PNWM w polskich i niemieckich mediach w 2013 roku Analiza Styczeń 2014 roku Peter Kompiel (grafiki), Aleksandra Milewska-Czachur, Anke Papenbrock
1. Wprowadzenie W 2013 roku pojawiło się 546 wzmianek o Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży w mediach polskich i 385 w mediach niemieckich. Były to z jednej strony krótkie informacje o dofinansowaniu spotkań przez PNWM, z drugiej zaś obszerne relacje o projektach lub pracy organizacji, a także wywiady z dyrektorami zarządzającymi. 2. Podział ze względu na gatunek mediów Analiza doniesień medialnych z podziałem na gatunki mediów uwidacznia dysproporcję pomiędzy mediami w Polsce i Niemczech. 2.1 Media internetowe Podczas gdy w Niemczech przeważają wzmianki w mediach drukowanych (369 informacji; szczegóły por. 2.4 Media drukowane), w Polsce o PNWM informują przede wszystkim media internetowe. 354 doniesienia w polskich mediach internetowych to liczba prawie dwa razy większa od ilości wzmianek w mediach drukowanych (183). Są to przede wszystkim publikacje na portalach regionów i gmin, a także w internetowych wydaniach prasy regionalnej. Nie istnieją dane dotyczące niemieckich mediów internetowych. W związku z wysokimi kosztami monitoringu mediów niemieckich oraz w oparciu o wcześniejsze doświadczenia pokazujące, że niemieckie portale w większości kopiują doniesienia agencji informacyjnych, od 2012 roku PNWM nie korzysta już z usługi monitoringu internetu w Niemczech. Wiadomości w różnych mediach w porównaniu Niemcy Polska 369 354 183 10 3 b.d. 3 b.d. 1 b.d. prasa telewizja radio internet doniesienia agencyjne 2
2.2 Telewizja W polskiej telewizji PNWM pojawiła się trzy razy. Jednym z materiałów był krótki wywiad z dyrektorem zarządzającym PNWM Pawłem Morasem dla programu informacyjnego TVP INFO w związku z emisją serialu telewizji ZDF Nasze matki, nasi ojcowie ( Unsere Mütter, unsere Väter ). Poza tym pracownik PNWM pojawił się w porannym programie TVP INFO w roli eksperta Forum Ekonomicznego Młodych Liderów. Trzecia wzmianka o PNWM, tym razem jako organizacji partnerskiej Towarzystwa im. Edyty Stein we Wrocławiu, znalazła się w programie tamtejszej telewizji regionalnej (TVP Wrocław). Niemiecka telewizja informowała o PNWM dziesięć razy. Przede wszystkim wymienić tu należy dłuższy reportaż w wiadomościach regionalnego nadawcy rbb (Rundfunk Berlin Brandenburg), który został powtórzony kilkakrotnie w innych programach tego nadawcy. Była to relacja z przekazania PNWM czeku od Fundacji Flicka przez Manfreda Stolpe, premiera Brandenburgii w stanie spoczynku, podczas Przyjęcia Letniego PNWM. 2.3 Radio W polskich stacjach radiowych PNWM pojawiła się sześć razy. Polskie Radio dla Zagranicy informowało dwukrotnie o projektach PNWM, między innymi o projekcie dzień.de I der-tag.pl. W trakcie odbywającej się w Poznaniu Konferencji Jednostek Centralnych katolickie Radio Emaus wyemitowało audycję o PNWM oraz o polsko-niemieckich spotkaniach młodzieży. Inne relacje radiowe poświęcone były m.in. laureatom Polsko-Niemieckiej Nagrody Młodzieży i jednemu z projektów młodzieżowych. W związku z wysokimi kosztami i niską efektywnością nie jest prowadzony monitoring niemieckich nadawców radiowych (por. wyżej). Wiadomo jednak, że polska redakcja anteny Funkhaus Europa (rbb i WDR) wyemitowała przynajmniej trzy audycje o PNWM. Były to: wywiad z dyrektorem zarządzającym PNWM Stephanem Erbem dotyczący spotkania finalistów projektu TriM Finalissimo, audycja specjalna o dniu informacyjnym dla potencjalnych wnioskodawców w Poczdamie, a także materiał z konferencji Szkoła żyje wymianą ( Austausch macht Schule ). Poza tym radio Antenne Brandenburg informowało o wspomnianym już przekazaniu czeku, a Radio Eins (rbb) przeprowadziło wywiad z Pawłem Morasem w związku z emisją filmu Nasze matki, nasi ojcowie ( Unsere Mütter, unsere Väter ). 