Wszystkie placówki służby zdrowia zlokalizowane na terenie powiatu żarskiego podlegają kontroli Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Żarach. Nadzór prowadzony jest w zakresie oceny stanu sanitarno technicznego, oceny czystości bieżącej, oceny czystości mikrobiologicznej, jak również kontroli prawidłowości przebiegu procesu dezynfekcji i sterylizacji narzędzi medycznych oraz dezynfekcji urządzeń będących wyposażeniem placówek lecznictwa. Ponadto zakres nadzoru nad obiektami służby zdrowia obejmuje postępowanie z niebezpiecznymi odpadami medycznymi, komunalnymi, gospodarkę wodno- ściekową oraz postępowanie z bielizną szpitalną brudną i czystą. W roku 2006 Państwowa Inspekcja Sanitarna przeprowadziła łącznie 398 kontroli w 192 obiektach służby zdrowia. ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ ZAMKNIĘTEJ Na terenie powiatu żarskiego, zgodnie z wykazem rejestru zakładów opieki zdrowotnej, prowadzonym przez Wojewodę Lubuskiego, znajdują się 2 szpitale, tj. P.C.U. Sp. z o. o. NZOZ Szpital na Wyspie ul. Pszenna oraz NZOZ Video- Med s.c. oddział Chirurgii i Ginekologii opieka krótkoterminowa (48h), Żary ul. Partyzantów 4. Stan sanitarny Zamkniętych Zakładów Opieki Zdrowotnej na terenie powiatu jest zadowalający. P.C.U. Sp. zo.o. N ZOZ SZPITAL NA WYSPIE w Żarach ul. Pszenna 2. W skład szpitala Na Wyspie wchodzą również: Zakład Opiekuńczo-Leczniczy i Pielęgnacyjno- Opiekuńczy, które znajdują się w miejscowości Lubsko ul.poznańska 2. Na bieżąco wykonywane są prace remontowe, podnoszące funkcjonalność oddziałów oraz komfort leczenia. Bardzo ważnym elementem w zapobieganiu szerzenia się zakażeń wewnątrz- szpitalnych jest właściwa dbałość o higienę i czystość rąk personelu. Z uwagi na ten fakt sale pacjentów doposażono w zestawy do higieny rąk, a gabinety zabiegowe przy punktach wodnych doposażono w armatury czerpalne uruchamiane bez kontaktu z dłonią. Na Oddziale Noworodkowym przeprowadzono remont kuchenki oddziałowej. Mieszanki mleczne przygotowywane są w kuchence oddziałowej oddziału dziecięcego poza godzinami wydawania posiłków dla pozostałych dzieci. Produkty stosowane w żywieniu niemowląt i małych dzieci to mieszanki mleczne NAN1, NAN 2R. Odnowiono punkt szczepień noworodków, odmalowano ściany i zakupiono nową lodówkę do przechowywania preparatów szczepionkowych. Przeniesiony został magazyn bielizny czystej z piwnicy budynku ginekologii i położnictwa na oddział noworodkowy do pomieszczeń obecnie przystosowanych do tego celu, wyposażonych w odpowiednie, zamykane szafy. Powierzchnie ścian wykonano z materiałów umożliwiających utrzymanie ich w odpowiedniej czystości. W roku 2006 wystąpiło jedno zakażenie zakładowe. Podjęto działania w zakresie zapobiegania szerzenia się zakażenia. Zarządzono izolację pacjentki, pełną dezynfekcję oddziału, wprowadzono reżim sanitarny oraz pobrano wymazy sanitarne, które pozwoliły ocenić czystość mikrobiologiczną oddziału. Wyniki przeprowadzonych badań wykazały, że czystość oddziału jest zachowana. Podczas kontroli pracy zespołu oraz komitetu do spraw zakażeń szpitalnych zwrócono uwagę na fakt, iż w krajach wysoko rozwiniętych według danych epidemiologicznych wskaźnik występowania zakażeń związanych z opieką zdrowotną kształtuje się średnio na poziomie 5 %. Stąd też nasuwa się wniosek, że tak niski wskaźnik występowania zakażeń wewnątrzzakładowych w żarskim szpitalu nie jest możliwy. Ważne jest również utrzymanie właściwej czystości mikrobiologicznej w pomieszczeniach. W tym celu prowadzona