Tabela nr 1 - uwagi izb samorządów zawodowych, stowarzyszeń oraz innych podmiotów L.p Zgłaszający Przepis Uwaga Sposób rozpatrzenia uwagi 1. Opolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa 2. Uwaga ogólna Tekst projektu rozporządzenia jest zbyt szczegółowy, szczególnie w zakresie procedury przeprowadzenia egzaminu pisemnego i ustnego. Należy utrzymać dotychczasowe zapisy przekazujące organizacje egzaminów do samorządu zawodowego. 3. 3 ust. 7 3. ust. 7. Z zastrzeżeniem 4 odbycie praktyki, o której mowa w art. 14 ust. 4-4b ustawy należy udokumentować w oświadczeniu, którego wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia. Propozycja zapisu. Z zastrzeżeniem 4 odbycie praktyki, o której mowa w art. 14 ust. 4-4b ustawy należy udokumentować w oświadczeniu, którego wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia. Uwaga uwzględniona. Pozostawiono jedynie regulacje dotyczące ilości oraz zakresu pytań egzaminacyjnych, jako realizacja upoważnienia ustawowego, zgodnie z którym należy określić sposób przeprowadzenia egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. Uwaga uwzględniona. 4. 3 ust. 4 3. ust. 4. Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych wykonywanych w organach nadzoru budowlanego. Propozycja zapisu. Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych wykonywanych w organach nadzoru budowlanego oraz w organach administracji rządowej albo jednostek samorządu terytorialnego, realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, albo u zarządcy infrastruktury kolejowej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień..." Uwagę uwzględniono poprzez wprowadzenie do rozporządzenia odpowiedniego przepisu w brzmieniu: do praktyki zawodowej na budowie zalicza się pracę w organach administracji rządowej albo jednostek samorządu terytorialnego, realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, albo u zarządcy infrastruktury kolejowej lub w podmiocie odpowiedzialnym za utrzymanie infrastruktury kolejowej we właściwym stanie technicznym działającym na zlecenie zarządcy infrastruktury kolejowej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej 1
5. 5 ust. 4 5 ust. 4. Na wniosek komisji kandydat może przedstawić prace projektowe, wykonane w ramach praktyki zawodowej. Pozycja zapisu. Na wniosek komisji kandydat jest zobowiązany przedstawić prace projektowe, wykonane w ramach praktyki zawodowej. 6. 5 ust. 5 5 ust. 5. Weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz weryfikacji praktyki zawodowej w zakresie, o którym mowa w 3 i 4 ust. 2, izba dokonuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. Pozycja zapisu. Weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz weryfikacji praktyki zawodowej w zakresie, o którym mowa w 3 i 4 ust. 2, izba dokonuje w terminie 30 dni od daty zakończenia przyjmowania wniosków, określonej w harmonogramie przeprowadzania egzaminu. 7. Rozdział 3 Rozdział 3. Przeprowadzanie egzaminu Komentarz. Rozdział jest niekompletny, dotyczy tylko egzaminu na uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń (łącznie), co jest sprzeczne z art. 12 ust. 4c. 8. 6 ust. 3 6 ust. 3. Część pisemna egzaminu trwa do130 minut, liczonych od wskazanego przez przewodniczącego komisji kwalifikacyjnej lub jego zastępcę momentu przystąpienia do rozwiązywania oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych, w wymiarze stanowiącym nie więcej niż połowę wymaganego okresu. Uwagę uwzględniono poprzez wprowadzenie do rozporządzenia przepisu, zgodnie z którym do wniosku o nadanie uprawnień budowlanych należy dołączyć m.in.: prace projektowe wykonane w ramach odbytej praktyki zawodowej. Zrezygnowano z regulacji zawartej w przepisie odnoszącym się do kwestii weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz weryfikacji praktyki zawodowej w zakresie, o którym mowa w 3 i 4 ust. 2, izba dokonuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku Natomiast przywrócono zapisy w rozporządzeniu określające, że w przypadku stwierdzenia braków w dokumentach formalnych dołączonych do wniosku o nadanie uprawnień budowlanych izba wzywa, w drodze postanowienia, osobę ubiegającą się o nadanie uprawnień budowlanych do uzupełnienia braków w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania. Przepisy rozdziału 3 dotyczą sposobu przeprowadzania egzaminu na każdy rodzaj uprawnień. Dlatego w projekcie rozporządzenia wprowadzono regulację określającą przedziały występowania ilości pytań na egzaminie pisemnym i ustnym w taki sposób aby izba mogła dostosować pytania do różnego rodzaju uprawnień budowlanych. Oczywistym jest fakt, że jeżeli wszyscy kandydaci zakończą część pisemną, 2
zestawu pytań testowych. 9. 6 ust. 4 6 ust. 4. Wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej z czterech propozycji odpowiedzi [A albo B, albo C albo D]. Propozycja zapisu. Wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi [A albo B, albo C]. 10. 8 ust. 4 8 ust. 4. Z czynności, o których mowa w ust. 2 i 3, sporządza się protokoły podpisane przez wszystkich członków komisji kwalifikacyjnej obecnych podczas części pisemnej egzaminu.propozycja zapisu. Z czynności, o których mowa w ust. 2 i 3, sporządza się protokoły podpisane przez wszystkich członków zespołów egzaminacyjnych obecnych podczas części pisemnej egzaminu. 11. 9 ust. 2-5 9 ust. 2-5 oraz 11 ust. 2 i 3 - do usunięcia - skreślić: 9 ust. 2. Zestawy pytań testowych i karty odpowiedzi oznacza się indywidualnym kodem. 9 ust. 3. Każdy kandydat otrzymuje, przed rozpoczęciem części pisemnej egzaminu wraz z zestawem pytań testowych i kartą odpowiedzi, wylosowaną przez siebie kopertę przygotowaną przez komisję kwalifikacyjną, na której widnieje numer kodu. Numer kodu kandydat wpisuje w prawym górnym rogu na pierwszej stronie zestawu pytań testowych i na każdej stronie karty odpowiedzi. W kopercie umieszczona jest czysta kartka, na której kandydat zapisuje swoje imię i nazwisko, a następnie umieszczają z powrotem w kopercie, zakleja i oddaje członkowi komisji kwalifikacyjnej przed przystąpieniem do rozwiązywania zestawu pytań testowych. 9 ust. 4. Karta odpowiedzi bez prawidłowo zamieszczonego oznaczenia kodowego nie podlega ocenie komisji kwalifikacyjnej. 9 ust. 5. Zestawy pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi są rozkodowywane po sprawdzeniu wszystkich kart odpowiedzi, a następnie dołącza się je do akt osobowych kandydatów. 12. 10 ust. 3 10 ust. 3. Godzina wyjścia i powrotu na salę zostaje odnotowana na egzemplarzu testu kandydata przez członka komisji kwalifikacyjnej. egzamin może zakończyć się wcześniej. Uwaga uwzględniona. Uwaga bezprzedmiotowa albowiem usunięto przepisy dotyczące szczegółowej organizacji egzaminu. Uwaga bezprzedmiotowa albowiem usunięto przepisy dotyczące szczegółowej organizacji egzaminu. Uwaga bezprzedmiotowa albowiem usunięto przepisy dotyczące szczegółowej organizacji egzaminu. 3
