Z a ł ą c z n i k d o u c h w a ł y R a d y P o w i a t u w P i l e N r X X / 1 4 4 / 0 4 z d n i a 2 9 k w i e t n i a 2 0 0 4 r POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2004-2006 Program obejmuje swoim zakresem rehabilitację zawodową, rehabilitację społeczną, a takŝe przestrzeganie praw. Niniejszy program jest programem dynamicznym (ewentualne zmiany będą dokonywane w miarę zmian prawnych i systemowych oraz zaistniałych potrzeb i moŝliwości), opracowanym wg stanu prawnego na dzień 01.01.2004 r. Wstęp Osoba niepełnosprawna, to osoba która trwale lub okresowo jest niezdolna do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu w szczególności powodującego niezdolność do pracy, pod warunkiem, Ŝe uzyskała ona orzeczenie: 1. organów orzekających o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany i lekki), 2. o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, 3. o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku Ŝycia. Sama niepełnosprawność ze względu na swoją genezę, rodzaj, stopień powoduje róŝnego rodzaju problemy. W Polsce jest 5.456.711 co stanowi 14,3% ogółu ludności, zaś w powiecie odpowiednio 22.560 i 16,52%. Dane te dotyczą prawnie i biologicznie razem (dane GUS na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego - czerwiec 2002 ). Niepełnosprawnych prawnie (posiadających aktualne orzeczenie o niepełnosprawności) jest w powiecie 19.109 co stanowi 13,99%, a tylko biologicznie (bez orzeczenia, a odczuwających całkowite lub powaŝne ograniczenie sprawności) odpowiednio 3 451 i 2,53%, przy czym wskaźniki są nieco wyŝsze od regionalnych (0,5%) i znacząco wyŝsze od krajowych (2,3%). Najbardziej zbliŝonym do wskaźników krajowych powiat pilski ma wskaźnik w stopniu znacznym (róŝnica tylko o 0,15% więcej). Rehabilitacja powinna prowadzić do osiągnięcia moŝliwie najwyŝszego poziomu ich funkcjonowania, jakości Ŝycia i integracji społecznej. Bardzo waŝnym elementem powyŝszego procesu jest aktywne uczestniczenie w tych działaniach. Wysokie bezrobocie w kraju powoduje, iŝ osoby niepełnosprawne w sp szczególny odczuwają jego skutki. Według stanu na dzień 31 grudnia 2003 roku w powiecie pilskim w Powiatowym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było ogółem 351, w tym: 241 jako osoby bezrobotne i 110 jako poszukujące pracy. W porównaniu z rokiem 2002 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wzrosła o 60, a z rokiem 2001 o 83 osoby. Analiza powyŝszych danych pozwala stwierdzić, Ŝe pomimo zachęt systemowych do ich zatrudniania, liczba niepełnosprawjnych pozostających bez pracy w powiecie pilskim wykazuje tendencję wzrostową. Wg badań GUS przeprowadzonych w ramach spisu powszechnego wynika, Ŝe bez pracy pozostawało 936. Jak z powyŝszego wynika część tych nie figurowała w rejestrach PUP z róŝnych względów (moŝna się domyślać, Ŝe nie spełniła wymogu potwierdzania gotowości do pracy). Najbardziej ogólnym, ale najprawdopodobniej najistotniejszym czynnikiem wpływającym na poziom bezrobocia wśród, jest brak ich adaptacji w społeczeństwie. Stereotypy
i uprzedzenia społeczne oraz niedostosowanie infrastruktury (bariery architektoniczne, urbanistyczne, transportowe, utrudniony dostęp do edukacji, administracji publicznej itp.) powodują, Ŝe nie tylko niepełnosprawność jako taka utrudnia dostęp do rynku pracy. Barierą w dostępie do pracy jest teŝ niski poziom wykształcenia. Dlatego teŝ waŝne jest ułatwienie dostępu do edukacji na kaŝdym poziomie, począwszy od przedszkola, kończąc na kształceniu na poziomie wyŝszym. Rosnąca konkurencja wśród potencjalnych pracowników, duŝe bezrobocie w kraju i regionie pociągające za sobą konieczność szybkiego dostosowania się do oczekiwań pracodawców stanowi dodatkową przeszkodę w pozyskaniu przez te osoby miejsc pracy. NaleŜy dąŝyć do zbudowania systemu pomocy dla. W tym teŝ celu zakłada się współpracę organów administracji samorządowej i administracji rządowej wraz z instytucjami i organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz. W związku z powyŝszym opracowano przedmiotowy program. Cel strategiczny programu: Stworzenie kompleksowego systemu wspierania w powiecie pilskim. Cele pośrednie: 1) Zapewnienie dostępu do pełnej informacji o moŝliwościach pomocy osobom. Popularyzacja wiedzy na ten temat. 