PREFERENCJE PARTYJNE POLAKÓW W POŁOWIE KWIETNIA 2000 ROKU Warszawa, kwiecień 2000 Dwie piąte Polaków (41%) deklaruje, że gdyby wybory parlamentarne miały odbywać się teraz, to na pewno wzięliby w nich udział. Dodatkowo jedna czwarta osób (26%) stwierdziła, że raczej poszłaby głosować. Możliwość pójścia do urn wykluczyło 11% osób - raczej, a 13% - zdecydowanie. Co jedenasty się wahał. Liderem rankingu pozostaje SLD - na ugrupowanie to głosowałoby 38% osób zapowiadających pójście do głosowania. AWS uzyskuje 17% poparcia. Na UW głosowałoby 11% potencjalnych wyborców, a na PSL - 10%. Do parlamentu weszłyby jeszcze dwa ugrupowania: ROP (z 7% poparcia) i Samoobrona (6%). Wśród pozostałych ugrupowań, o które pytaliśmy, stosunkowo największym zapleczem dysponują: UP (4%) oraz KPEiR i ChD III RP (po 2%). Pomimo gotowości uczestniczenia w głosowaniu, jedna siódma osób nie była zdecydowana, jakie ugrupowanie poprzeć w wyborach parlamentarnych. Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: obop@obop.com.pl www.obop.com.pl Biura w ponad 30 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres
TNS OBOP Preferencje partyjne Polaków..., sondaż z 15-17.04.2000 r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zamieszczonych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. W połowie kwietnia TNS OBOP przeprowadził badanie dotyczące preferencji partyjnych Polaków 1. Wśród ważniejszych spraw, jakie miały miejsce w tym okresie warto przypomnieć zorganizowanie przez OPZZ pod urzędami wojewódzkimi akcji pod hasłem Dnia walki z bezrobociem, uwolnienie kursu złotego oraz pogłoski o ewentualnych roszadach w rządzie w związku z wyborem kandydata AWS na prezydenta. Przypomnijmy także, że tydzień wcześniej odbywała się konferencja programowa UW, a w weekend, w którym realizowaliśmy badanie, miał miejsce zjazd RS AWS, podczas którego Marian Krzaklewski zgodził się kandydować w wyborach prezydenckich. * * * Wybory parlamentarne wywołują mniejszą mobilizację społeczną niż prezydenckie. Zdecydowaną gotowość uczestniczenia w wyborach parlamentarnych deklaruje obecnie tylko dwie piąte uprawnionych do głosowania Polaków. Raczej zamierza w nich uczestniczyć co czwarty. Wybór przedstawicieli do Sejmu nie interesuje 11% osób - raczej, a 13% - na pewno. Co jedenasta osoba nie jest pewna, czy zdecydowałaby się uczestniczyć w wyborach parlamentarnych czy też nie. GDYBY W NAJBLIŻSZĄ NIEDZIELĘ ODBYŁY SIĘ WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIĄŁBY(ĘŁABY) PAN(I) W NICH UDZIAŁ? zdecydowanie tak 41% raczej tak 26% raczej nie 11% zdecydowanie nie 13% trudno powiedzieć 9% 1 Sondaż TNS OBOP przeprowadzony w dniach 15-17 kwietnia 2000 r., na reprezentatywnej losowej 967-osobowej ogólnopolskiej próbie osób od 18 roku życia. Maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości próby wynosi +/-3%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2
