USŁUGA DHCP - CZ.II INICJUJ [ ] / DHCPDISCOVER DHCPNAK / [ ] WYBIERZ DHCPNACK LUB skończył się czas wynajmu DHCPOFFER / [ ] PRZEWIĄŻ DHCPREQUEST (minął czas przewiązywania stand. 87,5% czasu wynajmu) ODNÓW [ ] / DHCPRQUEST PROŚBA DHCPACK / [ ] DHCPACK / [ ] DHCPACK / [ ] [ ] / DHCPREQUEST (minął czas odnawiania - stand. 5% czasu wynajmu) POWIĄZANIE [ ] / DHCPRELEASE (skasowanie wynajmowania) Komunikaty zapisywane są w notacji: komunikat otrzymany od serwera / komunikat wysłany. Nawiasy kwadratowe [ ] oznaczają brak komunikatu.
KOMUNIKTY DHCP DHCPDISCOVER Klient wykorzystując transmisję broadcast wyszukuje dostępne serwery DHCP w sieci lokalnej, DHCPOFFER - Serwer do klienta w odpowiedzi na komunikat DHCPDISCOVER z ofertą konfiguracji parametrów, DHCPREQUEST Klient wykorzystując transmisję broadcast wysyła do serwerów żądanie otrzymania parametrów od jednego z serwerów, DHCPACK Serwer do klienta z parametrami konfiguracyjnymi oraz przyznanym adresem sieciowym, DHCPNAK Serwer do klienta z odmową zapytania o parametry konfiguracyjne (np. żądany adres IP został już przydzielony), klient po otrzymaniu komunikatu DHCPNAK za każdym razem rozpoczyna proces konfiguracji parametrów sieci, DHCPDECLINE Klient do serwera ze wskazaniem niepoprawnych parametrów (np. adres sieciowy), DHCPRELEASE Klient do serwera zwalania adres sieciowy i anuluje pozostałe dzierżawy.
PODSTAWY PROTOKOŁU FTP Protokół FTP różni się od innych usług tym, iż wykorzystuje dwa połączenia TCP do przesyłania plików: połączenie sterujące (control connection) jest zestawiane w opisywanej wcześniej architekturze klient/serwer. Serwer otwiera pasywnie dedykowany port FTP (najczęściej 21) i oczekuje na połączenie klienta. Klient wykonuje aktywne otwarcie portu i zestawia połączenie kontrolne, które pozostaje aktywne przez cały czas trwania komunikacji klienta z serwerem. Połączenie sterujące jest wykorzystywane do przesyłania oraz odbierania rozkazów pomiędzy klientem i serwerem. Połączenie sterujące powinno posiadać ustawione parametry pakietu IP TOS jako minimize delay połączenie przesyłu danych (data connection) jest zestawiane każdorazowo przy przesyle pojedynczego pliku. Połączenie przesyłu danych powinno posiadać ustawioną wartość pola TOS w nagłówku IP jako maximize throughput
USŁUGI A POLE TOS (IPv4) Usługa Minimize delay Maximize throughput Maximize reliability Minimize monetary cost Wart. hex Telnet/Rlogin 1 x1 FTP control data 1 1 x1 x8 any bulk data 1 x8 TFTP 1 x1 SMTP command phase data phase 1 1 x1 x8 DNS UDP query TCP query zone transfer 1 1 x1 x x8 ICMP error query x x any IGP 1 x4 SNMP 1 x4 BOOTP x NNTP 1 x2
TRANSFER DANYCH FTP user terminal CLIENT user interface Zadaniem interfesu użytkownika jest więc tłumaczenie wykonywanych akcji (kopiowanie, zakładanie katalogów, kasowanie,...) na komendy FTP i przesyłanie ich przez łącze sterujące. A także, upraszczając, interpretacja otrzymywanych od serwera odpowiedzi i przedstawianie je w formie zrozumiałej dla użytkownika (np. komunikaty błędów). SERVER user protocol interpreter control connection (FTP commands) (FTP replies) server protocol interpreter file system user data transfer function data connection server data transfer function file system
