SPOTKANIE INFORMACYJNO-SONDAśOWE O PROJEKCIE: Budowa Ŝywieckiej światłowodowej sieci szerokopasmowej. Urząd Miejski w śywcu, maj 2010 Opracowanie: STRADA Consulting Piotr Kurowski z siedzibą w Bielsku-Białej 1
Budowa społeczeństwa informacyjnego to waŝne zadanie samorządów lokalnych, dzięki któremu mieszkańcom, przedsiębiorcom i wszystkim zainteresowanym instytucjom oraz organizacjom zapewniony zostanie powszechny, szerokopasmowy i bezpieczny dostęp do Internetu. Ze względu na wysokie koszty tego typu inwestycji praktycznie Ŝaden samorząd nie jest w stanie szybko stworzyć własnej szerokopasmowej sieci światłowodowej bez korzystania ze środków pomocowych Unii Europejskiej. Dostęp szerokopasmowy dostęp stały m.in. o przepustowości dostosowanej do zakładanej liczby uŝytkowników korzystających z połączenia (zaleca się stosowanie przepustowości nie niŝszej niŝ 256 kb/s). Dostęp ten powinien być wykonany w technologii i w sposób umoŝliwiający proste zwiększenie przepustowości w razie pojawienia się takiej potrzeby w przyszłości. Dla szerokopasmowej sieci szkieletowej zalecana przepustowość nie powinna wynosić mniej niŝ 100Mb/s 2
Mimo, Ŝe Miasto śywiec juŝ dwukrotnie uzyskało dotację unijną na rozwój komunikacji elektronicznej (projekty: e-śywiec i SEKAP) wciąŝ nie udało się w pełni zbudować nowoczesnej infrastruktury światłowodowej oraz wystarczających zasobów kanalizacji teletechnicznej, do której dostęp na rynku lokalnym ma ograniczona liczba operatorów. Ponadto występują problemy z uzyskaniem swobodnego dostępu do zapełnionej kanalizacji teletechnicznej tych operatorów. 3
Istniejąca infrastruktura sieciowa w posiadaniu Gminy śywiec jest oparta na systemie radiowym z 1 stacją bazową i kilkunastoma stacjami końcowymi i słuŝy do przesyłu sygnałów pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego. W technologii radiowej w pasmach nielicencjonowanych działa równieŝ kilka radiowych punktów dostępowych (hotspotów) w miejscach publicznych. Niestety, technologia radiowa ogranicza dostępną przepustowość łącz radiowych, co w przyszłości nie pozwoliłoby na rozwój szerokopasmowych usług elektronicznych planowanych do wdroŝenia przez Urząd Miasta. 4
Spełniająca określone standardy infrastruktura sieci światłowodowej w śywcu jest od kilku lat rozbudowywana, (głównie na potrzeby monitoringu miejskiego). Jednocześnie miasto stara się jedynie w minimalnym zakresie korzystać z łącz dzierŝawionych od innych operatorów, gdyŝ jest to kosztowne. Niezbędne jest takŝe dalsze ograniczanie kosztów łącz telekomunikacyjnych wykorzystywanych przez instytucje miejskie oraz wdraŝanie bardziej ekonomicznych rozwiązań dzięki moŝliwości współuŝytkowania infrastruktury telekomunikacyjnej przez róŝne podmioty o charakterze publicznym jak i prywatnym 5
Słaby dostęp mieszkańców i innych podmiotów do technologii informacyjnych w śywcu wynika m.in. z następujących przesłanek: - brak jednolitych systemów obiegu dokumentów pozwalających na sprawny przepływ dokumentów między urzędami w mieście - mała integracja systemów bazodanowych i ich rozproszenie pomiędzy poszczególnymi urzędami - rozpoczynający się dopiero proces integracji informatycznych systemów miejskich z regionalnymi - niewystarczający dostęp obywateli do informacji publicznej oraz instytucji publicznych tj. bibliotek, urzędów, szkół (mała liczba publicznych punktów dostępu do informacji publicznej) - niewystarczające wykorzystanie technologii informacyjnych do budowy systemów bezpieczeństwa oraz do promocji miasta i regionu jak równieŝ na terenach przeznaczonych pod rozwój przedsiębiorczości. 6
Aby usprawnić działanie słuŝb samorządowych Miasto śywiec planuje rozbudowę kanalizacji teletechnicznej, stworzenie kolejnych połączeń radiowych, punktów węzłowych oraz wyposaŝenie powstającej światłowodowej sieci szerokopasmowej w niezbędną infrastrukturę. Taki model funkcjonalny sieci będzie umoŝliwiał takŝe realizację na poziomie miasta innych, waŝnych zadań np.: - Zadania telemetrii mediów stojące przed zakładami energetycznymi (PEC, energetyka, wodociągi miejskie, etc) - Zadania monitoringu i łączności słuŝb bezpieczeństwa ( Urzędy Miejskie, sztaby ratownictwa, centra zarządzania kryzysowego, etc) - Zadania sterowania i kontroli automatyką oświetlenia ulic i sterowania ruchem ulicznym w duŝych miastach (Wydziały Transportu, zarządy dróg miejskich, etc) - Zadania statutowe nakładane na Urzędy Miast przez krajowe programy typu e-urząd - Zadania dostarczania dostępu do Internetu mieszkańcom miasta przez usługodawców prywatnych, 7