2) Stworzenie systemu mającego na celu zaspokajanie indywidualnych potrzeb ograniczającego skutki niepełnosprawności 3) Ułatwienie funkcjonowania w społeczności lokalnej, poprzez tworzenie środowiska wolnego od barier funkcjonalnych, 4) Wspieranie inicjatyw lokalnych mających na celu poprawę sytuacji, 5) Działania na rzecz aktywizacji zawodowej, 6) Udzielanie wsparcia rodzinom oraz organizacjom działającym na rzecz 7) Przeciwdziałanie marginalizacji Ŝycia na kaŝdym etapie. 8) Przygotowanie kompetentnej kadry do pracy z osobami i. Zadania: 1. Współpraca podmiotów rządowych, samorządowych, pozarządowych w celu integrowania ze środowiskiem lokalnym. Wspieranie aktywności obywatelskiej. 2. Pomoc osobom w Ŝyciu codziennym. 3. Ułatwienie dostępu osobom do świadczeń oraz usług rehabilitacyjnych i wypoczynku. 4. Pomoc w zakresie likwidacji barier w komunikowaniu się z otoczeniem. 5. Pomoc w łamaniu barier architektonicznych w mieszkaniach. 6. Usuwanie barier architektonicznych, urbanistycznych, komunikacyjnych i transportowych. 7. Budowa, rozbudowa obiektów słuŝących rehabilitacji. 8. Wspieranie zatrudnienia. 9. Uczestnictwo w programach ogłaszanych i realizowanych przez MGPiPS, PFRON, WUP, ROPS i inne podmioty na rzecz. 10. Wykorzystanie potencjału istniejących placówek, instytucji, organizacji pozarządowych i fizycznych na rzecz. 11. Wspomaganie działań zmierzających do ograniczenia skutków niepełnosprawności. 12. Poradnictwo prawne i psychologiczne dla i ich rodzin. 13. Szkolenie kadry i pracujących z i. Przewidywane efekty realizacji programu:
1. Ułatwienie osobom samodzielnego Ŝycia. 2. Zapewnienie osobom większego dostępu do rehabilitacji i wypoczynku. 3. Ułatwienie osobom funkcjonowania na rynku pracy. 4. Zwiększenie liczby miejsc pracy dla w powiecie pilskim. 5. Integracja środowiska ze społecznością lokalną. 6. Upowszechnienie problematyki niepełnosprawności w środowisku lokalnym. 7. Złamanie stereotypów i uprzedzeń społecznych wobec. 8. UwraŜliwienie społeczeństwa na problemy. 9. Poprawa jakości obsługi poprzez pełniejsze poznanie potrzeb z wykorzystaniem najnowszych osiągnięć nauki i aktualnego stanu prawnego stosownie do rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Adresaci programu: Osoby niepełnosprawne, których niepełnosprawność została potwierdzona przez organ orzekający wydaniem orzeczenia: 1) o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności: - znacznego, - umiarkowanego, - lekkiego, 2) o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, 3) o niepełnosprawności przed ukończeniem 16 roku Ŝycia, 4) o zaliczeniu do jednej z trzech grup (I,II lub III) inwalidów, jeŝeli orzeczenie zostało wydane przed 1 stycznia 1998 roku i nie utraciło mocy, 5) o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, jeŝeli orzeczenie zostało wydane przed 1 stycznia 1998 roku i nie utraciło mocy. Termin realizacji: Realizacja programu przebiegać będzie systematycznie, w sp ciągły. Harmonogram realizacji programu: Lp. Zadanie Termin realizacji 1.1. Aktualizacja danych dotyczących w powiecie Planowany efekt Określenie liczby, obserwacja dynamiki zamian Metoda oceny Realizatorzy PZOoN, PCPR PUP, ZAZON OPS, US, organy rentowe 1.2. Współpraca podmiotów rządowych, samorządowych, pozarządowych w celu integrowania ze środowiskiem lokalnym. Wspieranie aktywności 1.Dofinansowanie imprez integracyjnych z udziałem z zakresu sportu, kultury, rekreacji i turystyki; 2.Inspirowanie i ich rodzin do PCPR, ZAZON, OPS, organizacje we współpracy z mediami
obywatelskiej. 2.2. UmoŜliwienie dostępu do środków pomocniczych i zaopatrzenia sprzętu reh. i ortopedycznego 2.3. Informowanie o moŝliwościach pomocy osobom 3. Ułatwienie dostępu osobom do świadczeń i usług rehabilitacyjnych, wypoczynku i edukacji. Ciągła powoływania stowarzyszeń; 3.Integracja środowiskowa Dofinansowanie zakupu przedmiotów ortopedycznych i srodków pomocniczych 1.BieŜące udzielanie informacji i porad dla zainteresowanych. 2.Szerokie prowadzenie akcji informacyjnej 1.Dofinansowanie uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych. 2. Dofinansowanie zakupu sprzętu rehabilitacyjnego dla Ilosciowa PCPR, organizacje ZAZON, PCPR, PUP,PZOoN,OPS we współpracy z mediami PCPR, PFRON programy celowe 4. Pomoc w zakresie likwidacji barier transpor-towych, w komunikowaniu się z otoczeniem, Dofinansowanie likwidacji barier w komunikowaniu się z otoczeniem PCPR, PFRON programy celowe, 5. Pomoc w usuwaniu barier architektonicznych w mieszkaniach Dofinansowanie w likwidacji barier archirektonicznych w miejscu zamieszkania PCPR, samorządy gminne, organizac.