KOMUNIKATY PROTOKOŁU FTP Linia sterująca Wykorzystanie protokołu FTP opiera się na przesyłaniu komend do serwera oraz odbieraniu od niego odpowiedzi poprzez połączenie sterujące. Rozkazy te są przesyłane jako znaki w formacie NVT ASCII i muszą być zakończone parą znaków kontrolnych CR/LF. Długość rozkazu wynosi 3 lub 4 bajty i składa się z drukowanych znaków ASCII, czasem z dodatkowymi argumentami. Rozkaz ABORT LIST filelist PASS password PORT n1,n2,n3,n4,n5,n6 QUIT RETR filename STOR filename SYST TYPE type USER username Opis przerwanie wcześniejszego rozkazu, bądź transferu danych wylistowanie katalogów lub plików hasło na serwerze adres IP klienta (nl.n2.n3.n4) i nr portu (n5 x 256 + n6) zamknięcie sesji z serwerem otrzymanie (get) pliku wysłanie (put) pliku serwer zwraca typ pliku określenie typu pliku: A = ASCII, I = image użytkownik na serwerze
Każdy rozkaz przesyłany od klienta do serwera powoduje wygenerowanie odpowiedzi w przeciwnym kierunku. Składa się ona z trzech cyfr w formacie ASCII (xyz) wraz z opcjonalnie zawartym dodatkowym kodem wiadomości. Odpowiedź 1yz 2yz 3yz 4yz 5yz xz x1z x2z x3z x4z x5z Pozytywna wstępna odpowiedź. Opis Pozytywne przyjęcie rozkazu. Może zostać przesłany kolejny rozkaz. Pozytywne przejściowe przyjęcie rozkazu, ale w tej sytuacji powinien zostać wysłany inny rozkaz. Przejściowe odrzucenie rozkazu, który powinien zostać ponownie później przesłany. Trwałe odrzucenie rozkazu, który nie powinien być ponawiany. Błąd składni. Informacja. Połączenie. Odpowiedź na połączenie sterujące lub transferu danych. Autoryzacja w systemie użytkowników serwera. Niesprecyzowana komenda. Status systemu plików. FORMAT KOMUNIKATÓW FTP Linia sterująca
OPIS KOMUNIKATÓW FTP Linia sterująca Wykorzystanie wszystkich trzech cyfr do przesłania komunikatu odpowiedzi, rozszerza znacznie jej wartość informacyjną. Poniżej przedstawiono kilka przykładowych spotykanych komunikatów, wraz z wygenerowanym przez klienta opisem słownym: 125 Data connection already open; transfer starting. 2 Command OK. 214 Help message (for human user). 331 Username OK, password required. 425 Can't open data connection. 452 Error writing file. 5 Syntax error (unrecognized command). 51 Syntax error (invalid arguments). 52 Unimplemented MODE type.
REPREZENTACJA DANYCH Cecha Wartość Opis ASCII Domyślne ustawienie. Wymaga od klienta i serwera konwersji plików z własnych systemów na NVT ASCII. Podobnie jak w TFTP (netascii) każda linia musi być zakończona znakami sterującymi CR/LF. Oznacza to w praktyce, że odbiorca musi skanować każdy odbierany bajt w poszukiwaniu tych znaków, co wpływa na obniżenie wydajności transmisji. file type EBCDIC Alternatywny format przesyłu danych tekstowych wykorzystujący mechanizm EBCDIC znajdowania końca linii. image, binary Dane wysyłane są jako ciągły strumień bitów. Ten typ wykorzystywany jest najczęściej do przesyłu danych binarnych lub multimedialnych. Local Wykorzystywany w przesyle danych pomiędzy systemami o różnej długości bajtu. Liczba bitów w bajcie jest określana przez nadawcę. Dla systemów 8-bit typ ten jest tożsamy z image. Wartość domyslna. Plik nie zawiera innych informacji Nonprint formatujących oprócz znaków CR/LF. format Plik zawiera formatowanie pionowe w formacie Telnet control Telnet zgodne z kodami sterującymi drukarek. (ASCII) Pierwszy znak każdej linii jest kodem sterującym w Fortran formacie Fortran. File structure Ustawienie domyślne. Plik jest traktowany jako ciągły strumień bajtów i nie posiada wewnętrznej struktury pliku. structure record structure Ten format struktury jest wykorzystywany tylko w przypadku plików tekstowych (ASCII i EBCDIC). page structure Każda strona jest transmitowana z unikatowym numerem do odbiornika. Stream Ustawienie domyślne. Plik przesyłany jest jako strumień bitów. Transfer pliku odbywa się w postaci serii bloków transmission Block poprzedzonych nagłówkami. mode Wykorzystanie kompresji pliku przy wysyłaniu (w Compressed transmisji tekstowej kompresowane są puste znaki, a w binarnej.