Realizacja powyŝszych załoŝeń dotyczących dalszego rozwoju nowoczesnej sieci teleinformatycznej na terenie śywca wymaga znacznych nakładów finansowych, które przekraczają moŝliwości budŝetu miejskiego. Aby pozyskać na ten cel dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej Miasto śywiec przygotowało koncepcję projektu pt. Budowa Ŝywieckiej światłowodowej sieci szerokopasmowej. Projekt zostanie zgłoszony do konkursu na dofinansowanie z Działania 2.1. infrastruktura społeczeństwa informacyjnego RPO WSL 2007-2013. 8
Zakres tej inwestycji obejmuje budowę telekomunikacyjnej infrastruktury szkieletowej wraz z niezbędnym wyposaŝeniem. Będzie to miejska sieć światłowodowo-radiowa, stworzona i zarządzana przy uŝyciu nowoczesnych technologii, z nadrzędną rolą Urzędu Miejskiego w śywcu, zapewniająca dostęp do jej zasobów oraz do zasobów Internetu i sieci ogólnokrajowych dla wszystkich jednostek organizacyjnych powiązanych z Gminą śywiec, jak równieŝ dla mieszkańców, przedsiębiorstw oraz innych instytucji i podmiotów z terenu miasta. W fazie wdroŝenia projektu do sieci podłączonych zostanie około 31 jednostek samorządu terytorialnego i około 7 punktów typu PIAP (Punkt Publicznego Dostępu do Internetu) w oparciu o wybudowaną infrastrukturę teletechniczną (sieć szkieletowa w technologii mieszanej: światłowodowo-radiowej o odpowiedniej pojemności). 9
Poza usprawnieniem pracy słuŝb samorządowych, zadaniem sieci jest uzupełnienie obecnej oferty usług dostępu do Internetu świadczonych na terenie śywca przez operatorów komercyjnych. Zarządzającym siecią będzie Urząd Miejski w śywcu. Jednym z kluczowych załoŝeń projektu jest zapewnienie mieszkańcom i pozostałym zainteresowanym moŝliwości nieodpłatnego korzystania z sieci i szerokiego dostępu do elektronicznych usług publicznych, jednakŝe ze względu na uwarunkowania technologiczne, wymogi bezpieczeństwa oraz przepisy dotyczące pomocy publicznej dostęp ten będzie moŝliwy przy spełnieniu określonych warunków. 10
Realizacja projektu oznaczać będzie dla mieszkańców śywca zwiększenie dostępu do sieci internetowej poprzez rozwój sieci Punktów Dostępu do Internetu (PIAP). Pierwszych 6 takich punktów powstało w 2007 roku w ramach projektu e-śywiec i są one nadal dostępne w centrum miasta: 1. Miejskie Centrum Kultury, Al. Wolności 4 - infokiosk wewnętrzny stojący 2. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. Zielona 7 - infokiosk zewnętrzny wiszący 3. Gimnazjum Nr 1, ul. Dworcowa 26 - infokiosk zewnętrzny wiszący 4. Urząd Miejski śywiec, Rynek 2 - infokiosk wewnętrzny stojący / infokiosk zewnętrzny z zadaszeniem 5. Dworzec PKP (hala główna), ul. Dworcowa - infokiosk zewnętrzny, stojący. Kolejne punkty powstaną przy następujących lokalizacjach: - Szkoła Podstawowa nr 5, ul. Powstańców Śląskich 4 - Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Ks. Słonki 14 - Muzeum Miejskie w śywcu, ul. Zamkowa - Gimnazjum nr 2 w śywcu, ul. Zielona 1 11
Dzięki wcześniejszym inwestycjom, m.in. w ramach projektu e-śywiec na terenie śywca istnieje juŝ w tej chwili dostęp do Internetu drogą radiową w 13 punktach miasta poprzez tzw. punkty HOTSPOT. Ta forma rozwoju sieci internetowej stosowana jest przede wszystkim w rejonie przedmieść i odległych dzielnic miasta, do których nie mogą dotrzeć ciągi rurowe projektowanej kanalizacji lub ich budowa jest nieopłacalna stąd praktycznie brak tam dostępu do sieci operatorów komercyjnych. Takie białe plamy w dostępie do sieci internetowej moŝna likwidować właśnie dzięki rozwojowi sieci radiowej. 12