Propozycja zapisu. Godzina wyjścia i powrotu na salę zostaje odnotowana na egzemplarzu testu kandydata przez członka komisji kwalifikacyjnej. Czas nieobecności na sali wlicza się do czasu trwania egzaminu. 13. 11 ust. 2 i 3 11 ust. 2. W momencie oddania pracy kandydat otrzymuje pokwitowanie odbioru zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi. 11 ust. 3. Z czynności odbioru zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi sporządza się protokół, który zawiera w szczególności godzinę odbioru zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi dla danego numeru kodu i podpis członka komisji kwalifikacyjnej odbierającego zestaw pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi. Komentarz. Zapis w rozporządzeniu organizacji egzaminu pisemnego jest podobny do egzaminu maturalnego lub olimpiad wiedzy, gdzie wszyscy mają ten sam test. Natomiast w przypadku egzaminów na uprawnienia budowlane jest ok. 30 różnych testów( specjalności i zakresy uprawnień). Przyjęcie zapisanej organizacji egzaminu spowoduje pomyłki i będzie stanowić podstawę do odwołań. 14. 13 ust. 3 13 ust. 3. Czas trwania części ustnej egzaminu wynosi 60 minut, w tym 25 minut przeznaczone jest na przygotowanie się kandydata do odpowiedzi. Propozycja zapisu. Czas trwania części ustnej egzaminu wynosi do 60 minut, w tym do 25 minut przeznaczone jest na przygotowanie się kandydata do odpowiedzi. 15. 16 ust. 1 16 ust. 1. Uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjnobudowlanej bez ograniczeń uprawniają do: sporządzania projektu architektoniczno-budowlanego, lub Propozycja zapisu. Uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej bez ograniczeń uprawniają do: sporządzania projektu architektoniczno-budowlanego oraz do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności, lub... Uwaga bezprzedmiotowa albowiem usunięto przepisy dotyczące szczegółowej organizacji egzaminu. Pozostawiono jedynie regulacje dotyczące ilości oraz zakresu pytań egzaminacyjnych, jako realizacja upoważnienia ustawowego, zgodnie z którym należy określić sposób przeprowadzenia egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej Uwaga niezasadna z uwagi na fakt, że może być źródłem zbyt daleko idącej uznaniowości. Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. 16. 16 ust. 2 16 ust. 2. Uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjnobudowlanej w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, w odniesieniu do konstrukcji Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności 4
obiektu o kubaturze do 1.000 m oraz: Propozycja zapisu. 16 ust. 2. pkt. 6. do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności. uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. 17. 18 ust. 3 18. ust. 3. Uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych bez ograniczeń uprawniają do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, takim jak: sieci i instalacje cieplne, wentylacyjne, gazowe, wodociągowe i kanalizacyjne, z doborem właściwych urządzeń w projekcie budowlanym oraz ich instalowaniem w procesie budowy lub remontu. Propozycja zapisu. Uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych bez ograniczeń uprawniają do projektowania obiektu budowlanego oraz do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, takim jak: sieci i instalacje cieplne, wentylacyjne, gazowe, wodociągowe i kanalizacyjne, z doborem właściwych urządzeń w projekcie budowlanym oraz ich instalowaniem w procesie budowy lub remontu. 18. 18 ust. 4 15. 18. ust. 4. Uprawnienia budowlane w specjalności, o której mowa w ust. 3, w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania, z doborem właściwych urządzeń, lub kierowania robotami budowlanymi przy wykonywaniu instalacji wraz z przyłączami i instalowaniem tych urządzeń dla obiektów budowlanych o kubaturze do 1.000 m3. 16. Propozycja zapisu. Uprawnienia budowlane w specjalności, o której mowa w ust. 3, w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania, z doborem właściwych urządzeń oraz do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności, lub kierowania robotami budowlanymi przy wykonywaniu instalacji wraz z przyłączami i instalowaniem tych urządzeń dla obiektów budowlanych o kubaturze do 1.000 m3. Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. 5
19. 18 ust. 5 18. ust. 5. Uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych bez ograniczeń uprawniają do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, takim jak: sieci, instalacje i urządzenia elektryczne i elektroenergetyczne, w tym kolejowe, trolejbusowe i tramwajowe sieci trakcyjne wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi zasilania, w tym kolejowej, trolejbusowej i tramwajowej sieci trakcyjnej oraz elektrycznego ogrzewania rozjazdów. Propozycja zapisu. Uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych bez ograniczeń uprawniają do projektowania obiektu budowlanego oraz do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, takim jak: sieci, instalacje i urządzenia elektryczne i elektroenergetyczne, w tym kolejowe, trolejbusowe i tramwajowe sieci trakcyjne wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi zasilania, w tym kolejowej, trolejbusowej i tramwajowej sieci trakcyjnej oraz elektrycznego ogrzewania rozjazdów. 20. 18 ust. 6 18. ust. 6. Uprawnienia budowlane w specjalności, o której mowa w ust. 5, w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi przy wykonywaniu instalacji wraz z przyłączami o napięciu do 1 kv w obiektach budowlanych o kubaturze do 1.000 m3. Propozycja zapisu. Uprawnienia budowlane w specjalności, o której mowa w ust. 5, w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania obiektu budowlanego oraz do wykonywania projektu zagospodarowania działki w zakresie danej specjalności lub kierowania robotami budowlanymi przy wykonywaniu instalacji wraz z przyłączami o napięciu do 1 kv w obiektach budowlanych o kubaturze do 1.000 m3. 21. Załącznik nr 2 Załącznik nr 2; 22. Załącznik nr 3 Załącznik nr 3; specjalność inżynieryjna kolejowa; w specjalizacji sterowanie ruchem kolejowym, kol.2 usunąć zawód technik budownictwa. specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. Uwagę uwzględniono w postaci wprowadzenia odpowiedniego zapisu w brzemieniu: Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności uprawniają do sporządzania projektu zagospodarowania działki lub terenu, w zakresie danej specjalności. Uwaga uwzględniona. Uwaga uwzględniona. 6
cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych elektrycznych i elektroenergetycznych, w specjalizacji, kol. 2 - Propozycja zapisu: sieci, instalacje i urządzenia cieplne, wentylacyjne i klimatyzacyjne. 23. Polska Izba Inżynierów Budownictwa 24. Odnosząc się ogólnie do przepisów ww. aktu prawnego, z przykrością stwierdzam, że większość rozwiązań zaproponowanych w przepisach projektu rozporządzenia stoi w oczywistej sprzeczności z założeniami ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych, której przepisy zakładają większe otwarcie dla zawodów regulowanych. Wbrew założeniom o ułatwieniu dostępu do wykonywania zawodu, zaproponowane rozwiązania wprowadzają nowe, skomplikowane procedury, co stoi też w oczywistej sprzeczności z zasadą zawartą w art. 16 Prawa budowlanego, zgodnie z którą rozporządzenie ma określać sposób przeprowadzania egzaminu mając na względzie zapewnienie przejrzystego i sprawnego przeprowadzania czynności związanych z nadawaniem uprawnień budowlanych Z drugiej strony, większość dotychczasowych, sprawdzonych regulacji prawnych została usunięta z przepisów projektu, co poza zakresem regulacji pozostawia istotne zagadnienia praktyczne i prawne. Należy wskazać, że projekt rozporządzenia stanowi wykonanie delegacji zawartej w art. 16 ustawy Prawo budowlane w brzmieniu nadanym przez ustawę o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych. Należy podkreślić, że ww. projekt był przedmiotem konsultacji publicznych w ramach, których można było zgłaszać uwagi. W związku z powyższym wprowadzono zmiany, które dotyczą m.in. odstąpienia od przepisów dotyczących szczegółowej organizacji egzaminu pozostawiając jedynie regulacje dotyczące ilości oraz zakresu pytań egzaminacyjnych, jako realizacji upoważnienia ustawowego, zgodnie z którym należy określić sposób przeprowadzenia egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. 25. 15 ust. 2 Zastrzeżenia co do zakresu uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Propozycja rezygnacji z zapisu dotyczącego dodatkowego ograniczenia tych uprawnień do terenu zabudowy zagrodowej, zgodnie z projektem rozporządzenia w wersji załączonej do druku nr 1576. Mając na uwadze regulacje dotychczas obowiązującego rozporządzenia wprowadzony został podział na rodzaje uprawnień wraz z opisem zakresu czynności, jakie w ramach posiadanych uprawnień można wykonywać. Zgodnie z 11 ust. 2 projektu rozporządzenia uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie, uprawniają do: projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi 7
związanymi z obiektem budowlanym w zakresie sporządzania projektu architektoniczno-budowlanego w odniesieniu do architektury obiektu lub kierowania robotami budowlanymi w odniesieniu do architektury obiektu o kubaturze do 1 000 m3 na terenie zabudowy zagrodowej lub w zabudowie zagrodowej. Kryterium ograniczenia jest zarówno kubatura jak również teren, na którym te obiekty powstają Ponadto należy mieć na uwadze, że system nadawania uprawnień w ograniczonym zakresie dotyczy osób, o pokrewnym wykształceniu, które oprócz posiadanych uprawnień budowlanych w nieograniczonym zakresie w specjalności konstrukcyjnobudowlanej (mgr inż. budownictwa) mogą również wykonywać określone czynności w dziedzinie pokrewnej, tj. specjalności architektonicznej. Zawód architekta i inżyniera budownictwa są odrębnymi zawodami znacznie różniącymi się w zakresie zarówno ścieżki edukacyjnej odbywanej podczas studiów wyższych (różnice programowe) jak również zakresu obowiązków i funkcji, jaką mają do spełniania w procesie inwestycyjnym. W związku z powyższym pozostawienie rozróżnienia kryterialnego w postaci rodzaju zabudowy zagrodowej wydaje się być jedynym słusznym kryterium dającym podwójną możliwość wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w ramach posiadanych głównych uprawnień budowlanych. Podobne kryterium zostało wprowadzone w stosunku do osób posiadających ograniczone uprawnienia konstrukcyjno-budowlane. Wprowadzone ograniczenie dotyczy również kubatury 1000m3 jako wskaźnika głównego 8
26. 3 ust. 1 W 3 ust. 1 rozporządzenia proponuje się, aby praktykę zawodową nadzorowała osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane. Powyższe sformułowanie jest bardzo nieprecyzyjne, co może powodować wątpliwości interpretacyjne. Natomiast sprawa jest bardzo istotna, ponieważ właściwość uprawnień budowlanych osoby nadzorującej przesądza o zaliczeniu praktyki zawodowej. W związku z powyższym Izba proponuje dodanie następującej treści przepisu w tym zakresie: Osoba kierująca praktyką projektową powinna posiadać uprawnienia budowlane bez ograniczeń we właściwej specjalności, natomiast osoba kierująca praktyką wykonawczą powinna posiadać uprawnienia budowlane co najmniej w ograniczonym zakresie. Za uprawnienia we właściwej specjalności uważa się uprawnienia odpowiednie do zakresu wykonywanych robót budowlanych lub projektów objętych praktyką zawodową. " W 3 ust. 1 projektu rozporządzenia stwierdza się, że: Praktyka zawodowa, o której mowa w art. 14 ust. 4 ustawy, odbywana jest po uzyskaniu dyplomu ukończenia wyższej uczelni lub po uzyskaniu tytułu zawodowego technika lub mistrza albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika (...)". Zaproponowane rozwiązanie jest sprzeczne z przepisami ustawy dopuszczającej możliwość oraz kryteriów technicznych zawężających możliwości projektowe do określonych rozwiązań technicznych w postaci: wysokości do 12 m nad poziomem terenu, do 3 kondygnacji nadziemnych i o wysokości kondygnacji do 4,8 m; posadowienia na głębokości do 3 m poniżej poziomu terenu, bezpośrednio na stabilnym gruncie nośnym; rozpiętości elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięgu wsporników do 