NAWIĄZYWANIE POŁĄCZENIA FTP - CZ.I Linia transmisji danych Można wyszczególnić trzy sposoby wykorzystania łącza data connection: przesył pliku z klienta do serwera przesył pliku z serwera do klienta przesył listingu plików lub katalogów z serwera do klienta Proces nawiązywania połączenia: wywołanie połączenia data connection jest kontrolowane przez stację klienta, ponieważ to one wysyła komendę wymuszającą transfer pliku (pobranie pliku, zapis pliku, wylistowanie katalogu) stacja klienta dokonuje wyboru portu dla łącza danych, z puli portów dostępnych i przeprowadza pasywne otwarcie wskazanego portu (prowadzi nasłuch) stacja klienta wysyła wybrany numer portu przez łącze sterujące komendą PORT do serwera,serwer odbiera numer i otwiera aktywne połączenie przez wskazany port ze stacją klienta
NAWIĄZYWANIE POŁĄCZENIA FTP - CZ.I FTP client FTP server (control connection) port 1173 port 21 PORT 14,252,13,34,4,15 port 1174 (passive open) IP 14.252.13.34 FTP client FTP server (control connection) port 1173 port 21 port 1174 (passive open) SYN to 14,252,13,34 port 1174 port 2 (active open) IP 14.252.13.34 Stacja klienta wybiera numery portów dla łącz odpowiednio: 1173 kontrolne, 1174 danych i otwiera pasywnie port 1174. Następnie wysyłana jest komenda PORT, której argumentami jest sześć liczb 8-bit w kodzie ASCII oddzielonych przecinkami. Pierwsze cztery liczby określają adres IP stacji klienta (tu 14.252.13.34), a następne dwie określają 16-bit numer portu liczony jako: 4 x 256 +15 = 1174. W tym momencie serwer otwiera aktywnie port 2 (domyślnie) dla łącza danych stacji klienta
POCZTA ELEKTRONICZNA Użytkownik komunikuje się z agentem użytkownika, wybranym spośród wielu dziś dostępnych aplikacji pocztowych. Wymiana poczty za pomocą TCP jest realizowana przez agenta przesyłania wiadomości (ang. message transfer agent, MTA). Użytkownicy zwykle nie mają kontaktu z MTA. Do obowiązków administratora należy wybór i konfiguracja lokalnego MTA.
KOMUNIKACJA SMTP CZ. I sun % mail -v rstevens@noao.edu ;wywołujemy agenta użytkownika To: rstevens@noao.edu ;to jest wyświetlane przez agenta Subject: testing ;następnie proszeni jesteśmy o wpisanie tematu ;agent wstawia pusty wiersz pomiędzy nagłówek i ;zawartość wiadomości 1. 2. 3.. ;w pustym wierszu wpisaliśmy kropkę, aby ;poinformować, że skończyliśmy Sending letter... rstevens@noao.edu... ;informacja od agenta użytkownika ;kolejne wiersze są wynikiem ;działania MTA (Sendmail) Po wpisaniu polecenia mail wywołujemy agenta użytkownika. Następnie jesteśmy pytani o temat wiadomości, a wpisawszy go, możemy przystąpić do napisania zasadniczej części wiadomości. Postawienie w pustym wierszu kropki powoduje zakończenie wpisywania wiadomości i przekazanie jej przez agenta do MTA z poleceniem dostarczenia do adresata.
KOMUNIKACJA SMTP - CZ.II Connecting to mailhost via ether... Trying 14.252.1.54... connected. 22 noao.edu Sendmail 4.1/SAG-Noao.G89 ready at Mon, 19 Jul 93 12:47:34 MST >>> HELO sun.tuc.noao.edu. 25 noao.edu Hello sun.tuc.noao.edu., pleased to meet you >>> MAIL From:<rstevens@sun.tuc.noao.edu> 25 <rstevens@sun.tuc.noao.edu>... Sender ok Klient wykonuje aktywne otwarcie na porcie TCP 25. Następnie, klient czeka na komunikat powitalny (kod odpowiedzi 22). Ta odpowiedź serwera musi zaczynać się od pełnej, poprawnej nazwy domeny dla hosta, na którym pracuje serwer: w tym przykładzie noao.edu. Następnie klient identyfikuje siebie samego za pomocą polecenia HELO. Argumentem musi być pełna nazwa domeny hosta, na którym pracuje klient: sun.tuc.noao.edu. Polecenie MAIL identyfikuje nadawcę komunikatu.
