Prezentuje film Ze Z otej Kolekcji Sputnika Lenin w Pa dzierniku re. Michai Romm Tytu oryginalny: 1937 Dystrybucja filmu: 35 mm Ul. Erazma Cio ka 30; 01-432 Warszawa Tel. /fax. 022 837 91 44 www.35mm.com.pl 1
LENIN W PA DZIERNIKU Re yser: Michai Romm Scenariusz: Alieksiej Kapler Kompozytor: Aleksiej Aleksandrow Producent: Mosfilm Kraj: ZSRR J zyk: rosyjski Rok produkcji: 1937 Gatunek: historyczny, wojenny Obsada: Boris Szczukin W adimir Iljicz Lenin Niko aj Ochlopkow Wasilij W adimir Pokrowski Feliks Dzier y ski Wasilij Wanin Matwiejew Niko aj Swobodin Kerenskij W adimir W adis awskij Karnaukow Niko aj Sokolow Rodzianko Jelena Szutrowa Anna Michaj owna Niko aj Arskij Blinow Siemjon Goldsztab Iosif Stalin Anatolij Papanow epizod Nagrody: 1941r. - Nagroda Pa stwowa I stopnia ZSRR. Re yser Michai Romm, aktor Boris Szczukin (po miertnie) Historia filmu: W roku 1937 Mosfilm znajdowa si w trudnej sytuacji, studium nie wykonywa o planu zdj i mia o na ko ce tylko dwa filmy. By to tragiczny czas - w grudniu 1937 zosta aresztowany dyrektor studium Babicki. W lutym 1936 roku zosta og oszony konkurs na realizacj filmu o Leninie i rewolucji z okazji 20-lecia Wielkiej Rewolucji Pa dziernikowej. Stalin osobi cie nadzorowa konkurs, do prezydium weszli najlepsi w kraju znawcy kinematografii. Film powsta w rezultacie pewnego rodzaju twórczej i politycznej rywalizacji mi dzy studium Mosfilm i Lenfilm. Do tego momentu jedynym filmem, w którym zosta odtworzony obraz Lenina by niemy film Pa dziernik Eisensteina. W epoce kina d wi kowego koniecznym by o nowe wcielenie przywódcy wiatowego proletariatu. Jednocze nie pisa scenariusz zacz li Alieksiej Kapler i Niko aj Pogodin. Temat by ryzykowny, poniewa do tego momentu w filmie fabularnym nie pojawiali si postacie Lenina, Stalina i wszystkich przywódców rewolucji. Przy tym widzami filmu mieli zosta ci, którzy rewolucj znaj nie ze s yszenia. Na re ysera filmu zosta wybrany m ody Michai Romm, znany z filmu Bohaterowie pustyni. Do roli Lenina zosta zatwierdzony aktor Borys Szczukin, i chocia na pocz tku odmawia, to jednak ta praca zosta a najwa niejsz w jego biografii zawodowej. Zdj cia odbywa y si w bardzo szybkim tempie. Zacz y si 17 sierpnie 1937 roku, a monta zosta sko czony prawie przed sam premier czyli mniej ni za 3 miesi ce. 2
6 listopada 1937 roku film by pokazany na zamkni tym pokazie dla Stalina i otrzyma ca kowit aprobat. 7 listopada na uroczystym posiedzeniu w Moskwie w Teatrze Wielkim z okazji rocznicy rewolucji z sukcesem odby a si oficjalna premiera filmu. Wkrótce z takim samym sukcesem odby si pokaz 900 kopii w ca ym kraju. W roku 1938 mia a miejsce mi dzynarodowa premiera filmu we Francji i USA. Studium Mosfilmu, które by w krytycznej sytuacji finansowej po realizacji filmów Wo ga-wo ga Lenin w pa dzierniku sta o si liderem produkcji filmowej w ca ym kraju. Maja Turowskaja, Kinowiedczeskije zapiski Fabu a filmu: W filmie zosta y pokazane zdarzenia Rewolucji Pa dziernikowej 1917 roku i rola Lenina w organizacji powstania bolszewików. W Pietrogradzie nie spokojnie, zam t w kr gach robotników. Lenin potajemnie zostaje przeprowadzony przez robotnika i ochroniarza Wasilija na dworzec w Pietrogradzie. Zaczyna si tajne zebranie Komitetu Centralnego partii bolszewików, gdzie trwaj przygotowania do powstania. W filmie zosta y ukazane wszystkie wa ne w nowej historii ZSRR wydarzenia: przygotowanie powstania w fabrykach i zak adach produkcyjnych, legendarny strza statku Aurora, który da sygna rozpocz cia ataku na Pa ac Zimowy. Zdrada Kamieniewa i Zinowjewa, która jednak nie zmieni a planu bolszewików. Film si ko czy og oszeniem zwyci stwa Rewolucji Pa dziernikowej na II Zje dzie Rad s owami Lenina: Pracowniczo-chrze cija ska rewolucja, o konieczno ci której ci gle mówili bolszewicy spe ni a si! Michai Romm Urodzi si w Irkucku. W latach 1918-1921 s u y w Armii Czerwonej. W roku 1925 sko czy oddzia rze by Wy szej Szko y Artystyczno-Technicznej. Debiutowa jako scenarzysta, pó niej pracowa jako asystent re ysera. Pierwsz prac re ysersk M. Romma sta si film Bary eczka (1934,wg Gi De Mopasana). W latach trzydziestych re yser sko czy kinoideologj o W. Leninie: Lenin w Pa dzierniku i Lenin w 1918 roku. W latach 1940-1943 mia posad dyrektora artystycznego Pa stwowego Urz du Produkcji Filmowej. W latach II wojny wiatowej i powojennych zrealizowa filmy Marzenie (1943), Cz owiek 217 (1945, Nagroda pa stwowa ZSRR i nagroda Mi dzynarodowego Festiwalu w Cannes), Tajna misja (1950, Nagroda pa stwowa ZSRR). 3
