Ramy prawne fotowoltaiki w Polsce: aktualnie i w niedalekiej przyszłości dr Christian Schnell
Cel systemu wsparcia OZE osiągniecia celu dla Polski zgodnie z dyrektywą 28/2009/WE na rok 2020 rozwoju sektora w sposób kontrolowany i zaplanowany zgodnie z Krajowym Planem Działań rynek OZE stale się rozwija i rozwiązania techniczne się zmieniają, konieczne jest więc długofalowe jak i elastyczne podejście do systemu wsparcia i rynku inwestycyjnego trzeba osiągnąć cel dla Polski zgodnie z dyrektywą 28/2009/WE na 2020r. rozsądnym miksem energetycznym uwzględniając koszt energii elektrycznej dla konsumenta (CAPEX vs OPEX), bezpieczeństwo energetyczne, bezpieczeństwo krajowego sytemu bilansującego, budowę krajowego potencjału produkcyjnego, zasoby natury w Polsce i akceptację społeczną technicznych rozwiązań.
System wsparcia OZE sposób funkcjonowania Schemat systemu świadectw pochodzenia z OZE Prawa majątkowe OZE powinny zostać kupione przez podmioty zobowiązane do umorzenia ZC WYTWÓRCA OZE PODMIOT ZOBOWIĄZANY Sprzedawcy energii zobowiązani są do umorzenia odpowiedniego % OZE w stosunku do sprzedanej energii Wytwórca otrzymuje prawa majątkowe od URE Prawa majątkowe są sprzedawane na TGE - obrót sesyjny (spot) lub pozasesyjny, rejestrowany na TGE (kontrakty dwustronne) Umorzenie posiadanych świadectw LUB Wniesienie opłaty zastępczej jeśli sprzedawca nie ma odpowiedniej ilości prawa majątkowych lub nie chce ich umorzyć URE NFOŚIGW System wsparcia opiera się na obowiązku umorzenia przez sprzedawców praw majątkowych w wysokości określonej w rozp. MG w kolejnych latach (jako % od sprzedaży do odbiorców końcowych). Świadectwa pochodzenia (zielone certyfikaty ZC) wydaje URE producentom energii odnawialnej (1 certyfikat za 1 MWh energii, bez względu na technologię OZE). Jeżeli sprzedawca nie umorzy wymaganej liczby ZC musi wnieść Opłatę Zastępczą (do NFOŚiGW), albo zapłaci karę. Wysokość opłaty zastępczej jest określona w ustawie Pe i indeksowana wskaźnikiem inflacji (obecnie, w 2013 r. wynosi 297.35 zł/mwh). OZ jest w praktyce ograniczeniem ceny ZC od góry. W sytuacji niedoboru ZC, ich cena jest bliska OZ. Nie ma ograniczenia ceny ZC z dołu. Nie ma obowiązku umarzania ZC nawet jeżeli jest dosyć ZC na rynku. 3
Krajowe zużycie energii elektrycznej brutto (cel unijny) wynosiło w 2011r. 157,9 TWh, w 2012 r. - 157,5 TWh, a w 2013 r. wynosi - 154,3 TWh, w 2014 r. - 153,5 TWh, w 2015 r. - 154,3 TWh, w 2016 r. - 157,4 TWh, w 2017 r. - 160,5 TWh, w 2018 r. - 163,7 TWh, w 2019 r. - 165,4 TWh, a w 2020 r. - 167,1 TWh. Całkowita sprzedaż energii elektrycznej do finalnych odbiorców (krajowe zużycie energii elektrycznej netto) kształtuje się na poziomie 119,59 TWh w 2011r., a potem w 2012 r. 120,1 TWh, w 2013 r. 117,3 TWh, w 2014 r. 116,7 TWh, w 2015 r. 117,3 TWh, w 2016 r. 119,6 TWh, w 2017 r. 122,0 TWh, w 2018 r. 124,4 TWh, w 2019 r. 125,7 TWh, a w 2020 r. 128,2 TWh.
Przyczyny wystąpienia nadpodaży świadectw pochodzenia i załamania ich cen 1. Fizyczna nadprodukcja energii z OZE w 2012 r. w porównaniu do obowiązku. Wyprodukowano 16,8 TWh (wg ARE)/13.9 TWh (wg URE); obowiązek wyniósł ok. 12,5 TWh. Wg TGE na koniec 3.2013 r. było 5 TWh nieumorzonych ZC. Zbyt niski poziom obowiązku (stały na poziomie 10,4% przez 3 lata, 2010 2012) określony w rozp. MG. Wysokość obowiązku nie odpowiadała dynamice rozwoju OZE ani celom określonym w KPD (nawet po zmianie rozp. MG z 18. października 2012). Brak bieżącej informacji. 2. Realizacja obowiązku poprzez uiszczenie opłaty zastępczej, nawet w sytuacji spadku cen świadectw pochodzenia (nadpodaży). Dla małych sprzedawców barierą są wysokie koszty transakcyjne na TGE. Duże podmioty, szczególnie pionowo zintegrowane, w warunkach ograniczonej informacji rynkowej, mogły spekulować. System taryfikacji cen energii nie zachęcał do kupowania świadectw po niższej cenie; w taryfie na 2013 r. zatwierdzony koszt zakupu świadectw został przez URE de facto utrzymany na poziomie odpowiadającym OZ.
Cel zgodnie z KPD na rok 2020 Ogólny cel: 32,4 TWh W tym: źródła rozproszone do 100 kw FiT 1,8 TWh bez systemu wsparcia (EW pow. 0,3 MW) biomasa (dedykowana, współspalanie CHP) 2 TWh 13 TWh inne (PV, MEW, geo itp.) 1,6 TWh wiatr 14 TWh Cel zgodnie z KPD wymaga prawdopodobnie weryfikacji. Udział energii elektrycznej jest stosunkowo niski (w Polsce 15% RES, i19% RES e w 2020r., w Niemczech 18% RES, i 35% RES e w 2020r.), udział ciepła i paliw stosunkowo wysoki.
Elementy ulepszonego systemu wsparcia OZE (za pomocą ZC) Zmiana zobowiązań odbiorców do zapewniania wymaganych udziałów energii elektrycznej z OZE na zobowiązania do umarzania wymaganej ilości ŚP/PM OZE z dostosowaniem do skorygowanych celów KPD, zapewniających osiągnięcie celu unijnego jednak: koszty systemu, krótki horyzont polityki MF. System wsparcia założenie kwotowe jak i współczynniki korekcyjne dla tzw. zielonych certyfikatów powinien regularnie, co dwa lata być zweryfikowany i uzgodniony z KPD, który również podlega weryfikacji co dwa lata problem: wprowadzenie ustawą OZE wymagane. Sterowanie udziałami podaży ŚP/PM OZE z poszczególnych technologii za pomocą współczynników korekcyjnych. Ograniczenie możliwości płacenia opłaty zastępczej, jeżeli na rynku są dostępne zielone certyfikaty. Ograniczenie współspalania limit na poziomie produkcji z 2012 r.
Dziękuję za uwagę. www.dms.net.pl