KOMUNIKACJA SMTP CZ. III >>> RCPT To:<rstevens@noao.edu> 25 <rstevens@noao.edu>... Recipient ok >>> DATA 354 Enter mail, end with "." on a line by itself >>>. 25 Mail accepted >>> QUIT 221 noao.edu delivering mail rstevens@noao.edu... Sent sent. \fithis is output by user agent\fp Kolejne polecenie, RCPT, identyfikuje adresata. Jeśli wiadomość przeznaczona jest dla kilku adresatów, to możliwe jest użycie więcej niż RCPT. Zawartość wiadomości jest przesyłana przez klienta przy użyciu DATA. Koniec wiadomości jest sygnalizowany wierszem zawierającym tylko kropkę. Ostatnie polecenie, QUIT, zamyka wymianę wiadomości i poleceń.
POLECENIA SMTP CZ. I Podstawowa implementacja SMTP obsługuje osiem poleceń. Pięć z nich przedstawia powyższy przykład. Są nimi: HELO, MAIL, RCPT, DATA i QUIT.
POLECENIA SMTP CZ. II Polecenie RSET powoduje przerwanie bieżącej transakcji i sprawia, że obydwie strony połączenia wykonują reset. Wszelkie przechowywane informacje o nadawcy, adresacie oraz dane wiadomości są tracone. Polecenie VRFY pozwala klientowi na zapytanie wysyłającego o weryfikację adresu, pod który mają być przesłane wiadomości, bez obowiązku jej dostarczenia. Polecenie to jest używane często przez administratora systemu przy ręcznym testowaniu błędów, występujących w obsłudze dostarczania poczty. Polecenie NOOP jedynie zmusza serwer do przesłania odpowiedzi OK z kodem (2).
NAGŁÓWEK WIADOMOŚCI SMTP CZ. I Received: by sun.tuc.noao.edu. (4.1/SMI-4.1) id AA52: Mon. 19 Jul 93 12:47:32 MST Message-Id: 937191947.AA52@sun.tuc.noao.edu. From: rstevens@sun.tuc.noao.edu Date: Mon. 19 Jul 1993 12:47:31 7 Reply-To: rstevens@noao.edu X-Phone: +1 62 676 1676 X-Mailer: Mail User's Shell (7.2.5 1/14/92) To: rstevens@noao.edu Subject: testing 1. 2, 3. Pierwsze trzy wiersze, Received: i Message-Id:, dodane są przez MTA, a kolejnych dziewięć utworzonych jest przez agenta użytkownika. Cześć utworzona przez agenta użytkownika zawiera trzy główne elementy składowe: kopertę, nagłówek i zawartość
NAGŁÓWEK WIADOMOŚCI SMTP CZ. II Wiadomość przesyłana w poczcie elektronicznej składa się z trzech części. Koperta używana jest przez MTA w celu dostarczenia wiadomości. W naszym przykładzie koperta określona była dwoma poleceniami SMTP: MAIL From:<rstevens@sun.tuc.noao.edu> RCPT To:<rstevens@noao.edu> Nagłówki używane są przez agentów użytkownika. W naszym przykładzie widzieliśmy dziewięć pól nagłówka: Received, Message-Id, From. Date, Reply-To, X-Phone. X-Mailer, To i Subject. Każde z pól nagłówka zawiera w kolejności: nazwę, dwukropek, wartość pola. Zawartość wiadomości jest tym, co nadawca chce przekazać adresatowi. Kiedy są one przesyłane z użyciem polecenia DATA, najpierw wysyłane są nagłówki, następnie pusty wiersz, a po nim zawartość wiadomości. Każdy wiersz przesyłany za pomocą polecenia DATA musi być mniejszy niż 1 bajtów.
