SPIS TREŚCI Funkcje systemu operacyjnego Zapewnia obsługę dialogu między użytkownikiem a komputerem Nadzoruje wymianę informacji między poszczególnymi urządzeniami systemu komputerowego Organizuje zapis informacji (plików) na dysku Zarządza pamięcią operacyjną Ułatwia tworzenie i uruchamianie innych programów Sygnalizuje błędy System operacyjny mógłby się obyć bez niektórych urządzeń zewnętrznych, mógłby zarządzać też mniejsza pamięcią operacyjną, musi natomiast mieć do swojej dyspozycji procesor, który zajmuje się przetwarzaniem informacji. Od systemu zależy jak sprzęt działa i jak porozumiewa się z użytkownikiem. Kurs ECDL Użytkowanie komputerów 13

Historia: CP/M QDOS (1979, T. Petersen, Seattle Comp. Products) MS DOS 1.0 (1981, Microsoft) System operacyjny DOS Disk Operating System Dyskowy System Operacyjny SPIS TREŚCI! ostatnia samodzielna wersja - MS DOS 6.22 stawiał minimalne wymagania komputerowi (dowolny procesor i 640 KB pamięci operacyjnej) polecenia dla systemu wprowadzane z klawiatury w tzw. wierszu poleceń znak gotowości systemu do pracy (informował, który dysk był dyskiem aktualnym bieżącym) C:\>_ polecenia w trybie tekstowym (nazwy poleceń powstały ze złożenia pojedynczych wyrazów w j. angielskim), akceptacja klawiszem Enter ( Przykłady poleceń w systemie DOS prezentacja) W systemie MS Windows 98 wybierz: Start / Programy / Tryb MS- DOS (lub klawisz funkcyjny F8 w czasie startu systemu, a tam opcja Tylko wiersz poleceń, lub Start / Uruchom / Command line System MS Windows XP: Start / Programy / Akcesoria / Wiersz polecenia Kurs ECDL Użytkowanie komputerów 14

Możliwości arkusza MS Excel

Co to jest i jak działa BAZA DANYCH? Elektroniczne BAZY DANYCH w przeciwieństwie do tradycyjnych umożliwiają m. in.: łatwy dostęp do wybranych danych, porządkowanie dane według różnych kryteriów, szybką zmianę formy prezentacji danych, uzyskiwanie unikatowych zestawów danych, jak również grupowanie danych oraz dokonywanie obliczeń, znacznie skracają czas dołączania, uzupełniania, modyfikowania i usuwania danych. Baza danych, to jeden plik danych. W pliku takim informacje podzielone są według określonego klucza na zestawy danych i przechowywane w obiektach zwanych TABELAMI. Tabela składa się z wierszy (REKORDÓW) i kolumn (PÓL).

Relacyjne bazy danych Pole kluczowe

Przykłady relacji między tabelami Związek dwóch tabel jest możliwy dzięki występującemu w obu tabelach polu id_pracownika, który zawiera unikatowy identyfikator odróżniający poszczególne rekordy

Bazy danych (DB - Data Base) Baza danych - ustrukturalizowany zbiór informacji System Zarządzania Bazami Danych (SZBD, ang. DBMS-Data Base Management System) Powłoka otaczająca bazę danych zawierająca zbiór programów do obsługi i zarządzania bazą danych. Może zawierać narzędzia do tworzenia baz danych w tym specjalne języki programowania. SZBD umożliwia: - tworzenie nowych struktur danych ( np. tabel) w bazie, usuwanie i modyfikacja istniejących struktur danych - dodawanie nowych danych do istniejących struktur bazy, usuwanie danych i ich aktualizacje - wyszukiwanie danych w istniejących strukturach do dalszego wykorzystania - zapewnienie integralności danych, tzn. ich stałej poprawności - ochrona danych, nadzorowanie użytkowników bazy, sterowanie dostępem do bazy Dla zwiększenia efektywności korzystania z baz danych wykorzystuje się architekturę klient serwer" Na serwerze baz danych uruchomiony jest moduł operujący bazami danych tzw. silnik bazy danych, który odpowiada za zapytania (polecenia) stacji klienckich. Komunikacje umożliwia umieszczony w silniku bazy tzw. strukturalny język zapytań SQL ( Structured Query Language). Język SQL Opracowany przez IBM w latach 70-ch XX w., pierwszy raz użyty w bazie Oracle. Możliwości języka SQL: - definiowanie struktury tabeli i jej ograniczeń, klucza głównego i obcego - tworzenie indeksów tabel - modyfikowanie struktury tabeli - wyszukiwanie danych w pojedynczej tabeli lub w wielu tabelach jednocześnie - modyfikowanie danych w tabeli - tworzenie zapytań

Przykładowe Systemy Zarządzania Bazami Danych : IBM DB2, dbase, Oracle, MySQL, Sybase, Foxbase, Ingres, StarOffice Base, MS Access itd Wersje rozwojowe Systemów Zarządzania Bazami Danych stanowią wspomniane powyżej; Hurtownie Danych (Data Warehouse): bazy danych ze standaryzowanych, zagregowanych i usystematyzowanych hierarchicznie i tematycznie i systemy szybkiego uzyskiwania informacji: Technologie Eksploracji Informacji (Data Mining)

Rodzaje i języki programowania Rodzaje programowania - bezpośrednie ( w języku maszyny) - proceduralne (strukturalne), proceduralność oznacza podział programu na procedury (bloki) definiujące funkcje i elementy programu, może być zstępujące ( od ogólnego schematu do poszczególnych podprogramów lub modułowe ( złożone z modułów, które stanowią zamknięte, skończone części niezależne od pozostałych - obiektowe, punktem centralnym nie jest instrukcja, lecz obiekt o określonej charakterystyce jak: - metody ( określaj ą zachowanie obiektu) - atrybuty ( strukturalizacja obiektu) - dziedziczenie (hierarchizacja, obiektu i przechodzenie niektórych cech) - reguły (określaj ą warunkowo zachowanie się obiektu), programowanie obiektowe nie ma charakteru sekwencyjnego jak poprzednie typy, lecz współbieżny, przetwarzanie informacji jest rozproszone między obiektami zbioru. Język programowania Język programowania składa się z alfabetu ( zbioru symboli), oraz reguł składniowych (syntaktycznych) i semantycznych. Rodzaje języków programowania - język wewnętrzny maszyny : wymaga binarnego kodowania części operacyjnych i adresowych rozkazów - język symboliczny: kody operacji zastąpione skrótami literowymi (mnemonikami), a adresy symbolami zmiennych - języki wysokiego poziomu: oparte na ujęciu strukturalnym bądź obiektowym - uniwersalne np. PL/1 - wyspecjalizowane np. FORTRAN, ALGOL, C (do obliczeń numerycznych, SIMULA, GPSS, DYNAMO ( do symulacji), COBOL ( do przetwarzania danych ekonomicznych), LISP, PROLOG ( opis zasobów wiedzy, sztuczna inteligencja), LOGO, BASIC (zastosowania edukacyjne) ADA (przetwarzanie równoległe), SQL (komunikacja z bazą danych, Yisual BASIC, DELPHI, C++ (programowanie obiektowe) -języki narzędziowe: JAVA (interpretowany język zorientowany programowo wykorzystywany dopisania aplikacji internetowych (apletów)), JAVA script (język skryptowy wykorzystujący makropolecenia używany do tworzenia dokumentów HTML)