Crowdfunding czyli finansowanie społecznościowe bez tajemnic Adam Szulczewski Fundacja na rzecz Collegium Polonicum Webinarium realizowane w ramach projektu Fundacji CSR Profit Wsparcie dla współpracy partnerskiej - wiedza, narzędzia, praktyka współfinansowanego ze środków krajowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.
Crowdfunding czyli finansowanie społecznościowe bez tajemnic 1. Co to jest crowdfunding? 2. Polskie i zagraniczne platformy crowdfundingowe 3. Przykłady udanych akcji crowdfundingowych 4. Crowdfunding a zbiórki publiczne 5. Wykorzystanie crowdfundingu w działalności społecznej
Co to jest crowdfunding?
Co to jest crowdfunding? Crowdfunding to forma finansowania różnego rodzaju projektów (przedsięwzięć) przez społeczność, często w zamian z określone świadczenia zwrotne (np. towary, usługi, udziały). W Polsce crowdfunding bywa nazywany finansowaniem społecznościowym - Polskie Towarzystwo Crowdfundingu
Historia crowdfundingu Związana jest z Internetem i jego rozwojem. Za kolebkę finansowania społecznościowego uznaje się Stany Zjednoczone. 1997 - fani brytyjskiej grupy rockowej Marillion przeprowadzili w Internecie kampanię na sfinansowanie trasy koncertowej zespołu w USA zbierając 60 tys. zł. 2000 - powstaje ArtistShare uznawana za jedną z pierwszych platform crowdfundingową 2008 - powstaje serwis IndieGoGo 2009 - powstaje serwis Kickstarter 2009 - powstaje Siepomaga.pl 2011 - powstaje Polak Potrafi.pl
Rodzaje crowdfundingu Dotacyjny - zakłada dokonywanie wpłat na określony cel, lecz nie jest związane jakimkolwiek świadczeniem wzajemnym projektodawcy (darowizna) Oparty na nagrodach - określony rodzaj gratyfikacji (nagroda), często o mniejszej wartości pieniężnej niż wsparcie Oparty na przedsprzedaży - środki dostarczane są na stworzenie danego produktu, który po jakimś czasie jest dostarczany do darującego Udziałowy - inwestycja finansująca dane przedsięwzięcie, finansujący najczęściej otrzymują jednostki udziałowe w kapitale zakładowym lub udział w zyskach Dłużny - czyli crowdfunding zwrotny, beneficjent wsparcia zobowiązuje się do zwrotu środków przekazanych przez finansujących
Serwisy crowdfundingowe
PolakPotrafi.pl
PolakPotrafi.pl Wszystko albo nic - projekt musi być w pełni sfinansowany, aby pomysłodawca otrzymał środki. Jeżeli to się nie uda, to wszystkie wpłaty wracają do darczyńców. Maksymalny czas trwania kampanii to 75 dni (zalecana do 60 dni) Wsparcie nie jest anonimowe Opłata pobierana przez serwis wynosi 7,4% od udanych projektów (dofinansowanych w całości) Nie obsługuje projektów charytatywnych. Wszystkie projekty muszą oferować nagrody. Ponad 7 mln zł i ponad 1500 dofinansowanych projektów. Największe dofinansowanie ponad 284 tys. zł.
PolakPotrafi.pl Wszystko albo nic - projekt musi być w pełni sfinansowany, aby pomysłodawca otrzymał środki. Jeżeli to się nie uda, to wszystkie wpłaty wracają do darczyńców. Maksymalny czas trwania kampanii to 75 dni (zalecana do 60 dni) Wsparcie nie jest anonimowe Opłata pobierana przez serwis wynosi 7,4% od udanych projektów (dofinansowanych w całości) Nie obsługuje projektów charytatywnych. Wszystkie projekty muszą oferować nagrody. Ponad 7 mln zł i ponad 1500 dofinansowanych projektów. Największe dofinansowanie ponad 284 tys. zł.
wspieram.to Wszystko albo nic - projekt musi być w pełni sfinansowany, aby pomysłodawca otrzymał środki. Jeżeli to się nie uda, to wszystkie wpłaty wracają do darczyńców. Opłata operacyjna 8,5% od projektów zrealizowanych. Możliwość odstąpienia od opłaty w przypadku projektów non profit. Projekty muszą oferować nagrody. Maksymalny czas trwania kampanii to 120 dni.
crowdangels.pl Serwis crowdfundingu udziałowego - możliwość zostania inwestorem w innowacyjnych spółkach. W zamian za wsparcie finansowe oferowane są udziały lub akcje w spółce. Wszystko albo nic - projekt musi być w pełni sfinansowany, aby pomysłodawca otrzymał środki. Jeżeli to się nie uda, to wszystkie wpłaty wracają do darczyńców. Maksymalny czas trwania kampanii to 180 dni. Minimalna kwota inwestycji wynosi 50 zł. Opłata za wystawienie projektu wynosi 999 zł netto i 6% prowizji od zbiórki zakończonej sukcesem.
