Raport środowiskowy 2006

Raport Środowiskowy 2006

Spis treści: 1. Wstęp 2. Polityka Środowiskowa 3. Inwestujemy w środowisko 4. Odpowiedzialność i troska 5. Ochrona powietrza 6. Pobór wód i zrzut ścieków 7. Gospodarka odpadami 8. Recykling 9. Hałas 10. Środowisko gruntowo-wodne 11. Opłaty za korzystanie ze środowiska 12. Restytucja sokoła wędrownego 13. Czyste paliwa 14. Zielona Policja 15. Zielona Grupa ORLEN 16. Ekologia w Grupie ORLEN 17. Handel emisjami CO2 18. Nagrody i wyróżnienia 1. Wstęp Podejmowane przez nas działania proekologiczne wyznacza Polityka Środowiskowa ORLENU opierająca się na realizacji zrównoważonego rozwoju przy pełnym poszanowaniu środowiska naturalnego. Zasadniczymi kierunkami naszych działań w 2006 roku były: produkcja przyjazna naturze, tj. z zachowaniem obowiązujących standardów środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, odpowiedzialność za parametry ekologiczne wprowadzanych na rynek produktów, restytucja zagrożonych elementów środowiska. Dumni jesteśmy z faktu, że wieloletnia konsekwencja w realizowaniu od lat zadań środowiskowych, przy ciągłym wzroście produkcji pozwoliła na dotrzymanie standardów jakości środowiska i zachowanie normatywów ekologicznych wyznaczonych w posiadanych pozwoleniach.

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że w 2006 roku nakłady inwestycyjne na zadania związane z ochroną środowiska tylko w Zakładzie Produkcyjnym ORLENU stanowiły aż 37% ogólnej puli wydatków inwestycyjnych Koncernu. W efekcie prowadzonych inwestycji osiągnęliśmy bardzo wysoki poziom jakości wytwarzanych paliw, których eksploatacja przynosi wymierne efekty dla środowiska. Jednocześnie, dzięki prowadzonym na szeroką skalę takim działaniom jak: modernizacje instalacji, hermetyzacja kolejnych baz magazynowych i stacji paliw, znacznie spadła emisja zanieczyszczeń z części magazynowo-dystrybucyjnej ORLENU. Na stacjach paliw ORLENU, w bazach magazynowych i zakładach odrębnych wykonaliśmy ponad 600 zadań środowiskowych. Dostosowaliśmy istniejące obiekty i wybudowaliśmy nowe, w pełni wyposażone w urządzenia ekologiczne oraz zabezpieczenia przed przenikaniem zanieczyszczeń do środowiska. Rok 2006 był także kolejnym okresem realizacji zadań wynikających z uzyskanego przed rokiem Pozwolenia Zintegrowanego, potwierdzającego stosowanie najlepszych dostępnych technik BAT (Best Avaliable Techniques) oraz dotrzymywanie standardów środowiska poza terenami, do których posiadamy tytuł prawny. Nowe projekty na rzecz ochrony środowiska naturalnego podejmowane przez nas w 2006 roku to nie tylko efekt dostosowywania funkcjonowania ORLENU do regulacji prawnych Unii Europejskiej wdrażanych w ustawodawstwie polskim, ale przede wszystkim własna inicjatywa dążenia do osiągnięcia maksymalnie możliwej neutralności ekologicznej Koncernu. Na podkreślenie zasługuje udział naszych instalacji Rafinerii i Elektrociepłowni wraz z sześcioma spółkami Grupy ORLEN we wspólnotowym systemie handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Rozdział II Polityka środowiskowa Świadomi wpływu działalności Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. na środowisko deklarujemy systematyczne dostosowywanie metod planowania i prowadzenia procesów do wymogów zasady trwałego i zrównoważonego rozwoju, poprzez zintegrowane traktowanie procesu zapobiegania zanieczyszczaniu i ochrony środowiska. Celowi temu podporządkowujemy strategię Firmy przełożoną na istniejące i przyszłe programy rozwoju oraz na inne działania realizowane w oparciu o wdrożony System Zarządzania Środowiskowego według wymagań normy PN EN ISO 14001:2005. Zobowiązujemy się do jego rozszerzenia na pozostałe jednostki Koncernu na terenie kraju i zbudowanie zintegrowanego Systemu Zarządzania. Deklarujemy, że nasze wysiłki zmierzać będą w kierunku spełnienia następujących celów środowiskowych: 1) Zapewnienia zintegrowanego zapobiegania i monitorowania zanieczyszczeń emitowanych do powietrza, wody i ziemi oraz wytwarzanych odpadów, tak, aby zagwarantować wysoki stopień ochrony środowiska jako całości, przy jednoczesnym zachowaniu zasady zrównoważonego rozwoju,

