WYSTAWY, WERNISAŻE, WARZTATY, IMPREZY. NA SZLAKU SZTUKI

WYSTAWY, WERNISAŻE, WARZTATY, IMPREZY. NA SZLAKU SZTUKI od 1 do 30 września Wystawa fotografii Straganowa moda w obiektywie Patrycji Stachów miejsce: Przystań Twórcza, ul. Cieplicka 74 organizator: Miasto Jelenia Góra, Przystań Twórcza - Cieplickie Centrum Kultury od 1 do 13 września 18. Pokonkursowa wystawa fotografii Jelenia Góra i Jeleniogórzanie 2014 otwarcie: 1.09.2014r. - godz. 17.00 miejsce: Galeria Promocje, ul. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego 12, Jeleniogórskie Towarzystwo Fotograficzne Tradycją oraz celem konkursu, organizowanego przez Jeleniogórskie Towarzystwo Fotograficzne, jest prezentacja dokonań, osiągnięć i postaw fotografujących twórców. Uczestnicy utrwalają obrazy miasta oraz jego mieszkańców na przełomie wieków z myślą o przyszłych pokoleniach. Ważnym aspektem konkursu jest popularyzacja twórczości fotograficznej w społeczeństwie jeleniogórskim oraz propagowanie ziemi jeleniogórskiej w całym kraju ze szczególnym uwzględnieniem walorów miasta Jeleniej Góry. od 4 do 28 września Wystawy Fotografia Dzikiej Przyrody 2013 ; otwarcie: 4.09.2014r. - godz. 17.00 miejsce: Muzeum Przyrodnicze, ul. Cieplicka 11A Fotografie nagrodzone i wyróżnione w jednym z największych konkursów fotografii przyrodniczej na świecie. 5 września - piątek XVIII Biennale Fotografii Górskiej - otwarcie wystaw pokonkursowych godz. 12.00 Muzeum Karkonoskie, ul. Jana Matejki 28 godz. 14.30 Galeria Pod brązowym Jeleniem - JCK, ul. 1 Maja 6 godz. 16.00 Galeria Korytarz - JCK, ul. Bankowa 28/30 organizator: Miasto Jelenia Góra, Jeleniogórskie Centrum Kultury, Muzeum Karkonoskie 5 września - piątek XII Wystawa Produktów Regionalnych Wyprodukowano pod Śnieżką godz.: 11.00-18.00 miejsce: Plac Ratuszowy organizator: Karkonoska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. więcej na www.karr.pl od 5 do 15 września XVIII Biennale Fotografii Górskiej

Wystawa Karkonosze z obu stron Wystawa powarsztatowa Samotnia' 2014 miejsce: Muzeum Karkonoskie, ul. Jana Matejki 28 organizator: Miasto Jelenia Góra, Jeleniogórskie Centrum Kultury, Muzeum Karkonoskie Wystawy w ramach projektu polsko - czeskiego Nauczyciele i uczniowie - Święto negatywu. od 5 do 30 września XVIII Biennale Fotografii Górskiej Wystawy Ctibora Kostela Góry miejsce: Galeria Pod brązowym Jeleniem JCK, ul. 1 Maja 6 organizator: Miasto Jelenia Góra, Jeleniogórskie Centrum Kultury, Muzeum Karkonoskie Wystawa w ramach projektu polsko - czeskiego Nauczyciele i uczniowie - Święto negatywu. od 5 września do 31 października XVIII Biennale Fotografii Górskiej Wystawa Rafała Swosińskiego Tatry miejsce: Galeria Korytarz JCK, ul. Bankowa 28/30 organizator: Miasto Jelenia Góra, Jeleniogórskie Centrum Kultury, Muzeum Karkonoskie 6 września - sobota XXVII Kiermasz Ekologiczny godz.: 10.00-16.00 miejsce: Plac Ratuszowy organizator: Powiatowy Zespół Doradców, Oddział Jelenia Góra Kiermasz z udziałem wielu producentów zdrowej żywności oraz gospodarstw oferujących usługi agroturystyczne. więcej na www.dodr.pl 6-7 września sobota/niedziela XLV Karkonoska Giełda Minerałów, Skał i Skamieniałości godz.: 11.00-17.00 miejsce: Muzeum Przyrodnicze, ul. Cieplicka 11A (w razie niepogody wewnątrz muzeum) Muzeum od 1991 roku organizuje dwa razy w roku Karkonoską Giełdę i Wystawę Minerałów, Skał i Skamieniałości. Pierwsza edycja ma miejsce w maju, w ramach Wiosny Cieplickiej, a druga we wrześniu, w ramach Września Jeleniogórskiego. Impreza ta jest wpisana do kalendarza giełd organizowanych na terenie Polski i od lat ma wyrobioną renomę. Uczestniczy w niej kilkudziesięciu wystawców, przede wszystkim z Dolnego Śląska, choć nie brakuje kolekcjonerów i zbieraczy z Polski i zagranicy. Prezentowane są przede wszystkim kolekcje i zbiory minerałów, skał i skamieniałości oraz biżuteria. Kameralny charakter giełdy odróżnia ją od innych, wielkich i komercyjnych.