6. Wspieranie zatrudnienia 1. Prowadzenie ewidencji pozostających bez zatrudnienia 2. Określenie potrzeb zawodowych wśród zarejestrowanych w PUP i udzielanie porad indywidualnych i zbiorowych 3. Nauka umiejętności poszukiwania pracy. Doradztwo w zakresie samozatrudnienia. 4.Inicjowanie szkoleń 5.Wspieranie samozatrudnienia pomoc finansowa dla chcących rozpocząć działalność gospodarczą lub ją prowadzących 6. Wspieranie pracodawców chcących zatrudnić osoby niepełnosprawne pomoc finansowa w przystosowaniu stanowisk pracy j.w. PUP Doradca zawodowy PUP, WUP- Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej. WUP- Centum Informacji i Planowania Kariery zawodowej Zespół Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Starostwa Powiatowego j.w. 7. Uczestniczenie w programach PFRON, WUP, Pozyskanie dodatkowych środków na ZAZON, PUP, PCPR, PFRON, EFS
ROPS oraz EFS aktywizację zawodową i społeczną 8. Wykorzystanie potencjału istniejących placówek, instytucji, organizacji pozarządowych i fizycznych na rzecz 2. Współpraca placówek w zakresie 9. Wspomaganie działań zmierzających do ograni-czenia skutków niepełnosprawności, Usuwanie barier komunikacyjnych, transportowych, budowa, rozbudowa obiektów słuzących rehabilitacji 10. Poradnictwo prawne i psychologiczne dla i ich rodzin 1. Organizowanie wystaw twórczości, spotkań, imprez środowiskowych itp. 2.Współpraca istniejących placówek i organizacji w zakresie rozwiązywania problemów Ułatwienie osobom dostępu do usług rehabilitacyjnych ułatwiajacych samodzielne funkcjonowanie Zapewnienie osobom i ich rodzinom moŝliwości korzystania z pomocy prawnej i psychologicznej jakosciowa BWA, Pilski Dom Kultury, ZAZON, organizacje, PUP, Starosta Pilski, PCPR, OPS, Warsztaty Terapii Zajęciowej, lokalne i regionalne media. PCPR, ZAZON, PFRON, ROPS organizacje PCPR, Poradnie Psych.-Pedagog., organizacje 11. Szkolenie w zakresie potrzeb ciagła Poprawa jakości obsługi ZAZON, PCPR, PUP, organizacje ze
urzędników i pracujących z i poprzez pełniejsze pozna-nie potrzeb z wykorzysta-niem najnowszych osiągnięć nauki i aktualnego stanu prawnego stosownie do rodzaju i stopnia niepełnosprawności środków EFS Finansowanie Programu Zadania określone w Programie realizowane będą przy pomocy zasobów kadrowych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pile, Zespołu Aktywizacji Zawodowej Niepełnosprawnych Starostwa Powiatowego, Powiatowego Urzędu Pracy, Wojewódzkiego Urzędu Pracy - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej, Ośrodków Pomocy Społecznej, Domów Pomocy Społecznej, Warsztatów Terapii Zajęciowej, placówek edukacyjnych, organizacji pozarządowych działających na rzecz, Biura Wystaw Artystycznych, Pilskiego Domu Kultury. Przy ich realizacji wykorzystywane będą środki finansowe przekazane dla samorządu powiatowego wg algorytmu przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz środki na realizację programów celowych przekazane przez Oddział PFRON, Funduszu Pracy, Starostwa Powiatowego i jednostek samorządu terytorialnego, pozyskane z Europejskiego Funduszu Społecznego, środki własne przedsiębiorców, i środki uzyskane od sponsorów. Ocena realizacji programu Przez cały okres funkcjonowania Programu efektywność jego realizacji mierzona będzie corocznie w sp jakościowy i ilościowy. Wykaz skrótów uŝytych w tekście: 1. MGPiPS Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej; 2. PFRON Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych; 3. WUP Wojewódzki Urząd Pracy; 4. ROPS Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej; 5. PUP Powiatowy Urząd Pracy; 6. PCPR Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie; 7. ZAZON Zespół Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych Starostwa Powiatowego; 8. PZOoN Powiatowy Zespół Orzekania o Niepełnosprawności; 9. OPS Miejskie/Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej; 10. US Urząd Statystyczny; 11. BWA Biuro Wystaw Artystycznych; 12. EFS Europejski Fundusz Społeczny.