2) Osiągania stanu pełnej zgodności z obowiązującym prawem i normami ekologicznymi oraz z innymi wymaganiami mającymi zastosowanie, 3) Stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT) dla nowych oraz modernizowanych obiektów, 4) Podejmowania działań prewencyjnych w zakresie poważnych awarii przemysłowych, 5) Zapewnienia ochrony akustycznej terenów i obiektów wokół Zakładu Produkcyjnego w Płocku objętych taką ochroną, 6) Optymalizacja parametrów środowiskowych produkowanych paliw poprzez stosowanie komponentów niskosiarkowych i biopaliw, 7) Minimalizacja ryzyka rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w ziemi i wodach oraz ich oddziaływania na zdrowie i życie ludzi, 8) Zapewnienia dostępu do informacji z zakresu wpływu Spółki na środowisko dla wszystkich zainteresowanych, 9) Podnoszenia środowiskowej świadomości załogi, 10) Kontynuowania programu Responsible Care, 11)Ciągłego doskonalenia Systemu Zarządzania Środowiskowego i jego zintegrowania z Systemem Zarządzania Jakością w celu stworzenia jednego efektywnego Systemu Zarządzania, gwarantującego ciągłe pomniejszanie ujemnego wpływu na środowisko we wszystkich obszarach działalności naszej Firmy. W październiku 2006 roku odbył się audyt recertyfikujący System Zarządzania Środowiskiem. Celem audytu była ocena zgodności Systemu Zarządzania z wymaganiami Normy PN-EN ISO 14 001:2005. W wyniku audytu biuro BVQI przyznało nowy certyfikat Systemu Zarządzania Środowiskiem. Naszym celem jest osiągnięcie maksymalnie możliwej neutralności ekologicznej kompleksu produkcyjnego w Płocku oraz innych jednostek organizacyjnych Spółki na terenie kraju dla ich bezpośredniego otoczenia, przy równoczesnej minimalizacji wpływu na środowisko wynikającego z użytkowania wytworzonych przez nas produktów. Rozdział III Inwestujemy w środowisko Nakłady inwestycyjne na zadania związane z ochroną środowiska w kompleksie rafineryjno-petrochemicznym ORLENU w Płocku w 2006 roku wyniosły ponad 150 mln zł (150 486 556,49 zł) Dla zobrazowania ich skali należy wskazać, że stanowiły aż 37,02% wszystkich nakładów poniesionych na inwestycje w Płocku w 2006 roku. Inwestycja hydroodsiarczania benzyny krakingowej jest w naszej ocenie jednym z najważniejszych przedsięwzięć proekologicznych, które zakończyliśmy w 2006 roku. Bezpośrednim i znaczącym efektem ekologicznym tego przedsięwzięcia jest obniżenie zawartości siarki w benzynach produkowanych przez ORLEN. W praktyce oznacza to 1500 ton siarki rocznie mniej (w wyniku procesu odsiarczania) i zmniejszenie emisji do atmosfery dwutlenku siarki z silników samochodowych o ok. 3 000 ton rocznie.

Ponadto w 2006 roku w kompleksie rafineryjno-petrochemicznym w Płocku zrealizowaliśmy szereg inwestycji ograniczających wpływ naszej firmy na poszczególne komponenty środowiska. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują: modernizacja sieci kanalizacyjnych modernizacja stacji uzdatniania kondensatu budowa węzła utylizacji osadów płynnych (I etap) budowa instalacji do Hydrorafinacji Oleju Napędowego z instalacji HOG (Hydroodsiarczanie Gudronu), dostosowanie instalacji HON VI (Hydroodsiarczanie Oleju Napędowego) do produkcji oleju napędowego o zawartości siarki poniżej 10 ppm, budowa instalacji HON VII, Na stacjach paliw sieci ORLEN, w bazach magazynowych i zakładach odrębnych - Regionalnych Jednostkach Organizacyjnych (RJO) wykonaliśmy 603 zadania środowiskowe. Nakłady finansowe poniesione na realizację tych inwestycji były wyższe o 8% w porównaniu z 2005 rokiem i wyniosły blisko 81,5 mln zł. Proekologiczne inwestycje na stacjach paliw ORLENU dotyczyły przede wszystkim dalszego dostosowywania obiektów do obowiązujących przepisów oraz budowy nowych, w pełni wyposażonych w urządzenia ekologiczne takie jak: kanalizacje, separatory, instalacje hermetyzacyjne i inne oraz zabezpieczenia przed przenikaniem zanieczyszczeń do środowiska jak: uszczelnienia, zbiorniki dwupłaszczowe. Najważniejsze przedsięwzięcia z zakresu ochrony środowiska wykonane w bazach magazynowych, stacjach paliw oraz zakładach odrębnych (w RJO) w 2006 roku to: modernizacja Baz Magazynowych w: Sokółce i Gutkowie zakończenie hermetyzacji Baz Magazynowych w: Gdańsku, Lublinie, Szczecinie, Nowej Soli i Wrocławiu, budowa na nowych terenach 48 stacji paliw w pełni wyposażonych w urządzenia ekologiczne i zabezpieczenia przed przenikaniem zanieczyszczeń do środowiska kompleksowe modernizacje 76 stacji paliw badanie szczelności zbiorników na stacjach paliw i ich laminowanie remonty urządzeń oczyszczających ścieki, rekultywacje środowiska gruntowo - wodnego w stacjach paliw i bazach magazynowych, wykonanie ocen stanu środowiska gruntowo - wodnego w bazach i stacjach paliw, wykonanie analiz ścieków i wód z piezometrów, wykonanie czyszczenia separatorów i zbiorników, konserwacje instalacji hermetyzacji w stacjach paliw. Wykres - Nakłady ogółem na zadania środowiskowe w obiektach RJO w latach 2005-2006.

