POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE w Olecku ul Gołdapska Z'i 19-400 Olecko lei 087 520 34 3u fax 087 520 47 20 NIP 847-14-U1-139 riegon 510832585 INFORMACJA O REALIZACJI POWIATOWEJ STRATEGII ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH NA LATA 2003-2015 Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2003-2015 " przyjęta została Uchwałą Nr 1X754/03 Rady Powiatu w Olecku z dnia 26 czerwca 2003 r., Uchwałą Nr XII/78/2007 z dnia 29 listopada 2007 r. i Uchwałą Nr IX/54/03 z dnia 24 września 2009 r. wprowadzone zostały zmiany. W w/w Strategii wpisane zostały m.in. zadania własne powiatu z zakresu pomocy społecznej wynikające z obecnie obowiązującej ustawy o pomocy społecznej. 1) Stworzenie możliwości pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie. Zgodnie z w/w ustawą oraz ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie do zadań własnych powiatu należy w szczególności tworzenie i prowadzenie ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie oraz prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej. Od 2007 r. funkcjonuje Specjalistyczny Ośrodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie przy PCPR w Olecku, który służy pomocą osobom i rodzinom dotkniętym przemocą. Swoje zadania realizuje w szczególności poprzez zapewnienie im bezpiecznego schronienia na okres do trzech miesięcy z możliwością przedłużenia w przypadkach uzasadnionych sytuacją, ochronę ofiary przemocy w rodzinie przed osobą stosującą przemoc, udzielanie pomocy psychologicznej, prawnej, medycznej i wsparcia, rozpoznanie sytuacji ofiary przemocy i opracowanie planu pomocy. Udzielana pomoc ma na celu dać osobom szansę zmiany na lepsze poprzez zwiększenie poczucia bezpieczeństwa ofiar, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w życiu oraz konstruktywne budowanie planu wyjścia z kryzysu. Standard podstawowych usług w Ośrodku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2006 r. obejmuje m.in. zapewnienie pomieszczeń do spania, wspólnego pomieszczenia do pobytu dziennego, miejsca zabaw dla dzieci, pomieszczenia do nauki, ogólnodostępnych, odpowiednio wyposażonych łazienek i kuchni, pomieszczenia do prania i suszenia, wyżywienia, środków higieny osobistej i środków czystości. Ogólnie liczba osób, którym udzielono pomocy w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia w roku 2009 wynosi 411 osób, w tym 69 dzieci. Pomocą specjalistyczną objęto 722 osoby ze 165 rodzin. Wsparcia udzielono również 13 osobom niepełnosprawnym z 9 rodzin. W ramach pomocy specjalistycznej udzielono 796 świadczeń, w tym 411 osób objęto 1
programem ochrony ofiar przemocy. Program ten obejmuje współpracę Ośrodka z Policją, Sądem, Prokuraturą, służbą zdrowia, szkołami, przedszkolami, ośrodkami pomocy społecznej, w tym organizację i prowadzenie 20 spotkań zespołów interdyscyplinarnych -potwierdzonych protokołami i listami obecności. Do programu terapeutycznego obejmującego m.in. grupę wsparcia dla kobiet doznających przemocy, grupę terapeutyczno-edukacyjną dla dzieci, zostały zakwalifikowane i uczestniczyły w nim 42 osoby z 41 rodzin (186 osób w rodzinach), którym udzielono 74 świadczenia. W okresie od stycznia do grudnia 2009 roku z całodobowego schronienia w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie skorzystało 30 osób, w tym 10 osób dorosłych (tym 1 osoba niepełnosprawna), zakwaterowano również 20 dzieci, w tym 2 niepełnosprawnych. Ogólnie udzielono pomocy całodobowej 30 osobom z 