Załcznik nr 44 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 1900. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada ogóln wiedz dotyczc ródeł informacji, procesów informacyjnych oraz z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa. Powinien zna metody i techniki stosowane w procesach informacyjno-bibliotecznych. Powinien posiada umiejtnoci sprawnego wyszukiwania, selekcji i oceny jakoci informacji oraz tworzenia informacji (w tym bibliotecznych narzdzi informacji o zbiorach, serwisów www, baz danych). Powinien zna metody pracy z czytelnikami i uytkownikami informacji oraz kształcenia uytkowników. Powinien umie promowa działalno biblioteczn, informacyjn oraz z zakresu czytelnictwa. Powinien zna prawo autorskie, biblioteczne i informacyjne. Absolwent powinien by przygotowany do pracy w rónych instytucjach działajcych w sferze komunikacji publicznej, kultury, edukacji, biznesu, nauki i administracji zajmujcych si gromadzeniem, opracowaniem i udostpnianiem dokumentów i zbiorów informacji o dokumentach oraz systemami informacyjnymi. Powinien by przygotowany do pracy w: wszystkich typach bibliotek, orodkach i centrach informacji, pracowniach bibliograficznych, wydawnictwach, archiwach, ksigarniach, a take szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Powinien umie wykorzysta zdobyt wiedz i umiejtnoci z zachowaniem zasad etycznych. Absolwent powinien: by przygotowany do rozwizywania problemów zawodowych, umie pracowa w zespole oraz umie sprawnie komunikowa si z otoczeniem. Powinien ponadto wykazywa si: otwartoci na zmiany, innowacyjnoci oraz umiejtnoci przystosowywania si do zmieniajcego si rodowiska. Powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i doskonalenia zawodowego. Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy oraz umie posługiwa si jzykiem specjalistycznym niezbdnym do wykonywania zawodu. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia studiów drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 360 45 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 240 32 Razem 600 77 1
2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 360 45 1. Komunikacji społecznej i medialnej 60 2. Systemów komunikowania w nauce 60 3. Metod zarzdzania 30 4. Historii kultury 30 5. Nauki o ksice, bibliotece i informacji 90 6. Czytelnictwa 90 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 240 32 1. Analizy i opracowania dokumentów 2. Bibliotekarstwa 3. Historii ksiki i bibliotek 4. Społecznych kontekstów działalnoci bibliotecznoinformacyjnej i problematyki uytkowników informacji 5. Projektowania i oceny systemów i usług informacyjnych i bibliotecznych 6. Zagadnie wydawniczych i ksigarskich 7. ródeł i wyszukiwania informacji 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie komunikacji społecznej i medialnej Treci kształcenia: Definicja, cechy i funkcje komunikacji społecznej oraz medialnej, procesy komunikowania si w społeczestwie. Typologia rodków i form komunikowania. Komunikacja masowa. Etyka komunikacji. Jzyk jako narzdzie rónych typów komunikacji (literackiej, naukowej). Propaganda i reklama jako formy komunikowania. Public relations definicje, strategie, zastosowania. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj i modeli z zakresu komunikacji społecznej i medialnej; analizowania procesów informacyjnych w oparciu o podstawowe pojcia i modele; rozumienia społeczno-komunikacyjnych aspektów procesów informacyjnych i bibliotecznych. 2. Kształcenie w zakresie systemów komunikowania w nauce Treci kształcenia: Naukoznawstwo przedmiot, zakres, cele, metody. Pojcie nauki. Hipotezy i prawa naukowe. Postp w nauce. Rewolucje naukowe. Społeczne funkcje nauki. Metody badawcze w nauce. Jzyki nauki. Terminologia naukowa. Klasyfikacja nauk i pimiennictwa naukowego. Psychologia i socjologia nauki. Naukometria. Polityka naukowa. Organizacja nauki, instytucje naukowe. Popularyzacja nauki. Model uczonego w dziejach nauki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj z dziedziny naukoznawstwa i z zakresu rozwoju nauki; rozumienia wpływu rozwoju nauki na doskonalenie systemu komunikacji naukowej i narzdzi słucych komunikowaniu w na- 2