100 80 75,5 69,0 81,5 66,4 [mln. zł] 60 40 20 0 2005 2006 nakłady na przedsięwzięcia z zakresu ochrony środowiska ogółem nakłady na inwestycje ochrony środowiska Rozdział IV Responsible Care - Odpowiedzialność i Troska Od roku 1997 jesteśmy uczestnikami międzynarodowego prośrowiskowego programu Odpowiedzialność i Troska, który zainicjowało Kanadyjskie Stowarzyszenie Przemysłu Chemicznego pod nazwą Responsible Care. Program współtworzą i realizują przedsiębiorstwa przemysłu chemicznego z całego świata, które razem wytwarzają ponad 85% globalnej produkcji chemicznej. Na starym kontynencie w Responsible Care uczestniczą praktycznie wszystkie liczące się firmy chemiczne i korporacje. W Polsce bezpośredni nadzór nad realizacją Programu Responsible Care sprawuje Polska Izba Przemysłu Chemicznego, a z jej ramienia nadzór merytoryczny nad podejmowanymi działaniami utrzymuje Kapituła Programu. ORLEN w ciągu ostatnich dziewięciu lat aktywnej działalności w Programie Odpowiedzialność i Troska, zgodnie z jego ideą, dąży do ciągłej poprawy swojej działalności w ramach tzw. triady: zdrowia, bezpieczeństwa i ochrony środowiska (HSE: Health, Safety, Environment). W ramach wypełnienia przyjętych zobowiązań w 2006 roku zobowiązaliśmy się do wykonania 25 zadań w obszarach triady HSE: ochrona środowiska (13 zadań: 9 zrealizowano; 4 w realizacji), poprawa bezpieczeństwa procesowego i bezpieczeństwa pracy (6 zadań: 3 zrealizowano; 3 w realizacji), w zakresie ochrony zdrowia i profilaktyki zdrowotnej (5 zadań - wszystkie zrealizowano), w trakcie realizacji jest również zadanie z kategorii inne, dotyczące edukacji ekologicznej, które realizowane jest przez kolejne lata trwania Programu.

Program Responsible Care realizowany jest również przez spółki Grupy ORLEN: ANWIL S.A. Inowrocławskie Kopalnie Soli SOLINO S.A. Basell Orlen Polyolefins Sp. z o. o. ORLEN Asfalt Sp. z o. o. ORLEN Eko Sp. z o. o. Rozdział V Ochrona powietrza W 2006 roku nie przekroczyliśmy żadnych dopuszczalnych norm emisji do atmosfery. Emisję charakterystycznych substancji do powietrza dla kompleksu rafineryjnopetrochemicznego ORLENU w Płocku prezentujemy poniżej: Emisja głównych zanieczyszczeń w zakładzie produkcyjnym w Płocku na przełomie lat 1997 2006 60 50 51,8 [tys. Mg] 40 30 20 38,4 40,4 29,4 37,8 28,7 26,2 21,0 32,4 22,6 31,7 24,5 33,0 35,2 27,0 34,2 25,5 40,9 30,6 10 0 16,4 3,0 2,5 2,6 2,3 3,3 1,6 1,2 1,1 1,1 1,2 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 emisja łączna (bez dwutlenku wegla) dwutlenek siarki suma weglowodowrów Odnotowano spadek emisji CO dzięki udoskonaleniu procesów sterowania oraz zarejestrowano wzrost emisji do powietrza substancji będących produktami spalania paliw (SO 2, NO, CO 2, suma węglowodorów), który wynikał z: Wzrostu o ponad 1 mln ton ilości przerobionej w 2006 roku ropy naftowej (w porównaniu do 2005 roku) Rozbudowy o 5 pieców i pracy w pełnym wymiarze czasu zintensyfikowanej instalacji Olefin II, wzrostu ilości wyprodukowanej pary i energii w Zakładzie Elektrociepłowni na potrzeby nowych instalacji, wzrostu emisji pyłów ze spalania paliw spowodowany zwiększeniem produkcji pary w Zakładzie Elektrociepłowni,