TNS OBOP Preferencje partyjne Polaków..., sondaż z 15-17.04.2000 r. Preferencje parlamentarne Najpopularniejszą partią pozostaje Sojusz Lewicy Demokratycznej - poparcie dla tej partii waha się w ostatnim okresie na poziomie dwóch piątych. Kolejne ugrupowanie uzyskuje wynik dwukrotnie niższy - na Akcję Wyborczą Solidarność głosowałaby nieco mniej niż jedna piąta wyborców. Na trzeciej pozycji plasuje się Unia Wolności z rezultatem 11%. Niemal taki sam wynik (minimalnie niższy) jest również udziałem Polskiego Stronnictwa Ludowego (10%). W połowie kwietnia, do Sejmu - gdyby wybory odbywały się w tym czasie - weszłyby jeszcze dwa ugrupowania: na miejsca w ławach sejmowych mogliby liczyć przedstawiciele Ruchu Odbudowy Polski (7%) oraz Samoobrony (6%). IV 99 V 99 PREFERENCJE WYBORCZE POLAKÓW 2 V 99 VI 99 IX 99 IX 99 X 99 XI 99 XI 99 XII 99 I 00 I 00 III 00 (Dane w proc.) Sojusz Lewicy Demokratycznej (L. Miller) 31 32 34 34 36 35 32 33 39 43 42 42 37 40 38 Akcja Wyborcza Solidarność (M. Krzaklewski) 25 21 22 25 20 20 23 23 15 16 19 20 18 18 17 Unia Wolności (L. Balcerowicz) 13 12 12 11 13 13 10 11 11 12 10 9 11 11 11 Polskie Stronnictwo Ludowe (J. Kalinowski) 8 10 8 8 7 7 10 11 9 10 8 8 11 10 10 Ruch Odbudowy Polski (J. Olszewski) 4 6 3 4 4 6 3 3 5 5 4 4 5 5 7 Samoobrona (A. Lepper) 3 3 3 3 2 4 7 2 4 4 4 4 4 4 6 Unia Pracy (M. Pol) 3 4 3 4 4 5 4 4 4 2 4 3 4 3 4 Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński) 4 4 3 3 3 2 3 4 4 2 2 2 2 3 2 Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej (L. Wałęsa) 2 2 3 2 3 1 2 2 3 1 2 3 2 2 2 Unia Polityki Realnej (J. Korwin-Mikke) 3 3 4 3 3 3 3 4 3 2 3 4 2 2 1 Krajowe Porozumienie Emerytów i Rencistów Rzeczypospolitej (E. Postulka) 2 1 4 1 2 2 1 2 1 2 1 1 2 1 1 Konfederacja Polski Niepodległej - Ojczyzna (A. Słomka) 1 1 1 0 1 2 2 1 1 0 0 0 1 0 1 Blok dla Polski (A. Gąsienica-Makowski) 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 pozostałe partie 0 1 0 1 1 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 Do przekroczenia pięcioprocentowego progu wyborczego, niewiele brakowałoby Unii Pracy, gotowość głosowania na którą zadeklarowało 4% potencjalnych IV 00 IV 00 2 Na kartach umieszczono partie w kolejności alfabetycznej; w nawiasach podano nazwiska liderów. Prezentowane w tabeli wyniki preferencji odnoszą się do wszystkich uprawnionych do głosowania osób, które zadeklarowały ( zdecydowanie lub raczej ) gotowość wzięcia udziału w wyborach i jednocześnie miały określone preferencje. 3