uce; rozumienia opisu i interpretacji zwizków organizacji nauki z kształtowaniem polityki informacyjnej i rozwojem instytucji informacyjnych. 3. Kształcenie w zakresie metod zarzdzania Treci kształcenia: Zarzdzanie istota i funkcje. Instytucja jako obiekt zarzdzania. Struktury organizacyjne. Style i składniki kierowania. Metody projektowania systemów zarzdzania. Aspekty etyczne zarzdzania Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj z zakresu zarzdzania i istoty metod zarzdzania; wykorzystywania elementów wiedzy o istocie i metodach zarzdzania do opisu i analizy instytucji bibliotecznych i systemów informacyjnych; rozpoznawania form organizacyjnych instytucji bibliotecznych i systemów informacyjnych. 4. Kształcenie w zakresie historii kultury Treci kształcenia: Kultura w naukach humanistycznych i społecznych. Potoczne i naukowe rozumienie kultury. Kultura jako forma komunikowania społecznego. Wzory kulturowe. Kultura narodowa, masowa, kontrkultura. Tradycja. Kultura symboliczna. Wzorce kulturowe. Zarys dziejów kultury europejskiej i pozaeuropejskiej. Kultura nowoytnej Europy. Staroytno i jej wpływ na kultur współczesnej Europy. Chrzecijastwo i jego wpływ na kultur współczesnej Europy. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i rozróniania rónych podej do definiowania kultury; wykorzystywania wiedzy o kulturze; odczytywania, rozumienia i interpretowania okrelonych symboli kultury. 5. Kształcenie w zakresie nauki o ksice, bibliotece i informacji Treci kształcenia: Bibliotekoznawstwo (nauka o bibliotece) i bibliologia (nauka o ksice, ksigoznawstwo): przedmiot, terminologia, struktura, modele badawcze, rozwój, wzajemne relacje, aspekty funkcjonalne i komunikacyjne. Metodologia: proces badawczy, ródła informacyjne a ródła do bada naukowych, typologia ródeł ocena wiarygodnoci i autentycznoci, metody badawcze. Promocja i organizacja bada nad ksik i bibliotek. Geneza i historia informacji naukowej: przedmiot, pole badawcze, struktura, terminologia i metodologia informacji naukowej, współczesne nurty badawcze nauki o informacji (kognitywizm, cybersemiotyka). Kierunki bada informacji naukowej: etyka informacji, filozoficzne zagadnienia informacji, informacja a teoria chaosu, informacja a demokracja, informetria, Internet, ocena jakoci informacji, prawna ochrona informacji, społeczestwo informacyjne, teoria wyszukiwania, webometria. Informacja naukowa na tle innych dyscyplin naukowych. Działalno informacyjna stan obecny i perspektywy, orodki badawcze w Polsce i na wiecie, stowarzyszenia, badacze. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia i stosowania podstawowej wiedzy o ksice, bibliotece i informacji oraz jej miejscu w systemie dyscyplin naukowych; doboru, oceny i interpretacji ródeł do bada; wykorzystania rónych koncepcji nazwy, statusu, przedmiotu oraz problematyki nauki o ksice, bibliotece i informacji; analizowania i porównywania rónych kierunków bada podejmowanych współczenie w zakresie nauki o ksice, bibliotece i informacji; analizy działalnoci naukowej orodków badawczych oraz badaczy. 