7 września - niedziela NIEDZIELA W MUZEUM Wykład Alexander Pfohl, projektant w Hucie Josephine w Szklarskiej Porębie godz.: 11.00 miejsce: Muzeum Karkonoskie, ul. Jana Matejki 28 organizator: Muzeum Karkonoskie Wykład Justyny Wierzchuckiej, kierownika Działu Szkła Artystycznego w Muzeum Karkonoskim ma na celu nakreślenie sylwetki niezwykle płodnego i zdolnego twórcy, który przez 10 lat zatrudniony był w jednej z czołowych hut szkła w Europie. Wybrane przykłady zrealizowanych w hucie projektów szkieł użytkowych udowadniają, że Pfohl potrafił połączyć swoje artystyczne wizje z wymogami produkcji przemysłowej, tworząc najwyższej jakości produkty, spełniające doskonale swoje funkcje utylitarne oraz estetyczne. Alexander Pfohl to przede wszystkim uzdolniony i wszechstronny designer, a także ciekawy i wyjątkowy człowiek, który odnalazł w Szklarskiej Porębie prawdziwy dom. Życie Pfohla to także jeden z wielu przykładów losów ludzi różnej narodowości, którzy w wyniku zawirowań historii musieli zmieniać swoje ścieżki kariery zawodowej oraz plany osobiste. Wykład realizowany jest w ramach projektu Zakup kolekcji szkieł śląskich do zbiorów Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze, współfinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urząd Marszałkowski we Wrocławiu. od 8 września do 30 października Wystawa rysunku Jarosława Krukowskiego Wszystko jest możliwe otwarcie wystawy: 8 września - godz. 17.00 miejsce: Galeria Hall, ul. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego 12 Jarosław Krukowski urodził się we Wrocławiu. Absolwent ASP im. E. Gepperta we Wrocławiu. Uczeń prof. Wałaszka i prof. Dymitrowicza. Zajmuje się malarstwem sztalugowym i rysunkiem oraz rzeźbi. Jarek Krukowski jest artystą próbującym tworzyć ramy istniejącego porządku poprzez formy i akcenty koloru. W otaczającej rzeczywistości jest bariera i On ją przemija swą rzeczywistością. Maciej Piotrowski - malarz artysta. Rysunek to więź z ludźmi, miłość i pokora, ale też walka o lepszy świat i nie zafałszowaną prawdę (Jarosław Krukowski). 13 września - sobota Warsztaty Aktywna i kreatywna mama miejsce: Przystań Twórcza, ul. Cieplicka 74 organizator: Miasto Jelenia Góra, Przystań Twórcza - Cieplickie Centrum Kultury Warsztaty adresowane do mam i ich dzieci: wspólne gotowanie, śpiewanie, tańczenie, joga, ceramika, zdobienie pierników, etno warsztaty; www.przystantworcza.pl - Przystań Twórcza, ul. Cieplicka 74 Projekt realizowany w ramach zadania "Nie Tchórz - Przystań i Twórz" dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury + Inicjatywy lokalne 2014. (wstęp wolny)