jest stała dezynfekcja oddziałów właściwymi środkami chemicznymi. Dodatkowo w gabinetach zabiegowych zainstalowano na stałe lampy bakteriobójcze służące do dezynfekcji pomieszczeń, które powodują zmniejszenie ryzyka wystąpienia zakażenia. Prace porządkowe szpitala Na Wyspie prowadzi personel szpitala (salowe). Palcówka nie korzysta z usług zewnętrznych firm sprzątających. Na wszystkich oddziałach wydzielony jest sprzęt do sprzątania poszczególnych stref czystości, prawidłowo oznakowany. Wydzielone są składziki porządkowe do przechowywania środków czyszcząco myjących
i dezynfekcyjnych. Szpital posiada opracowane i wdrożone procedury postępowania z bielizną szpitalną oraz odpadami. Stan czystości bieżącej na oddziałach nie budził zastrzeżeń. Teren otaczający szpital utrzymany czysto. Zaopatrzenie w wodę Szpital Na Wyspie w Żarach zaopatrywany jest w wodę pochodzącą z wodociągu publicznego miejskiego nr 1 ul.piastowska. Natomiast będący w strukturach szpitala zakład opiekuńczo leczniczy i zakład pielęgnacyjno opiekuńczy zaopatrywany jest w wodę pochodzącą z wodociągu publicznego miejskiego w Lubsku. Rezerwowym źródłem zaopatrzenia w wodę szpitala Na Wyspie, jest wodociąg lokalny w 105 Szpitalu Wojskowym z Przychodnią SP ZOZ w Żarach ul.domańskiego. Jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizyko chemicznym nie budziła zastrzeżeń. Gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów ze szczególnym uwzględnieniem odpadów medycznych Istniejące szpitale na terenie powiatu żarskiego, posiadają uregulowana gospodarkę odpadami, w tym zezwolenie na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych. Segregacja odpadów medycznych następuje w miejscu ich powstawania. Ostre odpady medyczne zbierane są w jednorazowe, nieprzekłuwalne, oznakowane pojemniki. W każdym budynku w części piwnicznej wydzielone są pomieszczenia do przechowywania odpadów medycznych niebezpiecznych, a następnie codziennie transportem wewnętrznym, przewożone są do wydzielonego magazynu odpadów. Magazyn posiada barierę higieniczną i jest wyposażony w agregat chłodniczy. Odpady niebezpieczne odbierane są raz w tygodniu. Szpital posiada stosowne umowy na wywóz odpadów z firmą GO TECH Sp. Z o.o. Bytom ul.siemianowicka. Wszystkie oddziały szpitalne wyposażone są w dostateczną ilość pojemników na odpady stałe. Teren szpitala doposażony jest w dostateczną ilość kontenerów na odpady komunalne. Wywozem zajmuje się Przedsiębiorstwo Komunalne PEKOM S.A.w Żarach ul.bohaterów Getta. Nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Postępowanie z bielizną szpitalną Postępowanie z bielizną szpitalną odbywa się zgodnie z opracowanymi procedurami. Do czasu odbioru z poszczególnych oddziałów, bielizna gromadzona jest w wydzielonych pomieszczeniach. Usługi pralnicze oraz transport dla szpitala w Żarach, świadczy firma pralnicza MAX przy Akademii Medycznej we Wrocławiu. Zapas bielizny czystej jest wystarczający. Nie wnoszono uwag co do jakości i czystości pranej bielizny szpitalnej. Kuchenki oddziałowe Żywieniem pacjentów Szpitala na Wyspie w Żarach przy ul.pszennej, Zakładu Pielęgnacyjno Opiekuńczego oraz Opiekuńczo Leczniczego w Lubsku przy ul. Poznańskiej zajmuje sie firma cateringowa Impel Catering Sp. zo.o. z Zielonej Góry. Posiłki dostarczane są transportem samochodowym w naczyniach transportowych (termosy z tworzyw sztucznych do napojów i zup, naczynia bemarowe ze stali nierdzewnej do sosów, ziemniaków, surówek itp.). Posiłki dostarczane są trzy razy dziennie.