W tej chwili w niektórych częściach śywca występuje utrudniony dostęp do Internetu: nie docierają tam sieci komercyjnych operatorów, brak takŝe sieci miejskiej. Aby poprawić sytuację mieszkańców w zakresie moŝliwości korzystania z Internetu w ramach projektu planuje się: - rozszerzenie sieci punktów HOTSPOT o trzy kolejne lokalizacje: dzielnica Moszczanica, dzielnica Oczków oraz dzielnica Koleby (Góra Łyska), - dalszy rozwój sieci światłowodowej z ewentualnym uzupełnieniem jej końcówek o punkty HOTSPOT w okolicach Grojca i w dzielnicy Zabłocie. 13
Projektuje się następujące parametry dostępu do Internetu poprzez punkty HOTSPOT: - przepustowość przypadająca na 1 uŝytkownika poszczególnych radiowych stacji bazowych - max. 256 kb/s; - czas trwania sesji połączeniowej przypadającego na 1 uŝytkownika radiowej stacji bazowej: a) dla uŝytkowników, którzy nie dokonają autoryzacji - do 1h / dziennie, b) dla uŝytkowników, którzy nie dokonają autoryzacji bez ograniczeń. Autoryzacja oznacza Ŝe zainteresowany uŝytkownik zakłada tzw. skrzynkę mieszkańca, uzyskuje indywidualny niepowtarzalny login i hasło, co umoŝliwia mu korzystanie z elektronicznych usług publicznych świadczonych przez Urząd Miejski w śywcu w systemie SEKAP z wykorzystaniem sieci internetowej. W systemie SEKAP obecnie dostępnych jest ponad 70 pozycji menu i liczba ta ciągle się zwiększa. 14
W proponowanym modelu sieci infrastruktura Punktów Dostępu do Internetu (PIAP) oraz przede wszystkim Radiowych Punktów Dostępowych (HOTSPOT) rozlokowanych po całym mieście będzie słuŝyć mieszkańcom i innych uŝytkownikom zewnętrznym do: - dystrybucji usług elektronicznej administracji publicznej (lokalnych, regionalnych i krajowych); - dystrybucji usług sieciowych związanych z Ŝyciem miasta i informacją gospodarczą i turystyczną (świadczonych przez Urząd Miasta); - dystrybucji usług sieciowych związanych z infrastrukturą publicznych kluczy bezpieczeństwa i podpisu elektronicznego potrzebnych do elektronicznego obiegu dokumentów (świadczonych przez Urząd Miasta); - ograniczonym dostępie do Internetu dla wszystkich chętnych, - wypełnienia tzw. białych plam na mapie dostępu do sieci na terenie miasta zapewnienie dostępu do sieci na tych obszarach, gdzie nie funkcjonuje sieć operatorów komercyjnych np. Koleby. 15
Aneks 1 Operatorzy komercyjni W związku z przygotowaniami do wystąpienia o dofinansowanie projektu ze środków Unii Europejskiej prosimy operatorów komercyjnych o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: 1. W jakich kierunkach planują rozwój własnych sieci komercyjnych? 2. Jaka jest projektowana przepustowość łącz? Informacje dodatkowe dla operatorów: - kierunki rozwoju sieci miejskiej na terenie śywca i projektowane formy bezpłatnego dostępu do Internetu dla zainteresowanych uŝytkowników sieci - wyłączenie operatorów komercyjnych z uŝytkowania sieci przez okres trwałości projektu. 16
Aneks 2 Mieszkańcy W związku z przygotowaniami do wystąpienia o dofinansowanie projektu ze środków Unii Europejskiej prosimy zainteresowanych uŝytkowników sieci o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Jakie zapotrzebowanie na darmowy dostęp do sieci internetowej o przepustowości do 256 kb/s występuje na terenie poszczególnych dzielnic? 2. Czy mieszkańcy znają obecne lokalizacje punktów PIAP i HOTSPOT na terenie miasta? 3. Jak często mieszkańcy korzystają z działających punktów PIAP? 4. Z jakich usług mieszkańcy najczęściej korzystają za pośrednictwem punktów PIAP? 5. Czy proponowane lokalizacje punktów PIAP są optymalne z punktu widzenia potrzeb mieszkańców? 6. Czy mieszkańcy częściej korzystają z punktów PIAP czy z dostępu radiowego poprzez sieć HOTSPOT? 7. Która forma dostępu do Internetu wydaje się mieszkańcom bardziej potrzebna i uŝyteczna? 8. Którą sieć mieszkańcy będą preferować: bezpłatną sieć miejską o przepustowości łącza do 256 kb/s czy odpłatną sieć komercyjną o wyŝszej przepustowości. 9. Czy mieszkańcy popierają projekt w obecnym kształcie? 10. Z których elektronicznych usług publicznych Urzędu Miejskiego w śywcu dostępnych poprzez SEKAP mieszkańcy chcieliby skorzystać? 11. Jakie elektroniczne usługi publiczne powinny się znaleźć priorytetowo w systemie SEKAP? 17
Dziękujemy za uwagę! 18
19