2 m; budynków niezawierających elementów wstępnie sprężanych na budowie oraz niewymagających uwzględniania wpływu eksploatacji górniczej. W art. 14 ust 4 ustawy - Prawo budowlane wprowadzono regulację zgodnie z którą praktykę zawodową potwierdza osoba posiadająca uprawnienia odpowiednie w danej specjalności. Oznacza to, że w przypadku ubiegania się danej osoby o uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie praktykę zawodową może potwierdzić osoba posiadająca również uprawnienia w ograniczonym zakresie bądź uprawnienia odpowiadające zakresowi tych uprawnień. Natomiast w przypadku osoby ubiegającej się o uprawnienia budowlane bez ograniczeń niezbędne będzie aby osoba potwierdzająca odbytą praktykę również posiadała uprawnienia bez ograniczeń. W odniesieniu do uwagi dotyczącej praktyki studenckiej informujemy, że 3 ust. 1 projektowanego rozporządzenia w kontekście art. 14 ust. 4a ustawy Prawo budowlane, reguluje, że możliwość zaliczenia w całości lub w części praktyki studenckiej jako praktyki zawodowej wynika z art. 14 ust. 4a ustawy Prawo budowlane. Jednocześnie należy podkreślić, że zgodnie z art. 14 ust. 4a ustawy praktykę studencką 9
zaliczania praktyki studenckiej - art. 14 ust. 4a ustawy. Przy pozostawieniu przedmiotowej regulacji w akcie wykonawczym będziemy mieli sytuację, że rozporządzenie określa wyższe wymagania niż wynikają one z przepisów ustawy, co jest niedopuszczalne. 27. 3 ust. 7 Zdecydowanie negatywnie należy ocenić fakt likwidacji książki praktyki zawodowej, którą ma zastąpić wyłącznie oświadczenie osoby nadzorującej praktykę. Na podkreślenie zasługuje fakt, że dotychczasowy wymóg prowadzenia książki praktyki zawodowej zapewniał rzetelniejsze odbywanie praktyki zawodowej, niż funkcjonowało to przed wejściem w życie tego obowiązku, kiedy obowiązywało wyłącznie zaświadczenie, dlatego też nie należy z tego wymogu rezygnować. Jednocześnie podkreślić należy, że nie można porównywać obecnie proponowanego oświadczenia" podpisywanego wyłącznie przez osobę nadzorującą praktykę z istniejącym wcześniej zaświadczeniem", które oprócz podpisu osoby nadzorującej praktykę zawodową, zawierało także potwierdzenie kierownika jednostki, w której odbywano praktykę, a przed 1 stycznia 1994 r. wymagano nawet podpisu kierownika kadr. 28. 5 ust. 2 pkt 2 Według przepisów ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych, rozporządzenie powinno określać zasady zwalniania z egzaminu na uprawnienia budowlane w stosunku do absolwentów studiów wyższych posiadających umowę z samorządem zawodowym - por. art. 1 pkt uznaje się za część lub całość praktyki zawodowej, w przypadku gdy odbywała się na studiach w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego jak również zgodnie z warunkami określonymi w umowie zawartej między uczelnią a organem samorządu zawodowego oraz w sposób określony w rozporządzeniu tj. w zakresie sposobu dokumentowania i odbywania praktyki. W związku z faktem, że ww. przepisy w sposób precyzyjny określają zasady uznawania praktyki studenckiej za praktykę zawodową, w projekcie rozporządzenia nie wprowadzono dodatkowych zasad w tym zakresie. Dokumentowanie praktyki zawodowej w książce praktyki nie wpływa na rzetelniejsze jej odbywanie. Ponadto należy podkreślić, że oświadczenie zgodnie z założeniami ustawy deregulacyjnej ma ułatwić dokumentowanie praktyki zawodowej. Ponadto nie ma potrzeby, aby dane oświadczenie podpisywał kierownik jednostki, w której była odbywana praktyka oraz kierownik kadr. Brak zasadności potwierdza fakt, że zgodnie z ustawą - Prawo budowlane praktykę zawodową potwierdza osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia budowlane nie ma mowy o innych osobach. W odniesieniu do uwagi odnoszącej się do 5 projektu rozporządzenia, w kontekście tego, że przepis ten nie przewiduje realizacji art. 12 ust. 4b ustawy - Prawo budowlane należy wskazać, że w ustawie deregulacyjnej 10
2 lit. c) ustawy dotycząca pkt 4b) zgodnie z którym: Z egzaminu zwalnia się absolwenta studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy, o której mowa w art. 168b ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.), zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego oraz zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art 16." Niestety dyspozycja tego przepisu nie została zrealizowana, ponieważ przepisy projektu rozporządzenia nie określają wskazanych zasad. Wobec powyższego powstaje pytanie, w jakim trybie możliwe jest zwolnienie z egzaminu, którego konsekwencją będzie wydanie decyzji administracyjnej dopuszczającej do wykonywania zawodu. Zdaniem Izby, w celu wypełnienia dyspozycji zacytowanego przepisu ustawy, w rozporządzeniu należy dodać regulację w następującym brzmieniu: w 5 ust. 1 pkt 2po słowach,,ust. 1" dodaje się następującą treść: lub zaświadczenie z uczelni o ukończeniu studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy z samorządem zawodowym ze wskazaniem daty jej zawarcia, potwierdzające zrealizowanie programu kształcenia opracowanego z udziałem samorządu zawodowego, stanowiącego załącznik do umowy. " w 5 po ust. 2 dodaje się ust.2a (należałoby zmienić numerację i nadać temu ust. nr 3 pamiętając o zmianie dalszej numeracji ustępów) w brzmieniu:,,2a) Komisja kwalifikacyjna na podstawie zaświadczenia uczelni, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, wydaje decyzję o nadaniu uprawnień budowlanych lub decyzję o dopuszczeniu do egzaminu w zakresie nieobjętym programem kształcenia. " Konieczność uwzględnienia w rozporządzeniu wskazanej regulacji uzasadniona jest faktem, że jak stanowi przepis art. 12 ust. 4b ustawy, Z egzaminu zwalnia się (...) w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia". Zatem, w zakresie nieobjętym tym programem np. w zakresie praktyki zawodowej, która najczęściej nie będzie w pełni objęta programem studiów, należy wprowadzono przepisy, na podstawie których możliwe jest zwolnienie z egzaminu w przypadku gdy osoba, która ubiega się o uprawnienia budowlane ukończyła studia wyższe prowadzone na podstawie umowy zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego oraz zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 16 (art. 12 ust. 4b). Mając na uwadze brzmienie powyższego przepisu należy wskazać, że przesłanki określone w tym przepisie zostaną spełnione w przypadku, gdy studia wyższe były prowadzone na podstawie umowy zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego, ukończony kierunek studiów będzie zgodny z kierunkami studiów określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia, zostaną spełnione wymagania dotyczące praktyki zawodowej określone w rozporządzeniu. W związku z faktem, że ww. przepisy w sposób precyzyjny określają zasady zwalniania z egzaminu, w projekcie rozporządzenia nie wprowadzono dodatkowych zasad w tym zakresie. Ponadto w odniesieniu do propozycji uzupełnienia 5 projektu rozporządzenia poprzez wskazanie konieczności dołączenia do wniosku o nadanie uprawnień budowlanych dyplomu ukończenia studiów, o których mowa w art. 12 ust. 4b ustawy- Prawo budowlane, należy wskazać, iż projekt rozporządzenia w tym zakresie 11