13 września - sobota Akademia Rozwoju Rodziny Mama - Tato - Dziecko. Akademia Mamy Warsztat Szklane sekrety między nami z emocjami godz.: 10.00-13.00 miejsce: sale ODK, ul. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego 12 Gdy byłam dzieckiem uwielbiałam bawić się wykorzystując małe szkiełka znalezione na podwórku i płatki kwiatów, traw czy inne zdobyczne elementy. Zabawa polegała na tym, by w ziemi ułożyć z tego obrazek, nakryć go szkiełkiem i przysypać ziemią. Następnego dnia było poszukiwanie sekretów i z wypiekami na twarzy odkrywanie, by zobaczyć jakie zaszły zmiany w ułożonej wcześniej kompozycji. Owe sekrety stały się moimi pierwszymi próbami tworzenia szklanych obrazów. Być może, dzięki temu zostałam witrażystką. Spróbujmy wrócić do dzieciństwa i w trochę inny sposób stworzyć swoje sekrety. Jak sprzed lat wykorzystywać będziemy szkło, płatki kwiatów, papierowe koronki, firanki i inne pięknościowe detale i elementy. Można dla wzmocnienia emocji zabrać ze sobą zdjęcie z dzieciństwa, a co z nim zrobimy to sza, będzie to sekret. Wasze osobiste sekrety będą podróżą w świat zabawy i dzięki temu powstaną piękne małe bibeloty, które posłużą Wam na przykład do ozdobienia torebki, będziecie mogły powiesić go na szyi, w oknie lub przypiąć do kluczy. Możliwości jest wiele, co zrobicie ze swoim sekretem? Ja swój schowam do drogocennej szkatułki i schowam go tam, tylko dla siebie. Prowadząca: Edyta Kulla - doświadczona mama trójki dzieci, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, instruktorka i animatorka kultury (info z ODK) Uwaga! wstęp wolny; liczba miejsc ograniczona; zapisy w sekretariacie ODK lub pod tel. 75-75 31 831 13-14 września- sobota/niedziela XV Międzynarodowe Warsztaty Pszczelarskie od godz.: 10.00 miejsce: Plac Piastowski organizator: Regionalny Związek Pszczelarzy w Jeleniej Górze, Mecenat Miasta Jelenia Góra Celem warsztatów jest promocja polskiego pszczelarstwa w tym produktów pszczelich i sprzętu pszczelarskiego, wymiana wiedzy praktycznej i teoretycznej pomiędzy pszczelarzami sąsiednich krajów. Uczestnikami warsztatów są pszczelarze z Polski, Czech i Niemiec, polscy, niemieccy i czescy naukowcy z dziedziny pszczelarstwa, władze międzynarodowych organizacji pszczelarskich oraz związków pszczelarskich z Polski i krajów sąsiednich 14 września - niedziela Europejskie Dni Dziedzictwa' 2014 Otwarcie wystawy Barbary Górniak Kościoły Pokoju, prelekcja Henryka Dumina godz.: 16.00 miejsce: Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna, ul. Michałowicka 32 organizator: Miasto Jelenia Góra, Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna od 14 września do 31 grudnia Wystawa Barbary Górniak Kościoły Pokoju