PKN ORLEN S.A. uczestniczy w systemie handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Systemem tym objęta jest część źródeł emisji dwutlenku węgla zdefiniowana w uzyskanym pozwoleniu. Liczba uprawnień do emisji CO 2 zweryfikowana w 2005 i 2006 roku* Instalacja Średnioroczny przydział uprawnień Zweryfikowana ilość uprawnień za rok 2005 Elektrociepłownia 3 169 500 2 998 337 Rafineria 2 547 700 2 452 541 *1 uprawnienie odpowiada emisji 1 Mg CO 2 Informacje na temat handlu emisjami CO2 w Grupie Kapitałowej ORLEN zamieszczone są w rozdziale XVII raportu. Wpływ działalności baz magazynowych i stacji paliw PKN ORLEN S.A. na poszczególne komponenty środowiska Działalność magazynowa i dystrybucyjna ORLENU wpływa na środowisko naturalne (powietrze oraz środowisko gruntowo-wodne), ale dzięki naszym konsekwentnym działaniom negatywne oddziaływanie maleje z każdym rokiem. Obecnie trwa proces technicznego dostosowywania zarówno stacji paliw jak i baz magazynowych do wymogów technicznych zapewniających ochronę środowiska, a także trwa rekultywacja środowiska gruntowo-wodnego. Nowe czy zmodernizowane stacje paliw w pełni spełniają wymagania techniczne w zakresie ochrony środowiska i zapewniają jego ochronę. Niektóre z obiektów (tj. stacje paliw, bazy magazynowe lub zakłady odrębne) są likwidowane lub sprzedawane, a środowisko gruntowo wodne w przypadku zanieczyszczenia jest rekultywowane. W bazach magazynowych i stacjach paliw prowadzi się szereg działań mających na celu ochronę powietrza atmosferycznego, to jest: Zmniejszenie emisji do powietrza substancji powstałych w procesach dystrybucji i magazynowania benzyn silnikowych poprzez hermetyzację stacji paliw, hermetyzację baz magazynowych i budowę instalacji do odzysku par benzyn, Zmniejszenie emisji do powietrza substancji powstałych ze spalania paliw w kotłowniach poprzez m.in. zmianę czynnika grzewczego na olej opałowy niskosiarkowy lub gaz oraz instalowanie energooszczędnych pieców grzewczych, Zmniejszenie emisji do powietrza substancji powstałych podczas spalania paliw w silnikach pojazdów samochodowych poprzez wprowadzanie do sprzedaży paliw przyjaznych dla środowiska. W 2006 roku Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska przeprowadziły łącznie 121 kontroli obiektów w Regionalnych Jednostkach Organizacyjnych ORLENU (103

stacje paliw, 13 baz magazynowych i 5 zakładów Majątku Odrębnego). W stosunku do żadnego z kontrolowanych obiektów WIOŚ nie wydał decyzji o wstrzymaniu działalności. Rozdział VI Pobór wód i zrzut ścieków W roku 2006 nastąpił wzrost o ok. 25% poboru wody z Wisły. Większe zapotrzebowanie na wodę wynikało zarówno ze zwiększenia mocy przerobowych instalacji ORLENU po przebudowie i modernizacjach (np. pierwszy pełny rok pracy instalacji Olefin II po revampingu), jak i budowy nowych instalacji spółek znajdujących się na terenie kompleksu rafineryjno-petrochemicznego ORLENU w Płocku (np. pierwszy pełny rok pracy nowych instalacji Basell Orlen Polyolefins tj. PE III i PP III). Na wielkość poboru wody z Wisły miało również wpływ wyjątkowo upalne lato co bezpośrednio przełożyło się na znaczny wzrost zapotrzebowania na wodę uzupełniającą dla obiegów chłodniczych. Ilość pobranej wody oraz ilość odprowadzonych ścieków z Wisły na tle przerobionej ropy naftowej na przełomie lat 2005-2006 25 000 14 000 20 000 13 600 [tyś. m3] 15 000 10 000 13 200 12 800 [tyś. Mg] 5 000 12 400 0 2005 2006 Ilość wody pobranej z Wisły Iość ścieków odprowadzonych do Wisły Przerób ropy 12 000 Ładunki zanieczyszczeń w oczyszczonych ściekach odprowadzanych do Wisły