10 rodzin z ogólną liczbą osób w rodzinach 50. Osoby, które znalazły się w sytuacji kryzysowej, mogą uzyskać pomoc w Ośrodku Interwencji Kryzysowej przy PCPR w Olecku, który rozpoczął funkcjonowanie w 2006 r. Do jego zadań należy w szczególności udzielenie pomocy w formie interwencji kryzysowej i wsparcia, zapewnienie w sytuacjach uzasadnionych osobom i rodzinom dotkniętym kryzysem bezpiecznego schronienia w hostelu Ośrodka. W okresie sprawozdawczym 6 osób zostało objętych pomocą w formie pobytu w hostelu Ośrodka. Pomocy specjalistycznej udzielono także członkom ich rodzin (11 osób). W ramach interwencji kryzysowej udzielono 61 porad psychologicznych. Problemy, z jakimi zgłaszały się osoby, to najczęściej problemy egzystencjalne, szybkie tempo życia, niezaradność życiowa, niskie renty i emerytury niewystarczające na spokojne życie, brak pracy. Udzielano ogółem 71 porad prawnych -dot. one głównie prawa cywilnego, sporadycznie z zakresu prawa karnego, administracyjnego i spółdzielczego. Pracą terapeutyczną zostało objętych 15 osób, natomiast pracą socjalną 13 rodzin. Z konsultacji psychiatrycznej skorzystały 2 osoby. Klienci byli objęci także pracą z zakresu poradnictwa wychowawczego i rodzinnego. Odbywały się również wizyty w środowisku osób objętych kryzysem, prowadzono rozmowy wspierająco - informacyjne, jak również powoływano zespoły interdyscyplinarne, które miały na celu rozwiązanie problemu konkretnej rodziny. W/w Ośrodki funkcjonują całodobowo i zapewniają pomoc osobom potrzebującym w każdym czasie. 2
W celu stworzenia systemu właściwego i skutecznego wsparcia dla osób potrzebujących funkcjonuje ponadto Powiatowy Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Utworzony został również Niebieski Pokój " do przesłuchań nieletnich, a także na potrzeby psychologów. W dniu 18 maja 2009 r. otrzymał on Certyfikat Przyjaznego Pokoju Przesłuchań " wydany przez Ministerstwo Sprawiedliwości i Fundacji Dzieci Niczyje w Warszawie. W/w pokój w ramach współpracy udostępniany jest także na potrzeby Sądu, Prokuratury, Policji. 2) Działania na rzecz utworzenia sprawnego systemu oddziaływania wychowawczego dla dzieci i młodzieży Zadanie realizowane jest m.in. poprzez utworzenie i funkcjonowanie Młodzieżowej Grupy Wsparcia w PCPR oraz Młodzieżowego Klubu Integracji Społecznej przy PCPR. W ramach ich funkcjonowania młodzi ludzie spotykają się ze sobą, biorą udział w różnego rodzaju zajęciach rozwojowych ( plastycznych, edukacyjnych itp.). Z inicjatywy tut. jednostki 40 dzieci z powiatu oleckiego w dniach 20.06.2009 r.- 03.07.2009r. przebywało na bezpłatnych koloniach w Muszynie Zdroju w Beskidzie Sądeckim. Uczestnikami kolonii była młodzież w wieku gimnazjalnym (13-16 lat). W okresie 16.08.2009 r. - 29.08.2009 r. 15 osób - młodzież ucząca się ponadgimnazjalna w wieku 16-18 lat spędzała wakacje w Kątach Rybackich. Osoby wytypowane do udziału w kolonii pochodziły z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej, w tym byli wychowankowie rodzin zastępczych oraz Domu im. Janusza Korczaka w Olecku. Wyjazd sfinansowany został przez Kuratorium Oświaty w Olsztynie. 3) Organizacja poradnictwa specjalistycznego, w tym rodzinnego oraz terapii rodzinnej Informacja znajduje się w pkt 1. 4) Kontynuacja i organizowanie rodzinnej opieki zastępczej Wg stanu na dzień 31.12.2009 r. w powiecie oleckim funkcjonowało 46 rodzin zastępczych (ogółem umieszczono w nich 72 dzieci), w tym 40 rodzin spokrewnionych ( umieszczonych w nich 57 dzieci) i 1 nie spokrewniona (2 dzieci), 3 zawodowe rodziny 3