miejsce: Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna, ul. Michałowicka 32 organizator: Miasto Jelenia Góra, Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna Włączając się w akcję Europejskich Dni Dziedzictwa na Dolnym Śląsku przebiegającą w 2014 roku pod hasłem Dziedzictwo - źródło tożsamości, planowana wystawa poświęcona będzie Kościołom Pokoju, które pozostają ponadczasowym przekazem świadczącym o determinacji i sile ducha. Są kluczowym dowodem zapoczątkowanych przemian społeczno - religijnych, które oddziaływały przez swój pluralizm religijny na inne kraje europejskie. Ekspozycja podkreśla wagę ponadczasowego przesłania oraz dziedzictwo kulturowe Europy (info z muzeum) do 15 września Wystawa Stroje ludowe Kotliny Jeleniogórskiej. Z dawnej do nowej ojczyzny miejsce: Muzeum Karkonoskie, ul. Jana Matejki 28 Prezentacja niewielkiej ekspozycji poświęconej tkaninom ludowym i elementom stroju ludowego z okolic Jeleniej Góry przed 1945 r. Tkaniny pochodzą z Izby Regionalnej z Alfeld w Dolnej Saksonii w Niemczech. W Alfeld osiadła część wysiedlonej ludności niemieckiej z regionu jeleniogórskiego. Osiedleńcy jeleniogórscy założyli izbę pamięci, w której zgromadzono pamiątki ze starej ojczyzny, głównie o charakterze ludowym. Z okazji jubileuszowego zjazdu miłośników i potomków dawnych mieszkańców Jeleniej Góry, który odbędzie się w Pałacu w Łomnicy, muzeum pokaże udostępnione, pięknie zachowane tkaniny z przełomu wieków XIX/XX. Będą to głównie elementy ludowego stroju kobiecego z okolic Jeleniej Góry w postaci białych haftowanych chust naramiennych, zapasek odświętnych, zachowanych czepków, koszulek, bielizny, biżuterii oraz kompletnych strojów męskich i kobiecych zaprezentowanych na manekinach. Ponadto zaprezentujemy dwie zachełmiańskie koszule męskie z I połowy XX w. oraz drobne tkaniny użytkowe: ręczniki ozdobne z wizerunkiem Rübezahla, serwetek koronkowych z koronki klockowej i zdjęcia ludzi w strojach ludowych (info z muzeum) organizator: Muzeum Karkonoskie do 17 września Przestrzeń. Poplenerowa wystawa malarstwa i fotografii Ilona Chvalova, Zbigniew Frączkiewicz, Waldemar Grzelak, Janina Hobgarska, Zdenka Huskova, Anna Jodżis, Teresa Kępowicz, Richard Kliment, Alicja Kołodziejczyk, Jakub Krejci, Jerzy Kryszpin, Zbigniew Kulik, Darina Martinovska, Anna Mastnikova, Zuzana Ruzickova, Jan Vicar, Eva Vlasakova, Katarzyna Rotkiewicz-Szumska, Bogumiła Twardowska-Rogacewicz miejsce: Galeria BWA, ul. Długa 1 organizator: Miasto Jelenia Góra, Biuro Wystaw Artystycznych W plenerze udział wzięli artyści z regionu jeleniogórskiego oraz artyści czescy. Malarze, rysownicy, graficy, fotograficy oraz twórcy posługujący się nowymi mediami. Tematem pleneru była przestrzeń. Jak pisze Marek Wasilewski we wstępie do katalogu wystawy: Kiedy odwiedzamy jakieś miejsce, to nie odnosimy się jedynie do jego czasu teraźniejszego. Chcielibyśmy dotrzeć do miejsca takiego, jakim ono było w czasie, które zdefiniował jego tożsamość. Poruszamy się wśród półprzezroczystych warstw czasu. Z każdej z tych warstw próbujemy odfiltrować to, co jest dla nas szczególnie interesujące. Dlatego miejsca fizycznie istniejące w przestrzeni stają się w naszych głowach często wirtualnym fantazmatem, zbiorem cytatów, obrazów, wspomnień i emocji innych ludzi.