1 000 800 713 953 [Mg] 600 400 200 58 94 0 2005 2006 ChZT Zawiesina Regularne i kompleksowe kontrole przeprowadzone w 2006 roku przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska zarówno na Wydziale Ściekowym jak i Wydziale Produkcji Wody oraz kontrole ścieków odprowadzanych do Wisły wykazały przestrzeganie przez nas wyznaczonych prawem norm w zakresie gospodarki wodno-ciekowej w ORLENIE. Rozdział VII Gospodarka odpadami Szeroki zakres inwestycyjny i modernizacje istniejących instalacji produkcyjnych na terenie kompleksu rafineryjno-petrochemicznego ORLENU w Płocku przyczyniły się do wzrostu w 2006 roku ilości wytworzonych przez nas odpadów. Wytworzenie o 1,3 tys. Mg odpadów więcej niż w 2005 roku to przede wszystkim większa ilość złomu stalowego i żeliwnego pochodzącego z rozbiórek instalacji. Na podkreślenie zasługuje fakt, że każdego roku w ORLENIE odzyskujemy coraz więcej odpadów. Prowadzimy odzysk siarczanu żelazawego, który wykorzystujemy do sporządzania roztworu do uzdatniania wody. W 2006 roku odzyskaliśmy 0,2 tys. Mg tego odpadu. Prowadzimy również zbiórkę odpadów w magazynach, zgodnie z posiadanym pozwoleniem. Ogółem w 2006 roku zebraliśmy ok. 0,6 tys. Mg odpadów, które pochodziły głównie od spółek funkcjonujących na terenie kompleksu rafineryjnopetrochemicznego ORLENU w Płocku. Ilość wytworzonych odpadów w latach 2005 2006

[ tys. Mg ] 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 12,0 11,1 6,7 5,3 13,3 11,8 2005 2006 8,0 wytworzone ogółem odzyskane inne niż niebezpieczne z wyłączeniem odpadów komunalnych niebezpieczne 5,3 Rozdział VIII Recycling gospodarka opakowaniowa ORLEN wprowadził na polski rynek w 2006 roku pięć rodzajów opakowań: - z tworzyw sztucznych, - z papieru i tektury, - z materiałów naturalnych, - ze stali (w tym z blachy stalowej), - oraz palety drewniane. Wato odnotować fakt, że ilość opakowań wprowadzonych przez nas na rynek zmalała w bardzo istotny sposób: o 73% w przypadku opakowań z papieru i tektury, o 83% w odniesieniu do opakowań z materiałów naturalnych, oraz o 8% masa opakowań z tworzyw sztucznych i 7% w przypadku palet drewnianych. Wzrosła jedynie (i to zaledwie o 5%) masa opakowań ze stali (w tym z blachy stalowej). Porównanie masy opakowań wprowadzonych na terytorium kraju w latach 2005 i 2006

140 000 120 000 100 000 123 241 85 363 109 596 113 579 89 470 102 405 [kg] 80 000 60 000 40 000 20 000 2 807 15 045 755 2 097 0 2005 2006 opakowania z papieru i tektury opakowania z tworzyw sztucznych opakowania ze stali w tym z blachy stalowej opakowania z materiałów naturalnych (z wyłączeniem palet drewnianych) palety drewniane Zgodnie z nowymi zapisami prawnymi (obowiązującymi od stycznia 2006 roku) na przedsiębiorców wprowadzających opakowania na terytorium kraju nałożony został obowiązek osiągnięcia 43% poziomu odzysku wszystkich rodzajów opakowań (w tym również palet drewnianych). ORLEN wywiązał się ze wszystkich obowiązków ustawowych i osiągnął zarówno ogólny poziom odzysku jak i szczegółowe wymagane poziomy recyklingu dla poszczególnych grup opakowań. I tak w 2006 roku recyclingowi poddaliśmy: - 18% opakowań z tworzyw sztucznych - 42% opakowań z papieru i tektury - 11% opakowań z materiałów naturalnych - 14% opakowań z stali (w tym z blachy stalowej) - 43% dla wszystkich rodzajów opakowań (w tym również palet drewnianych) Porównanie masy opakowań poddanych recyklingowi w latach 2005 i 2006.