wielodzietne (łącznie 12 dzieci) oraz 1 zawodowa rodzina specjalistyczna (1 dziecko ) i 1 o charakterze pogotowia rodzinnego. W 2009 r. na mocy postanowień Sądu utworzonych zostało 7 nowych rodzin zastępczych, w tym: 1 niespokrewniona ( umieszczono w niej 2 dzieci ) i 6 spokrewnionych ( 7 dzieci ). 3 dzieci, zgodnie z postanowieniami Sądu, umieszczono w zawodowych niespokrewnionych rodzinach zastępczych. 2 dzieci trafiło do rodziny zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego. W w/w okresie 8 dzieci powróciło do rodziców biologicznych, 3 wcześniej przebywających w rodzinach zastępczych zostało umieszczonych w placówce opiekuńczo-wychowawczej, 6 dzieci umieszczonych zostało w rodzinach preadaptacyjnych, 10 pełnoletnich wychowanków opuściło rodziny zastępcze i rozpoczęło proces usamodzielnienia. Tut. jednostka na bieżąco prowadzi działania dot. pozyskania kandydatów na rodziny zastępcze, m.in. poprzez rozplakatowywanie informacji, zamieszczanie ogłoszeń na stronie internetowej, udzielanie informacji wszystkim zainteresowanym stworzeniem rodzinnej opieki zastępczej. 5) Udzielanie pomocy dzieciom ( od urodzenia ), młodzieży ( do ukończenia edukacji) oraz ich rodzicom, opiekunom, nauczycielom i wychowawcom W okresie sprawozdawczym zadanie realizowane było we współpracy ze szkołami z terenu powiatu, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną oraz pracownikami zatrudnionymi w tut. jednostce. Prowadzone były m.in.: 1/ Zajęcia psychoedukacyjne, 2/ Warsztaty Dla Rodziców, 3/ Grupa Terapeutyczno - Edukacyjna dla Dzieci z Rodzin Zastępczych, 4/ Grupa Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, 5/ Mediacje, 6/ Szkolenia, II Superwizje, 8/ Posiedzenia Zespołów, 9/ Spotkania w MKIS. 4
6) Przekształcenie Domu Dziecka w Olecku w placówkę wielofunkcyjną Zgodnie z Decyzją Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 16 lutego 2009 r. Powiat Olecki posiada zezwolenie warunkowe na prowadzenie publicznej, całodobowej placówki opiekuńczo - wychowawczej typu wielofunkcyjnego pn. Dom im. Janusza Korczaka z siedzibą w Olecku przy ul. Gołdapskiej 18 a, na czas realizacji programu naprawczego, tj. do 31 grudnia 2010 r. 5 z następującą liczbą miejsc: socjalizacyjnych - 28, interwencyjnych - 10, w mieszkaniach usamodzielnienia - 30 (łącznie 68 miejsc). Wg stanu na 31.12.2009 r. w Domu przebywało 58 dzieci. 7) Uaktywnienie rodziców biologicznych mające na celu stworzenie możliwości powrotu do nich dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo - wychowawczych Zadanie realizowane na bieżąco poprzez analizę sytuacji rodzin biologicznych, organizowanie szkoleń dla rodziców biologicznych oraz pracę indywidualną, w wyniku czego w 2009r. do domu rodzinnego powróciło 8 dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i 9 dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo - wychowawczych. 8) Pomoc pełnoletnim wychowankom placówek opiekuńczo - wychowawczych i wychowankom rodzin zastępczych w starcie w dorosłe życie Wg stanu na dzień 31.12.2009 r. pomocą mającą na celu usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem objęto 65 byłych wychowanków rodzin zastępczych i placówek, o których mowa w art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. W skład tej pomocy wchodziła przede wszystkim pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki, pomoc pieniężna na usamodzielnienie, pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej. Pomocą, głównie