W roku 2006 przeprowadzono 9 kontroli w kuchenkach oddziałowych Szpitala na Wyspie, 3 kontrole w Zakładzie Pielęgnacyjno Opiekuńczym i Opiekuńczo Leczniczym w Lubsku oraz 3 kontrole środka transportu, którym dostarczane są posiłki. Za niewłaściwe warunki przewozu potraw wymagających utrzymania łańcucha chłodniczego oraz brak książeczki do celów sanitarno epidemiologicznych nałożono 2 mandaty na łączną kwotę 300 zł. Kolejna kontrola środka transportu wykazała znaczną poprawę w zakresie higieny transportu posiłków. W celu właściwego zagospodarowania odpadów gastronomicznych nałożono na Powiatowe Centrum Usługowe Sp.zo.o. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital na Wyspie decyzję. Stan sanitarnohigieniczny kuchenek oddziałowych kształtował się na dobrym poziomie. Obecnie wszystkie kuchenki oddziałowe wyposażone są w umywalkę do mycia rąk oraz środki do ich higienicznego mycia i suszenia, dwukomorowy zlewozmywak wyposażony w młynek koloidalny, szafki do przechowywania czystych naczyń obustronnie zamykane. W kuchenkach oddziałowych wdrożone zostały zasady dobrej praktyki higienicznej i dobrej praktyki produkcyjnej. Prosektorium Z uwagi na nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno technicznego, PPIS w Żarach wszczął postępowanie administracyjne, wydając decyzję, która zobowiązywała dzierżawcę obiektu do zapewnienia w budynku prosektorium toalety dla personelu i petentów. Ponadto, nakazał zapewnić ciepłą, bieżącą wodę w kabinie do higieny osobistej. N ZOZ VIDEO MED Żary ul. Partyzantów 4 Stan sanitarny szpitala wielospecjalistycznego jakim jest VIDEO MED w Żarach nie budził większych zastrzeżeń. Zakład opracował program dostosowania placówki do wymagań zawartych w rozporządzeniu. Zachowane są wszystkie procedury związane z utrzymaniem czystości pomieszczeń zakładu jak i terenu wokół niego. Zalecono powołanie Komitetu oraz Zespołu do spraw Zakażeń Zakładowych zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 roku o chorobach zakaźnych i zakażeniach /Dz.U.Nr126, poz.1384/. ZAKŁADY OPIEKI ZDROWOTNEJ OTWARTEJ Na terenie działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Żarach znajduje się 45 Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej oraz 6 Laboratoriów medycznych. Stan sanitarny Otwartych Zakładów Opieki Zdrowotnej w większości skontrolowanych obiektów uznano za zadowalający. Stan sanitarno techniczny i funkcjonalność Najczęściej powtarzającymi się nieprawidłowościami jest brak przystosowania obiektów dla osób niepełnosprawnych ruchowo, brak podjazdów przy wejściach głównych oraz brak dźwigów na wyższe kondygnacje. Przyczyną powyższych nieprawidłowości jest fakt, że obiekty te istniały już przed wejściem w życie obowiązujących przepisów, a nie wszystkie obiekty nadają się do przebudowy i modernizacji. W 2006 roku PPIS w Żarach zaopiniował 13 programów dostosowawczych zakładów opieki zdrowotnej, które w części nie spełniają obowiązujących przepisów. Inne zalecenia dotyczyły doposażenia kilku placówek w dozowniki na środki antyseptyczne do higienicznego mycia rąk.