2.4 Media drukowane W obrębie niemieckich środków masowego przekazu wzmianki o PNWM pojawiają się najczęściej w mediach drukowanych (369 artykułów). Polskie media drukowane informowały o PNWM 183 razy. Ciekawie przedstawia się podział uwzględniający wysokość nakładu mediów drukowanych. W przypadku niemieckich mediów drukowanych największa liczba informacji o PNWM pojawiła się w mniejszych regionalnych dziennikach, których nakład nie przekracza 10 000 egzemplarzy. Na ich łamach opublikowane zostało 197 artykułów. W sumie 297 z 369 informacji ukazało się w mediach drukowanych o nakładzie poniżej 30 000 egzemplarzy. 13 doniesień zamieściły gazety o nakładzie od 30 000 do 50 000 egzemplarzy, a w obszarze mediów ogólnokrajowych (nakład ponad 80 000 egz.) odnotowano tylko dwie informacje. 3
250 Nakład mediów drukowanych z artykułami o PNWM (Niemcy) 200 197 150 100 50 0 57 b.d. poniżej 10 tys. 86 10 do 20 tys. 14 4 3 6 0 0 1 1 20 do 30 tys. 30 do 40 tys. 40 do 50 tys. 50 do 60 tys. 60 do 70 tys. 70 do 80 tys. 80 do ponad 90 tys. 90 tys. Inaczej przedstawia się sytuacja w Polsce. Najbardziej reprezentatywny jest sektor prasy o nakładzie między 20 000 a 30 000 egzemplarzy (58 informacji). W sumie aż 145 artykułów o PNWM pojawiło się na łamach prasy regionalnej o nakładzie do 40 000 egzemplarzy. Częste wzmianki o PNWM na łamach ogólnopolskich dzienników (nakład ponad 90 000 egz.) wiążą się w większości z udziałem organizacji w konkursie Gazety Wyborczej Grasz o staż. 70 60 50 Nakład mediów drukowanych z artykułami o PNWM (Polska) 58 40 30 20 10 0 2 35 b.d. poniżej 10 tys. 31 10 do 20 tys. 20 do 30 tys. 21 30 do 40 tys. 2 9 1 2 0 40 do 50 tys. 50 do 60 tys. 60 do 70 tys. 70 do 80 tys. 80 do 90 tys. 22 ponad 90 tys. 4
3. Podział ze względu na regiony Wyniki analizy doniesień medialnych o PNWM, uwzględniające podział na regiony: landy i województwa, układają się, tworząc ciekawą mapę. 3.1 Informacje w prasie regionalnej (Polska) W Polsce najwięcej informacji o PNWM pojawiło się w mediach na obszarach przygranicznych (województwo zachodniopomorskie: 22% wszystkich doniesień medialnych). Liczne wzmianki o PNWM ukazały się także w województwie warmińsko-mazurskim (9%), na Mazowszu oraz w województwach wielkopolskim i pomorskim po 8% relacji medialnych. Zestawienie zamykają województwa: łódzkie (1%), dolnośląskie (3%) i małopolskie (2%). Artykuły w regionalnej prasie (Polska) 2% 1% 3% 3% 22% zachodniopomorskie warmińsko-mazurskie mazowieckie wielkopolskie pomorskie kujawsko-pomorskie lubuskie 9% świętokrzyskie śląskie podlaskie podkarpackie 6% 7% 8% 8% 8% lubelskie opolskie dolnośląskie małopolskie łodzkie 5