siepomaga.pl Internetowa Platforma Pomagania: zbiórki dla potrzebujących (podopiecznych organizacji pozarządowych) zbiórki dla organizacji pozarządowych (na działania statutowe) Opłaty: 6% darowizn W 2014 r. pozyskano blisko 10 mln zł Do tej pory ponad 26 mln zł
www.fundujesz.pl Finansowanie wyłącznie projektów prowadzonych przez organizacje pozarządowe, komitety społeczne, kluby sportowe oraz grupy nieformalne mające na celu: przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, wyrównywanie szans, próbę rozwiązania jakieś istotnego problemu społecznego, rozwój społeczności. Nie finansuje pomocy indywidualnej np. osób chorych, potrzebujących. Akademickie Stowarzyszenie Edukacji Samorządowej przy UW Prowizja: 8% (5,5% na działalność serwisu oraz 2,5% dla operatora płatności) Projekty muszą oferować nagrody za wsparcie. Model "Wszystko albo nic" + przekazanie na rzecz innego projektu
Kickstarter Australia, Dania, Kanada, Holandia, Niemcy, Irlandia, Nowa Zelandia, Norwegia, Szwecja, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone. Finansuje projekty takie jak: filmy, animacje, gry komputerowe, karciane, planszowe, komiksy, albumy muzyczne, projekty związane ze sztuką, modą, fotografią, publicystyką, teatrem, tańcem, jedzeniem oraz nowoczesnymi technologiami. Nie finansuje projektów charytatywnych. Ponad 1 miliard 600 mln dolarów Blisko 84 tys. projektów 101 projektów o wartości powyżej 1 mln dolarów. Wszystko albo nic - projekt musi być w pełni sfinansowany, aby pomysłodawca otrzymał środki. Jeżeli to się nie uda, to wszystkie wpłaty wracają do darczyńców. Opłaty: 5% pobiera serwis + opłaty dla firm oferujących płatności
IndieGoGo Model weź co zebrałeś i wszystko albo nic Opłaty: serwis pobiera 9% zebranych środków, ale zwraca 5% w przypadku zbiórki zakończonej sukcesem + opłaty pośredników Organizacje non profit - zniżka 25% na opłaty 9 milionów użytkowników w miesiącu W zamian nie można oferować udziałów w przedsięwzięciach
GlobalGiving Międzynarodowy serwis dla organizacji pozarządowych Świat jest pełny problemów, GlobalGiving jest pełny rozwiązań Ponad 12 tys. projektów Ponad 173 mln dolarów Opłaty: 15% zebranych środków
Największa zbiórka w historii Star Citizen - gra komputerowa w ponad 2 lata zebrała 80 mln dolarów m.in. w serwisie Kickstarter.
Pebble Time - smart zegarek
Crowdfunding a zbiórki publiczne
Crowdfunding a zbiórki publiczne Crowdfunding w Polsce nie jest przedmiotem regulacji prawnej. Bywa porównywany do zbiórki publicznej, ale nią nie jest. Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych: Art.1 ust. 1 Zbiórką publiczną jest zbieranie ofiar w gotówce lub naturze w miejscu publicznym na określony, zgodny z prawem cel pozostający w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, oraz na cele religijne. Miejsce publiczne to miejsce ogólnodostępne, a w szczególności ulice, place, parki i cmentarze.
Co nie jest zbiórką publiczną? W myśl nowej ustawy zbiórką publiczną nie jest: przelew na konto bankowe stowarzyszenia, fundacji, apele o takie wpłaty, wpłata na konto on-line, przekazywanie darów, pieniędzy za pomocą wirtualnych platform (np. crowdfunding), publikowanie w mediach, Internecie, wysyłanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej (mailing, SMS-y), apele o przekazywanie wpłat na konto, o złożenie zleceń stałych, przelewów na konto bankowe lub o przesłanie SMS-ów na określony numer, SMS charytatywny dla organizacji pozarządowych, zbiórka na cele religijne na terenie kościołów, zbiórka koleżeńska, w zamkniętym gronie, np. w pracy, w urzędzie, loteria pieniężna, fantowa (są regulowane ustawą o grach hazardowych), zbiórka w szkole, tylko wśród młodzieży i nauczycieli.
1. Darowizna Crowdfunding a prawo Crowdfunding bywa darowizną, szczególnie w akcjach charytatywnych. Co do zasady darowizny podlegają podatkowi od spadków i darowizn. W przypadku osób niespokrewnionych z obdarowanym, darowizna nie podlega opodatkowaniu jeśli kwota od jednej osoby nie przekroczyła w ciągu 5 lat 4902 zł. 2. Sprzedaż i umowy podobne Sytuacja komplikuje się w przypadku otrzymania świadczeń wzajemnych (np. towarów, usług). Wówczas a grę może wchodzić konieczność uiszczenia podatku od czynności cywilno-prawnych lub można traktować taką sytuację jak przychody z działalności gospodarczej.
Crowdfunding w działalności społecznej To ogromny potencjał do wykorzystania! ok. 5 miliardów dolarów na całym świecie w 2014 r. coraz większa popularność crowdfundingu w Polsce Szansa na budowanie zaufania do organizacji pozarządowych i rozwoju filantropii Szansa na budowanie niezależności finansowej NGO Budowanie więzi - społeczności wokół przedsięwzięć
Dziękuję za uwagę! Webinarium realizowane w ramach projektu Fundacji CSR Profit Wsparcie dla współpracy partnerskiej - wiedza, narzędzia, praktyka współfinansowanego ze środków krajowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.