niewymierną, w miarę potrzeby obejmowani są również pełnoletni wychowankowie pochodzący z innych powiatów, którzy osiedlili się w powiecie oleckim. Przy PCPR funkcjonują także mieszkania chronione dla 10 osób. Wg stanu na dzień 31.12.2009 r. przebywało w nim 8 byłych wychowanków Domu im. Janusza Korczaka w Olecku oraz rodzin zastępczych. Zgodnie z Uchwałą Nr XLI/292/06 Rady Powiatu w Olecku z dnia 6 kwietnia 2006 r. ponoszą oni z tego tytułu odpłatność w wysokości 150 zł miesięcznie. W miarę potrzeby osobom usamodzielnianym na bieżąco udzielane są wychowankom porady i informacje dotyczące przysługujących świadczeń, np. możliwości odbycia stażu, uzyskania renty rodzinnej, pozyskania mieszkania itp. 5
9) Organizowanie i prowadzenie szkoleń oraz spotkań informacyjnych dla pracowników jednostek pomocy społecznej i innych podmiotów realizujących zadania z zakresu pomocy społecznej W 2009r. tut. jednostka zorganizowała 3 spotkania prowadzone przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na potrzeby kadry pomocy społecznej z terenu powiatu i instytucji współpracujących, dotyczące projektów systemowych, w tym: opracowywania Programów Aktywności Lokalnej. W spotkaniach uczestniczyli m.in. przedstawiciele: ośrodków pomocy społecznej, zespołu kuratorskiej służby sądowej, Powiatowego Urzędu Pracy w Olecku, Domu im. Janusza Korczaka w Olecku oraz pedagodzy szkolni. Inne zorganizowane szkolenia: Przemoc w rodzinie dysfunkcyjnej - nadużycia seksualne wobec dzieci", dwudniowe warsztaty Baśń w wychowaniu i terapii dzieci", Pomoc kobietom-ofiarom przemocy". Ponadto Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie uczestniczyli w szkoleniach i kursach, których celem było podniesienie kwalifikacji związanych z realizacją zadań z zakresu pomocy społecznej, przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz pozyskiwania środków unijnych i ich rozliczania itp. 10) Zorganizowanie punktu informacyjnego dotyczącego praw i uprawnień osób niepełnosprawnych, bezrobotnych oraz innych osób potrzebujących pomocy państwa Informacje udzielane sana bieżąco zgodnie z potrzebami mieszkańców powiatu. 11) Przeciwdziałanie sytuacjom kryzysowym związanym z powstawaniem niepełnosprawności, pomoc terapeutyczna Zadanie realizowane przez: PCPR w Olecku, Starostwo Powiatowe - Samodzielne stanowisko do spraw zdrowia, rehabilitacji osób niepełnoprawnych i pomocy społecznej przy współpracy ze Środowiskowym Domem Samopomocy w Olecku, Warsztatem Terapii Zajęciowej w Olecku, SPPZZOD w Jaśkach, PUP w Olecku, organizacjami pozarządowymi. 12) Przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu osób niepełnosprawnych Od 02.03.2009r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Olecku realizuje część zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, wynikających z ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o pomocy zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ( zadanie przekazane zgodnie z Uchwałą Nr 124/2009 Zarządu Powiatu 6