TNS OBOP Preferencje partyjne Polaków..., sondaż z 15-17.04.2000 r. wyborców. Pozostałe partie, o które pytaliśmy dzieli do Sejmu znacznie większa odległość: po 2% osób zadeklarowało poparcie dla Krajowej Partii Emerytów i Rencistów oraz Chrześcijańskiej Demokracji III RP, a po 1% - dla Unii Polityki Realnej, Krajowego Porozumienia Emerytów i Rencistów RP oraz Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna. Najmniejszym zapleczem - wśród ugrupowań, o które pytaliśmy - dysponuje Blok dla Polski. * * * Deklaracja gotowości uczestniczenia w wyborach parlamentarnych nie oznacza, automatycznie, że wyborcy świadomi są od razu wyborów, jakich dokonaliby będąc już przy urnie wyborczej. Co siódma osoba, która zamierza iść do głosowania nie jest pewna, jakie ugrupowanie by poparła. Oznacza to, że 14% niezdecydowanych mogłoby jeszcze dodatkowo wzmocnić szeregi elektoratu któregoś z ugrupowań. wahający się kogo poprzeć IV. 99 V. 99 V. 99 VI. 99 IX. 99 IX. 99 X. 99 XI. 99 16% 12% 14% 17% 17% 17% 14% 21% 13% 13% 13% 14% 19% 21% 14% XI. 99 XII. 99 I. 00 I. 00 III. 00 IV. 00 IV. 00 Odsetek osób, które choć są zainteresowane uczestnictwem w wyborach parlamentarnych, ale na razie nie mają jasno sprecyzowanych preferencji jest mniejszy niż w marcu i kwietniu. Sytuacji tej towarzyszy jednak zmniejszenie się liczby osób, które deklarują gotowość uczestnictwa w wyborach, przede wszystkim w grupie osób mówiących o tym w sposób zdecydowany. 4
GDYBY W NAJBLIŻSZĄ NIEDZIELĘ ODBYŁY SIĘ WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIĄŁBY( ĘŁABY) PAN(I) W NICH UDZIAŁ? zdecydowanie tak raczej tak DANE W PROC. raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć LICZB A OSÓB OGÓŁEM 41 26 11 13 9 967 PŁEĆ mężczyźni 46 25 10 14 5 452 kobiety 37 27 12 13 11 515 do 24 lat 27 23 18 24 8 135 25-34 lata 26 32 17 13 13 174 WIEK 35-44 lata 45 26 10 10 9 220 45-54 lata 52 25 9 9 5 173 55-64 lata 53 22 5 12 7 98 65 i więcej lat 46 23 7 15 8 168 podstawowe 37 25 11 18 9 251 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe z niepełnym 40 24 10 16 11 273 43 27 11 10 8 335 49 27 13 8 3 108 wieś 37 29 10 15 9 356 miasta do 20 50 18 11 10 11 116 MIEJSCE ZAMIESZKANIA SYTUACJA SPOŁECZNO- ZAWODOWA miasta 20-100 miasta 100-500 miasta pow. 500 kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy 39 30 11 13 8 190 44 23 14 11 7 184 45 20 11 15 9 121 49 22 15 12 2 70 60 17 7 6 10 50
rolnicy 45 30 13 6 6 69 robotnicy 34 29 15 12 10 148 pracownicy fizycznoumysłowi gospodynie domowe 46 30 8 8 8 111 44 25 13 10 8 40 emeryci 48 25 8 13 7 163 renciści 41 24 5 18 12 127 uczniowie i studenci 29 25 23 12 10 71 bezrobotni 28 22 13 27 10 106 RELIGIJNOŚĆ wierzący i regularnie praktykujący wierzący i nieregularnie praktykujący wierzący lecz niepraktykujący 41 27 10 13 9 582 42 24 13 13 9 249 41 25 10 17 7 106 niewierzący 39 18 17 22 4 27 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ dobra 49 23 7 17 5 116 średnia 41 27 12 11 8 559 zła 38 24 12 16 11 292 ZAINTERESOWNIE POLITYKĄ w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo zainteresowani 16 18 13 37 16 162 35 33 12 11 9 408 55 23 9 6 6 347 85 1 8 5 48 POGLĄDY POLITYCZNE lewicowe 61 24 7 5 4 217 centrolewicowe 44 28 10 11 7 90