Stan sanitarno porządkowy Czystości bieżąca omawianych obiektów nie budziła zastrzeżeń. Nie stosowano sankcji karnych w drodze mandatu. Wszystkie obiekty posiadają wydzielone pomieszczenia lub miejsca do przechowywania sprzętu porządkowego, środków czystości i środków dezynfekcyjnych. Zaopatrzenie w wodę Wszystkie obiekty zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych miejskich i wiejskich. Jakość wody nie budziła zastrzeżeń pod względem bakteriologicznym i fizyko chemicznym. Jedynym wyjątkiem jest woda pochodząca z wodociągu wiejskiego w miejscowości Tuplice, zaopatrująca NZOZ TEMPERIES w której stwierdzono przekroczenia parametrów manganu i żelaza. Na poprawę jakości wody PPIS w Żarach wydał decyzję administracyjną. Postępowanie z bielizną W większości obiektów stosowana jest bielizna jednorazowego użytku (prześcieradła, serwety). W przypadku stosowania bielizny wielorazowego użytku, która prana jest w pralniach chemicznych, właściciele obiektów posiadają stosowne umowy. Bielizna brudna do czasu transportu, przechowywana jest w oznaczonych pojemnikach. Gospodarka odpadami medycznymi, komunalnymi i płynnymi W zakładach opieki zdrowotnej otwartej, postępowanie z odpadami medycznymi odbywa się podobnie jak w szpitalach. Przestrzegana jest segregacja odpadów w miejscu ich powstawania. Odpady medyczne gromadzone są w odpowiednich, oznakowanych pojemnikach. Zabezpieczone, przechowywane są w wyznaczonych miejscach obiektu, chronione przed dostępem osób postronnych w temperaturze 10 C. Właściciele obiektów, aby zapewnić odpowiednia temperaturę, odpady medyczne przechowują w urządzeniach chłodniczych wyłącznie do tego celu przeznaczonych. Wszystkie obiekty posiadają umowy na odbiór i transport odpadów medycznych. W jednym przypadku wydano zalecenie, dotyczące zapewnienia odpowiedniej temperatury przechowywania odpadów medycznych, które zostało wykonane. Odpady komunalne gromadzone są w pojemnikach i kontenerach, posiadają umowy na wywóz nieczystości stałych z zakładami komunalnymi. Gospodarka nieczystościami płynnymi w omawianej grupie obiektów na terenie powiatu nie budziła zastrzeżeń. Większość obiektów podłączona jest do kanalizacji sanitarnej, nieliczne, usytuowane na terenach wiejskich do zbiorników sanitarnych bezodpływowych, które opróżniane są na bieżąco przez firmy asenizacyjne. W 2006 roku uruchomiono jedną oczyszczalnię biologiczną na potrzeby NZOZ w Olbrachtowie. PROFILAKTYKA ZDROWOTNA Zakłady Opieki Zdrowotnej są instytucjami, które powinny pełnić rolę partnerów Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Żarach po to, by wspólnie dotrzeć do świadomości społeczności lokalnej powiatu żarskiego i uzmysłowić wagę danego problemu zdrowotnego. Współpracowaliśmy z zakładami opieki zdrowotnej w zakresie następujących programów: - Profilaktyka Wad Cewy Nerwowej; - Profilaktyka nowotworów Różowa Wstążeczka - Profilaktyka HIV/AIDS
- Profilaktyka WZW typu A, A+B i C - Kampanie antytytoniowe - Światowy Dzień Zdrowia ph.; Pracując dla Zdrowia - Profilaktyka chorób przenoszonych przez kleszcze - Zapobieganie zatruciom przewodu pokarmowego (w tym grzybami) - Profilaktyka w ramach interwencji "Zdrowe wakacje". W ramach realizacji programów oraz interwencji nieprogramowych w stosunku do personelu medycznego odbywały się narady, porady metodyczne i dystrybucja materiałów oświatowo-zdrowotnych. Pielęgniarki i lekarze w odniesieniu do pacjentów przeprowadzali pogadanki tematyczne, rozmowy indywidualne, porady z zakresu profilaktyki chorób i instruktaże. Edukacja pacjentów odbywała się również za pomocą form wizualnych oraz dystrybucji ulotek, broszur i poradników. INDYWIDUALNE, SPECJALISTYCZNE I GRUPOWE PRAKTYKI LEKARSKIE ORAZ INDYWIDUALNE, SPECJALISTYCZNE I GRUPOWE PRAKTYKI PIELĘGNIARSKIE Placówki utrzymywane są w większości w dobrym stanie sanitarnym. Wydano 118 zaleceń pokontrolnych, które dotyczyły głównie doposażenia gabinetów w pojemniki na środek antyseptyczny do rąk, w gabinetach zabiegowych doposażenia punktów wodnych w armaturę czerpalną uruchamianą baz kontaktu z dłonią, opracowania i wdrożenia procedur, a także doposażenia gabinetów w urządzenia chłodnicze do dłuższego przechowywania odpadów medycznych. W kilku gabinetach podczas kontroli stwierdzano brak aktualnych badań dla celów