w Olecku z dnia 25 lutego 2009 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Olecku ). Zadanie realizowane jest przy współpracy ze Środowiskowym Domem Samopomocy w Olecku, Warsztatem Terapii Zajęciowej w Olecku, SPPZZOD w Jaśkach k/olecka, organizacjami pozarządowymi, w tym Stowarzyszeniem Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia im. Św. Łukasza w Jaśkach k/olecka, Stowarzyszeniem DAĆ NADZIEJĘ" przy ŚDS w Olecku, Stowarzyszeniem POMOCNA DŁOŃ" przy DPS w Kowalach Oleckich, Stowarzyszeniem Rodziców Osób Niepełnosprawnych i Osób Wspierających przy WTZ w Olecku. 13) Rozbudowa i modernizacja infrastruktury usług społecznych oraz rozszerzenie działalności i doskonalenie form świadczonych usług a) Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Długoterminowej w Jaśkach: - świadczenie usług o charakterze pielęgnacyjno - opiekuńczym w ramach Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego, świadczenie usług o charakterze paliatywno-hospicyjnym w ramach w ramach Zakładu Opieki Paliatywnej i Zakładu Opieki Zdrowotnej, świadczenie usług dla osób z zaburzeniami psychicznymi, edukacja pacjentów, ich rodzin i opiekunów w zakresie opieki nad przewlekle chorym w domu; b) - Dom Pomocy Społecznej Zacisze " w Kowalach Oleckich: W 2006 r. DPS osiągnął standardy zgodne z programem naprawczym; jest to dom dla osób starszych; wg stanu na dzień 31.12.2009 r. zamieszkiwało w nim 35 osób; - Dom Pomocy Społecznej Jaśki" dla osób przewlekle psychicznie chorych - zadanie zlecone przez powiat organizacji pozarządowej, liczba miejsc w placówce - 19. c) Warsztat Terapii Zajęciowej w Olecku (35 miejsc): - rozszerzenie działalności oraz świadczonych usług w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej poprzez działalność sportowo-artystyczną, d) Środowiskowy Dom Samopomocy w Olecku: kontynuacja dotychczasowych form rehabilitacyjno-terapeutycznych, rozszerzenie form pracy (hipoterapia, hydroterapia, światłolecznictwo ), doposażenie sali rehabilitacyjnej, rozbudowa zaplecza socjalnego. 7
14) Rozwój wolontariatu w instytucjach pomocowych z terenu powiatu Wolontariat funkcjonuje w Stowarzyszeniu Pomocy Społecznej i Ochrony Zdrowia im. Św. Łukasza w Jaśkach k/olecka, w Środowiskowym Domu Samopomocy w Olecku (Stowarzyszenie DAĆ NADZIEJĘ"). W Domu Pomocy Społecznej w Kowalach Oleckich oraz w Warsztacie Terapii Zajęciowej w Olecku wolontariusze wspomagają jednostki w czasie organizowanych imprez okolicznościowych ( np. Andrzejki, Dzień Babci, Dzień Matki ). W Domu im. Janusza Korczaka w Olecku pomocy takiej udzielają osoby zaprzyjaźnione. 15) Opracowanie i realizacja programów o zasięgu lokalnym iponadlokalnym Obecnie realizowany jest Program Opieki nad Rodziną i Dzieckiem w powiecie oleckim na lata 2006-2010 ", który został zatwierdzony Uchwałą Nr 225/2006 Zarządu Powiatu w Olecku z dnia 28 kwietnia 2006 r. Ponadto opracowany został Program Aktywności Lokalnej pod nazwą Aktywna Integracja". 16) Wspieranie programów realizowanych przez organizacje pozarządowe W miarę możliwości finansowych i kadrowych wspierane są programy realizowane przez organizacje pozarządowe. Zadanie realizowane jest przez Starostwo Powiatowe w Olecku - Samodzielne Stanowisko ds. Zdrowia, Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i Pomocy Społecznej. 17) Współpraca z mediami, organizacjami, szkołami z terenu powiatu, Kościołami i związkami wyznaniowymi w zakresie kreowania i upowszechniania pozytywnych wzorców osobowych Wszystkie zadania z zakresu pomocy społecznej należące do kompetencji tut. jednostki realizujemy przy współpracy z Sądem Rejonowym w Olecku - III Wydział Rodzinny i Nieletnich, kuratorami sądowymi, ośrodkami pomocy społecznej, Powiatowym Urzędem Pracy w Olecku, powiatowymi centrami pomocy rodzinie z terenu innych powiatów, szkołami, policją, służbą zdrowia, gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami., ^ n < f c K T O R 'owiatowego Centrum Pomocy Rodzmu w Olecku