3.2 Informacje w prasie regionalnej (Niemcy) W przypadku Niemiec widać wyraźnie, że najwięcej informacji o PNWM pojawia się w mediach na obszarze przygranicznym, w tym przypadku w Brandenburgii/Brandenburg (26% wszystkich doniesień medialnych). Na kolejnym miejscu plasuje się Nadrenia Północna-Westfalia/Nordrhein- Westfalen (16%). Trzecie i czwarte miejsce zajmują media z Hesji/Hessen (10%) i Dolnej Saksonii/Niedersachsen (9%). Zestawienie zamyka Berlin, a także kraj związkowy Saksonia- Anhalt/Sachsen-Anhalt, gdzie odnotowano tylko po jednym doniesieniu medialnym. Artykuły w regionalnej prasie (Niemcy) 4% 6% 6% 7% 4% 3% 2% 9% 1% 10% 26% 16% Brandenburg Nordrhein-Westfalen Hessen Niedersachsen Thüringen Schleswig-Holstein Rheinland-Pfalz Baden-Württemberg Saarland Bayern Sachsen Mecklenburg-Vorpommern Hamburg Bremen Berlin Sachsen-Anhalt 6
3.3 Stosunek ilości doniesień medialnych w regionach do ilości dofinansowanych projektów Jeśli zestawimy ze sobą ranking doniesień medialnych i statystykę projektów dofinansowanych przez PNWM, zauważymy, że w przypadku Niemiec pokrywają się one. Większość polsko-niemieckich spotkań młodzieży dofinansowanych przez PNWM odbywa się w Brandenburgii, Nadrenii Północnej- Westfalii i Dolnej Saksonii, co tłumaczy dużą częstotliwość ukazywania się tam informacji. Jeśli chodzi o Polskę, stosunek ten potwierdzić można tylko częściowo. Akurat województwa dolnośląskie i małopolskie, w których odnotowano najmniejszą ilość doniesień medialnych, wysuwają się na czołowe miejsca w statystyce dofinansowanych projektów. O istnieniu relacji pomiędzy częstotliwością polsko-niemieckich projektów młodzieży a częstotliwością ukazywania się informacji w mediach możemy mówić tylko w przypadku województw zachodniopomorskiego i wielkopolskiego. Województwa mazowieckie i warmińskomazurskie zajmują środkowe miejsca w statystkach wspierania. 4. Aktualne doniesienia: umowa koalicyjna Na przykładzie jednej z informacji o PNWM, która ukazała się pod koniec 2013 roku, można zaobserwować różnice w podejściu mediów polskich i niemieckich do pewnych tematów. W umowie koalicyjnej nowego rządu federalnego pojawiła się wzmianka o PNWM, o czym organizacja poinformowała mailowo swoich partnerów medialnych z Polski i Niemiec. Podczas gdy informacja ta nie odbiła się w mediach niemieckich żadnym echem, w Polsce przekazało ją 20 mediów. Były to przede wszystkim portale internetowe. "PNWM w umowie koalicyjnej" w mediach -liczba artykułów w Polsce 18 2 prasa internet 7
Poniższa grafika pokazuje, jak krótki jest czas, w którym informacje tego typu funkcjonują w przestrzeni medialnej. Między 15 a 17 grudnia (16 grudnia podpisano umowę koalicyjną) była to jedna z głównych wiadomości. Pierwsze przejawy zainteresowania mediów pojawiły się bezpośrednio po rozesłaniu wiadomości przez PNWM, natomiast już kilka dni po podpisaniu umowy temat całkowicie znikł z przestrzeni medialnej. 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Artykuły o PNWM w umowie koalicyjnej w Polsce w grudniu Bardziej szczegółowa analiza doniesień medialnych na ten temat pozwala przyjrzeć się też procesowi pojawiania się informacji. Większość mediów powoływała się na doniesienia Polskiej Agencji Prasowej (PAP). Internetowe wydanie jednej z gazet, ukazującej się w regionie przygranicznym, opublikowało natomiast pełną treść doniesienia prasowego PNWM. Dwa artykuły drukowane to publikacja treści doniesienia PAP oraz autorski tekst w prasie z regionu przygranicznego. Podsumowując, należy podkreślić ważną rolę agencji prasowych w rozpowszechnianiu informacji o PNWM. Podobnie jak w przypadku doniesienia z 2012 roku o czasowym wstrzymaniu dofinansowywania projektów przez PNWM z powodu braku środków finansowych, informacja o wpisaniu PNWM do umowy koalicyjnej zaistniała w wielu różnych mediach po tym, jak opublikowała ją jedna z agencji. 8