6. Kształcenie w zakresie czytelnictwa Treci kształcenia: Czytelnictwo wród innych form komunikacji społecznej. Metody i techniki bada czytelnictwa. System ksiki. Współczesna wiedza o czytelnictwie (lektologia). Czytanie w ujciu komunikacyjnym, psychologicznym i socjologicznym. Komunikacja literacka, liternet i komunikacja nieliteracka. Publiczno czytelnicza zasig, wybory, preferencje. Specjalne grupy czytelników. Promocja ksiki i czytelnictwa. Alfabetyzacja, przysposobienie czytelnicze, literackie i elektroniczne. Metody pracy z uytkownikami bibliotek. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozpoznawania i rozumienia uwarunkowa, prawidłowoci i stanu czytelnictwa; rozumienia zasad kształtowania umiejtnoci oraz zjawisk czytelniczych i komunikacyjnych; stosowania terminologii naukowej w ba- 3
daniach i analizie zjawisk czytelniczych; stosowania metod i technik bada czytelniczych; stosowania w praktyce zawodowej nowoczesnych metod pracy z czytelnikiem. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie analizy i opracowania dokumentów Treci kształcenia: Formaty danych w systemach informacyjno-wyszukiwawczych i bibliotecznych. Metadane. Jzyki informacyjno-wyszukiwawcze. Indeksowanie dokumentów. Normalizacja w zakresie opracowania dokumentów, informacji i wymiany danych na nonikach elektronicznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: posługiwania si podstawow terminologi dotyczc dokumentów; posługiwania si podstawow terminologi dotyczc jzyków informacyjno-wyszukiwawczych; rozpoznawania typów dokumentów; wykorzystania metodyki tworzenia rónych typów reprezentacji dokumentów; indeksowania dokumentów; posługiwania si metodyk bibliograficzn w tworzeniu spisów bibliograficznych; posługiwania si narzdziami informatycznymi istotnymi dla tworzenia i przetwarzania reprezentacji dokumentów; posługiwania si dokumentami normalizacyjnymi w zakresie tworzenia reprezentacji dokumentów. 2. Kształcenie w zakresie bibliotekarstwa Treci kształcenia: Podstawy prawne działalnoci bibliotek. Typologia, funkcje i zadania bibliotek. Współpraca bibliotek. Charakterystyka podstawowych procesów bibliotecznych zarzdzanie zbiorami bibliotecznymi, ochrona i digitalizacja zbiorów, automatyzacja bibliotek. Zawód bibliotekarza i kształcenie bibliotekarzy, warsztat informacyjny bibliotekarza, etyka zawodu bibliotekarza. Podstawy budownictwa bibliotecznego i wyposaenia bibliotek. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: interpretowania i stosowania przepisów prawa dotyczcych organizacji i funkcjonowania bibliotek oraz wykonywania zawodu bibliotekarza; stosowania zasad etycznych w pracy zawodowej; stosowania terminologii z zakresu praktyki bibliotekarskiej, typologii i zada bibliotek; charakterystyki podstawowych procesów bibliotecznych; posługiwania si zintegrowanymi systemami automatyzacji bibliotek. 3. Kształcenie w zakresie historii ksiki i bibliotek Treci kształcenia: Przemiany w wytwarzaniu, rozpowszechnianiu i uytkowaniu ksiki w wiecie i w Polsce od staroytnoci do XXI wieku na tle historii kultury i ycia społecznego: (1) geneza, rozwój i funkcje pisma, (2) wynalazek druku i jego konsekwencje, (3) forma, typologia i funkcje dawnej ksiki. Narodziny i rozwój prasy. Repertuar wydawniczy. Ksigarstwo. Systemy kontroli przywileje, koncesje, cenzura. Ewolucja bibliotek rodzajów, organizacji, architektury, ksigozbiorów, funkcji. Bibliofilstwo. Kultura czytelnicza i jej przemiany. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia procesów rozwoju i funkcji społecznej ksiki i bibliotek; systematyzacji i periodyzacji zjawisk w dziejach: ksiki i bibliotek, pisma, drukarstwa, ksigarstwa, bibliotekarstwa i czytelnictwa; interpretowania zjawisk bibliologicznych w szerszym kontekcie wiedzy i w odniesieniu do epok. 4. Kształcenie w zakresie społecznych kontekstów działalnoci bibliotecznoinformacyjnej oraz problematyki uytkowników informacji Treci kształcenia: Kategoryzacja uytkowników informacji. Potrzeby informacyjne człowieka. Zachowania informacyjne. Monitorowanie i analiza potrzeb informacyjnych. Typologia i organizacja usług informacyjnych bibliotek. Wykorzystanie Internetu w wiadczeniu usług informacyjnych. Metodyka pracy z uytkownikami w bibliotece. Kształcenie uytkowników informacji, information literacy. Ksika, biblioteka, usługa informacyjna dla dzieci i młodziey oraz osób niepełnosprawnych. Promocja bibliotek, informacji i czytelnictwa. Public relations w bibliotekach i działalnoci informacyjnej. Interakcja człowiek komputer i interfejsy uytkownika. 4
Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia kompleksowej problematyki zwizków działalnoci bibliotecznej i informacyjnej z otoczeniem społecznym; planowania i prowadzenia bada oraz wyników dotyczcych uytkowników informacji; opracowywania programów kształcenia z zakresu korzystania z bibliotek i informacji dla rónych grup uytkowników; stosowania rónych form pracy edukacyjnej i usług informacyjnych w odniesieniu do rónych kategorii uytkowników; stosowania strategii i technik public relations w działalnoci bibliotecznej i informacyjnej. 5. Kształcenie w zakresie projektowania i oceny systemów i usług informacyjnych i bibliotecznych Treci kształcenia: Podstawowe komponenty i typologia systemów informacyjnowyszukiwawczych oraz serwisów www. Metodyka projektowania systemów informacyjnowyszukiwawczych projektowanie i tworzenie baz danych oraz serwisów www. Architektura informacji. Ocena jakoci systemów informacyjno-wyszukiwawczych, baz danych i serwisów www. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia kompleksowej problematyki teoretyczno-typologicznej zwizanej z bazami danych, serwisami www oraz systemami informacyjno-wyszukiwawczymi (SIW); stosowania specjalistycznej terminologii; projektowania i tworzenia baz danych; projektowania architektury informacji i tworzenia serwisów www; stosowania metod, technik i wskaników oceny rónych aspektów SIW, serwisów www oraz baz danych. 6. Kształcenie w zakresie zagadnie wydawniczych i ksigarskich Treci kształcenia:. Współczesny ruch wydawniczy wydawnictwa i ich typologia, organizacja produkcji wydawniczej, specjalizacja orodków i wydawców, serie wydawnicze. Typografia i inne techniki publikowania. Poligrafia jako przykład sztuki i rzemiosła. Prawo autorskie i wydawnicze. Funkcje ksigarstwa. Rynek ksiki. Charakterystyka asortymentu ksigarskiego. Rodzaje ksigar, ich klientela i formy działalnoci. Kluby ksiki. Marketing. Eksport. Import. Organizacja współczesnego ksigarstwa w Polsce i na wiecie. Midzynarodowe i krajowe targi ksiki jako impreza handlowa i promocyjna. Ksigarnie internetowe zasady funkcjonowania, promocja ksiki w Internecie. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia funkcji, organizacji i tendencji rozwojowych działalnoci wydawniczej i ksigarskiej w Polsce i na wiecie; rozumienia, analizowania i uogólniania zjawisk i procesów zachodzcych w produkcji wydawniczej oraz na rynku ksiki; identyfikowania wzajemnych zalenoci zachodzcych midzy tymi zjawiskami a działalnoci biblioteczn i informacyjn; stosowania w praktyce rónych form reklamy i promocji ksiki. 7. Kształcenie w zakresie ródeł i wyszukiwania informacji Treci kształcenia: Charakterystyka form zapisu informacji. Budowa, typologia, przegld i charakterystyka ródeł informacji ogólnych i specjalnych. Metodyka bibliograficzna. Internet jako rodowisko informacyjne. Metody i techniki wyszukiwania informacji w ródłach tradycyjnych oraz elektronicznych lokalnych i zdalnych. Selekcja i ocena ródeł informacji. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: opisu oraz analizy architektury informacji i zawartoci rónych typów ródeł informacji drukowanych i elektronicznych; stosowania heurystyki informacyjnej; posługiwania si narzdziami do wyszukiwania informacji w sieci; rozpoznawania, selekcjonowania i doboru ródeł informacji w zdefiniowanych sytuacjach wyszukiwawczych; doboru wyspecjalizowanych narzdzi wyszukiwania informacji w Internecie dostosowanych do konkretnych potrzeb informacyjnych; oceny i selekcji sposobów wyszukiwania; wiadomego konstruowania efektywnych strategii wyszukiwania informacji w Internecie; stosowania metod, technik i wskaników oceny rezultatów wyszukiwania. 5
IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 4 tygodnie. Zasady i form prowadzenia praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 2. Programy nauczania powinny zawiera treci poszerzajce wiedz humanistyczn (szczególnie z zakresu filozofii, literatury polskiej i powszechnej, historii Polski i historii powszechnej, socjologii) w wymiarze nie mniejszym ni 60 godzin, którym naley przypisa nie mniej ni 3 punkty ECTS. 3. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej, bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii. 4. Kształcenie powinno obejmowa wszystkie treci podstawowe oraz treci kierunkowe, z co najmniej czterech zakresów kształcenia w wymiarze 45 godzin kady z wybranych zakresów. 5. Przynajmniej 50% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia lub konwersatoria. 6. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. ZALECENIA 1. Wskazana jest znajomo jzyka angielskiego. 2. Wskazane jest, aby w realizacji programu nauczania w zakresie treci kierunkowych zapewniony był kontakt studentów z warsztatem działalnoci bibliotecznej, informacyjnej, wydawniczej i ksigarskiej. Wskazane jest, aby studenci mieli: moliwo pracy z dokumentami tradycyjnymi i elektronicznymi wszelkich typów; dostp do rónych ródeł informacji w tym zautomatyzowanych baz danych, czasopism elektronicznych i bibliotek wirtualnych); moliwo korzystania ze specjalistycznego oprogramowania do: zintegrowanych systemów automatyzacji bibliotek, tworzenia baz danych, serwisów www oraz wykonywania zada graficznych. Wskazane jest, aby cz zaj była prowadzona w formie zaj terenowych i wizyt w instytucjach bibliotecznych, centrach i oddziałach informacji lub innych instytucjach ksiki. 6
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent studiów powinien posiada rozszerzon wiedz z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa oraz znajomo metod badawczych pozwalajcych na rozwizywanie problemów naukowych, a take umiejtnoci zapewniajce radzenie sobie z problemami zawodowymi i podejmowanie decyzji równie w sytuacjach niestandardowych. Absolwent powinien zdoby specjalizacj o charakterze teoretyczno-profesjonalnym zwizan z informacj naukow i bibliotekoznawstwem, dostosowan do kryteriów, potrzeb i moliwoci rodowiska regionalnego, w którym działa jednostka uczelni prowadzca kształcenie. Absolwent powinien by przygotowany do: rozwoju własnej kariery zawodowej zwizanej z kierowaniem i zarzdzaniem w instytucjach bibliotecznych oraz orodkach i oddziałach informacji; kierowania przedsiwziciami w zakresie informacji elektronicznej; planowania i realizowania polityki informacyjnej w wymiarze dziedzinowym i terytorialnym; organizowania i prowadzenia działalnoci naukowo-badawczej w dziedzinie informacji naukowej i bibliotekoznawstwa oraz do pracy w szkolnictwie (po uzupełnieniu wykształcenia o blok przedmiotów kształcenia nauczycielskiego zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). Absolwent powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego, a take posiada zmysł krytyczny i nastawienie