25 000 22 183 24 987 20 000 16 105 [kg] 15 000 10 000 11 950 5 000 1 179 1 654 340 273 0 2005 2006 opakowania z papieru i tektury opakowania z tworzyw sztucznych opakowania ze stali w tym z blachy stalowej opakowania z materiałów naturalnych (z wyłączeniem palet drewnianych) Rozdział IX Hałas Kompleks rafineryjno-petrochemiczny w Płocku jest źródłem hałasu emitowanego do środowiska. Z prowadzonych pomiarów poziomu dźwięku wokół naszej firmy wynika, że okresowo występują podwyższone poziomy hałasu. W 2006 roku zainstalowaliśmy trzy stacje do ciągłego monitoringu hałasu w pobliżu kompleksu rafineryjno-petrochemicznego ORLENU. Pomiary wykonywane są na wysokości 4,0 m, a rejestrowane parametry zbierane w odstępach minutowych. Z analizy prowadzonych przez nas pomiarów wynika, iż na wielkość hałasu w porze dnia wpływa głównie hałas drogowy (wyraźne wzrosty w czasie szczytów komunikacyjnych), a w przypadku pory nocnej praca części produkcyjnej naszej firmy oraz instalacji znajdujących się na terenie ORLENU, a należących do spółek Grupy ORLEN i innych przedsiębiorstw. Aby zminimalizować uciążliwość jaką jest hałas, w 2006 roku zakończyliśmy realizację między innymi takich zadań jak: na terenie Krakingu Katalitycznego II wymieniono 3 sztuki zaworów regulacyjnych pary oraz wymieniono częściowo izolację rurociągów pary, na terenie Instalacji Clausa i Hydrosulfreenów zabudowano 2 sztuki dmuchaw wraz z wyposażeniem zasilającym i sterującym, na terenie instalacji Ekstrakcji Aromatów w trakcie postoju sekcji wymieniono silniki i wentylatory chłodnic powietrznych, na terenie instalacji Olefin II zamontowano tłumiki hałasu z drenaży do kolektora pary do turbin, na terenie instalacji Reformingu V zabudowano układy płynnej regulacji na wentylatorach chłodnic powietrznych.

Rozdział X Środowisko wodno-gruntowe Zgodnie z obowiązkiem wynikającym z uzyskanego dla naszego kompleksu rafineryjno-petrochemicznego w Płocku pozwolenia zintegrowanego, w 2006 roku kontynuowaliśmy w ORLENIE prace rekultywacyjne polegające na sczerpywaniu produktów ropopochodnych i prowadzeniu monitoringu. Na wyróżnienie zasługuje fakt, że w wyniku intensyfikacji sczerpywania w 2006 roku sczerpano 406 504 dm 3 produktów naftowych tj. o 28 524 dm 3 więcej niż w roku ubiegłym. Na uzyskanie tak dobrych wyników bardzo duży wpływ miały sprzyjające warunki środowiskowe tj. niski poziom zwierciadła wód podziemnych, co przyspieszyło proces uwalniania zdeponowanych w górotworze węglowodorów. Prowadzone systematyczne obserwacje i pomiary (w tym monitoring wód podziemnych) pozwala uznać, że istniejące na terenie kompleksu rafineryjnopetrochemicznego ORLENU plamy produktów naftowych zalegające na zwierciadle wód gruntowych nie rozprzestrzeniają się oraz nie stwarzają zagrożenia dla zdrowia ludzi. Rozdział XI Opłaty za korzystanie ze środowiska w PKN ORLEN S.A. W wyniku większego przerobu ropy naftowej oraz uruchomienia nowych instalacji na terenie zakładu produkcyjnego w Płocku oraz u innych operatorów odbierających energię z Zakładowej Elektrociepłowni wzrosły opłaty za korzystanie ze środowiska w kompleksie rafineryjno petrochemicznym w Płocku w roku 2006. Największy udział tj. ok. 97 % w opłatach za środowisko w 2006 roku stanowiły właśnie opłaty za emisję gazów i pyłów do powietrza atmosferycznego. Opłaty za korzystanie ze środowiska w zakładzie w Płocku w latach 2005 2006

25 21,27 20 17,41 19,15 15,85 15 [mln zł] 10 5 0,80 1,04 0,76 1,07 0 Ogółem Emisja Pobór wód Ścieki 2005 2006 Na podkreślenie zasługuje fakt, że w 2006 roku nastąpił znaczny spadek opłat za korzystanie ze środowiska w zakresie emisji w Regionalnych Jednostkach Organizacyjnych naszej firmy. Był on wynikiem m.in. takich działań jak: zakończenie hermetyzacji 7 baz magazynowych (w Gutkowie, w Sokółce, w Gdańsku, w Lublinie, w Szczecinie, w Nowej Soli, we Wrocławiu) zhermetyzowanie 159 kolejnych stacji paliw, zmniejszenie ilości obiektów (w wyniku sprzedaży lub likwidacji niektórych obiektów). Opłaty za korzystanie ze środowiska łącznie w Regionalnych Jednostkach Organizacyjnych Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A. w latach 2005 2006.