SYSTEM POCZTY ELEKTRONICZNEJ Pomiędzy nadawcą a odbiorcą znajdują się cztery MTA. Lokalny MTA, działający na hoście nadawcy, przekazuje tylko pocztę do MTA działającego jako przekaźnik. Przekaźnikowy MTA, pracujący w organizacji nadawcy, przesyła pocztę do organizacji odbiorcy, używając sieci Internet. Drugi przekaźnikowy MTA dostarcza następnie pocztę do hosta adresata, komunikując się z lokalnym MTA.
SMTP A USŁUGA DNS -CZ.I Rekordy MX: host nie dołączony bezpośrednio do Internetu Jednym z typów zasobów przechowywanych w DNS są rekordy wymiany poczty, nazywane rekordami MX. W przykładzie rekordy MX używane są do wysyłania poczty do hostów, które nie są dołączone bezpośrednio do sieci Internet. Host mlfarm.com nie jest dołączony bezpośrednio do sieci Internet, ale ma rekord MX, który wskazuje na przekaźnik pracujący w sieci Internet: sun % host -a -v -t mx mlfarm.com The following answer is not authoritative: mlfarm.com 86388 IN MX 1 mercury.his.com, mlfarm.com 86388 IN MX 15 hsi86.hs1.com Additional information: mercury hsi.com 86388 IN A 143.122.1.91 hsi86.hsi.com 172762 IN A 143.122.1.6 Są dwa rekordy MX, każdy z nich ma inne preferencje. MTA uruchomi się z rekordem, określającym niższy poziom preferencji.
SMTP A USŁUGA DNS - CZ.II Przesyłanie poczty do wymienionego hosta: sun % mail -v ron@mlfarm.com ;opcja -v podglądanie pracy MTA To: ron@mlfarm.com Subject: MX test message ;(u wpisywana jest zawartość wiadomości. ;zakończenie wiadomości sygnalizowane jest wpisaniem ;kropki w pustym wierszu) Sending letter... ron@mlfarm.com... Connecting to mlfarm.com via tcp... Mail exchanger is mercury.hs1.com Trying 143.122.1..91... connected. 22 mercury.hsi.com... ;reszta to typowy transfer SMTP ;znaleziono rekord MX ;najpierw sprawdzany jest ten ;o niższych ;preferencjach W pokazanym wyniku działania skryptu możemy zobaczyć, że MTA rozpoznał, iż host przeznaczenia ma rekord MX i wykorzystał znaleziony rekord z niższą wartością preferencji.
PROTOKÓŁ POP I IMAP CZ. I Serwer pocztowy zazwyczaj pracuje jako serwer skrzynki pocztowej, przechowujący pocztę klientów zanim ściągną ją do swoich czytników poczty. Obecnie oferowane są dwie techniki tworzenia serwerów skrzynki pocztowej: protokół Post Office Protocol (POP), który jest tradycyjnym protokołem skrzynki pocztowej protokół Internet Message Access Pro-tocol (IMAP), który ostatnio staje się coraz bardziej popularny Oprócz zasadniczych usług skrzynki pocztowej, systemy linuksowe oferują kilka dodatkowych usług pocztowych, które mogą być przydatne. Obejmuje to: filtrowanie spamu narzędzia pomagające ograniczyć ilość niepożądanej poczty bombardującej użytkowników
PROTOKÓŁ POP I IMAP CZ. II Istnieją dwie wersje protokołu POP: POP2 i POP3. Protokoły POP weryfikują nazwę użytkownika i hasło używane przy logowaniu i przenoszą pocztę użytkownika z serwera do lokalnego czytnika poczty na komputerze użytkownika. Oba protokoły wykonują te same podstawowe funkcje, ale nie są one kompatybilne. POP2 używa portu 19, natomiast POP3 - portu 11. POP3 to prosty protokół typu żądanie/odpowiedź: klient wysyła polecenie do serwera, a serwer na nie odpowiada. Protokół IMAP Protokół POP Internet Message Access Protocol (IMAP) jest alternatywą do POP. Oferuje te same podstawowe usługi, co POP, ponadto dodaje cechy wspierające synchronizację skrzynek pocztowych. Synchronizacja skrzynek pocztowych oznacza możliwość czytania poszczególnych wiadomości pocztowych na komputerze klienta lub bezpośrednio w serwerze, przy czym skrzynki pocztowe na obu systemach są w pełni aktualne.