innowacyjne zwizane z rozwojem technologii informacyjnej i komunikacyjnej oraz postpowymi tendencjami w bibliotekarstwie, ksigarstwie, edytorstwie i archiwistyce. Powinien umie dostosowa si do zmian w zakresie informacji i mediów elektronicznych. Powinien by przygotowany do podejmowania wyzwa badawczych i do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 150 20 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 120 16 Razem 270 36 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 150 20 Treci kształcenia w zakresie: 1. Społeczestwa informacji i wiedzy 60 2. Terminologii specjalistycznej z dziedziny informacji naukowej i bibliotekoznawstwa 30 7
3. Kierunków badawczych w informacji naukowej, bibliotekoznawstwie i bibliologii B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Zarzdzania i marketingu w bibliotekarstwie i praktyce informacyjnej 2. Problematyki prawnej w działalnoci informacyjnej i bibliotecznej 3. Etyki w działalnoci informacyjnej i bibliotecznej 60 120 16 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie społeczestwa informacji i wiedzy Treci kształcenia: Wiedza i informacja definicje poj i zalenoci znaczeniowe. Pojcie i podstawowe cechy społeczestwa wiedzy i informacji wyróniajce je sporód innych modeli społecznych. Społeczne tworzenie, uytkowanie oraz transformacja wiedzy i informacji w podstawowych systemach ludzkiej aktywnoci. Rola Unii Europejskiej, instytucji rzdowych i organizacji pozarzdowych rónych szczebli w kształtowaniu społeczestwa wiedzy i informacji. Rozwój infrastruktury informacyjno-komunikacyjnej i jego wpływ na kształtowanie si społeczestwa wiedzy i informacji. Korzyci i zagroenia wynikajce z kształtowania si społeczestwa wiedzy i informacji. Podstawowe zagadnienia zwizane z zarzdzaniem wiedz: czynnoci wiedzotwórcze, modele, strategie i narzdzia zarzdzania wiedz. Rola i misja placówek informacyjnych oraz bibliotek i bibliotekarzy w społeczestwie wiedzy i informacji. Potrzeby informacyjne rónych grup społecznych. Projektowanie rodowiska informacyjnego człowieka. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia rónorodnych koncepcji społeczestwa informacji i wiedzy ujmowanych z punktu widzenia teorii społeczestwa i nauki o komunikowaniu; rozumienia misji oraz roli bibliotek i placówek informacyjnych w rozwoju społeczestwa wiedzy i informacji; stosowania ródeł informacji o polskich i europejskich inicjatywach społecznych dotyczcych planowania polityki informacyjnej na wszystkich szczeblach; tworzenia programów o rónym zasigu zmierzajcych do rozwoju infrastruktury informacyjnej i aktywizowania informacyjnego społeczestwa. 2. Kształcenie w zakresie terminologii specjalistycznej z dziedziny informacji naukowej i bibliotekoznawstwa Treci kształcenia: Rozwój i specyfika terminologii z dziedziny informacji naukowej, bibliotekoznawstwa oraz dziedzin pokrewnych. Terminologiczne banki danych. Tradycyjne i sieciowe zasoby terminologiczne z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa oraz dziedzin pokrewnych. Normalizacja terminologii. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia specyficznych cech procesu kształtowania si zasobu terminologicznego z zakresu informacji naukowej, bibliotekoznawstwa oraz dziedzin pokrewnych; korzystania ze ródeł informacji terminologicznej; posługiwania si normami terminologicznymi; prawidłowego posługiwania si terminologi. 3. Kształcenie w zakresie kierunków badawczych w informacji naukowej, bibliotekoznawstwie i bibliologii Treci kształcenia: Wybrane współczesne nurty badawcze podstawy teoretyczne i metodologiczne informacji naukowej, bibliotekoznawstwa i bibliologii. Specyfika bada w zakresie informacji naukowej, bibliotekoznawstwa i bibliologii w kontekcie współpracy z instytucjami krajowymi i zagranicznymi. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia współczesnych orientacji teoretyczno-metodologicznych i wyników bada w zakresie informacji naukowej i bibliotekoznawstwa; analizowania najnowszej literatury naukowej z zakresu informacji naukowej i bibliote- 8