Projekt Przestrzeń jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Nysa oraz Miasta Jelenia Góra i Starostwa Powiatowego w Jeleniej Górze. Wystawa pokazana zostanie również w Czechach, w galerii Josefa Jiry Bouckuv Statek w Malej Skale. Wernisaż 6 września, godz. 17.00. od 18 września do 26 października Jubileuszowa wystawa z okazji 40-lecia Wrocławskiej Grupy Tkackiej; otwarcie wystawy: 18 września - godz.15.00 miejsce: Muzeum Karkonoskie, ul. Jana Matejki 28 organizator: Muzeum Karkonoskie Prezentacja twórczości artystów uczestniczących w Sympozjach Sztuki Włókna. od 18 września do 17 października Wystawa tkaniny artystycznej Ewy Łukiewskiej Konfluencja otwarcie wystawy: 18 września - godz. 17.00 miejsce: Galeria Promocje, ul. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego 12 Wystawa towarzysząca Festiwalowi Sztuki Włókna, XLI Międzynarodowemu Sympozjum "Warsztat Twórczy - Kowary" Ewa Łukiewska ukończyła ASP w Gdańsku. W 1981 roku otrzymała dyplom z wyróżnieniem u prof. Józefy Wnukowej. Zajmuje się tkaniną unikatową, malarstwem, rysunkiem, papierem ręcznie czerpanym. Swoje prace prezentowała na kilkunastu wystawach indywidualnych i ponad 230 zbiorowych. Jest laureatką wielu wyróżnień i nagród. Prace artystki znajdują się w zbiorach m.in.: Muzeum Narodowym w Gdańsku, Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum w Lęborku, Muzeum Rzemiosła w Krośnie, w Gdyni, w Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie, w kolekcjach fundacji Small Pieces for Europe w Bebington - Anglia. Każda technika, którą się zajmuję wymaga odrębnej aktywności. Tkanina sprzyja skupieniu uwagi na splotach, strukturze i fakturze, a przede wszystkim na projekcie i pomyśle. Precyzyjne wykonanie dowodzi, że tradycyjne techniki są godne studiów, będąc źródłem myśli artysty każdego wieku (Ewa Łukiewska). 22 września - poniedziałek Warsztaty mozaiki szklanej Szklany autoportret godz.: 16.00-17.30 miejsce: sale ODK, ul. Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego 12 Każdy uczestnik warsztatów przyjrzy się uważnie swojemu odbiciu w lustrze, a następnie wykona autoportret posługując się techniką mozaiki szklanej. Mozaiki będziemy układać z bardzo drobnych szkiełek o różnej fakturze i kolorze na podkładach lustrzanych, odbijających światło. Prowadząca: Beata Chlebowska - projektant witraży, od 1990 roku prowadzi autorską Pracownię Witraży Antoniów. Realizuje również cotygodniowe zajęcia plastyczne dla

dzieci i warsztaty rękodzieła artystycznego dla dorosłych w świetlicy wiejskiej w Chromcu. Od paru lat współpracuje z Muzeum Karkonoskim, Piechowickim Domem Kultury, lokalnymi stowarzyszeniami, organizując pokazy wykonywania witraży i warsztaty mozaiki szklanej dla dzieci starszych i młodzieży. Warsztaty dla dzieci w wieku 6-12 lat z cyklu Większy kawałek słońca prowadzi Beata Chlebowska Uwaga: wstęp wolny; liczba miejsc ograniczona, zapisy sekretariat ODK lub tel. 75-75 31 831 od 24 września do 14 listopada NORWIDOWSKO - 193 rocznica urodzin Cypriana Kamila Norwida Ekspozycja Gorzki to chleb jest polskość otwarcie wystawy: 24 września - godz. 18.00 miejsce: Galeria BWA, ul. Długa 1, Galeria Małych Form Książnicy Karkonoskiej, ul. Bankowa 27 organizator: Miasto Jelenia Góra, Biuro Wystaw Artystycznych W wystawie udział wzięli: Adam Adach, Hubert Czerepok, Monika Drożyńska, Wojciech Duda, Paweł Hajncel, Władysław Hasior, Paweł Jarodzki, Grzegorz Klaman, Jerzy Kosałka, Tomasz Kozak, Kamil Kuskowski, Karolina Mełnicka, Anna Molska, Dorota Podlaska, Aleka Polisiewicz, Marek Sobczyk, Zbigniew Szumski, Ewa Świdzińska, Przemysław Truściński, Antoni Wajda, Marek Wasilewski; Rada Artystyczna wystawy: Jolanta Ciesielska, prof. Izabela