przeprowadzić egzamin, zgodnie z zasadami wynikającymi z rozporządzenia wydanego na podstawie art. 16 ustawy - Prawo budowlane. Wówczas celowym wydaje się np. przeprowadzenie wyłącznie części ustnej egzaminu, mającej na celu sprawdzenie umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. 29. 5 ust. 4 W 5 ust. 4 projektu rozporządzenia dodano regulację, zgodnie z którą: Na wniosek komisji kandydat może przedstawić prace projektowe, wykonane w ramach praktyki zawodowej Wskazana regulacja jest bardzo pożyteczna, lecz użyta we wskazanym przepisie forma może" w stosunku do zachowania kandydata będzie uprawniała go odmowy udostępnienia takich projektów, bez jakichkolwiek konsekwencji prawnych. Wobec powyższego, Izba proponuje zachowanie tej regulacji przy nieznacznej zmianie redakcyjnej w następujący sposób: uzupełniono poprzez wskazanie wymogu dołączenia do ww. wniosku zaświadczenia z uczelni o ukończeniu studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy z organem samorządu zawodowego ze wskazaniem daty jej zawarcia, potwierdzające zrealizowanie programu kształcenia opracowanego z udziałem samorządu zawodowego, stanowiącego integralną część umowy. W zakresie możliwości wydawania przez izbę decyzji administracyjnej należy wskazać, że zgodnie z art. 11 ustawy o samorządach zawodowych architektów i inżynierów budownictwa do postępowań indywidualnych stosuje się przepisy KPA. W związku z powyższym nie ma konieczności wprowadzania dodatkowych przepisów do rozporządzenia. Ponadto w przypadku gdy kandydat spełni wszystkie wymagania określone powyżej izba zwalania z całości egzaminu. Ustawa Prawo budowlane nie reguluje zwolnień częściowych. Należy zauważyć, że określenie w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia odnosi się do wymogów dotyczących umowy. Ww. określenie nie dotyczy natomiast praktyki zawodowej. Uwagę uwzględniono poprzez wprowadzenie do rozporządzenia przepisu, zgodnie z którym do wniosku o nadanie uprawnień budowlanych nalży dołączyć m.in.: prace projektowe wykonane w ramach odbytej praktyki zawodowej. 12
Na wniosek komisji, kandydat zobowiązany jest przedstawić prace projektowe, wykonane w ramach praktyki zawodowej. 30. Rozdział 2 W rozdziale 2 dotyczącym praktyki zawodowej brak przepisów doprecyzowujących, jak odróżnić praktykę odbywaną pod patronatem osoby z uprawnieniami budowlanymi" z art. 1 pkt 4 lit. c) w zakresie dotyczącym dodanego ust. 4b ustawy, od praktyki odbywanej pod kierunkiem osoby z uprawnieniami budowlanymi" z art. 14 ust. 4 ustawy. Zwracam uwagę, że podczas ostatniego posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji Izba uzyskała oficjalne zapewnienie Pana Przewodniczącego Adama Szejnfelda oraz Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Pana Stanisława Chmielewskiego o doprecyzowaniu tego zagadnienia w przepisach rozporządzenia. Niestety takiego uregulowania brak w przepisach omawianego projektu. Zachodzi więc potrzeba określenia, na jakich zasadach można odbywać i dokumentować praktykę odbywaną pod kierunkiem patrona tak, aby nie było wątpliwości w jakim przypadku należy spełnić konkretne wymagania formalne. Przy obecnej treści przepisu ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych jest to niejasne i może powodować wątpliwości interpretacyjne oraz różne stosowanie w praktyce. 31. 5 ust. 5 Ze zdumieniem stwierdzamy daleko idącą chęć ingerencji Ministerstwa w prace Izby w zakresie przeprowadzania egzaminów, co po 12 latach właściwego działania samorządów należy ocenić negatywnie. Z przykrością stwierdzamy, że zaproponowane rozwiązania zostały wprowadzone bez analizy stosowanej dotychczas procedury oraz specyfiki zadań z zakresu nadawania uprawnień, ilości wniosków w jednej sesji itp. Za przykład można podać propozycję przepisu 5 ust. 5 projektu rozporządzenia, w którym jednoznacznie określa się, że weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz praktyki zawodowej izba dokonuje w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku. Realizacja tej normy w wyznaczonym odgórnie terminie, w wielu Izbach, ze względu na dużą liczę wniosków, może okazać się Zasady odbywania praktyki zawodowej pod patronatem osoby z uprawnieniami budowlanymi określa ustawa Prawo budowlane. W związku z powyższym nie ma konieczności powtarzania przepisów w projekcie rozporządzenia. Ponadto zasady dokumentowania i odbywania praktyki zawodowej odnoszą się do każdej praktyki zawodowej (tj. również do praktyki studenckiej oraz praktyki odbywanej pod patronatem) Uwaga uwzględniona. Pozostawiono jedynie regulacje dotyczące ilości oraz zakresu pytań egzaminacyjnych, jako realizacja upoważnienia ustawowego, zgodnie z którym należy określić sposób przeprowadzenia egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. Ponadto zrezygnowano z regulacji zawartej w przepisie odnoszącym się do kwestii weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz weryfikacji praktyki zawodowej w zakresie, o którym mowa w 3 i 4 ust. 2, izba dokonuje w terminie 30 dni od dnia wpływu 13