koznawstwa; stałego uaktualniania wiedzy w zakresie informacji naukowej, bibliotekoznawstwa i bibliologii. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie zarzdzania i marketingu w bibliotekarstwie i praktyce informacyjnej Treci kształcenia: Istota organizacji. Struktura i podstawy struktur w bibliotekach. Organizacja funkcjonalna. Struktura macierzowa. Projekt struktury. Nowe rozwizania organizacyjne. Kooperacja midzybiblioteczna. Proces organizowania. Działanie sprawne. Prognoza i plan planowanie strategiczne. Cechy dobrego działania. Ewaluacja i wskaniki. Innowacyjno. Rodzaje bibliotek, sieci bibliotek. Organizacja bibliotek w Polsce podstawy zarzdzania, zasady kierowania. Funkcje kierownicze. Style kierowania. Wielopoziomowo kierowania. Centralizacja i decentralizacja. Techniki zarzdzania. Motywowanie i polityka kadrowa. Istota marketingu. Analizy i programy marketingowe. Promocja i public relations. Strategia marketingowa w bibliotekarstwie i praktyce informacyjnej Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zasad organizacji oraz procesów organizowania i kierowania; realizowania zada marketingowych; stosowania zasad i metod zarzdzania w działalnoci bibliotecznej i informacyjnej. 2. Kształcenie w zakresie problematyki prawnej w działalnoci informacyjnej i bibliotecznej Treci kształcenia: Istota, pojcie i funkcje prawa. Tworzenie i ródła prawa polskiego i europejskiego. Wybrane aspekty prawa dotyczce działalnoci informacyjnej i bibliotecznej: prawo finansowe, prawo pracy, prawo administracyjne, prawo autorskie, prawo patentowe, prawo Internetu, prawo informacyjne, prawo komputerowe. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia podstawowych poj i funkcji prawa; wyszukiwania, interpretowania i stosowania obowizujcych regulacji prawnych w planowaniu, organizowaniu i realizowaniu działalnoci bibliotecznej i informacyjnej. 3. Kształcenie w zakresie etyki w działalnoci informacyjnej i bibliotecznej Treci kształcenia: Przedmiot i podstawowe pojcia etyki. Misja, zadania oraz współczesny model bibliotek i instytucji zwizanych z działalnoci informacyjn w społeczestwie informacyjnym. Etyczne aspekty gromadzenia, przetwarzania, opracowywania, przechowywania i udostpniania informacji: prawo swobodnego i równego dostpu do informacji; wolno słowa; kryteria doboru, oceny i selekcjonowania informacji (zbiorów dokumentów); kontrola i cenzura udostpnianych informacji; zagadnienia własnoci intelektualnej i granic dozwolonego uytku; prywatno i inne prawa uytkowników oraz poufno danych. Problemy etyczne i polityka biblioteczno-informacyjna w aspekcie zastosowa technologii informatycznych, dostpu do informacji elektronicznej i Internetu (netykieta). Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia zagadnie etyki zawodowej pracownika informacji i bibliotekarza oraz etyki w nauce; kierowania si normami etycznymi i zasadami profesjonalnego postpowania w działalnoci zawodowej i badawczej pracownika informacji i bibliotekarza; stosowania zasad etycznego postpowania do rozwizywania sytuacji problemowych; promowania i utrwalania dobrych wzorów zachowa. IV. INNE WYMAGANIA 1. Kształcenie powinno obejmowa wszystkie treci podstawowe oraz treci kierunkowe, z co najmniej dwóch zakresów kształcenia w wymiarze 45 godzin kady z wybranych zakresów. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 9