centroprawicowe 42 29 11 13 5 79 prawicowe 53 26 9 7 4 154 trudno powiedzieć 26 26 14 21 13 428 KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARŁ(A)BY PAN(I) W TAKICH WYBORACH? 1.AKCJA WYBORCZA SOLIDARNOŚĆ (M.Krzaklewski); 2.BLOK DLA POLSKI (A.Gąsienica-Makowski); 3.CHRZEŚCIJAŃSKA DEMOKRACJA III RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (L.Wałęsa);4.KONFEDERACJA POLSKI NIEPODLEGŁEJ - OJCZYZNA (A.Słomka); 5.KRAJOWA PARTIA EMERYTÓW I RENCISTÓW (T.Mamiński); 6.KRAJOWE POROZUMIENIE EMERYTÓW I RENCISTÓW RZECZYPOSPOLITEJ (E.Postulka); 7.POLSKIE STRONNICTWO LUDOWE (J.Kalinowski); 8.RUCH ODBUDOWY POLSKI (J.Olszewski); 9.SAMOOBRONA (A.Lepper);10.SOJUSZ LEWICY DEMOKRATYCZNEJ (L.Miller); 11.UNIA POLITYKI REALNEJ (J.Korwin-Mikke); 12.UNIA PRACY (M.Pol); 13.UNIA WOLNOŚCI (L.Balcerowicz); 14.inne DANE W PROC. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 LICZB A OSÓB OGÓŁEM 17 0 2 1 2 1 10 7 6 38 1 4 11 0 548 PŁEĆ mężczyźni 13 0 2 1 2 1 11 8 7 39 2 2 10 0 291 kobiety 22 1 3 0 1 1 8 6 4 36 7 11 257 do 24 lat 19 4 9 4 37 6 20 55 25-34 lata 9 1 1 1 11 15 7 27 3 4 21 87 WIEK 35-44 lata 13 1 1 1 12 11 5 44 2 4 6 130 45-54 lata 19 2 2 1 3 10 3 5 42 3 11 116 55-64 lata 27 1 3 5 1 4 10 7 35 1 3 3 64 65 i więcej lat 21 5 1 5 1 10 3 6 37 5 6 0 97 podstawowe 19 0 4 4 2 14 4 12 31 1 6 2 129 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe z niepełnym 14 2 2 1 1 14 10 5 41 5 6 146 20 1 3 1 1 1 6 7 4 40 2 3 11 0 201 11 1 5 8 38 2 4 32 73 MIEJSCE ZAMIESZKANIA wieś 13 2 1 2 1 23 5 12 32 1 4 5 200 miasta do 20 22 3 6 1 3 5 42 2 5 10 1 62 miasta 20-100 20 2 2 1 12 1 43 7 12 107
miasta 100-500 miasta pow. 500 kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy 19 1 1 2 2 6 7 1 41 3 4 14 111 17 4 1 1 1 4 9 2 40 19 68 16 4 12 38 2 28 41 16 3 4 14 39 6 19 37 rolnicy 5 45 4 23 18 4 48 robotnicy 13 2 2 1 1 1 10 7 5 40 2 8 8 76 SYTUACJA SPOŁECZNO- ZAWODOWA pracownicy fizycznoumysłowi gospodynie domowe 14 1 5 9 3 52 3 4 9 68 21 4 2 4 7 8 40 3 9 24 emeryci 24 0 6 0 3 2 7 3 6 37 6 5 0 99 renciści 25 2 1 6 3 8 6 7 36 3 3 69 uczniowie i studenci 2 11 3 38 7 38 32 bezrobotni 28 5 3 3 8 4 36 7 6 47 RELIGIJNOŚĆ wierzący i regularnie praktykujący wierzący i nieregularnie praktykujący wierzący lecz niepraktykujący 22 1 3 1 2 1 13 7 7 30 1 4 9 0 330 15 2 0 2 1 8 7 3 43 1 7 12 137 1 2 2 2 2 3 9 5 62 1 12 65 niewierzący 5 67 8 20 14 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ dobra 17 2 3 1 6 8 3 33 2 1 23 68 średnia 18 1 2 0 1 1 11 7 5 37 1 5 11 0 327 zła 16 3 1 4 1 9 7 8 42 1 5 4 153 ZAINTERESOWNIE POLITYKĄ w ogóle się nie 16 7 2 3 9 5 9 24 12 13 38
raczej się nie raczej się bardzo zainteresowani 18 0 2 0 2 1 16 10 6 30 2 4 8 220 17 1 1 1 1 1 6 6 5 44 1 5 12 0 246 16 4 3 3 5 1 2 52 13 42 lewicowe 1 1 2 1 8 0 80 5 2 177 centrolewicowe 3 17 11 11 50 4 4 58 POGLĄDY POLITYCZNE centroprawicowe 27 1 2 1 5 11 5 6 2 40 53 prawicowe 46 5 3 2 1 6 8 2 2 2 5 18 0 110 trudno powiedzieć 17 1 3 2 3 14 11 12 21 3 5 7 150