niemożliwa. Egzaminy przeprowadzane są dwa razy w roku, natomiast w czasie jednej sesji do Izby wpływa ok. 2,5 tys. wniosków, w większych Izbach, liczba wniosków w jednej sesji wynosi nawet ponad 300. 32. 6-14 Podobnie negatywnie oceniamy przepis 6-14 projektu rozporządzenia. Wskazane przepisy zawierają zbyt szczegółową, nieznaną dotychczas regulację określającą zasady egzaminowania, niemal analogiczne do tych, jakie obowiązują przy egzaminie maturalnym. Powyższe sformalizowane unormowanie sprzeczne jest z podstawową zasadą zawartą w art. 16 Prawa budowlanego, zgodnie z którą rozporządzenie ma określać sposób przeprowadzania egzaminu mając na względzie zapewnienie przejrzystego i sprawnego przeprowadzania czynności związanych z nadawaniem uprawnień budowlanych". Wskazana regulacja z pewnością tego warunku nie spełnia, jest ona bardzo sformalizowana, skomplikowana i niesprawiedliwa w porównaniu do obowiązujących zasad. Na uwagę zasługuje też fakt, że przez 12 lat funkcjonowania samorządu zawodowego, izby wypracowały własne zasady i regulaminy postępowania w zakresie organizacji i przeprowadzania egzaminów na uprawnienia budowlane. Zaproponowane zmiany nie tylko burzą stworzony system, ale niepotrzebnie znacznie go komplikują. Dlatego też apelujemy o utrzymanie na dotychczasowych zasadach kompetencji samorządów zawodowych związanych z organizacją egzaminów. Należy podkreślić, że stosowane dotychczas procedury nie były kwestionowane. Nieuzasadniony jest także np. wymóg określony w 6 ust. 4 rozporządzenia, aby egzamin testowy obejmował cztery propozycje odpowiedzi. Dotychczas w Izbie były stosowane trzy odpowiedzi. Baza tak opracowanych pytań w Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa zawiera ok. 5 tys. pytań i ich wniosku Natomiast przywrócono zapisy w rozporządzeniu określające, że w przypadku stwierdzenia braków w dokumentach formalnych dołączonych do wniosku o nadanie uprawnień budowlanych izba wzywa, w drodze postanowienia, osobę ubiegającą się o nadanie uprawnień budowlanych do uzupełnienia braków w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania. Uwaga uwzględniona. Pozostawiono jedynie regulacje dotyczące ilości oraz zakresu pytań egzaminacyjnych, jako realizacja upoważnienia ustawowego, zgodnie z którym należy określić sposób przeprowadzenia egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. W odniesieniu do wprowadzenia na egzaminie pisemnych trzech propozycji odpowiedzi uwaga uwzględniona. Ponadto wprowadzono przedziały występowania ilości pytań na egzaminie pisemnym i ustnym w taki sposób aby izba mogła dostosować pytania do różnego rodzaju uprawnień budowlanych. 14
dostosowanie do ww. wymogów na najbliższą sesję jest zadaniem nierealnym oraz merytorycznie nieuzasadnionym i niecelowym. Należy też podkreślić, że w 16 ust. 1 projektu rozporządzenia określono, iż egzamin pisemny obejmuje 90 pytań egzaminacyjnych, z czego 68 prawidłowo udzielonych odpowiedzi upoważnia zdającego do przystąpienia do części ustnej egzaminu. W porównaniu do dotychczasowych uregulowań wewnętrznych Izby, zaproponowana regulacja jest dodatkowo zbyt rygorystyczna, ponieważ przewiduje jednakową liczbę pytań dla wszystkich egzaminowanych bez względu na zakres uprawnień. Tymczasem dotychczas Izba dokonywała w tym zakresie rozróżnienia przy zastosowaniu zasady, że osoba ubiegająca się o szerszy zakres uprawnień budowlanych miała większą liczbę pytań niż osoby, które ubiegały się o węższy zakres. Liczba pytań wahała się od 30-90 pytań na egzaminie pisemnym. Przedmiotowa zasada dotyczy także egzaminu ustnego, podczas którego zadawano w zależności od zakresu uprawnień od 5-10 pytań. Wobec powyższego Izba wnosi o rezygnację z przepisów 6-14 projektu rozporządzenia, które regulują kwestie ustalone już przez samorząd zawodowy i które należycie funkcjonują, w związku z tym nie należy ich zmieniać. Tym bardziej, że będzie zbyt mało czasu na zorganizowane egzaminu według nowych zasad na najbliższą sesję, kiedy będą już obowiązywały prawdopodobnie nowe przepisy (egzamin jest w listopadzie br.). Natomiast niezastosowanie nowych zasad może być podstawą odwołań. W przypadku pozostawienia omawianej regulacji, wbrew opinii Izby, niezbędne jest zapewnienie czasu na przygotowanie się samorządów zawodowych do nowych regulacji, np. poprzez późniejsze wejście w życie tego przepisu. 33. 15 ust. 2 W uprawnieniach budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie należy wykreślić zapis dotyczący zwrotu: na terenie zabudowy zagrodowej tak jak przewidywała to pierwotna wersja projektu dołączona do druku sejmowego 1576 ( 18 ust. 2). Wskazane ograniczenie należy wyeliminować doprowadzając do symetrii między uprawnieniami w specjalności architektonicznej i Mając na uwadze regulacje dotychczas obowiązującego rozporządzenia wprowadzony został podział na rodzaje uprawnień wraz z opisem zakresu czynności, jakie w ramach posiadanych uprawnień można wykonywać. Zgodnie z 11 ust. 2 projektu rozporządzenia uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej 15
konstrukcyjno-budowlanej, które będą zawierały ograniczenie do 1000 m 3. Istniejący sposób ograniczenia opisanych uprawnień jest krzywdzący dla architektów oraz inżynierów budownictwa i nie znajduje żadnego uzasadnienia, z uwagi na fakt, iż projekt stanowiący podstawę realizacji inwestycji na terenach wiejskich może być też zrealizowany na terenie miasta. Warunki techniczne nie różnicują bowiem projektów pod względem terenów, na których mają być one realizowane. Uprawnienia w ograniczonym zakresie do projektowania w specjalności architektonicznej uzyskują m.in. absolwenci studiów magisterskich na kierunku Budownictwo. Analogicznego ograniczenia nie znajdujemy jednak dla absolwentów wydziałów Architektura i Urbanistyka, którzy mogą uzyskać uprawnienia do sporządzania projektów w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych w ograniczonym zakresie. Jedynym ograniczeniem w takim przypadku jest ograniczenie kubaturowe do 1000 m 3. Zatem projekty sporządzone przez architektów w zakresie konstrukcji mogą być realizowane na dowolnym terenie. Powyższe różnicowanie zakresu ograniczeń uprawnień nie znajduje uzasadnienia także w programach kształcenia, albowiem na kierunku Architektura i Urbanistyka studenci nie uzyskują pełniejszego przygotowania w zakresie konstrukcji, niż studenci na kierunku Budownictwo w zakresie architektury. Nie znajdujemy więc racjonalnego uzasadnienia dla dalszego utrzymywania wskazanego różnicowania zakresu wprowadzanych ograniczeń. Wobec powyższego, w imieniu absolwentów studiów technicznych oraz całego środowiska inżynierów budownictwa zwracamy się z prośbą o zwrócenie uwagi na przedstawione zagadnienie i podjęcie odpowiednich działań, mających na celu wyeliminowanie tej nieuzasadnionej nierówności zawodowej. Na podkreślenie zasługuje także fakt, że dokonanie zasygnalizowanych zmian wpisuje się w aktualne prace