Kowalczyk, prof. Anna Markowska. Gorzki to chleb jest polskość - czy te słowa, zaczerpnięte z myśli społeczno - politycznych Cypriana Kamila Norwida, zachowały swoją aktualność? Pyta Janina Hobgarska, kuratorka wystawy we wstępie do katalogu. Na ile te słowa są aktualne dzisiaj? Rok 2014, bogaty w obchody rocznic, ważnych i przełomowych dla Polski wydarzeń, pozwala przyjrzeć się tej kwestii uważnie. ( ) Niniejsza wystawa jest próbą pokazania obrazów polskości we współczesnych sztukach wizualnych. Chcemy pokazać jak silny wpływ na polskość i Polaków ma romantyczny paradygmat, zastanowić się czy postawa społecznikowska jest równoprawna, a może decydująca. Czy sztuka potrafi zidentyfikować problemy, wskazać to, co boli, uwiera, zagraża i określić, czy ma wystarczający potencjał perswazyjny. Wizualnym mottem wystawy jest praca Władysława Hasiora z 1985 r. pt. Chleb polski, wszystkie pozostałe prace powstały po roku 2000. Kuratorka: Janina Hobgarska. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Jelenia Góra (info z BWA) 27 września sobota Warsztaty Aktywna i kreatywna mama miejsce: Przystań Twórcza, ul. Cieplicka 74 organizator: Miasto Jelenia Góra, Przystań Twórcza - Cieplickie Centrum Kultury Warsztaty adresowane do mam i ich dzieci: wspólne gotowanie, śpiewanie, tańczenie, joga, ceramika, zdobienie pierników, etno warsztaty; www.przystantworcza.pl - Przystań Twórcza, ul. Cieplicka 74 Projekt realizowany w ramach zadania "Nie Tchórz - Przystań i Twórz" dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury + Inicjatywy lokalne 2014. (wstęp wolny) 27-28 września 41. JELENIOGÓRSKI JARMARK STAROCI I OSOBLIWOŚCI

godz.: 8.00-18.00 miejsce: Plac Ratuszowy Wydarzenie, które w Jeleniej Górze odbywa się od 1973 roku, jest jednym z największych tego typu w Polsce, na które ściągają kolekcjonerzy z całej Europy. Swoje zbiory prezentują na Placu Ratuszowym i wzdłuż urokliwych uliczek Starego Miasta. Można tu kupić zabytkowy samochód, stare meble, broń, cacka ze szkła i porcelany, książki, bibeloty i tysiące innych rzeczy. Zwiedzający i potencjalni kupcy przez dwa dni będą to wszystko oglądać, targować się, słuchać ciekawych historii, kupować, uzupełniać bądź wymieniać swoje zbiory. Zainteresowanych wystawców zapraszamy na stronę internetową imprezy, gdzie znajdują się wszystkie niezbędne informacje i dokumenty do pobrania www.jarmarkstaroci.com lub pod tel. +48 88 16 76 935. do 30 września Wystawa rzeźb Ryszarda Zająca Zając w Muzeum Przyrodniczym miejsce: Muzeum Przyrodnicze, ul. Cieplicka 11A do 30 września Wystawa fotografii INSIDEOUT z podróży po Nowej Zelandii D-Mo Zając miejsce: Muzeum Przyrodnicze, ul. Cieplicka 11A do 30 września Wystawa rzeźby ceramicznej Krystyny Gay-Kutschenreiter Ogród Tajemnic miejsce: Muzeum Przyrodnicze, ul. Cieplicka 11A Wystawie towarzyszą fotografie Janusza Moniatowicza do 31 października Wystawa 2. Korpus Polski w Kampanii Włoskiej 1944-1945 miejsce: Muzeum Historii i Militariów, ul. Sudecka 83 organizator: Muzeum Karkonoskie Wystawa przygotowana z okazji obchodów 70. rocznicy bitwy o Monte Cassino. Prezentowane zabytki pochodzą głównie ze zbiorów Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze oraz prywatnej kolekcji Władysława Stasienki. Na ekspozycji obejrzeć można oryginalne uzbrojenie, umundurowanie i oporządzenie żołnierskie oraz liczne fotografie, dokumenty, odznaczenia i oznaki żołnierzy 2. Korpusu Polskiego z lat 1942-1947. Uzupełnieniem wystawy są plansze przedstawiające historię powstania Armii Polskiej w ZSRR, jej ewakuację przez Morze Kaspijskie do Iranu, następnie pobyt polskich żołnierzy w Iraku, Palestynie i Egipcie po walki we Włoszech, zakończone zdobyciem Bolonii w kwietniu 1945 r.