6 5 5,1 5,0 4 3,6 3,5 [mln zł] 3 2 1 0,006 0,007 0,1 0,1 0 Ogółem opłaty za środowisko opłaty za emisję opłaty za pobór wód opłaty za odprowadzanie ścieków 2005 r. 2006 r.. Rozdział XII restytucja sokoła wędrownego Już piąty rok współpracujemy ze Stowarzyszeniem na Rzecz Dzikich Zwierząt SOKÓŁ w ramach którego odbudowywana jest krajowa populacja sokoła wędrownego na drodze osiedlania ptaków w środowisku stwarzającym dogodne warunki ich egzystencji. Bytowanie sokołów wędrownych w obrębie naszego kompleksu rafineryjnopetrochemicznego w Płocku podlega całorocznej obserwacji polegającej m.in. na przeglądzie budek lęgowych, sporządzeniu dokumentacji filmowej i fotograficznej oraz obrączkowaniu piskląt. W roku 2006 urodziły się u nas w budce lęgowej zainstalowanej na kominie Zakładowej Elektrociepłowni kolejne trzy pisklęta sokoła wędrownego (2 samiczki i samiec), które zostały zaobrączkowane obrączkami ornitologicznymi (DA 13192 i DA 13193) i obserwacyjnymi (3M, 3N). Dumni jesteśmy z faktu, że od 1999 roku (czasu umieszczenia budek lęgowych na terenie ORLENU w Płocku) to właśnie u nas na świat przyszło już 14 piskląt sokoła wędrownego. Ptaki w wieku około trzy i pół tygodnia.

Rozdział XIII Czyste paliwa - proekologiczne efekty w zakresie produkcji paliw Stałe inwestowanie i modernizacja kompleksu rafineryjno-petrochemicznego, postęp technologiczny, czy budowa i uruchomienie nowoczesnych instalacji produkcyjnych oraz inne ekologiczne działania ORLENU powodują, że paliwa z Płocka spełniają najwyższe unijne standardy jakości i są przyjazne dla środowiska. Wszystkie nasze benzyny zawierają najwyższej jakości pakiet dodatków uszlachetniających dodatek detergentowy gwarantujący spełnienie najwyższych kryteriów czystości zaworów silnika określonych w Światowej Karcie Paliw. Natomiast wszystkie nasze oleje napędowe dzięki specjalnym dodatkom chronione są przed skażeniem mikrobiologicznym. Benzyny Benzyny silnikowe jakie produkowaliśmy w ORLENIE w 2006 roku to: * Eurosuper 95 * Super Plus 98 * VERVA 98 Benzyna Eurosuper 95 jest mieszaniną węglowodorów otrzymywanych z procesów przeróbki ropy naftowej. Jest to podstawowy gatunek benzyny oferowanej na rynku krajowym. Obecność najszlachetniejszych komponentów takich jak eter, alkilat oraz izomeryzat gwarantuje wymaganą liczbę oktanową przy obniżonej zawartości węglowodorów aromatycznych, benzenu i siarki. Benzyna Super Plus 98 jest wysublimowaną mieszaniną węglowodorów otrzymywanych z procesów przeróbki ropy naftowej. Specyfika zastosowanych komponentów zapewnia wymaganą liczbę oktanową przy obniżonej zawartości węglowodorów aromatycznych, benzenu i siarki, której poziom często nie przekraczał nawet 10 ppm.

VERVA 98 jest benzyną bezsiarkową, zapewniającą wysoką skuteczność i trwałość katalizatora. Obniżenie zawartości siarki poniżej 10 mg/kg gwarantuje zapewnienie znacznie mniej korozyjnego środowiska w układzie zasilania silnika, spalania benzyny i układzie wylotowym spalin. Przedłuża żywotność katalizatora spalin. Zapewnia redukcję węglowodorów CH i CO w spalinach. Proces spalania benzyny VERVA 98 w silniku dodatkowo poprawiany jest poprzez zastosowanie specjalnie dobranego i optymalnie dozowanego pakietu dodatków o działaniu myjącym (detergentowym), zapewniającym utrzymanie w czystości układu dolotowego, a nawet gwarantującym wyeliminowanie osadów powstałych podczas stosowania paliwa nieznanego pochodzenia i nie zawierającego detergentów. Posiada właściwości przeciwkorozyjne i przeciwutleniające chroniące paliwo przed degradacją podczas przechowywania. Produkcja najszlachetniejszych komponentów ekologicznych benzyn w latach 2004 2006 [Mg] Rodzaj Rok komponentu 2004 2005 2006 MTBE 38 171 2 258 0 ETBE 47 685 89 767 101 496 Alkilat 94 595 112 525 126 515 Izomeryzat 452 559 492 528 362 940 Oleje napędowe Od początku 2005 roku rozpoczęliśmy wytwarzanie oleju napędowego o jakości, która będzie wymagana przepisami prawa unijnego dopiero za 4 lata. W 2006 roku w ORLENIE produkowaliśmy następujące gatunki olejów napędowych: olej napędowy miejski Super Ekodiesel Ultra Wszystkie produkowane przez nas oleje napędowe zawierają poniżej 0,001% siarki. Olej napędowy miejski Super jest paliwem produkowanym tylko w nielicznych krajach europejskich pod nazwą City Diesel. Paliwo zostało wprowadzone na rynek krajowy już w 1994 roku i do tej pory ORLEN jest jego jedynym producentem w Polsce. Produkt spełnia wymogi jakościowe: zawartość siarki jest obniżona do 10 ppm, zawartość węglowodorów aromatycznych wielopierścieniowych do 5% (m/m). W produkcie zastosowano pakiet dodatków uszlachetniających, który poprawia właściwości użytkowe paliwa, zapewniając mu odpowiednie właściwości myjące, przeciwkorozyjne, przeciwutleniające oraz dobre właściwości smarne. Podobnie jak inne oleje napędowe, również paliwo chronione jest przed skażeniem mikrobiologicznym.