Nowy okres w twórczo ci re ysera rozpocz si z filmu Dziewi dni jednego roku, w którym obywatelski patos re ysera zacz mie emocjonalno - intelektualn barw. Film otrzyma nagrod w kategorii Re yser na Mi dzynarodowym Festiwalu w Kar owych Warach. W roku 1966 Romm zare yserowa swój najlepszy film Zwyczajny faszyzm, który sta si fabularnym i filozoficznym badaniem przyczyn zjawienia si faszyzmu i psychologii mass. W ostatnich latach ycia re yser pracowa nad filmem Pokój dzisiaj, jednak nie zd y go sko czy (film zosta sko czony przez M. Chucijewa, E. Klimowa i G. awrowa i wyszed na ekrany z nazw Jednak wierz w1976 roku). M. Romm by autorem lub wspó autorem scenariuszy swoich filmów. Wyk adowca Wszechzwi zkowego Pa stwowego Instytutu Kinematografii. Scenariusz: 1933 Transporter mierci re. Iwan Pyrjew 1934 Bary eczka re. Michai Romm 1943 Marzenie re. Michai Romm 1947 Sprawa rosyjska re. Michai Romm 1956 Zbrodnia przy ulicy Dantego re. Michai Romm 1962 Dziewi dni jednego roku re. Michai Romm Re yseria: 1934 Bary eczka 1936 Bohaterowie pustyni 1937 Lenin w pa dzierniku 1939 Lenin w 1918 roku 1943 Marzenie 1945 Cz owiek 217 1947 Sprawa rosyjska 1950 Tajna misja 1953 Admira Uszakow 1953 Okr ty szturmuj bastiony 1956 Zbrodnia przy ulicy Dantego 1962 Dziewi dni jednego roku 1965 Zwyczajny faszyzm Boris Szczukin Boris Szczuki urodzi si 5(17) kwietnia 1894 roku. Uczy si w Wy szej Szkole Zawodowej. W latach wojny domowej s u y w Armii Czerwonej. 4
W roku 1920 Szczukin dosta si do Studium dramatycznego E. B. Wachtangowa, po uko czeniu którego, zasta przyj ty do zespo u aktorskiego Teatru im. Wachtangowa. Boris Szczukin jest jednym z najwi kszych przedstawicieli radzieckiej szko y realistycznej, który doskona e czy w swojej sztuce komedi i dramat. By jednym z pierwszych aktorów radzieckich, którzy wcielili si na scenie i w filmie w posta Lenina, za o y tradycj wykonania tej roli. O filmie: Film Lenin w pa dzierniku pierwszy d wi kowy film radzieckiej leniniany, jeden z najbardziej znanych filmów radzieckich, by regularnie pokazywany w telewizji pa stwowej ZSRR w wi ta socjalistyczne. Mimo otwartej polityki i oficjalno ci, film cieszy si du popularno ci, wyros o na nim nie jedno pokolenie widzów i znawców kina. G. Czuchraj, Sztuka kinowa, nr 10, 1997 W roku 1963 film zosta przemontowany, niektóre cz ci zosta y ponownie nakr cone, eby zlikwidowa wszelkie upomnienia o Stalinie, w ramach walki z kultem osobowo ci. Chocia rola Salina w filmie jest drugoplanowa, to jednak otrzyma a taki los jak i inne filmy z lat 1930-1950. Tak, na przyk ad, znikn a ostatnia scena, gdzie za Leninem na trybun wchodzi Stalin. W.S. Ma yszew, Gosfilmofond: Zemlianicznaja polana Krytycy pisali, e najwa niejsze, co wyró nia o scenariusz i film Lenin w Pa dzierniku w ród innych dzie o Leninie, to wybór miejsca przeznaczonego dla postaci Lenina: po raz pierwszy stawa si on g ówn postaci fabu y. Takie zestawienie stawia o obraz w centrum wszystkich wydarze. Po raz pierwszy Lenin okaza si tytu ow postaci, zjawiaj c si nie w jednej - dwóch scenach, tylko w ci gu ca ego filmu, jednocz c wokó siebie ludzi i zdarzenia. W tamtych czasach by to krok w nieznane, który przera a swoj mia o ci. mosfilm.ru 5
Lenin.. niczym genialny iluzjonista i hipnotyzer, który w jednym momencie zmieni wiadomo milionów, a wkrótce powodu guza mózgu sta si warzywem. Rewolucja zawsze po era tych, kto j zrodzi. Siergiej Kudriawcew 6