sanitarno epidemiologicznych. W kilku gabinetach ginekologicznych odnotowano brak kabiny higieny osobistej i wydano zalecenia ich doposażenia. W 2006 roku wydano jedną decyzję o unieruchomieniu gabinetu okulistycznego z uwagi na bardzo zły stan sanitarny. We wszystkich obiektach prowadzona jest segregacja odpadów w miejscu ich powstawania na odpady komunalne i medyczne. Odbiorcami odpadów niebezpiecznych są wyłącznie firmy wyspecjalizowane, z którymi podpisane były odpowiednie umowy. Bielizna ochronna wielokrotnego użytku, stosowana w obiektach służby zdrowia prana jest głównie w pralniach, natomiast w wielu placówkach używana była bielizna jednorazowego użytku. PODSUMOWANIE Oceniając warunki pracy 'Szpitala Na Wyspie należy stwierdzić, że placówka nie spełnia wszystkich wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej /Dz.U.Nr 213, poz. 1568/. Nie mniej jednak stan sanitarno - techniczny i funkcjonalny poszczególnych oddziałów Szpitala Na Wyspie uległ znacznej poprawie. Przeprowadzono modernizację oddziałów: wewnętrznego, położniczego, odnowiono oddział noworodkowy i trakt porodowy. Wszystkie prace remontowe i modernizacyjne prowadzone były pod kątem programu dostosowawczego, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, który został pozytywnie zaopiniowany przez PWIS w Gorzowie Wlkp. oraz uzgadniane były z PPIS w Żarach. Ponadto znacznie poprawiły się warunki świadczenia usług w zakresie rehabilitacji leczniczej. Jeden z budynków znajdujących się na terenie szpitala przystosowano na Zakład Rehabilitacji, gdzie w bardzo dobrych warunkach pacjenci poddawani są zabiegom usprawniającym.
Budynek spełnia wymogi sanitarne i techniczne, a także dostosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Najbardziej wymagające poprawy stanu sanitarnego są dwa oddziały: ginekologiczny oraz chirurgiczny. Oddziały szpitalne mieszczą się w starych budynkach, które ze względów technicznych trudno zmodernizować tak, aby je dostosować do obowiązujących wymogów. W dalszym ciągu zastrzeżenia budzi stan sanitarno techniczny prosektorium w Żarach przy ulicy Bohaterów Getta. Należy nadmienić, że uruchomiono nową pracownię Diagnostyki. Większość placówek lecznictwa otwartego usytuowana jest w budynkach, które nie zawsze nadają się do modernizacji, a dostosowanie tych obiektów do obowiązujących przepisów wymaga często dużych nakładów finansowych. W związku z tym, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej /Dz.U.Nr 213, poz. 1568/ zakłady te muszą przedstawić do 30 czerwca 2007r. programy dostosowawcze. Na dzień dzisiejszy takie programy przygotowało 13 placówek. Działalność oświatowo-zdrowotna wpłynęła w znacznym stopniu na wzrost świadomości pacjentów w zakresie profilaktyki chorób. Zauważalny jest wzrost wiedzy dotyczącej zagrożeń. Wiedza i świadomość jednak nie wpływają na zahamowanie lub zmniejszenie chorób zakaźnych. Liczba infekcji systematycznie rośnie. Nie odnotowuje się także wzrostu zaszczepionych osób w zakresie zalecanych szczepień ochronnych. Wynika to z faktu, iż duży jest nadal koszt samych szczepionek, a sytuacja epidemiologiczna w tym zakresie w powiecie żarskim jest dobra. Może to uśpić czujność naszą wobec chorób, przeciw którym nie ma obecnie nabytej odporności (brak zachorowań) i na które nagły wzrost zachorowań przewiduje się od kilku lat, np.: wirusowe zapalenie wątroby typu A. Wzrost świadomości w zakresie profilaktyki nowotworów powoduje, że z roku na rok przybywa osób korzystających z badań profilaktycznych. Edukacja w tym zakresie spełnia swoja rolę. Edukacja w zakresie rozpowszechniania przyjmowania kwasu foliowego jako profilaktyki wad cewy nerwowej u noworodków także spełnia swoje zadanie; wzrosła liczba młodych kobiet przyjmujących kwas foliowy. WNIOSKI Stan sanitarny obiektów służby zdrowia na terenie powiatu żarskiego ulega ciągłej poprawie. Podejmowane działania naprawcze prowadzone są przy stałej współpracy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Żarach. Wszelkie zalecenia i sugestie wykonywane są w ustalonych terminach. Działalność oświatowo-zdrowotna w zakresie profilaktyki zagrożeń jest w dalszym ciągu niezbędna. Wpływa ona na wzrost wiedzy na temat zagrożeń chorobowych, umiejętności uchronienia się przed nimi oraz na wzrost świadomości społeczeństwa.