozumieniu prawa wekslowego (art. 10 prawa wekslowego) wekslowego) Poręczenie wekslowe (awal) w rozumieniu prawa wekslowego (art. 30-32 prawa Poręczenie wekslowe (awal) w rozumieniu prawa wekslowego (art. 30-32 prawa wekslowego) wekslowego) Zabezpieczenia przewidziane prawem bankowym 1 Przejęcie kwoty pieniężnej na zabezpieczenie (art. 102 Prawa bankowego) Przejęcie kwoty pieniężnej na zabezpieczenie (art. 102 Prawa bankowego) Zabezpieczenia przyjęte zwyczajowo lub na podstawie umowy stron 1 Złożenie kaucji Złożenie kaucji 2 Blokada środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych: Blokada środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych: - oszczędnościowych - oszczędnościowych - oszczędnościowo - rozliczeniowych - oszczędnościowo - rozliczeniowych - depozytu terminowego potwierdzonego certyfikatem - depozytu terminowego potwierdzonego certyfikatem - związanych z prowadzona działalnością 3 Pełnomocnictwo do dysponowania saldem rachunku klienta Pełnomocnictwo do dysponowania saldem rachunku klienta 4 Cesja polisy ubezpieczeniowej na życie 5 Przewłaszczenie rzeczy ruchomych na zabezpieczenie wraz z cesją polisy Przewłaszczenie rzeczy ruchomych na zabezpieczenie wraz z cesją polisy ubezpieczeniowej ubezpieczeniowej 6 Gwarancja Gwarancja 7 Przejecie długu Przejecie długu 8 Przystąpienie do długu Przystąpienie do długu 9 Sądowy zastaw rejestrowy Sądowy zastaw rejestrowy Podczas wyboru formy zabezpieczenia brana jest pod uwagę forma organizacyjno-prawna pożyczkobiorcy oraz struktura posiadanego przez niego majątku. Wśród zabezpieczeń rzeczowych, dopuszczalne są te zabezpieczenia, które stanowią wartość zbywalną. Jakość zabezpieczeń pożyczkobiorcy należy analizować w dwóch ujęciach. Po pierwsze, istotne jest to, aby w sytuacji zagrożenia spłaty zadłużenia, wartość ustanowionych zabezpieczeń pokrywała kapitał, odsetki oraz koszty egzekucji na drodze prawnej. W związku z powyższym należy zastosować poniższy wskaźnik w celu oceny możliwości zabezpieczenia spłaty przez pożyczkobiorcę: Wskaźnik zabezpieczeń spłaty = Suma wartości zabezpieczeń Wartość długu Wskaźnik nie może być niższy niż 1,2. Strona 15 z 17
W przypadku małej dywersyfikacji zabezpieczeń zwiększa się ryzyko nie odzyskania należności. W związku z powyższym należy brać pod uwagę nie tylko wartość zabezpieczeń, ale także liczbę zabezpieczeń, które proponuje ubiegający się o dofinansowanie. Dodatkowo premiowane są zabezpieczenia najbardziej płynne oraz najmniej ryzykowne. W celu weryfikacji wartości zabezpieczeń wiarygodność oraz majątek osobisty poręczycieli musi być zweryfikowany zgodnie z procedurami odpowiednimi do procedur stosowanych przez PF. W ramach dodatkowego etapu możliwe jest osiągnięcie 50 punktów. Łączna liczba punktów do uzyskania z uwzględnieniem trzeciego etapu wynosi 150. Warunkiem uzyskania pożyczki jest zdobycie co najmniej 60% maksymalnej łącznej ilości punktów z wszystkich trzech etapów oceny (90). Ustalanie prawa do obniżenia oprocentowania pożyczki W celu udzielenia dodatkowego wsparcia wybranym PES, oprocentowanie pożyczki dla Wnioskodawcy spełniającego co najmniej jeden z poniższych warunków zostanie obniżone do 25% stopy redyskonta weksli. Kryterium 1: Spółdzielnie socjalne, które w ostatnim zamkniętym rocznym okresie obrachunkowym osiągnęły przychody niższe niż 100 000 zł. Kryterium 2: Następujące osoby, na dzień składania wniosku o pożyczkę, stanowią nie mniej niż 50% pracowników Wnioskodawcy: osoby, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 7 ustawy o zatrudnieniu socjalnym: bezdomnych realizujących indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, uzależnionych od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, chorych psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, zwalnianych z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, uchodźców realizujących indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, osoby niepełnosprawne, w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Źródło weryfikacji: zaświadczenia z odpowiednich instytucji: Ośrodka Pomocy Społecznej, zakładów odwykowych, zakładów opieki zdrowotnej, zakładów karnych itp., orzeczenie Strona 16 z 17
o niepełnosprawności z ZUS, KRUS, Miejskich/Powiatowych Zespołów ds. Orzekania o Niepełnosprawności, zaświadczenia z Rejonowych Urzędów Pracy o braku zatrudnienia. Kryterium 3: Przeznaczanie co najmniej 10% zysku lub nadwyżki bilansowej na działalność pożytku publicznego. Źródło weryfikacji: statut, uchwały władz dotyczące przeznaczenia zysku /nadwyżki bilansowej za ostatni rok bilansowy, sprawozdania finansowe, w tym sprawozdanie Zarządu z działalności za ostatni rok bilansowy. Strona 17 z 17