Rządu nad ułatwieniem dostępu do wykonywania zawodów regulowanych, ułatwi bowiem dostęp do tego rodzaju usług poprzez upoważnienie szerszej grupy zawodowej do wykonywania tych funkcji. Natomiast utrzymywanie omawianego zapisu, w ograniczonym zakresie, uprawniają do: projektowania obiektu budowlanego lub kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym w zakresie sporządzania projektu architektoniczno-budowlanego w odniesieniu do architektury obiektu lub kierowania robotami budowlanymi w odniesieniu do architektury obiektu o kubaturze do 1 000 m3 na terenie zabudowy zagrodowej lub w zabudowie zagrodowej. Kryterium ograniczenia jest zarówno kubatura jak również teren, na którym te obiekty powstają Ponadto należy mieć na uwadze, że system nadawania uprawnień w ograniczonym zakresie dotyczy osób, o pokrewnym wykształceniu, które oprócz posiadanych uprawnień budowlanych w nieograniczonym zakresie w specjalności konstrukcyjnobudowlanej (mgr inż. budownictwa) mogą również wykonywać określone czynności w dziedzinie pokrewnej, tj. specjalności architektonicznej. Zawód architekta i inżyniera budownictwa są odrębnymi zawodami znacznie różniącymi się w zakresie zarówno ścieżki edukacyjnej odbywanej podczas studiów wyższych (różnice programowe) jak również zakresu obowiązków i funkcji, jaką mają do spełniania w procesie inwestycyjnym. W związku z powyższym pozostawienie rozróżnienia kryterialnego w postaci rodzaju zabudowy zagrodowej wydaje się być jedynym słusznym kryterium dającym podwójną możliwość wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w ramach posiadanych głównych uprawnień budowlanych. Podobne kryterium zostało wprowadzone w stosunku do osób posiadających ograniczone 16
pomimo dotychczasowych wniosków o jego wykreślenie, co nastąpiło w projekcie dołączonym do druku sejmowego 1576, stanowi działanie wbrew założeniom Rządu zmierzającym do ułatwienia dostępu do zawodu poprzez dopuszczenie większej grupy osób do wykonywania zawodu. 34. 22 Zbyt lakonicznie określone zostały zakresy uprawnień wydawanych mistrzom budowlanym do wykonywania czynności wyłącznie w zakresie objętym danym rzemiosłem. Przy takim określeniu zakresu uprawnień osób posiadających tytuł zawodowy mistrza, osoby te będą miały szerszy ich zakres niż inżynierowie i technicy budowlani, co nie powinno mieć miejsca ( 22 rozporządzenia). Jako przykład można podać, że mistrz w zakresie instalacji i sieci gazowych, zgodnie z 22 mógłby kierować robotami budowlanymi w zakresie instalacji i sieci gazowych bez jakichkolwiek ograniczeń kubaturowych, w tym także w zakresie sieci. Takich uprawnień nie mógłby uzyskać technik, a nawet inżynier, dla których przewidziano możliwość kierowania robotami wyłącznie w zakresie instalacji przy ograniczeniu kubatury obiektu do 1.000 m 3. 35. 20 ust. 1 W 20 ust. 1 zastrzeżono, iż: Uzyskanie uprawnień budowlanych bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności obejmuje uzyskanie specjalizacji techniczno - budowlanych właściwych dla tej specjalności, zgodnie załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 2." W świetle wskazanego przepisu, w związku z wyeliminowaniem dotychczasowego rozdziału przepisów rozporządzenia z 2006 r. uprawnienia konstrukcyjno-budowlane. Wprowadzone ograniczenie dotyczy również kubatury 1000m3 jako wskaźnika głównego oraz kryteriów technicznych zawężających możliwości projektowe do określonych rozwiązań technicznych w postaci: wysokości do 12 m nad poziomem terenu, do 3 kondygnacji nadziemnych i o wysokości kondygnacji do 4,8 m; posadowienia na głębokości do 3 m poniżej poziomu terenu, bezpośrednio na stabilnym gruncie nośnym; rozpiętości elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięgu wsporników do 2 m; budynków niezawierających elementów wstępnie sprężanych na budowie oraz niewymagających uwzględniania wpływu eksploatacji górniczej. Należy wskazać, że 22 ogranicza uprawnienia dla mistrzów do możliwości ubiegania się o uprawnienia budowlane do kierowania w ograniczonym zakresie do wykonywania czynności wyłącznie w zakresie objętym danym rzemiosłem. W związku z powyższym nie ma możliwości aby osoba posiadająca tytuł zawodowy mistrza w danym rzemiośle miała szerszy zakres uprawnień niż inżynier czy też technik. Uwaga uwzględniona poprzez utrzymanie dotychczasowych rozwiązań w zakresie praktyki zawodowej. 17
stanowiącego o specjalizacji techniczno- budowlanej, należy dojść do wniosku, że specjalizacje tak naprawdę przestają istnieć. Oznacza to, że fakt posiadania uprawnień bez ograniczeń, z wyjątkiem uprawnień w specjalności kolejowej, stanowi o posiadaniu specjalizacji i nie ma odrębnej procedury jej uzyskiwania. Wobec powyższego zachodzi pytanie o sens wyodrębniania specjalizacji w przepisach nowego rozporządzenia. W świetle obowiązujących przepisów w tym zakresie, nowe regulacje z pewnością będą niewłaściwie interpretowane. Zachodzi też pytanie o sytuację osób, które mają już uprawnienia bez ograniczeń i są w trakcie odbywania praktyki celem uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej. 36. 21 ust. 1 Przepis 21 ust. 1 projektu rozporządzenia reguluje jedynie sytuację osób, które wszczęły już postępowanie w tym zakresie. Natomiast nie dotyczy osób, które są w trakcie odbywania praktyki zawodowej, czego nie uznaje się za wszczęcie postępowania w sprawie nadania specjalizacji. Dodatkowo, zacytowany przepis wskazuje, że specjalizacja wyodrębniona jest tylko w niektórych specjalnościach wskazanych w załączniku nr 3 do rozporządzenia. Tymczasem we wskazanym załączniku wypisane zostały także te specjalności (chociaż nie wszystkie, więc nie wiadomo według jakiego kryterium, brak np. specjalności architektonicznej), w których nie wyodrębniono specjalności, dotyczy to np. w specjalności inżynieryjnej: drogowej, wyburzeniowej, a także w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych. Zastosowana zasada jest niewłaściwa i będzie powodowała wątpliwości, dlatego też z załącznika nr 3 należy wyeliminować specjalności, w których nie przewiduje się wyodrębnienia specjalizacji. Jednocześnie należy podkreślić, że zaskakiwanie" obywateli tak diametralnie różnymi regulacjami, w państwie prawa, należy ocenić zdecydowanie negatywnie. 37. W projekcie rozporządzenia zdecydowanie krytycznie należy ocenić brak dotychczasowego przepisu przejściowego zezwalającego na uznawanie wykształcenia uzyskanego przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, którego kierunek lub Uwaga uwzględniona poprzez rezygnacji z wykazu w załączniku nr 3 zapisów specjalności w ramach których nie występują specjalizacje techniczno-budowlane. Ponadto w odniesieniu do odbywania praktyk zawodowych w celu uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanych pozostawiono dotychczasowe regulacje. Uwagę uwzględniono poprzez dodanie w 5 ust. 4 w brzmieniu: Wykształcenie, uzyskane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, którego kierunek lub zawód techniczny był 18
