W czym przejawia się uniwersalizm ludzkich doświadczeń? Omów zagadnienie, odwołując się do kolażu fotograficznego Davida Trullo Weltschmerz oraz do wybranych utworów literackich. David Trullo i Weltschmerz ii 2008 1818 www.issuu.com i David Trullo artysta, który inspirował się romantycznym malarstwem niemieckim Casparem Friedrichem. ii Weltchmerz (z niem.)/ wym. Weltszmerc/ - smutek wynikający z myśli o niedoskonałości świata, ból istnienia.
W jaki sposób mity greckie współtworzą europejską kulturę? Odpowiedz na podstawie obrazu Tycjusza Syzyf oraz wybranych utworów literackich. Tycjusz Syzyf Muzeum Prado, Madryt, 1548-1549. Syzyf w mitologii greckiej założyciel i król miasta Korynt. Ukarany prze bogów wieczną i bezużyteczną pracą ma wtaczać na szczyt ogromnej góry głaz, który przed wierzchołkiem wymyka mu się z rąk i stacza na sam dół.
Jak artyści wyobrażają sobie koniec świata? Odpowiedz, odwołując się do obrazu Johna Martina Wielki dzień Jego gniewu oraz wybranych utworów literackich. John Martin Wielki dzień Jego gniewu Tate Britain, Londyn, 1853.
Jakimi środkami językowymi można wykreować satyryczny obraz rzeczywistości? Omów zagadnienie, odwołując się do wiersza Juliana Tuwima Mieszkańcy i innych tekstów kultury. Mieszkańcy Straszne mieszkania. W strasznych mieszkaniach Strasznie mieszkają straszni mieszczanie. Pleśnią i kopciem pełznie po ścianach Zgroza zimowa, ciemne konanie. Od rana bełkot. Bełkocą, bredzą, Że deszcz, że drogo, że to, że tamto. Trochę pochodzą, trochę posiedzą, I wszystko widmo. I wszystko fantom. Sprawdzą godzinę, sprawdzą kieszenie, Krawacik musną, klapy obciągną I godnym krokiem z mieszkań na ziemię, Taką wiadomą, taką okrągłą. I oto idą, zapięci szczelnie, Patrzą na prawo, patrzą na lewo. A patrząc widzą wszystko oddzielnie Że dom... że Stasiek... że koń... że drzewo... Jak ciasto biorą gazety w palce I żują, żują na papkę pulchną, Aż papierowym wzdęte zakalcem, Wypchane głowy grubo im puchną. I znowu mówią, że Ford... że kino... Że Bóg... że Rosja... radio, sport, wojna... Warstwami rośnie brednia potworna, I w dżungli zdarzeń widmami płyną. Głowę rozdętą i coraz cięższą Ku wieczorowi ślepo zwieszają. Pod łóżka włażą, złodzieja węszą, Łbem o nocniki chłodne trącając. I znowu sprawdzą kieszonki, kwitki, Spodnie na tyłkach zacerowane, Własność wielebną, święte nabytki, Swoje, wyłączne, zapracowane. Potem się modlą: od nagłej śmierci......od wojny... głodu... odpoczywanie I zasypiają z mordą na piersi W strasznych mieszkaniach straszni mieszczanie. Biblia cygańska, 1933 Julian Tuwim, Mieszkańcy, [w:] tenże, Wiersze wybrane, Wrocław 1969.
Jak można rozumieć bohaterstwo? Odpowiedz, odwołując się do fotografii Jerzego Tomaszewskiego oraz wybranych utworów literackich. Jerzy Tomaszewski Powstanie Warszawskie Barykada na skrzyżowaniu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej. Sierpień 1944.
Człowiek marionetka czy twórca własnego losu? Omów zagadnienie, odwołując się do fraszki Jana Kochanowskiego O żywocie ludzkim oraz wybranych tekstów kultury. Jan Kochanowski O żywocie ludzkim Fraszki* to wszytko, cokolwiek myślemy, Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy; Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy, Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy. 5 Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława, Wszystko to minie jako polna trawa; Naśmiawszy się nam i naszym porządkom, Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom. *fraszka tu: błahostka, drobiazg, coś nieistotnego. *łądka dawniej: lalka, kukiełka teatralna, po skończonym przedstawieniu wkładana do mieszka, czyli worka.
Utopia kraina szczęśliwości czy groźna pułapka? Rozważ problem, odwołując się do podanego fragmentu powiastki filozoficznej Woltera i innych tekstów kultury. Wolter KANDYD
Jakie funkcje mogą pełnić metafory w tekstach kultury? Rozwiń temat, odwołując się do obrazu Quinta Buchholza Człowiek na drabinie oraz wybranych utworów literackich. Quint Buchholz Człowiek na drabinie Galerie Rothweiler, Karlsruhe, 1992 Quint Buchholz - /wym. kwint bucholc/
Czas jako temat tekstów kultury. Omów zagadnienie, odwołując się do obrazu Trwałość pamięci oraz wybranych utworów literackich. Salvador Dali Trwałość pamięci Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Nowy Jork, 1931. Jak twórcy w swoich dziełach ukazują marzenia? Omów zagadnienie, odwołując się do załączonego wiersza Janusza Kołty oraz do wybranych tekstów kultury. Janusz Kofta Trzeba marzyć Do czego może prowadzić pycha? Odpowiedz na podstawie podanego fragmentu Dziadów części III, całego dramatu oraz innego tekstu kultury. Adam Mickiewicz Dziady część III Jaki obraz Syberii można odnaleźć w kulturze europejskiej? Omów zagadnienie, odwołując się do fragmentu opowiadania Aleksandra Sołżenicyna oraz wybranych tekstów kultury. Aleksander Sołżenicyn Jedne dzień Iwna Denisowicza Schematy porządkują życie człowieka czy je ograniczają? Rozważ problem, odwołując się do fragmentów Ferdydurke Witolda Gombrowicza oraz innych tekstów kultury. Witold Gombrowicz Ferdydurke Jak za pomocą środków językowych autor może wyrazić swój stosunek do opisywanej rzeczywistości? Omów zagadnienie, odwołując się do podanego fragmentu Przedwiośnia Stefana Żeromskiego oraz innych tekstów kultury. Stefan Żeromski Przedwiośnie Maciejunio, dostrzegłszy rannego gościa na sofie, zafrasował się, zmartwił, o mało nie płakał. Cezary, nie czekając na domowników, zabrał się do kawuńci, kożuszków