SEMINARIUM Przestrzeń publiczna a rozwój miasta ROLA PRZESTRZENI PUBLICZNYCH W MIASTACH 27 listopad 2014 dr Maciej Borsa SGH, TUP
definicje 2 przestrzeń publiczna to obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno - przestrzenne [określony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy - art. 2. p. 6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym] miejsce dostępne powszechnie, zazwyczaj nieodpłatnie nauki społeczne: internet, religijność
rozumienie 3 drogi i ulice, place miejskie przestrzenie rekreacyjne (parki, ob. sportowe) formy krajobrazowe (parki narodowe) przestrzenie kubaturowe (pomieszczenia otwarte bądź zamknięte - w sensie przestrzennym, lub w sensie czasowej dostępności) budynków użyteczności społecznej, np. pasaże centrów handlowych, kina, dworce, hale targowe, muzea, parkingi czy ogrodzone parki lub ogrody
rozumienie 4 forma własności nie ma bezpośredniego związku z tym, czy coś jest przestrzenią publiczną restrykcje właścicielskie zwykle ograniczają przestrzeń publiczną w mniejszym lub większym stopniu odbiór charakteru przestrzeni jest subiektywny, wrażeniowy może być pozytywny, negatywny lub ambiwalentny odczucia jednostek społecznych determinują stopień dospołecznienia przestrzeni publicznej
rozumienie 5 Z upływem czasu może obszar może utracić funkcję przestrzeni publicznej, na skutek: odspołecznienia, utraty dostępności, restrykcji i ograniczeń w korzystaniu.
bieżące ograniczenie 6 przedmiot seminarium: obszary leżące w sferze aktywności rozwojowej/inwestycyjnej gminy (jej organów)
prawda rudymentarna 7 społeczność kształtuje przestrzeń przestrzeń kształtuje społeczność miasto to: społeczność przestrzeń
prawda rudymentarna 8 przestrzeń społeczność
prawda rudymentarna 9 przestrzeń społeczność biznes
sposób organizacji przestrzeni 10 organizacja przestrzeni publicznej wpływa na sposób kontaktowania się ludzi; pod tym względem (proksemika) wyróżnia się: przestrzeń dospołeczna [dospołecznioną], która skłania ludzi do kontaktowania się ze sobą, dając poczucie komfortu; nie sprawia wrażenia sterylnej i skrajnie uporządkowanej lecz jednocześnie nie ma w niej chaosu przestrzeń odspołeczna [odspołecznioną], która skłania do izolowania się i unikania kontaktów; przeładowanie bodźcowe lub brak bodźców, przestrzenie zbyt oficjalne, puste i duże
zawłaszczanie przestrzeni 11 fizyczne grupy zainteresowań (np. alkoholowe, skejci) kierowcy (właściciele aut) ekolodzy; branża turystyczna (partykularne reżimy) handlowcy (ogródki) wspólnoty mieszkaniowe (ogrodzenia) symboliczne reklama grafiti
zawłaszczanie przestrzeni 12 przez władze miast: fizyczne asymetrie polityk rozwoju (przestrzenie dedykowane wąskim grupom społecznym) symboliczne dodawanie autorytetu utrwalanie władzy wyraz sukcesu
odspołecznianie przestrzeni 13 przez projektantów: iluzja wizualizacji sylwetki ludzi nie są przedmiotem projektu brak realnych bodźców ( magnesów ) uczestnictwo dla podziwiania brak troski o fazę eksploatacji ignorowanie kosztów utrzymania i roli biznesu estetyka zamiast funkcji nie podejmowanie realnego planowania usług schematyzm propozycji brak włączenia społecznego w fazie projektowej
wnioski 14 podejście procesowe realizacja eksploatacja strategie rozwoju przestrzeni publicznych manager przestrzeni publicznych działania nie tylko w centrum (dzielnice) włączanie społeczne, także w fazie projektowej budżety obywatelskie angażowanie lokalnego biznesu przestrzeń włączająca a nie pole walki
SEMINARIUM Przestrzeń publiczna a rozwój miasta Rola przestrzeni publicznych w miastach DZIĘKUJĘ www.m-borsa.net dr Maciej Borsa SGH, TUP