Olej Napędowy Miejski Super stosowany jest w transporcie naziemnym, zwłaszcza w komunikacji miejskiej, w aglomeracjach, dużych miastach i strefach ekologicznie chronionych. Ekodiesel Ultra to najwyższej jakości paliwo spełniające najostrzejsze wymagania jakościowe i ekologiczne stawiane paliwom do silników wysokoprężnych w krajach Unii Europejskiej. Najważniejsze atuty paliwa w porównaniu do oleju napędowego produkowanego dotychczas, to śladowa zawartość siarki (poniżej 10 ppm dla gat. Ultra), obniżona zawartość węglowodorów aromatycznych, podwyższona z 49 do 51 wartość liczby cetanowej, lepsze właściwości eksploatacyjne w okresie zimowym i wysoki stopień czystości mikrobiologicznej. Asortyment i jakość olejów napędowych L p. 1. 2. 3. Asortyment Zawartość siarki % wag 2004 2005 2006 Ekodiesel Plus 0,002 0,0007 50 Ekodiesel 0,000 Ultra *) 0,0007 6 ONM Standard 25 4. ONM Super *) w tym olej napędowy ON Verva. 0,001 6 0,000 5 0,0004 5 0,0004 5 0,002 6 0,000 75-0,000 36 Oleje opałowe (grzewcze) Lekki olej opałowy Ekoterm Plus to nowoczesne i bezpieczne w eksploatacji źródło energii, które jest produktem najwyższej jakości, spełniającym normy światowe zarówno pod względem parametrów eksploatacyjnych, jak i wymagań ochrony środowiska. Cechuje go niska zawartość siarki (0,20%), mała lepkość, niska temperatura płynięcia (poniżej 20 o C) i wysoka wartość opałowa. Asortyment i jakość olejów opałowych L p. 1. Asortyment Olej opałowy lekki Ekoterm Plus Zawartość siarki % wag 2004 2005 2006 0,1 0,056 0,117 2. Olej opałowy C-3 1,91 1,91 1,79

3. 4. Olej opałowy do pieców technologicznyc h Olej opałowy lekki do magazynowania w kawernach solnych 0,14 0,16 0,166 0,002 - - Na podkreślenie zasługuje fakt, że w ostatnich latach systematycznie odzyskujemy coraz więcej siarki, co jest efektem pogłębiania przerobu ropy w ORLENIE, dalszego uszlachetniania produktów jak również wzrostu przerobu ropy. Ilość odzyskanej siarki z przetworzonej ropy naftowej na tle przerobu ropy [Mg] 125 000 120 000 115 000 110 000 105 000 100 000 14 000 13 500 13 000 12 500 12 000 11 500 [tyś.mg] 95 000 2004 2005 2006 11 000 Ilość odzyskanej siarki z przetworzonej ropy naftowej Przerób ropy Rozdział XIV Zielona Policja Zakładowa Inspekcja Ekologiczna W 2006 roku Zakładowa Inspekcja Ekologiczna odnotowała łącznie 367 zgłoszeń, z których zdecydowaną większość (285) stanowiły zdarzenia planowane, a pozostałe to zdarzenia losowe i interwencje. Zgłoszone zdarzenia to głównie: postoje remontowe instalacji, dmuchania, płukania i parowania rurociągów, zbiorników, aparatów, kolumn, odkoksowania i czyszczenia pieców, odwadniania zbiorników slopowych, regeneracji katalizatorów, ustawiania zaworów bezpieczeństwa, zrzutu kondensatu do kanalizacji. Zdarzenia losowe związane były z awaryjnymi wyłączeniami instalacji, zwiększonymi zrzutami gazów na pochodnie, wygaszeniami pieców, wyciekami powstałymi na skutek wystąpienia nieszczelności na rurociągach, aparatach i armaturze, wyciekami asfaltu na tacę w trakcie napełnienia autocystern.