zawód techniczny był określany w sposób odbiegający od przyjętego w rozporządzeniu. Brak wskazanej regulacji uniemożliwi wielu osobom, przede wszystkim z dyplomem technika, uzyskanie uprawnień w nowym porządku prawnym. Natomiast w związku z nagłośnioną sprawą ułatwiania dostępu do zawodu, wiele osób jest zainteresowanych uzyskaniem uprawnień budowlanych według nowych przepisów. Przy braku opisanej regulacji w większości przypadków okaże się to niemożliwe, w konsekwencji ułatwienie dostępu okaże się iluzoryczne. 38. Załącznik nr 1 W załączniku nr 1 nie podano szczegółowo zawodów dla poszczególnych specjalności, co należy zgodnie z delegacją ustawową uczynić. Należy doprecyzować przede wszystkim tytuły mistrzów właściwe do uzyskania uprawnień budowlanych - nie zostało to zdefiniowane we wszystkich specjalnościach, co spowoduje pytania o właściwość wykształcenia wymaganego do uzyskania takich uprawnień. We wskazanym załączniku podano jedynie zawody związane ze specjalnością: konstrukcyjnobudowlaną, instalacyjną sanitarną i elektryczną. Brak zawodów dla innych specjalności. W załączniku nr 1 w zakresie specjalności konstrukcyjnobudowlanej należy dodać: dotychczasowy kierunek inżynierię środowiska (studia magisterskie) - jako kierunek pokrewny do uzyskania uprawnień w ograniczonym zakresie kierunek inżynieria i gospodarka wodna (studia magisterskie) oraz kierunek melioracje (studia magisterskie) - jako kierunki pokrewne do uzyskania uprawnień w ograniczonym zakresie kierunek budownictwo hydrotechniczne (studia zawodowe) - jako kierunek odpowiedni do uzyskania uprawnień w ograniczonym zakresie określony w sposób odbiegający od przyjętego w rozporządzeniu, podlega indywidualnemu rozpatrzeniu i zakwalifikowaniu przez izbę, na podstawie odpisu suplementu do dyplomu lub wypisu z przebiegu studiów potwierdzonego przez kierownika podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni, jako wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności.. Zgodnie z upoważnieniem do wydania rozporządzenia należy określić wykaz zawodów związanych z budownictwem. Upoważnienie nie wskazuje, że wykaz zawodów powinien być zastosowany do każdego rodzaju specjalności. Ponadto nie jest możliwe określenie zawodów w odniesieniu do wszystkich specjalności. Uwagę uwzględniono w następującym zakresie: W zakresie specjalności konstrukcyjnobudowlanej występują następujące kierunki: 1) kierunek studiów w zakresie budownictwa (O) 2) kierunki studiów w zakresie: - architektury lub architektury i urbanistyki (P); - inżynierii środowiska (P); - budownictwa hydrotechnicznego (P); - inżynierii i gospodarki wodnej (P); - melioracji (P). 19
W załączniku nr 1 - w zakresie specjalności hydrotechnicznej należy dodatkowo uwzględnić następujące wykształcenie: uprawnienia do projektowania i wykonawstwa bez ograniczeń - studia magisterskie na kierunku budownictwo hydrotechniczne, melioracje, budownictwo w specjalności budownictwo wodne lub inżynieria środowiska w specjalności inżynieria wodna (O), uprawnienia do wykonawstwa bez ograniczeń - studia zawodowe na kierunku budownictwo hydrotechniczne, melioracje, inżynieria środowiska w specjalności inżynieria wodna lub inżynieria środowiska w specjalności inżynieria sanitarna i wodna (O) uprawnienia do wykonawstwa w ograniczonym zakresie - technicy budownictwa wodnego (O) oraz technicy budownictwa, technicy budownictwa wodnomelioracyjnego. 39. Załącznik nr 4 Dodatkowo negatywnie należy ocenić treść projektu samego oświadczenia składanego przez osobę nadzorującą praktykę zawodową oraz jego załącznika w zakresie: w jakim zobowiązuje się osobę nadzorującą praktykę do określenia o jakie uprawnienia (ich zakres i specjalność) będzie ubiegała się osoba odbywająca praktykę zawodową w jakim wymaga się podania funkcji technicznej" osoby odbywającej praktykę zawodową, mimo, iż osoba ta do czasu uzyskania uprawnień nie może pełnić takich funkcji, natomiast w odniesieniu do osoby nadzorującej praktykę zawodową wymaga się podania jedynie funkcji" - chociaż to ta właśnie osoba pełni samodzielne funkcje i fakt ten warunkuje zaliczenie praktyki zawodowej (załącznik 1 - zbiorcze zestawienie odbywanej praktyki zawodowej - kolumna 5 i 6) wymogu wpisania w odniesieniu do osoby nadzorującej praktykę zawodową jedynie danych dotyczących praktyki na budowie - brak odniesienia do praktyki projektowej (załącznik 1 - zbiorcze zestawienie odbywanej praktyki zawodowej - kolumna 6). Poza tym, zgodne jest także z zasadami techniki prawodawczej, w Uwagę uwzględniono w następującym zakresie: W celu uzyskania uprawnień w specjalności inżynieryjnej hydrotechniczne należy ukończyć następujące kierunki studiów w następującym zakresie: - budownictwa hydrotechnicznego (O); - inżynierii i gospodarki wodnej (O); - melioracji (O); - budownictwa (O); - inżynierii środowiska umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności w zakresie inżynierii wodnej lub inżynierii sanitarnej i wodnej (O). W odniesieniu do uwago odnoszącej się do wykazu zawodów uwaga uwzględniona. W odniesieniu do przedstawionych uwag należy wskazać: Niezbędne jest aby oświadczenie zawierało informacje o jakiego rodzaju uprawnienia budowlane zamierza ubiegać się dana osoba; W celu wyeliminowania wątpliwości znaczenia sformułowania funkcja techniczna dodatkowo zbiorcze zestawienie odbytej praktyki uzupełniono o sformułowanie charakteru wykonywanych czynności. Nie mniej jednak nie należy mylić pojęcia funkcji technicznej (które jest zgodne z definicją praktyki zawodowej art. 14 ust 4 ustawy Prawo budowlane) z pojęciem samodzielne funkcje techniczne. Pojęcie funkcji technicznych oznacza, że osoba, która ją pełni nie ma jeszcze uprawnień budowlanych i nie może wpisywać się do dziennika budowy (np. 20